13
Dhäwu gätni-djämamirriwalaŋuwuy
A story about a farmer
Mathuyu 13.1-9
(Mäk 4.1-9; Luk 8.4-8)
Ga ŋuriŋiyi bili yan waluy bala ŋayi Djesuy ganarrthaŋala ŋunhiyiny buṉbuny, bala yan ŋayi marrtjinan yarrupthurra raŋilila, ga ŋunhiliyin ŋayi gan marŋgikuŋalnydja yolŋunhany walalany. Ga dharrwan mirithirra marrtjin ŋunhi yolŋuny walal ḻuŋ'thurr ga bäyŋun nhanŋuny dhaḻakarr, bala ŋayi ŋal'yurra marthaŋaylila ga ŋunhiliyin ŋayi gan nhinanany. Ga walalnydja ŋunhi yolŋu'-yulŋuny gan baḏak yan dhärran ŋunhili bili yan raŋiŋur.
Ga dhäwuny ŋayi gan ŋunhi lakaraŋal dharrwa mirithirr, ga waŋganydja ŋayi dhäwu walalaŋ lakaraŋal bitjarra gam',
“Waŋganydhu ḏirramuy gätni-djämamirriy marrtjin djalkthurr ŋatha mala maŋutji birrali munatha'lil. Ga ŋunhi ŋayi marrtjin djalkthurrnydja, ga wiripuny marrtjin galkirrin dhukarrlila, ga warrakan'tja mala ŋunhi buṯthurr bala yan ḻukanan. Ga wiripuny ŋatha mala maŋutji galkirrinan guṉḏamirrilila munatha'lil, munatha' ḏaŋawuklila ga dhunupan yan ŋunhi ŋathany maŋutjiny dhamany'tjurra. Yurr ŋayi ŋunhi munathany' gaŋga manymak ŋathawnydja ŋuthanaraw. Ga ŋunhi ŋayi waluny garramatthin ḏälthinany, bala ŋunhi waluynydja nhäŋala räwakuŋala, bili wärrurrny'tja mala nhanŋu ŋunhi märr-ḻurrkun' yan. Ga wiripuny ŋunhi maŋutji ŋatha mala galkirrin ḏirriṯirrimirrilila munatha'lil, bala gan ŋunhi ŋuriŋiyiny ḏirriṯirriynydja mala garrwi'yurra ŋunhiyiny ŋunhi ŋathany mala maŋutjiny birraliny, bala warrpam'nha ŋunhi räwakthinany.”
“Ga ḻurrkun'nha yan ŋunhi ŋatha maŋutji galkirrin manymaklilnydja munatha'lil, ga ŋunhiliyiny munatha'ŋur maŋutjiny ŋathany ŋuthar manymakthinan dharrwathinan, waŋganybuy yaŋarapuy 100 maŋutji ŋatha, ga wiripuny beŋuryi yaŋaraŋur 60 maŋutji ŋatha, ga wiripuny 30 maŋutji ŋatha.”
“Ŋuli nhe buthurumirrnydja dharraḏayin ga ŋäkuny ŋamathaŋun.”
Nhaku ŋayi gan ŋunhi Djesuy mayali'kurrnydja dhäwu lakaraŋal
Why Jesus used parables
Mathuyu 13.10-17
(Mäk 4.10-12; Luk 8.9-10)
10 Ga dhurrwaraŋur beŋuryiny Djesuw malthunamirrnydja mala marrtjinan ga bunan walal nhanŋu, bala walal ŋanya gan dhä-birrka'yurra bitjarra, “Wäy! Nhaku nhe ŋuli ga dhuwal dhäwu lakaram bitjandhiny mayali'mirriyamany yolŋu'-yulŋuwnydja?”
