5
Matɨꞌɨj huatámuiꞌriacaꞌ ɨ hueꞌtyée
(Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20)
Jesús pu aꞌáa joꞌtyaváacaj joꞌtɨj jájtyij jaꞌvaꞌástɨmee a tɨ aꞌyan tyajaꞌrájtyapuaj tɨjɨn Genesaret, matɨꞌɨj jéehua ɨ tyeɨ́tyee jimi ajtyáxɨɨriacaꞌ, mej mij jáanamuaj ɨ nyúucariaꞌraꞌ ɨ Dios. Jesús pu huaꞌpuácaa huaséj ɨ báarcuj maj aꞌáa joꞌtyúꞌuucaꞌaj a tɨ jooꞌástɨmee ɨ jájtyij. Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj hueꞌtyée viviꞌracaa aꞌɨ́ɨ mu tyíꞌjoꞌsicaꞌaj ɨ tápiꞌnarij. Aj puꞌij Jesús atyájraa séej jitze ɨ báarcuj, aꞌɨ́jna ɨ Simón tɨ jacɨɨ, ajta jeꞌen jaatáhuaviiriꞌ tɨ aꞌtzúj aꞌ ɨmuáj huatyéchaxɨj a jáataꞌ. Aj puꞌij aꞌáa aꞌráayixɨj ɨ báarcuj jitze, aꞌáa pu raquée tyihuoꞌmuáꞌtyej ɨ tyeɨ́tyee. Tɨꞌɨj jaꞌantyipuáꞌrij ɨ tɨ tyihuóꞌixaaj, aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Simón tɨjɨn:
—Pataꞌaj aꞌ ɨmuáj uréꞌnyej joꞌtɨj jéetzeꞌ jaꞌtyáatɨꞌ ɨ jájtyij, aꞌáa xu tyeꞌtyáahuaꞌxɨj ɨ tápiꞌnarij, ɨ hueꞌtyée siaj jɨn viviꞌracaa.
Simón pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Maeestro, tuꞌríj huatáxaꞌii tyaj tyíꞌmuarɨeꞌ, catu tyiꞌtɨ́j huatyéeviꞌ, ajta muáaj paj aꞌyan tyíꞌnyeꞌijtyeꞌ, nyáaj nu jaꞌtyáhuaꞌxɨj ɨ tápiꞌnarij.
Matɨꞌɨj jaꞌtyáahuaꞌxɨj ɨ tápiꞌnarij, jéehua mu huápuɨꞌɨj hueꞌtajájpuaj ɨ hueꞌtyée, tɨ́muaꞌ pu tyuꞌtyásujtzaꞌnyixɨj ɨ tápiꞌnarij. Aj mu mij huoꞌtajé ɨ maj huaꞌ jamuán tyíꞌmuarɨeꞌcaꞌaj ɨ maj séej jitze aráatyij ɨ báarcuj mej mij ajoꞌréꞌnyej majta huoꞌtáhuɨɨreꞌen. Aꞌɨ́ɨ mu mij ajoꞌréꞌnyej, matɨꞌɨj mij huaꞌváꞌjɨstyaꞌxɨj ɨ hueꞌtyée ɨ báarcuj jitze, tɨ́muaꞌ mu ajoꞌcárutyixɨj aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ maj aváꞌjɨstyacaꞌaj ɨ hueꞌtyée. Tɨꞌɨj aꞌyan tyeeséj aꞌɨ́jna ɨ Simón, aꞌɨ́ɨ pu tyítunutacaꞌ aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ Jesús, ajta aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Jóꞌraꞌ nye jimi nyavástaraꞌ, jiꞌnye jéehua nu a jimi ootyáꞌɨtzee.
