11
Yésụ ꞌdodo mɨsiꞌdi ꞌbɨ íni ini zɨ́ Lomo zɨ́ ꞌyị ené e
(Lúrú kpá Matáyo 6:9-13, 7:7-11)
1 Kadra kị́éꞌdo zɨ́ Yésụ lúrú ngíti owụ́ bi zɨ́a ndéré ndị́sịné doa íni ini zɨ́ ꞌBụné Lomo. Sɨmɨ bɨ ini asá ini go ní, zɨ́ ngúru ꞌyị lódụ́ kacɨ́ga ógụné ndúꞌyú wo kɨ́dí, “Ngére, ꞌdódo aka mɨsiꞌdi ꞌbɨ íni ini zɨ́ Lomo zɨ́ze káa zɨ́ bɨ kóo Yiwáni ꞌyị Bábátị́zị́ ꞌyị e ndịsị ꞌdódo a zɨ́ ꞌyị lódụ́ kacɨ́ne e ní.”
2 Gɨ ore zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Togụ́ ásá gɨ ro íni ini zɨ́ Lomo yá, ídísé íni a káa,
“ ‘ꞌBụzé,
ịrịyị́ idí ídí kɨ́ úndruné,
ꞌyị e za mbá idínɨ́ ówo yị́ị káa do Ngére eyé.
3 Ídí íꞌbí éyị́ mɨánu ezé ꞌbɨ karaba zɨ́ze.
4 Ídí ótoómo lúyú ledre ezé zɨ́ze,
káa zɨ́ bɨ ndịsịzé ótoómo a zɨ́ yée ga bɨ ndịsịnɨ́ lúyú rozé ní.
Ndá ótoómo zée zɨ́ze lúyú ledre gɨ zɨ́ úzu éyị́ wá.’ ”
5 Zɨ́ Yésụ kpá fú ꞌdodo yata ledre kɨ́dí, “Togụ́ ngúru ꞌyị gɨ dongaráse nderé kɨ́ yana ndụlụ úku ledre zɨ́ eze ꞌbe ꞌbɨ ené kɨ́dí, ‘Togụ́ nzíyi éyị́ mɨánu nɨ bo do sị́lị́yị yá, sáká aka máa kɨ́e.
6 Ṇgu ogụ go zɨ́ma cakaba, nzíyi éyị́ ndaá do sị́lị́ma zɨ́ma íꞌbí a zɨ́a wá.’
7 “Zɨ́ eze ꞌbe ꞌbɨ ené née úku kása ledre zɨ́a cịkị gɨ ꞌdị́cị́ gɨrí kɨ́dí, ‘Ndá ꞌdóꞌdo máa wá, mbotụ nɨ yị́ ené go mɨꞌdụ́tụné, azé yị́ ezé kɨ́ owụ́ e go kpá mbá mɨꞌdúꞌduzé. Éyị́ bɨ zɨ́ma ị́nyịógụmá íꞌbí a zɨ́yị cakaba ní ní ndaá ꞌbɨ ené e wá.’
8 Abú eze ꞌbe ꞌbɨ ené née ili ị́nyịógụ méngị sáká éyị́ zɨ́a wá, nda lá gɨ zɨ́a bɨ nɨ fú lá ndị́sị ṇgúṇgú roné ní, zɨ́ eze ꞌbe ꞌbɨ ené née ị́nyịógụné íꞌbí sáká éyị́ nda za kɨ́ngaya rómo wo bɨ gáa ili ní.”
9 Zɨ́ Yésụ úku ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Máúku zɨ́se, togụ́ ílisé éyị́, ídísé ómbo a, Lomo nɨ íꞌbí a zɨ́se. Éyị́ bɨ ílisé ní, ídísé gámásóꞌdo a, ásé ndíki a. Togụ́ ndị́sịsé kpá fú ṇgúṇgú rosé gɨ ro éyị́ yá, nɨyí íꞌbí a zɨ́se.
