19
Antok ri Pablo xpa chic pa tanamet Efeso
Y antok ri Apolos cꞌo pa tanamet Corinto, ri Pablo xakꞌax pa tak tanamet ri icꞌo paroꞌ juyuꞌ. Y cꞌajareꞌ xalka pa tanamet Efeso, y chireꞌ xaꞌbꞌarilaꞌ nicꞌaj discípulos. Y jajaꞌ xucꞌutuj chica: ¿Xka-pa ri Espíritu Santo pan iveꞌ antok xinimaj? xchaꞌ chica. Y ijejeꞌ xquiꞌej cha: Nixta kaxan chi cꞌo Espíritu Santo, xaꞌchaꞌ cha.
Y ri Pablo xucꞌutuj chica: ¿Chica bautismo ri xꞌan chiva? xchaꞌ chica. Y ijejeꞌ xquiꞌej: Ojreꞌ ja ri bautismo ri rucꞌutun can ri Juan el Bautista ri xꞌan chika, xaꞌchaꞌ.
Y ri Pablo xuꞌej chica: Ri bautismo ri xuꞌon ri Juan, xucꞌut chi ri vinak nitzalaj-pa cánima riqꞌuin ri Dios y niquiꞌan ri nrajoꞌ jajaꞌ. Pero ri Juan xuꞌej jeꞌ chi cꞌo Jun ri xtipa, y jareꞌ tiquinimaj. Y reꞌ ja ri Jesús, ri Cristo.
Y antok caxan chic ri xꞌeꞌx chiquivach, ja xaꞌan bautizar pa rubꞌeꞌ ri Ajaf Jesús. Y antok ri Pablo xuyaꞌ rukꞌaꞌ pa quiveꞌ, xka-pa ri Espíritu Santo pa quiveꞌ, y ja xaꞌchꞌoꞌ nicꞌaj chic chꞌabꞌal ri xuyaꞌ ri Espíritu Santo chica, y niquiꞌej ri xꞌeꞌx chica ruma ri Dios. Y icꞌo laꞌk doce (cabꞌalajuj) achiꞌaꞌ chiquinojiel.
Ri Pablo oxeꞌ icꞌ xbꞌaka chupan ri sinagoga. Man nuxiꞌij ta riꞌ nutzijuoj ri ruchꞌabꞌal ri Jesucristo chica ri vinak, y ncaꞌtzijuon chirij ri ru-reino ri Dios. Jajaꞌ can nutej rukꞌij chi nucꞌut ri ruchꞌabꞌal ri Dios chiquivach. Pero icꞌo nicꞌaj ri can cof xquiꞌan cha ri cánima, y man xquinimaj ta. Xa itziel ncaꞌchꞌoꞌ chiquivach ri vinak, chirij ri Utzulaj Bꞌay. Rumareꞌ ri Pablo xaꞌruyaꞌ can, y xaꞌrucꞌuaj ri ru-discípulos ri Ajaf. Y chupan jun xcuela richin ri ache rubꞌinan Tiranno xquimol-ve-quiꞌ, y can kꞌij-kꞌij xaꞌtzijuon chirij ri ruchꞌabꞌal ri Dios. 10 Y caꞌyeꞌ junaꞌ ri quireꞌ xuꞌon ri Pablo. Rumareꞌ quinojiel ri israelitas y man israelitas ta chireꞌ chupan ri lugar rubꞌinan Asia, xcaꞌxaj ri ruchꞌabꞌal ri Ajaf Jesús.
11 Y ri Dios xucusaj ri Pablo chi xaꞌruꞌon nimaꞌk tak milagros. 12 Rumareꞌ hasta ri ru-pañuelos y ri ru-gavacha xaꞌcꞌuax quiqꞌuin ri ncaꞌyavaj y can xaꞌan sanar riqꞌuin ri tziak reꞌ. Y ri icꞌo itziel tak espíritus quiqꞌuin, can xaꞌiel-el.
13 Y icꞌo achiꞌaꞌ israelitas ri ncaꞌbꞌiej, ri can ncaꞌquilasaj itziel tak espíritus. Nicꞌaj cꞌa chiquivach ijejeꞌ can nicajoꞌ niquicusaj ri rubꞌeꞌ ri Ajaf Jesús chi ncaꞌquilasaj itziel tak espíritus. Rumareꞌ ijejeꞌ niquiꞌej chica ri itziel tak espíritus: Pa rubꞌeꞌ ri Jesús ri nutzijuoj ri Pablo nakaꞌej chiva chi quixiel-el, ncaꞌchaꞌ chica.
14 Y quireꞌ jeꞌ niquiꞌan ri i-siete (ivukuꞌ) rucꞌajuol ri ache israelita Esceva rubꞌeꞌ, ri qui-jefe ri sacerdotes. 15 Pero jun bꞌay antok ijejeꞌ quireꞌ niquiꞌan, jun itziel espíritu ri cꞌo riqꞌuin jun ache xchꞌo-pa y xuꞌej: Inreꞌ vataꞌn roch ri Jesús y vataꞌn jeꞌ roch ri Pablo. Pero ixreꞌ, ¿ix chica? xchaꞌ chica.