Aꞌyaa pu tyuꞌtaxájtacaꞌ aꞌɨ́jna Simón, jiꞌnye aꞌɨ́jna majta ɨ séecan tyámuaꞌ mu tyuꞌtátzɨɨn aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ maj jéehua hueꞌtajájpuaj ɨ hueꞌtyée. 10 Aꞌyaa mu chaꞌtaj tyíꞌtzɨɨnyaꞌcaꞌaj aꞌɨ́jna ɨ Santiago ajta ɨ Juan, ɨ maj yójmuaꞌmuaꞌ puéꞌeen aꞌɨ́jcɨ ɨ Zebedeo, aꞌɨ́ɨ mu jamuán tyíꞌmuarɨeꞌcaꞌaj ɨ Simón. Ajta Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ Simón tɨjɨn:
—Capáj tyíꞌtzɨɨnyeꞌej, ijíij tɨ yujoꞌqueꞌtɨj jaꞌmej, nye jimi paj tyeɨ́tyee tyísɨɨreꞌej.
11 Aj mu mij hueꞌtajájpuaj ɨ báarcuj joꞌtɨj joꞌhuáchij, aꞌáa mu néijmiꞌi tyojoohuáꞌxɨj matɨꞌɨj mij jamuán joꞌcɨ́j aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús.
Jesús pu aꞌtɨ́j tyúꞌhuaaj tɨ atzáj jitzán tyinyáxɨj
(Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45)
12 Séej xɨcáj jitze, Jesús pu aꞌáa joꞌtyaváacaj joꞌtɨj jaꞌchajtaꞌ, tɨꞌɨj sɨ́ɨj tyáatɨꞌ ajeꞌréꞌnyej tɨ tyíꞌcuiꞌ, jéehua pu cáꞌatzacaꞌaj ɨ juhuéꞌraꞌ jitze, tɨꞌɨj jaaséej aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús, aj puꞌij tyítunutacaꞌ aꞌáa pu chóotaꞌ ráꞌaj junyéerin jɨmeꞌ, aꞌyaa puꞌij tyaatáhuaviiriꞌ tɨjɨn:
—Nyavástaraꞌ, tɨpuaꞌaj muaꞌránajchij paj tyináahuaatyeꞌ ɨ nyaj jɨn tyíꞌcuiꞌ.
13 Jesús pu huataméjcaꞌtacaꞌ tɨꞌquij jaꞌajtamuárɨej, aꞌyan tyeꞌixáatyeꞌej tɨjɨn:
—Aꞌyaa nu tyáꞌxɨeꞌveꞌ nyaj tyimuáahuaatyeꞌen, pataꞌaj tyámuaꞌ huárɨnyij.
Tɨꞌɨj aꞌyan tyaatéꞌexaa aj puꞌij huarúj, 14 ajta ɨ Jesús aꞌyaa pu tyaataꞌíj tɨjɨn:
—Capáj aꞌtɨ́j ixaatyeꞌej, sulu aꞌúu paj jóꞌmeꞌen ɨ tyeyúuj tzajtaꞌ pej pij huatáꞌsejrataj aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ puaaríj, pajta tyuꞌtámuꞌvejritaj aꞌyájna tɨꞌɨj tyuꞌtaꞌíjtacaꞌ ɨ Moisés, mej mij aꞌɨ́ɨmaj jáamuaꞌreej ɨ puaaríij tɨjɨn papuꞌríj huarúj.
15 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ tyeɨ́tyee, aꞌɨ́ɨ mu jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej tɨ ɨ Jesús huarɨ́j, jéehua mu mij ɨ tyeɨ́tyee jimi tyúusɨꞌrihuaꞌaj mej mij jáanamuaj ajta tɨꞌij tyihuóꞌhuaatyeꞌen aꞌɨ́ɨjma ɨ maj tyíꞌcucuiꞌcaꞌaj. 16 Ajta ɨ Jesús pu ajtáyiꞌcaa huaꞌ jimi tɨꞌij jusɨ́ɨj huatyényuunyij joꞌtɨj quee a aꞌtɨ́j.