10 Nɨ maꞌdíi, ꞌyị bɨ ndịsị ómbo éyị́ gɨ zɨ́ Lomo ní, nɨ íꞌbí a zɨ́a. Wo bɨ ndịsị gámásóꞌdo éyị́ kɨ́ ịrị Lomo ní, nɨ ndíki a. Wo bɨ ndịsị ṇgúṇgú roné gɨ ro éyị́ ní, Lomo nɨ líkpí mɨsiꞌdi a zɨ́a.
11 “Sée ꞌbụmɨowụ́ e, togụ́ owụ́ ꞌbɨ eyị́ ombo kénzé gɨ zɨ́yị, gɨ ro zɨ́ne ánu a ní, áyí nda íꞌbí zɨ́a kámá?
12 Togụ́ ombo gɨ zɨ́yị mbú ꞌbu ngono ní, áyí nda íꞌbí zɨ́a ágarabu?
13 Togụ́ sée ꞌyịmaꞌdí e kɨ́ lúyú ledre rosé ówosé kacɨ́ íꞌbí bɨlámá éyị́ bú zɨ́ owụ́ ꞌbɨ esé e ní, ꞌBụsé Lomo bɨ komo ere ní, nɨ íꞌbí ꞌbɨ ené nda za cụ́ ꞌDówụ́ Lomo bɨ eme romo do éyị́ e mbá ní zɨ́ ꞌyị bɨ nɨ íni ini gɨ roa ní.”
Yésụ lágaóyó bɨcayi lomo
(Lúrú kpá Matáyo 12:22-30, Márɨko 3:20-27)
14 Kadra kị́éꞌdo zɨ́ Yésụ lágaóyó bɨcayi lomo gɨ sɨmɨ ngíti oꞌdo. Geré zɨ́a oꞌdo née tónóne ódroné. Zɨ́ tara tụ́ꞌdụ́ ꞌyị ga bɨ ore née ị́drị́ye mbá mɨị́drị́.
15 Zɨ́ ngíti ꞌyị gɨ dongará ꞌyị ga bɨ ore ní úku ledre kɨ́dí, Belezabụ́bụ bɨ ngére ꞌbɨ bɨcayi lomo e ní iꞌbí rokoꞌbụ ne zɨ́ Yésụ ndị́sịné lágaóyó bɨcayi lomo e kɨ́e.
16 Zɨ́ ngíti géyị ꞌyị ndúꞌyú wo idí méngị ledre bɨ kɨ́ rokoꞌbụ bɨ gɨ komo ere ní gɨ ro zɨ́ye lúrú a.
17 Yésụ owo sómụ́ ledre eyé née bú, zɨ́a úku ledre zɨ́ye kɨ́dí, togụ́ ꞌyị ꞌbɨ káṇgá kị́éꞌdo, togụ́ mbú ꞌbe kị́éꞌdo ndịsịnɨ́ méngị okó dengbị́ye yá, ꞌbe ꞌbɨ eyé née nɨ báyi ené.
18 Kpá kenée togụ́ Satána ndịsịnɨ́ méngị okó dengbị́ye yá, toro yemenɨ́ royé wá, nɨyí báyi eyé mɨbáya. Máúku ledre née kenée gɨ zɨ́a úku ledre kɨ́dí, Belezabụ́bụ iꞌbí rokoꞌbụ ne zɨ́ma lágaóyó bɨcayi lomo kɨ́e.
19 Togụ́ málágaóyó bɨcayi lomo e kɨ́ rokoꞌbụ bɨ gɨ zɨ́ Belezabụ́bụ ní, sara ꞌyị esé e ndịsịnɨ́ lágaóyó yée kɨ́ rokoꞌbụ ꞌbɨ ambi? ꞌYị esé maáge nɨyí úku yéme a ye kɨ́dí sómụ́ ledre esé ndaá mbị́ wá.
20 Togụ́ kenée wá, málágaóyó bɨcayi lomo e kɨ́ rokoꞌbụ ꞌbɨ Lomo, ꞌdodo go kɨ́dí Lomo ogụ go káa do Ngére dosé.
21 Mị́ngị́ ꞌbe bɨ nɨ yị́ ené kɨ́ rokoꞌbụné ní, ꞌyị ugu utúasá ndéré úgu éyị́ ené wá.
22 ꞌBúó togụ́ rokoꞌbụ ꞌyị ugu romo do ꞌbɨ mị́ngị́ ꞌbe née go yá, nɨ nda fú ndéré ngáka ꞌbe née kɨ́ éyị́ ga bɨ sɨmɨ ꞌbe née mbá do ífibáya yée.