16 Y ri ache ri cꞌo ri itziel espíritu riqꞌuin, xirucꞌaka-pa-riꞌ chiquij ri achiꞌaꞌ reꞌ, y man xaꞌtiquir ta pa rukꞌaꞌ, xa xcovin chiquij. Mareꞌ xaꞌnumaj chupan ri jay reꞌ, man jun quitziak chiquij y i-socotajnak-el. 17 Y ri xbꞌanataj xnaꞌax cuma quinojiel. Can xnaꞌax cuma ri israelitas y ri man israelitas ta ri icꞌo chupan ri tanamet Efeso. Y xquixiꞌij-quiꞌ quinojiel ijejeꞌ ruma ri xbꞌanataj. Y xyoꞌx cꞌa rukꞌij ri Ajaf Jesús.
18 Y iqꞌuiy ri quiniman chic ri Ajaf Jesús, ncaꞌlka y niquichol ri itziel tak kax ri quibꞌanun-pa. 19 Y iqꞌuiy chiquivach ijejeꞌ, i-aj-itz ri quibꞌanun-pa y xaꞌquicꞌam-pa ri qui-libros y can chiquivach ri vinak xaꞌquiparuoj. Y ri rajal nojiel ri libros ri xaꞌparox, cincuenta mil monedas de plata. 20 Y ruma ri xbꞌanataj, xkꞌalajin ri ru-poder ri ruchꞌabꞌal ri Ajaf Dios, y iqꞌuiy vinak niquinimaj.
21 Y ri Pablo xpa pa ránima chi niꞌa y nicꞌujieꞌ Jerusalén, después antok kꞌaxnak chic Macedonia y Acaya. Y tiene que niꞌa cꞌa Roma, antok ntiel Jerusalén. 22 Rumareꞌ xaꞌrutak-el Macedonia ri Timoteo y ri Erasto ri ncaꞌtoꞌn richin, y jajaꞌ xcꞌujieꞌ chic can bꞌaꞌ chupan ri Asia.
Ri nibꞌanataj chupan ri Efeso
23 Y pa tanamet Efeso ri tiempo reꞌ, ri vinak can altíra xpa quiyoval, y xaꞌpalaj chirij ri Utzulaj Bꞌay. 24 Y ja ri jun ache rubꞌinan Demetrio ri nisamaj cha plata, ri xaꞌtakcheꞌn quichin ri vinak. Jajaꞌ ncaꞌruꞌon cha plata chꞌitak templos richin ri dios ri niꞌeꞌx Diana cha, y ncaꞌrucꞌayij. Ri ache reꞌ y ri i-rusamajiel, can qꞌuiy miera niquichꞌec chirij ri chꞌitak templos ri ncaꞌquiꞌan. 25 Rumareꞌ ri ache reꞌ xaꞌrayuoj ri rusamajiel, y xaꞌrumol jeꞌ ri nicꞌaj chic ri ncaꞌbꞌano ri chꞌitak templos richin ri Diana, y xuꞌej chica: Ixreꞌ ivataꞌn chi ri jun samaj reꞌ can qꞌuiy nakachꞌec chirij. 26 Pero ixreꞌ itzꞌatuon y ivaxan chic jeꞌ chi ri ache ri niꞌeꞌx Pablo cha, nuꞌej chica ri vinak chi ri dioses i-bꞌanun cuma achiꞌaꞌ man i-dios ta. Y can iqꞌuiy ri rucꞌaxuon yan quinoꞌj y quiniman chic, man joꞌc ta vaveꞌ Efeso, xa jubꞌaꞌ ma nojiel Asia. 27 Y man joꞌc ta cha ri ka-negocio ri man otz ta xtuꞌon, xa can man otz ta jeꞌ xtuꞌon cha ri ru-templo ri ka-dios Diana, ruma man jun rukꞌij xtiꞌan can cha. Y xa quireꞌ xtiꞌan cha, can man jun rakalien jeꞌ xtiꞌan cha ri namalaj ka-dios, jun dios ri can niquiyaꞌ rukꞌij ri vinak ri icꞌo nojiel tanamet richin ri Asia y nojiel roch-ulief, xchaꞌ.
28 Antok xcaꞌxaj ri xuꞌej ri Demetrio chica, ri achiꞌaꞌ reꞌ xpa quiyoval. Y can junan xaꞌchꞌoꞌ riqꞌuin nojiel quichukꞌaꞌ y xquiꞌej: ¡Nem ri Diana ri ka-dios ojreꞌ aj-Efeso! xaꞌchaꞌ.