11 Ga ŋayiny Djesuny buku-bakmaraŋal walalaŋ bitjarr, “Nhumany dhuwal bilin marŋgin ŋurukuny ŋunhi Godkalaŋuwnydja Romgu ŋurukuny ŋunhi djinawa'wuywuny mayaliw', bilin ŋarra gan ŋunhi lakaraŋala nhumalaŋgalnydja warralkuŋala. Yurr walalnydja ŋunhawurrnydja yaka warray marŋgi, bili bäyŋu ŋarra walalaŋgalnydja ŋula milkunha God-Waŋarrwu rom malany. 12 Ŋuli ŋayi ga ŋula yolthu yolŋuy ŋayathamany yan ŋunhi God-Waŋarrwuŋuny nhä mala gurrupanawuy, ŋayiny dhu ŋunhi God-Waŋarryuny buluyi gurrupan ŋapa-ŋal'maram ŋurikiyiny yolŋuw. Ga ŋuli ŋayi ga yolŋu nhina dhaparŋ'tja yan, nhanŋuny dhu ŋurikiyiny yolŋuw nhä malany winya'yunna bäydhi ŋunhi ŋayi ga ŋayatham ŋula nhä nyumukuṉiny'tja mirithirrnydja. 13 Yo waŋany ŋarra ŋuli ga ŋunhi mayali'kurrnydja walalaŋgalnha. Bili walal ŋuli ga nhäma walalaŋgiyingal maŋutjiy, yurr bäyŋun walal ŋuli ŋunhi yuwalkkuŋuny dharaŋul. Ga ŋunhi walal ŋuli ga ŋämany, ga bäyŋun walal ŋuli ŋunhi yuwalktja dharaŋan. 14 Yo God-Waŋarrwu+ dhawuny' ŋunhi maḻŋ'thurr yuwalkthinan yan, ŋunhi ŋayi gan djawarrkmirriy yäkuy Yitjayay* lakaraŋal bitjarr gam',
‘Dhiyaŋuwurruynydja dhu ga yolŋuy walal ŋäma yan,
ga bäyŋun walal dhu ŋunhi yuwalkkumany ŋäma dharaŋandja.
Ga nhäma warray walal dhu ga, yurr walal dhu bäyŋun yuwalkkumany nhäma dharaŋan.
15 Bukmakkun walalaŋ dhuwaliyi ḻiyany bilin gunganhawuynha ga buthuruny walalaŋ dhaḻ'yunawuynha.
Ga maŋutjiny walalaŋ dhuwaliyi bilin bambaykunhawuynha,
bäyŋun walal dhu ga nhäma, ga ŋäma,
ga dharaŋan yuwalkkumany.
Ŋuli walal balaŋ ganha dharaŋanany, walalnydja balaŋ ŋunhi bilyunan muka ŋarrakala, bala ŋarrany balaŋ ŋunhi ḏukmaranhan walalany.’ ”
16 “Yurr nhumany dhuwalawurrnydja goŋmirra mala yolŋu'-yulŋu God-Waŋarrwalnydja, bili nhumany ga nhäman ga ŋäman God-Waŋarrwuny Rom. 17 Dharrwa gan ŋunhi djawarrkmirr yolŋu mala ga bulu wiripu yolŋu mala manymakmirr djälthin mirithin yan nhänharaw dhiyak mala ŋunhi nhä nhuman ga dhiyaŋun bala nhäma. Ga mirithin yan walal gan djälthin ŋänharaw dhiyakuny mala dhäwuw ŋunhi nhä mala nhuma ga dhiyaŋun bala ŋäma. Yurr bäyŋun walalnydja gan ŋunhi ŋuriŋiwurruyiny nhäŋal ga ŋäkul.”
Djesuy lakaraŋal warraŋulkuŋala dhäwu gätni-djämamirriwalaŋuwuynha
Jesus explains the story about the farmer
Mathuyu 13.18-23
(Mäk 4.13-20; Luk 8.11-15)
18 “Ŋäkun walal dhuwal dhuḏin mayalin' nhanŋu dhiyakiyiny dhäwuw ŋunhi nhaltjarr ŋayi gan gätni-djämamirriy ŋatha mala djalkthurr maŋutji.”