23 ꞌYị bɨ ṇguṇgu ledre amá wá ní, nɨ okó romá. ꞌYị máa wo bɨ ndolo yoko ꞌyị e zɨ́ma wá ní, ndịsị báyi ꞌyị amá e.
24 “Togụ́ bɨcayi lomo olụ́ogụ go gɨ sɨmɨ ꞌyị, nɨ ndéré gámásóꞌdo kpá té ngíti ꞌyị gɨ ro ólụ́ ndị́sịné sɨmɨ a. Togụ́ ndiki ngíti ꞌyị mbá wá, nɨ úku ledre kɨ́dí, ‘Bɨlámá a máídí ndáꞌba kɨ́ꞌdí bɨ kóo mándị́sị ndị́sị ní.’
25 “Togụ́ nderé ndiki ꞌDówụ́ Lomo ndaá sɨmɨ mɨmbéꞌde ꞌyị née fú lá wá, nɨ ídí ené kɨ́ rokinyi.
26 Nɨ ndéré ndóloógụ lafúne e bɨcayi lomo e ịnyị doa gbre yée ga bɨ nda bɨsinyíye kɨ́ngaya ní zɨ́ye ndị́sịyé kéye mɨmbéꞌde ꞌyị née, zɨ́ ꞌyị née nda sínyí tátá roné ꞌdáꞌdá.”
27 Sɨmɨ bɨ Yésụ nɨ aka fú ndị́sị úku ledre ga gére ní, zɨ́ ngíti kára ore ị́nyịné úku ledre kɨ́dí, “Yésụ, mbágáyị bɨ ndiki yị́ị ní, Lomo íꞌbí úndru go zɨ́a.”
28 Zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre kɨ́dí, “Lomo nɨ íꞌbí úndru zɨ́ ꞌyị ga bɨ ndịsịnɨ́ úwú ledre ené zɨ́ye ꞌdíꞌbióto a do mɨmbéꞌdeyé ní.”
ꞌYị e ilinɨ́ lúrú ledre bɨ kɨ́ rokoꞌbụné ní
(Lúrú kpá Matáyo 12:38-42, Márɨko 8:12)
29 Sɨmɨ bɨ tụ́ꞌdụ́ ꞌyị e nɨyí fú lá ndị́sị ógụ ní, zɨ́ Yésụ úku ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Sée ꞌyị luyú ledre e ga bɨ cakaba ba, ílisé lúrú ngíti ledre bɨ kɨ́ rokoꞌbụné ní. Útúásásé lúrú a wá, go tɨ́ lá wo bɨ kóo mengị Yóna ní.
30 Ledre bɨ mengị roné zɨ́ Yóna ní, ꞌdodo go zɨ́ ꞌyị ꞌbɨ Nịnévị kɨ́dí Lomo kasa wo ne. Kpá kenée, Máa Owụ́ ꞌbɨ ꞌYịmaꞌdí, nɨ méngị roné zɨ́ma kenée gɨ ro zɨ́ ꞌyị ga bɨ cakaba ba, ówo a kɨ́dí Lomo kasaogụ Máa ne.
31 Mongụ́ ngére nɨ kóo bo kára, ịnyị kú gɨ sɨmɨ káṇgá ené Séba ógụ úwú ledre gɨ tara Solomóna. Nɨ karanée ꞌdécị ngbangasé, gɨ zɨ́a máa bɨ márómo gɨ do Solomóna ní, ílisé úwú ledre gɨ taramá wá.
32 ꞌYị ꞌbɨ gara Nịnévị oyóloꞌbónɨ́ kóo mɨmbéꞌdeyé zɨ́ye ṇguṇgunɨ́ ledre ꞌbɨ Lomo gɨ zɨ́ Yóna. Nɨyí ꞌdécị ngbangasé, gɨ zɨ́a máa bɨ márómo do Yóna ní, ílisé ṇgúṇgu ledremá wá.”