29 Y can quinojiel ri vinak richin ri tanamet Efeso xaꞌbꞌapalaj-pa, mesque man cataꞌn ta karruma. Ijejeꞌ xa ja ri icaꞌyeꞌ achiꞌaꞌ ri aj-Macedonia ri xaꞌquitzꞌom, ri i-patanak riqꞌuin ri Pablo. Ri icaꞌyeꞌ achiꞌaꞌ reꞌ quibꞌinan Gayo y Aristarco. Y xaꞌquicꞌuaj ri pacheꞌ niquimol-ve-quiꞌ ri vinak. 30 Y ri Pablo can xrajoꞌ xuoc pacheꞌ quimaluon-ve-quiꞌ chi nichꞌoꞌ chiquivach ri vinak, pero ri discípulos man xquiyaꞌ ta lugar cha chi xuoc. 31 Icꞌo jeꞌ nicꞌaj achiꞌaꞌ ri autoridades richin ri Asia ri icꞌo chireꞌ Efeso, ri xquitak rubꞌixic cha ri Pablo chi man tuoc ri pacheꞌ quimaluon-ve-quiꞌ ri vinak. Xquiꞌan quireꞌ ri achiꞌaꞌ reꞌ, ruma iru-amigos ri Pablo. 32 Y pacheꞌ quimaluon-ve-quiꞌ, ri vinak can altíra pa quichiꞌ niquiꞌan. Icꞌo nicꞌaj jun-ve ri niquiꞌej, y nicꞌaj chic jun-ve chic niquiꞌej. Y iqꞌuiy ri man cataꞌn ta karruma quimaluon-apa-quiꞌ quiqꞌuin. Can sachnak cꞌa quinoꞌj ri vinak ri quimaluon-quiꞌ. 33 Y chiquicajol ri vinak ri quimaluon-quiꞌ chireꞌ, icꞌo israelitas, chi niquiꞌan defender-quiꞌ chi quireꞌ man jun chica nipa chiquij, xquinem-apa jun ache ri quivanakil, ri Alejandro rubꞌeꞌ, y can xquiꞌan cha chi tichꞌo-pa chiquivach ri vinak. Y antok ri Alejandro cꞌo chiquivach ri vinak, xuꞌon seña cha ri rukꞌaꞌ chi caꞌtanie-ka. 34 Pero antok xquitzꞌat ri Alejandro y xquinaꞌiej chi israelita, jun laꞌk caꞌyeꞌ huora quinojiel junan niquirak quichiꞌ xquiꞌej: ¡Nem ri Diana ri ka-dios ojreꞌ aj-Efeso! xaꞌchaꞌ.
35 Y ri secretario richin ri tanamet, xtiquir xaꞌrutanabꞌa-ka ri vinak; jajaꞌ xuꞌej chica: Achiꞌaꞌ richin ri tanamet Efeso, ¿cꞌo came jun vinak ri man rataꞌn ta chi ixreꞌ aj-Efeso ix chajiniel richin ri ru-templo ri Diana y ri ru-imagen ri namalaj dios Diana ri kajnak-pa chila chicaj riqꞌuin ri dios Júpiter? 36 Y man jun xtiꞌeꞌn chi man ta quireꞌ. Rumareꞌ quixtanie-ka y man tiꞌan ri man otz ta. 37 Ruma ri achiꞌaꞌ ri icꞌamun-pa, man jun kax itziel quibꞌanun o quiꞌeꞌn ta chirij ri Diana, ri i-dios. 38 Y xa ri Demetrio y ri i-rachꞌil cꞌo nicajoꞌ niquichꞌojij, mareꞌ icꞌo achiꞌaꞌ chi niquiꞌan juzgar, icꞌo tribunales ri pacheꞌ ncaꞌan arreglar y chireꞌ cꞌa tibꞌanaꞌ acusar-iviꞌ. 39 Y xa cꞌo jun chic kax ntivajoꞌ ntiꞌej, kachaꞌ jun kꞌij chi nakamol-kiꞌ konojiel y nakaꞌan arreglar, incheꞌl ri nuꞌej ri ka-ley. 40 Ruma vacame xa choj quireꞌ kamaluon-kiꞌ; y xa ta nicꞌutux chika karruma kamaluon-kiꞌ y karruma i-palajnak-pa ri vinak, man jun chica xtakaꞌej. Y xa xtiꞌeꞌx-ka chikij chi kamaluon-kiꞌ chi nkupalaj chirij ri gobierno, man otz ta.
41 Y ri secretario richin ri tanamet, antok ruꞌeꞌn chic ri tzij reꞌ, xuꞌej chica ri vinak ri quimaluon-quiꞌ chi otz ncaꞌa chicachuoch.
19:4 Mt. 3:11; Mr. 1:7-8; Lc. 3:16; Jn. 1:26-27. 19:9 Ri tzij “Utzulaj Bꞌay” nrajoꞌ nuꞌej chi ja ri Jesús. 19:23 Ri tzij “Utzulaj Bꞌay” nrajoꞌ nuꞌej chi ja ri Jesús.