19 “Yo maŋutji mala ŋatha ŋunhi gan galkirrin dhukarrlilnydja ga maŋutji-lakaram ŋunhin yolŋuny ŋunhi ŋayi ŋuli ŋäma warray dhäwu Godkalaŋuwuy rombuy, yurr ŋayi ŋuli ŋunhi yakan dharaŋulnydja. Bala ŋayi ŋuli ŋunhi yätjkurrnydja birrimbirr marrtjiny bala yan djaw'yunna nhanukal dhäwuny' ŋayaŋuŋurnydja. 20 Ga ŋunhiny ŋatha maŋutji ŋunhi marrtjin galkirrin munatha'-ḏaŋawuklilnydja guṉḏamirrililnydja, ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram ŋunhin yolŋuny ŋunhi ŋayi ŋuli märram ŋunhiyi dhäwu mala manymakkum ŋayaŋuy nhanukiyingal ŋayi, balanyamirriy ŋunhi ŋayi ŋuli ŋämany ŋunhiyi dhäwuny. 21 Yurr yakan ŋayi ŋuli ŋunhi dhäwuny nhakun gärri ŋunha djinawa'lilnydja ŋayaŋulilnydja bala ŋuli ŋunhi yakan dhäwuny wiyindja ŋorri. Bili ŋunhi ŋuli ŋula nhä ŋayaŋu-wutthunamirrnydja rom maḻŋ'thun, ga dhunupan ŋayi ŋuli ŋunhi gulyunna God-Waŋarrwalnydja märr-nhirrpanminyaŋur. 22 Ga wiripuny ŋunhi ŋatha maŋutji galkirrin ḏirriṯirrimirrililnydja, ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram ŋunhin yolŋuny ŋunhi ŋayi ŋuli bili muka ŋämany God-Waŋarrwuny dhäruk, yurr ŋayi ŋuli ga ŋunhi mirithirra dhika warwuyundja ŋula nhakun malaŋuw dhuwalaŋuwuywun, ŋunhi ŋayi ŋuli ga buku-manguman ŋayi dhu ga ḻukunydjan' yan nhina. Ga dhiyaŋiyin malaŋuy romdhu ŋuli ga ŋunhi nyumukuṉiny'kumany God-Waŋarrwuny dhäruk, ga yakan ŋayi ŋuli ŋunhiyi yolŋu ŋuthandja ŋamathamany. Ga balanyan walalnydja ŋunhi nhakun yaŋaran borumgun, yaŋaran yan waŋganynha burumun'miriwnha. 23 Ga wiripuny ŋunhi ŋatha maŋutji galkirrin manymaklil munatha'lil, ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram ŋunhin yolŋuny ŋunhi ŋayi ŋuli ga ŋäma God-Waŋarrwu dhäruk manymakkum yan dhika, ga märram walal ŋuli marrtji yuwalkkum yan dhäruk God-Waŋarrwu. Ga dhaŋaŋdhirra walal ŋuli ŋunhi God-Waŋarrwalnydja ŋula nhaliy malaŋuy, bitjanna nhakun ŋunhi dharpa baṉa' ŋuli ga dhärra borummirr dhirrimukmirr.”
Ḏimiṯimirr mala ga ŋatha maŋutji manymak
Weeds among the wheat
Mathuyu 13.24-30
24 Ga buluny ŋayi Djesuy wiripuny muka dhäwu lakaraŋal bitjarr gam', “God-Waŋarrwuny dhuwal Rom balanya nhakun lämu-nhirrpanamirr yolŋu ŋunhi ŋayi ŋuli marrtji djalkthun manymak ŋatha maŋutji munatha'lil. 25 Ga ŋunhi bukmaktja yolŋu walal ŋuli ga wawun ŋorra, bala ŋayiny ŋuli ŋunhi miriŋuny marrtjin bala djalkthunna marrtji ḏimiṯimirrnydja mulmu mala ŋunhiwiliyin munatha'lila maŋutji-manapanna bala yan ganarrthaman.”
26 “Ga ŋunhi ŋayi ŋathany ŋuthar dhakalmirriyinany, bala ŋunhi djämamirriynydja mala nhäŋala ŋunhiyiny ḏimiṯimirrnydja mala, maṉḏa gan rrambaŋin ŋutharnydja. 27 Bala walalnydja ŋunhi djämamirrnydja mala ŋunhi ŋurikiyiny lämu-nhirrpanamirriwnydja ḏirramuw marrtjinan bala yan bunanan nhanŋu ŋurikiyiny ḏirramuwnydja, bala waŋanan nhanukal bitjarrnha, ‘Way! Ŋunhany muka nhe ŋunhi maŋutjiny ŋathany djalkthun manymak birrali yan, ga wanhaŋuwuynha ŋunha ḏimiṯimirrnydja mala?’ ”
28 “Bala ŋayiny ŋunhiyiny ḏirramuny bitjarra waŋan, ‘Dhuwaliyiny ŋunhi bitjarryiny djäma miriŋuynha yan,’ bitjarr.”