Bimɨóṇgó emesá
(Lúrú kpá Matáyo 5:15, 6:22,23)
33 “Ụndụotonɨ́ eyé Phoꞌdụ ꞌdị́cị́ do lóꞌbụꞌdụ́tụ a sị́ pheṛé wá, ndịsịnɨ́ óto a do nyárá bi gɨ ro zɨ́a óṇgó bi zɨ́ ꞌyị e ꞌdị́cị́ ore mbá.
34 Komosé nɨ bimɨóṇgó. Togụ́ komoyị́ nɨ bɨlámáne, áyí ndị́sị sɨmɨ bimɨóṇgó. Togụ́ komoyị́ ndaá bɨlámáne wá, áyí ndị́sị ndị́sị sɨmɨ mɨtụlụrụ.
35 Ledre ga bɨ máꞌdódo yée zɨ́se ní nɨyí go bimɨóṇgó zɨ́se. Ídísé ówo a kɨ́dí ndanɨ́ eyé mɨtụlụrụ wá.
36 Togụ́ ledre ꞌbɨ Lomo nɨ go sɨmɨsé, ngítí owụ́ bɨsinyí ledre utúasá ídíáká sɨmɨsé wá, ásá útúásá ówo ledre ga bɨ Lomo ili zɨ́ ꞌyị e ndị́sị méngị yée ní mbá.”
Yésụ uku ledre bɨsinyí ledre ꞌbɨ Farụsáyo e
(Lúrú kpá Matáyo 23:1-36, Márɨko 12:38-40, Lúka 20:45-47)
37 Sɨmɨ bɨ Yésụ ꞌdodo asá ledre go ní, zɨ́ ngúru ꞌyị gɨ dongará Farụsáyo e ógụné ndólo wo gɨ ro éyị́ mɨánu ꞌbe ꞌbɨ ené. Zɨ́ Yésụ ndéréne ndị́sịné do bi éyị́ mɨánu.
38 Sɨmɨ bɨ mị́ngị́ ꞌbe née lurú Yésụ tonó geré ánu éyị́ lugu sị́lị́ne kacɨ́ ondụ́ eyé ꞌbɨ Farụsáyo e kí wá ní, zɨ́ tara ị́drị́ne mɨị́drị́.
39 Zɨ́ Ngére Yésụ úkulúgu ledre zɨ́a kɨ́dí, “Sée Farụsáyo e, ndị́sịsé yéme lá dụụ́ sanáse gɨ ꞌdí sága, yémesé esé mɨmbéꞌdesé wá. Mɨmbéꞌdesé nɨ mɨꞌdúcuné kɨ́ ꞌbú éyị́ kpá kɨ́ bɨsinyí ledre e.
40 Ówosé ledre wá gɨ zɨ́ ꞌdi, ndaá ꞌbɨ ené bɨ kɨ́dí Lomo bɨ yeme sanáse née, yeme mɨmbéꞌdesé kpá ne ní wá?
41 Togụ́ ndị́sịsé go íꞌbí éyị́ zɨ́ ꞌyị lerị́ e, Lomo nɨ ídí kɨ́ rokinyi kɨ́se zɨ́se ídíse mbigí ꞌyị ené e.
42 “Sée Farụsáyo e, Lomo nɨ karanée ꞌdoꞌdó sée kɨ́ngaya. Abú ásé tɨ́ ndị́sị íꞌbí mɨkawu éyị́ esé e zɨ́a yá, ili ídísé kpá ndị́sị méngị bɨlámá ledre zɨ́ ꞌyị e, zɨ́se kpá óto ꞌbúa.
43 “Sée Farụsáyo e, Lomo nɨ karanée ꞌdóꞌdo sée kɨ́ngaya gɨ zɨ́a bɨ ndị́sịsé óto ledresé owóowó sɨmɨ ꞌDị́cị́ Kótrụro e, ílisé ndị́sị dụụ́ do mɨngburoko bi ndị́sị e, ílisé kpá ꞌyị e idínɨ́ ndị́sị óto úndrusé togụ́ ayínɨ́ go íꞌbí mandá zɨ́se ní.”