Jesús pu tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌriꞌ ajta séej tyúꞌhuaaj ɨ tɨ quee tyéchavaaj
(Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12)
17 Séej xɨcáj jitze tɨꞌɨj ɨ Jesús tyihuaꞌmuaꞌtyáacaj, séecan mu ɨ fariseos aꞌáa jaꞌajtyáꞌcaꞌaj majta ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze Moisés tɨ joꞌyúꞌxacaꞌ, aꞌáa mu jaꞌrácɨɨnyacaꞌaj aꞌájna a Galileea, majta séecan aꞌájna a Judea, majta séecan aꞌájna a Jerusalén. Ajta aꞌɨ́jna ɨ tɨ ɨ Dios néijmiꞌi jɨn putyíꞌuurej aꞌɨ́j pu jimi séjriaꞌcaꞌaj ɨ Jesús tɨꞌij tyihuóꞌhuaatyeꞌen ɨ maj tyíꞌcucuiꞌ. 18 Aj mu mij séecan aꞌáa joꞌréꞌnyej, tyévij mu huáchuisimaꞌaj, itárij mu japuan juꞌujtyácaj, capu tyéchavaaj aꞌɨ́jna ɨ aꞌtɨ́j. Aꞌyaa mu tyáꞌxɨeꞌvaꞌcaꞌaj maj juꞌtyátoonyij u chiꞌtáj mej mij aꞌáa yoꞌréꞌtyej ɨ Jesús jimi, 19 ajta camu jatyoovaꞌaj joꞌmaj joꞌtyájrutyej, jiꞌnye jéehua mu tyeɨ́tyee eetyóosɨɨriaꞌcaꞌaj ataꞌ puéertaj, aj mu mij antyicɨ́j ɨ chiꞌij japua, matɨꞌɨj mij jaꞌnáacuj, aj mu mij juꞌcájtoo ɨ itárij japuan muꞌujtyácaj, huaꞌ tzajtaꞌ ɨ tyeɨ́tyee joꞌtɨj ɨ Jesús joꞌtyéjvee. 20 Tɨꞌɨj ɨ Jesús huoꞌséj maj tyáꞌtzaahuatyaꞌcaꞌaj, aꞌyaa pu tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ tyíꞌcuiꞌ tɨjɨn:
—Nyaꞌ amíincuj, nuꞌríj tyimuaatúꞌuunyiꞌriꞌ ɨ paj jɨn ootyáꞌɨtzee ɨ Dios jimi.
21 Aj mu mij ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze majta ɨ fariseos, aꞌɨ́ɨ mu huatyóohuij maj aꞌyan tyúꞌmuaꞌtyij tɨjɨn: “¿Aꞌtanyíj puéꞌeen aꞌmújna tɨꞌij óocaꞌnyej tɨ jeꞌej puaꞌaj tyuꞌtaxáj ɨ Dios jimi? Aꞌɨ́ɨ puꞌuj ɨ Dios aꞌɨ́ɨn puéꞌeen ɨ tɨ tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌraj ɨ maj jɨn ootyáꞌɨtzee.”
22 Ajta aꞌɨ́jna ɨ Jesús aꞌɨ́ɨ pu jáamuaꞌreeriꞌ jeꞌej maj tyíꞌmuaꞌajcaa, aꞌyaa puꞌij tyihuoꞌtaꞌíhuoꞌriꞌ tɨjɨn:
—¿Jiꞌnye siaj sij aꞌyan tyíꞌmuaꞌtzej? 23 ¿Tyiꞌtanyí jéetzeꞌ tyésiꞌ, nyi nyej aꞌyan tyuꞌtaxáj yee: “Nuꞌríj tyimuaatúꞌuunyiꞌriꞌ ɨ paj jɨn ootyáꞌɨtzee ɨ Dios jimi”, naꞌríij yee: “Ájchesij, pajta rájraꞌnyij”? 24 Aꞌyaa nu nyij tyajamuataséjratyeꞌsij tɨ ɨ yójraꞌ ɨ Dios aꞌɨ́jna jɨn antyúumuaꞌreej tɨꞌij tyihuoꞌtúꞌuunyiꞌ ɨ tyeɨ́tyee ɨ maj jɨn ootyáꞌɨtzee ɨ Dios jimi íiyan ɨ cháanacaj japua.