“Ga walalnydja ŋunhi djämamirrnydja mala waŋan bitjarra, ‘Muka djäl nhe, napurr dhu ḏulŋurr'-ḏulŋurryunna ŋunha ŋunhi ḏimiṯimirrnydja mulmu mala?’ ”
29 “Ga ŋayiny ŋunhi ḏirramuny waŋan bitjarra, ‘Yaka! Nhuma ŋuli bäynha ḏulŋurr'yurr rrambaŋin manymaknha ŋathany birralinhan. 30 Ganarrthul ŋathil, ga bäy maṉḏa dhu marrtji rrambaŋi bala ŋuthan, ga gulkthunamirriynha waluy ga balanyamirriynha. Bala ŋarra dhu waŋin djämamirrinhany mala walal dhu boŋguŋ marrtji ḻuŋ'maraŋun ŋunhi ḏimiṯimirrnydja mala mulmu, bala yan bathulnha gurthaynha. Ga manymaktja ŋatha birraliny ŋarra dhu marrtji rarr'yurra balan biyakun buṉbulila ŋarrakiyingal ŋarra.’ ”
Mayali'mirr dhäwu Godkalaŋuwuy rombuy
Parable about God's kingdom
Mathuyu 13.31-33
(Mäk 4.30-32; Luk 13.18-21)
31 Ga buluny ŋayi Djesuy lakaraŋal wiripun dhäwu bitjarr gam', “God-Waŋarrwuny dhuwal Rom balanya gam', nhakun ŋuli ŋunhi yolŋu gätni djämamirr marrtji bala ŋayi ŋuli lämu-nhirrpanna maŋutjin ŋathan genydjan'. 32 Ga nyumukuṉiny ŋayi ŋunhi mirithirr yulŋuny maŋutjiny, yurr ŋuthandja ŋuli ŋunhi yindithirra dhika mirithirra, djuḻkmaraman ŋuli ga ŋunhi wiripunhany dharpany mala. Bala ŋuli ŋunhi warrakan'tja mala buṯthundja bala yalun walalaŋguwuy djäma waṉa-waṉalilnydja ŋunhiwiliyi dharpalil.”
33 Ga bulu ŋayi Djesuy lakaraŋal bitjarr: “God-Waŋarrwuny dhuwal Rom balanya nhakun ŋuli miyalkthu märram banikin' ga dharrwan ŋayi ŋuli ŋunhi dämbany rarryun ŋunhiwiliyi. Bala ŋayi ŋuli ḻurrkun'nha yan djalkthun ŋathawuynydja ḏambakunhawuy ŋunhiwiliyiny ŋunhi maŋutji-manapan dämbalilnydja. Ga yaka wiyindja bala ŋuli ŋunhi dämbany marrtji ḏulul'yunna ŋuthanna yindithirra.”
Nhaku ŋayi gan ŋunhi gämurruw' dhäwuny lakaraŋal
The reason for teaching with stories
Mathuyu 13.34-35
(Mäk 4.33-34)
34 Ga dharrwamirr ŋayi gan Djesuy bitjarryiny dhäwu lakaraŋal mayali'mirriyaŋalnydja yolŋu'-yulŋuwalnydja. 35 Bala+ ŋunhi dhawuny' yuwalkthinan yan maḻŋ'thurr, ŋunhi ŋayi gan God-Waŋarrwal djawarrkmirriy bitjarr lakaraŋal gam',
“Ŋarrany dhu gi dhuwal dhäwu lakaraŋ ŋarrakuwuynydja ŋarra mayali'mirriyaŋ yolŋuwalnydja walalaŋgal,
ga lakaraŋuny ŋarra dhu gi ŋunhi dhawaṯmaraŋun yan,
ŋunhiny mala dhäwu ŋunhi gan ŋorran djuḻuḻ'yurr,
ŋunhal bala ŋunhi ŋurruyirr'yunamirriy waluy.”