44 “Sée Farụsáyo e, Lomo nɨ karanée ꞌdóꞌdo sée kɨ́ngaya gɨ zɨ́a ꞌyị e ndịsịnɨ́ lúrú rosé gɨ ꞌdí sága nɨ bɨlámáne, owonɨ́ eyé bɨ kɨ́dí mɨmbéꞌdesé emengụ́ ní wá.”
45 Zɨ́ ngúru ꞌyị ꞌdódo lorụ ị́nyịné úku ledre zɨ́ Yésụ kɨ́dí, “Mongụ́ ꞌyị, ndị́sị née go kpá úkucáyi zée.”
46 Zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre zɨ́a kɨ́dí, “Sée ꞌyị ꞌdódo lorụ e, Lomo nɨ karanée kpá ꞌdóꞌdo sée kɨ́ngaya gɨ zɨ́a ndị́sịsé gága ꞌyị e idínɨ́ ndị́sị lódụ́ kacɨ́ lorụ, tɨ́ lá méngịsé esé e wá.”
47 Zɨ́a kpá úku ngíti ledre kɨ́dí, “Sée Yụ́da e, abú ndị́sịsé óꞌbó yéme bi e zɨ́ nébị ga bɨ kóo ufunɨ́ yée ꞌdesị́ ní ndotó, Lomo nɨ karanée ꞌdóꞌdo sée kɨ́ngaya gɨ zɨ́a bulúndusé e ufunɨ́ kóo nébị ga gére née ye.
48 Ndị́sịsé née ꞌdódo a kɨ́dí ledre bɨ kóo bulúndusé e mengịnɨ́ née nɨ bɨlámáne, ufunɨ́ nébị e, zɨ́se ídí ꞌbɨ esé ꞌyị óꞌbó bi e zɨ́ye.
49 Gɨ zɨ́a bɨ Lomo nɨ yị́ ené ꞌyị komokenzị ní, zɨ́a úku ledre kɨ́dí, ‘Mááyí kása nébị amá e kɨ́ ꞌyịmɨkása amá e zɨ́ Yụ́da e, nɨyí úfu ngíti géyị, zɨ́ye ꞌdóꞌdo ngíti géyị bɨsinyíne.’
50 Gɨ zɨ́ kéyị née, sée Yụ́da ga bɨ cakaba ba, Lomo nɨ nda ꞌdóꞌdo go sée gɨ ro nébị ga bɨ kóo bulúndusé e tonónɨ́ úfu yée kú sɨmɨ sịndị́ kadra bɨ kóo otoogụ do sogo káṇgá ní.
51 Tónóne gɨ ro Káyina wotị́ Ádama bɨ kóo ufu Ábele lúnduné ní, ndéréógụné gị ro Zakaríya bɨ kóo ufunɨ́ wo za cụ́ dongará ꞌdị́cị́ ꞌbɨ Lomo kɨ́ mbayi kɨ́ꞌdí bɨ ndịsịnɨ́ ꞌdáná éyị́ zɨ́ Lomo ní. Máúku zɨ́se maꞌdíi, sée ꞌyị ga bɨ cakaba ba nɨyí ꞌdódo sée gɨ ro ledre ga gére née.
52 “Sée ꞌyị ꞌdódo lorụ e, Lomo nɨ karanée kpá ꞌdóꞌdo sée kɨ́ngaya gɨ zɨ́a ílisé esé zɨ́ ꞌyị e ówo mbigí ledre bɨ ꞌbɨ Lomo ní wá. Gɨ zɨ́a sée, ílisé esé kpá ledre ꞌbɨ Lomo wá.”
53 Sɨmɨ bɨ Yésụ ukuonzó ledre ga gére ní, zɨ́ Farụsáyo e kɨ́ ꞌyị ꞌdódo lorụ e ndị́sịyé fála ledre gáa ndịsị úku yée ní kɨ́ ndị́sị ndúꞌyú ꞌdóꞌdo wo kɨ́ nduꞌyú e,
54 gɨ do bɨ ꞌdíꞌbi wo kɨ́dí luyú ledre go.