Aj puꞌij aꞌyan tyaatéꞌexaa aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ quee tyéjchevej tɨjɨn:
—Muéetzij nu aꞌyan tyíꞌmuaꞌixaatyeꞌ tɨjɨn, ájchesij, pajta jaꞌantyipíij muaꞌ itáaj, jóꞌraꞌ joꞌpaj jaꞌchej.
25 Aj puꞌij ájchej aꞌɨ́jna ɨ tɨ quee tyéchavaaj néijmiꞌi metyiꞌséeracaj, ajta jeꞌen jajpí ɨ itárij tɨ japuan újcaꞌtyii, tɨꞌquij jóꞌraa ɨ juchéj tyeꞌtyóotziꞌreꞌej ɨ Dios. 26 Néijmiꞌi mu tyámuaꞌ tyoꞌtaséj majta tyaatatyójtziꞌrej ɨ Dios, jéehua mu tyiꞌtzɨ́ɨnyeꞌej aꞌyan metyuꞌtaxájtacaꞌ tɨjɨn:
—Ijíij tu tyeríj aꞌɨ́j huaséj ɨ tɨ huápuɨꞌɨj naa huaséꞌrin.
Tɨꞌɨj Jesús jaatajé aꞌɨ́jcɨ ɨ Leví
(Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17)
27 Aj puꞌij téꞌej Jesús iirájraa tɨꞌquij séej huaséj tɨ huáꞌjijveꞌ aꞌɨ́ɨjma ɨ maj tyíꞌtɨꞌɨjcɨcaa aꞌájna pujmuaꞌ a Roma. Aꞌyaa pu ántyapuaacaꞌaj tɨjɨn Leví, aꞌúu pu jeꞌrácatyii u chiꞌtáj joꞌmaj huajaꞌjijveꞌ. Jesús pu aꞌyan tyaatéꞌexaa tɨjɨn:
—Pataꞌaj nyaj jamuán joꞌchaꞌcanyeꞌen.
28 Aj puꞌij Leví ájchej, néijmiꞌi pu atyojoohuaꞌxɨɨ tɨꞌquij Jesús jamuán jóꞌraa.
29 Tɨꞌquij aꞌɨ́jna ɨ Leví tyuꞌyéꞌestej ɨ juchéj aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ tɨ arí Jesús jamuán joꞌcháꞌcanyaꞌaj, majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyíꞌtyejijveꞌ, majta séecan ɨ tyeɨ́tyee aꞌɨ́ɨ mu huaꞌ jamuán tyúꞌcuaa. 30 Majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ fariseos majta ɨ maj tyihuáꞌmuaꞌtyej ɨ yuꞌxarij jitze Moisés tɨ joꞌyúꞌxacaꞌ, aꞌɨ́ɨ mu huatyóohuij maj jeꞌej puaꞌaj tyihuoꞌxáj aꞌɨ́ɨjma ɨ maj Jesús jamuán huacɨ́j. Aꞌyaa mu tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—¿Jiꞌnye siaj sij huaꞌ jamuán tyíꞌcuaꞌcaa siajta yaꞌcaa huaꞌ jamuán ɨ maj tyíꞌtyejijveꞌ, siajta huaꞌ jamuán ɨ maj jéehua jeꞌej puaꞌaj rɨcɨj?
31 Jesús pu aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj tyámuaꞌ een majta ɨ maj quee tyíꞌcucuiꞌ, capu huaꞌ jitze juxɨeꞌveꞌ maj ajoꞌréꞌnyej aꞌɨ́jcɨ jimi ɨ tɨ tyíꞌhuaꞌtacaa, sulu aꞌɨ́ɨmaj mu ɨ maj tyíꞌcucuiꞌ. 32 Canu nyáaj aꞌɨ́jna jɨn mujoꞌvéꞌmej nyej nyij aꞌɨ́ɨjma huatájeevej ɨ maj tyámuaꞌ een, sulu aꞌɨ́ɨjma ɨ maj jéehua áꞌɨtzeereꞌ, mej mij tyáꞌantzaahuatyeꞌen ɨ Dios jimi.