Djesuy lakaraŋal mayalin' ḏimiṯimirrwuy mulmupuy
Jesus explains the story about the weeds
Mathuyu 13.36-43
36 Ga ŋunhi ŋayi Djesuy ganarrthaŋalnydja yolŋunhany walalany bala ŋayi beŋuryiny dhurrwaraŋur marrtjinan gulŋiyinan buṉbulila, ga walalnydja ŋunhi malthunamirrnydja mala nhanŋu marrtjin nhanukal ga waŋan walal ŋanya bitjarr, “Go mak napurruŋguny dhunupayaŋun lakaraŋ warraŋulkuŋun, ŋunhiny dhäwu ŋunhi ḏimiṯimirrwuynydja ga birralipuynydja.”
37 Ga ŋayiny Djesuny buku-bakmaraŋal walalaŋ bitjarr, “Ŋunhiny ḏirramu ŋunhi ŋayi marrtjin ga dholkuŋal manymaktja maŋutji ŋatha, ŋunhiyiny Yolŋun Gäthu'mirriŋu, 38 ga ŋunhi dhulmu-gaykarraŋdja munatha', ŋunhiyiny nhakun dhuwanna ŋayipin wäŋan ŋarakan munathan'. Ga ŋunhi manymaktja ŋatha maŋutji ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram ŋunhiwurrunhan yolŋuny walalany ŋunhi walal ŋuli ga nhina God-Waŋarrwal yan Romŋur. Ga ŋunhi ḏimiṯimirriynydja ga mulmuy maŋutji-lakaram dhuwanna ŋunhi yolŋuny walalany ŋunhi walal ga yätjkurruwal birrimbirrwal romŋur nhina, 39 ga ŋunhiny yolŋu ŋunhi ŋayi ŋuli ga ḻatjuwarr'maramany ŋunhiyiny ŋayipin ŋunhin buŋgawan Mokuy. Ga ŋunhi ŋatha-ŋamakuli'mirrnydja walu ŋuriŋiyiny ga maŋutji-lakaram dhawar'yunamirra walu, ŋunhi walal dhu boŋguŋ God-Waŋarrwuny dhäwu-gänhamirrnydja mala marrtjin bala yan ḻuŋ'maraŋun marrtji yolŋunhany walalany.”
40 “Ga ḏimiṯimirrnydja mulmu dhu marrtji ŋunhi ḻuŋ'maraŋun, bala yan dhuŋgur'yurra. Ga biyakiyin ŋayi dhu boŋguŋ ŋunhi yalalaŋumirriynydja maḻŋ'thurr. 41 Ŋayiny dhu boŋguŋ Yolŋuynydja Gäthu'mirriŋuy djuy'yurra nhanŋuwuynydja ŋayi djiwarr'punhany djämamirriny walalany, bala walal dhu marrtji ŋunhi ḻuŋ'maraŋun yolŋunhany walalany bukmaknhan yan beŋurnydja ŋunhi God-Waŋarrwalnydja yolŋu'-yulŋuwal, ŋunhiwurrunhany ŋunhi walal ŋuli ga djäma yätjkurr, ga ŋunhiwurruny wiripuwurruny yolŋuny walalany ŋunhi walal ŋuli ga wiripuŋuny yolŋuny walalany dhar'thar-gurrupan yätjkurrulil. 42 Ga djalkthurrnydja ŋayi walalany dhu dhä-gir'yunamirrilila wäŋalilnydja, ŋunhawalnha yanan gurthalila, ŋunhi dhu gi ŋunhiliyiny yolŋu walal ḻirra-ḻäwunhamirra baḏarratjtjurra manapul. 43 Ga ŋunhiny mala yolŋu mala ŋunhi walal gan djäma manymaktja yan, walalnydja dhu gi ŋunhi nhini ŋunhala Bäpa'mirriŋuwala walalaŋgalaŋuwal wäŋaŋur, djarraṯawun'mirriyin nhakun walu ŋuli ga ŋunhi dhärra ḏämbuy waluy. Ŋuli nhuma buthurumirrnydja mala ŋäkuny ŋamathaŋun!”