Matɨꞌɨj jaataꞌíhuoꞌriꞌ jeꞌej maj tyityahuóoꞌitziꞌveꞌen
(Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22)
33 Matɨꞌɨj mij aꞌyan tyaataꞌíhuoꞌriꞌ aꞌɨ́jcɨ ɨ Jesús tɨjɨn:
—Aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj Juan jamuán huacɨꞌɨj majta ɨ maj fariseos jitze ajtyámaꞌcan jéehua mu juꞌitziꞌvee, majta jahuoo ɨ Dios jimi, majta aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj a jamuán huacɨꞌɨj aꞌnáj tɨnaꞌaj mu tyíꞌcuaꞌcaa majta yaꞌcaa.
34 Jesús pu aꞌyan tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—¿Nyiquij múuꞌitziꞌveꞌen aꞌɨ́ɨmaj ɨ maj huoꞌtáꞌinyej mej mij tyúꞌcuaꞌnyij joꞌtɨj aꞌtɨ́j joꞌtyényeɨɨchij, tɨpuaꞌaj ooj huaꞌ jamuán ajoꞌtyávaacaj aꞌɨ́jna ɨ tɨ huatyényeɨɨchij? 35 Ajta aꞌyaa pu atyojoꞌréꞌnyesij aꞌájna xɨcáaraꞌ maj jitzán jáꞌviꞌtɨn aꞌɨ́jcɨ ɨ tɨ huatyényeɨɨchij, tɨꞌɨj aꞌyan tyáꞌraꞌnyij aj mu mij juꞌitziꞌveꞌen.
36 Aꞌyaa pu ajta tyihuoꞌtéꞌexaaj tɨjɨn:
—Capu aꞌtɨ́j jacuꞌnyaꞌpuan ɨ cáanarij tɨ míꞌmaꞌcan aꞌɨ́jcɨ jɨmeꞌ ɨ cáanarij tɨ jájcuaj. Tɨpuaꞌaj aꞌɨ́jcɨ jɨn jaacuꞌnyaꞌpuaj, aꞌɨ́ɨ pu huatyátzuꞌtaj ɨ cáanarij tɨ jájcuaj tɨꞌɨj huatyájoꞌsinyiꞌhuaj, aj puꞌij anasúutzaꞌnyij ɨ tɨ míꞌmaꞌcan tɨꞌquij jéetzeꞌ vaꞌtɨ́j anasúutzaꞌnyij jaꞌmej. 37 Camu majta juꞌcátoꞌsij ɨ navíj limeetaraꞌ tzajtaꞌ tɨ pítɨeꞌnyiꞌ ɨ nahuáj maj moochán jáataahuacaꞌ, jiꞌnye aꞌɨ́ɨ pu ɨ nahuáj tɨ jájcuaj joꞌtasújtzaꞌnaj ɨ navíj tɨ pítɨeꞌnyiꞌ, aj puꞌij jóꞌvesij ɨ navíj ajta ɨ nahuáj. 38 Aꞌɨ́j pu jɨn aꞌyan tyúuxɨeꞌveꞌ maj juꞌcájtoꞌnyij ɨ navíj limeetaraꞌ tzajtaꞌ tɨ jájcuaj aꞌɨ́jcɨ ɨ nahuáj tɨ ajta jájcuaj. 39 Ajta matɨꞌɨj jaꞌantyiyeꞌen ɨ nahuáj tɨ míꞌmaꞌcan, capu aꞌtɨ́j jaxɨeꞌveꞌ tɨ juꞌcáayeꞌen ɨ tɨ jájcuaj, jiꞌnye aꞌyaa pu tyuꞌtaxájtaj tɨjɨn: “Jéetzeꞌ pu ajméꞌraꞌaj ɨ nahuáj tɨ míꞌmaꞌcan.”