Mel-wiḏi'mirr rom balanya nhakun bulayi
A hidden treasure
Mathuyu 13.44
44 “God-Waŋarrwuny dhuwal Rom balanya nhakun ŋunhi yolŋu ŋuli marrtji bala ŋayi ŋuli maḻŋ'maraman ŋula nhän bulayi mel-wiḏi'mirra yurr dholkunhawuynha ŋunhi wiripuwuŋ yolŋuwuŋ. Ga ŋunhi ŋayi ŋuli maḻŋ'maramany ga buluyi ŋayi ŋuli balayi dholkum bala ŋayi ŋuli marrtjin wäŋalila ga marrtjiny ŋayi ŋuli ŋunhi galŋany djulŋithirra dhika mirithirra yan goŋmirriyirr. Ga marrtjiny ŋayi ŋuli, ga nhä mala nhanŋu wäŋaŋur ga ŋorra'-ŋurra ŋunhiny ŋayi ŋuli warrpam'nha djalim rrupiyawnha, märr ŋayi dhu ŋunhi rrupiyany märram ŋunhiŋuwuyyiny bala ŋayi dhu bäyimnha ŋunhiyin wäŋan munathan' ŋunhi ŋayi djuḻuḻ'maraŋal ŋunhiyi bulayi mel-wiḏimirr.”
Mel-wiḏi'mirr gulawu
A valuable pearl
Mathuyu 13.45-46
45 “God-Waŋarrwuny dhuwal Rom balanya nhakun, ŋunhi ŋuli waŋgany yolŋu djälthirr ŋayi dhu bäyim muthiyarra yurr latju'mirr mirithirr. 46 Ga ŋunhi ŋayi ŋuli maḻŋ'maramany ŋunhiyiny latjuny' mirithirrnydja muthiyarra, bala ŋayi ŋuli djalimnha nhäny mala nhanŋuwuy ŋayi bukmaknha yan, märr ŋayi dhu märraman ŋunhiyin muthiyarran.”
Guyaw ganybu
The fish net
Mathuyu 13.47-50
47 “God-Waŋarrwuny dhuwal Rom balanya gam', nhakun ŋuli bitjan maḻŋ'thun, yolŋuy ŋuli ŋurrkam ganybu gapulil guḻunlil, ga gulŋiyirrnydja ŋuli ga ŋunhi ŋarirriny mala ganybulilnydja wiripu wiripun mala. 48 Ga ŋunhi ŋuli ganybuny ŋunhi dhaŋaŋdhirr guyaynydja, bala walal ŋuli marrtji warryunna dhawaṯmaraman ganybuny ŋarirrimirrnydja raŋilila, bala ŋuli walalnydja ŋunhi ŋarirri djämamirrnydja mala nhinan bala marrtji mala-wulkmaraman barrkuwatjkuman, yätjkurrnydja mala ŋarirri walal ŋuli marrtji djalkthunna, ga rulwaŋdhundja walal ŋuli marrtji manymakmirra ŋarirri.”
49 “Ga biyakiyin ŋayi dhu boŋguŋ ŋunhi yalalaŋumirriynydja maḻŋ'thurr dhä-dhawar'yunamirriynydja waluy. Walalnydja dhu ŋunhi God-Waŋarrwuny dhäwu-gänhamirr mala marrtjiny bala marrtji mala-wulkmaraŋun manymakmirrinhany yolŋuny walalany beŋurnydja ŋunhi yolŋuwal walalaŋgal dhuwurr-yätjkurrumirriwalnydja. 50 Bala dhu boŋguŋ ŋunhi dhuwurr-yätjkurrumirrinhany yolŋuny walalany djalkthurra gurthalila, ga ŋunhiliyin walal dhu gi ŋunhi ŋäthinyamirrnydja ḻirra-ḻäwunhamirrnydja.”
Yuṯa ga ŋäthiliŋu rom mala
New and old laws
Mathuyu 13.51-52
51 Bala ŋayi Djesuy dhä-birrka'yurra ḻundu'mirriŋunhan mala nhanŋuwuy wanha walal ganha ŋunhi dharaŋana ŋunhiyi mala dhäwu warrpam'. Ga walalnydja yoraŋal, “Ŋe bili muka.” 52 Bala ŋayi waŋanan walalany bitjarra, “Nhuma bukmak, ŋunhi nhuma gan marŋgithin ŋäthiliŋuw djorraw' ga romgu nhanukalaŋaw, nhumany ŋunhi malthunamirra mala Godkalaŋawnha Romgu djiwarr'puywun. Bili nhuma ŋuli ga ŋunhi nhakun dhawaṯmaraman yuṯany ga ŋäthiliŋuny ŋula nhä malany mel-wiḏi'mirr beŋura ŋunhi buṉbuŋur ŋunhi walal ŋuli ga galkan ŋula nhä malany walalaŋguwuy walal.”
Djesuw wäwunŋuny yolŋu walal yakan nhanŋu djälthinya
Jesus' own people did not want him
Mathuyu 13.53-58
(Mäk 6.1-6; Luk 4.16-30)
53 Ga ŋunhi ŋayi Djesu dhawar'yurrnydja dhäwuŋurnydja lakaranhaŋur, 54 bala ŋayi ganarrthaŋala ŋunhiyiny wäŋa bala yan marrtjinan roŋiyinan balayin nhanukiyingala ŋayi wäŋalil. Bala yan ŋayi gan marŋgikuŋala yolŋunhan walalany ŋunhilin ŋunhi Djuw malawal buku-ḻuŋ'thunamirriŋur buṉbuŋur. Ga ŋuriŋiwurruy ŋunhi walal gan ŋäkul ŋanya, walalnydja ŋunhi mirithinan dhika ṉirr'yurrnydja nhanŋu ŋunhi nhaltjarr ŋayi gan marŋgi-gurrupar. Bala walal gan ŋunhi dhä-birrka'yunminan bitjanminan, “Way, nhaliy ŋayi gan dhuwal marŋgithinany, ga wanhaŋur ŋayi gan dhuwal balanyayiny guyaŋanhawuy märraŋal, ga djämaw ŋayaŋu-ganyim'thunamirriwnydja romgu?”
55 “Dhuwandja dhuwal ŋunhi warray bala'-dhuḻ'yunamirriw gäthu'mirriŋu muka, ga ŋäṉḏi'mirriŋuny nhanŋu ŋunhi Meri* muka. Ga wäwa'mirriŋuny mala nhanŋu ŋunhi Djayim* ga Djawutjip* ga Djäyman* ga Djudatj,* 56 ga yapa'mirriŋuny mala nhanŋu ŋuli ga ŋunhi dhiyal muka nhina limurruŋgala wäŋaŋur.”
57 Bala ŋunhi yolŋuny walal gan yakan gumurr-ŋamathinany nhanŋu, ŋurru-bil'-bilyurra walal gan nhanŋu. Yurr ŋayiny Djesuny waŋan bitjarr, “Djawarrkmirrnydja yolŋu ŋuli ŋunhi marrtji wiripulilnydja wäŋalil, ga walalnydja ŋuli ŋunhi wäŋa ŋunhiŋuwuyyiny yolŋuy mala dhäruk ŋanya märram ga märr-ŋal'yun nhanŋu. Yurr ŋayi ŋuli ŋunhi nhanukiyingalnydja wäŋalil marrtji nhanukiyingalaŋuwalnydja yolŋuwal walalaŋgal gurruṯumirriwalnydja, walalnydja ŋuli ŋunhi yakan ŋanya dhäruk-märraŋ ga märr-ŋal'yurr nhanŋuny bäyŋun.” 58 Ga bäyŋun ŋayi ŋunhi Djesuynydja ŋoy-ganyim'thunamirrnydja rom djäma ŋunhiliyiny wäŋaŋur bili bäyŋun walalaŋ ŋunhi märr-yuwalkthinyawuynydja.
+ 13:14 Isaiah 6.9-10 * 13:14 Isaiah + 13:35 Psalm 78.2 * 13:55 Mary * 13:55 James * 13:55 Joseph * 13:55 Simon * 13:55 Judas