20
Yahudi rira dawan ra rorat Yesus naꞌa Ni ngrebat a
Matius 21:23-27; Markus 11:27-33
Amar isa, na Yesus nair tamata rivun naꞌa Yahudi rira Rahan Dawan Falurut ovu nfamalik Ubu Ni Ivar Lolin a, na Yahudi rira dawan mela falurut ra ovu rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra, ovu vali rira dawan ovi rban-ulu verin ira rma wan yai. Ira rfalak verin Yesus ne, “Eka fwalak verin ami ne, Mu ngrebat aka ma al motu afa ovi, ovu iki nala ngrebat yai verin Oa ma motu afa avyai?”
Yesus nfalak verin ira ne, “Yaꞌa mane orat vali afa isa tali mia, ba fyalak verin Yaꞌa. Yohanes nbaptis tamata ra ovu ngrebat tali iki? Ngrebat tali lanit ratan, te tali tamata?” Ba ranovak afa yai ma rfalak ne, “Wean i tfalak ne, ‘Yohanes ni ngrebat ntali lanit ratan,’ na Ia veka nfalak ne, ‘Notu afakinimi wol myorang ia?’ Naꞌuk wean i tfalak ne, ‘Ngrebat tali tamata,’ na tamata ra munuk veka rala vatu al rasba ita, tevek ira rorang ne, Yohanes nabi ia.” Ba rfalak ne, “Ami wol amkaꞌa ne, nala ngrebat tali iki ma nbaptis tamata ra.” Yesus nfalak verin ira ne, “Ba wean inyai, na Yaꞌa veka wol ufalak vali verin mia ne, ala ngrebat tali iki ma otu afa avyai.”
Yesus nfalak ne, Yahudi rira dawan ra wearira tamata vaꞌi ovi rangal duarira ra
Matius 21:33-46; Markus 12:1-12
Yesus nfamalik vaivatul kamkuma isa verin tamata rivun avyai ne, “Tamata isa notu ni vaꞌi anggur, beti nala verin tamata vaꞌi ra ma rasusan ni vaꞌi yai, ma ki rsiduk anggur boku verin ia. Nata nban-talik ni ahu ma nti wan raroa, ma yaꞌi mnanat ia naꞌa wan yai. 10 Ni amar naran roak ma rfufu anggur vuan ra, na vaꞌi duan yai nsinir ni tamata sansinir isa ma ti ntuan ira, boma rala ni wahat a. Naꞌuk tamata avyai rvaval sansinir yai, beti rsinir ma newal ia ovu liman vu watan. 11 Ba nsinir ewal ni sansinir liak isa, naꞌuk rvaval vali sansinir yai ovu rfamaꞌit ia, beti rsinir ma newal ia ovu liman vu watan. 12 Nata nsinir ewal ni sansinir liak isa ma fatelu roak, naꞌuk rvaval ma sansinir yai namngala lahir, beti rvatuk ia nti vaꞌi yai murin a.
13 Ti nata vaꞌi duan yai nfalak naꞌa ralan ne, ‘Yaꞌa musti otu afaka ewal? Yaꞌa veka usinir yanak i ulobang urun ia. Snain ira veka ralang ia.’ 14 Naꞌuk ti ma tamata vaꞌi avyai rarea vaꞌi duan yai yanan a brana, na rsifalak afa verin ira ne, ‘Tamata ini vaꞌi duan yanan a, ba mya ma tfedan ia, boma tala vaꞌi ini verin ita.’ 15 Rvatuk ia nti vaꞌi yai murin a, beti rfedan ia.” Yesus norat tamata rivun avyai ne, “Ba wean i vaꞌi duan yai nma, na veka notu afaka verin tamata avyai? 16 Ia veka nma ma nfedan tamata avyai ma nala ni vaꞌi anggur yai verin tamata liak ra.” Ti ma tamata rivun avyai rarenar afa i Yesus nfalak yai, na rfalak ne, “Fara deka wean inyai!” 17 Naꞌuk Yesus nsiꞌik ira ma nfalak ne, “Wean inyai, na vaivatul ovi rnaꞌa Surat Ralan ini ihin aka?
‘Vatu i tukan ra rvatuk yai, fyawan lia munuk ma al nfangrebat rahan yai.’*
18 Tamata iki watan wean i nleka nsuta vatu yai ratan a, na veka manminan lahir ia, ovu wean i vatu yai nleka tali wan karatat ma ntaꞌi tamata iki watan, na tamata yai veka manminan lahir ia.”
Yahudi rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra, ovu Yahudi rira dawan mela falurut ra rorat Yesus naꞌa babahir kulu ma al rfaleka Ia
Matius 22:15-22; Markus 12:13-17
19 Ba Yahudi rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra ovu Yahudi rira dawan mela falurut ra rdava lingaꞌan mane rtaha Yesus amar yai vali, tevek rkaꞌa roak ne, Ia nala vaivatul kamkuma yai al ntaꞌing ira, naꞌuk rbobar tamata rivun avyai. 20 Yahudi rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra, ovu Yahudi rira dawan mela falurut ra rsiꞌik nanuang watan Yesus. Ira rsinir tamata boku ma rotu felarira wean tamata ovi wol rsiklabir ra, boma rorat afa isa tali Ia ma rfasala Ia, ma rtaha Ia verin gubernur i nfareta naꞌa wan yai. 21 Tamata avyai rorat Yesus ne, “Tuan Guru, ami amkaꞌa ne, afa ovi fwalak ovu mair ra kena ovu wol fwili tamata. Oa msiair ovu ni malolan a wean Ubu ralan nfalak a. 22 Wean inyai, ba eka fwalak verin ami ne, dida agama nfalak ne, kena ma tbahir kulu verin Kaisar te wahal?” 23 Naꞌuk Yesus nkaꞌa lahir rira siweang a, ba nfalak verin ira ne, 24 “Eka fyaturu kubang ihin isa verin Yaꞌa. Tamata iki walun ovu naran a naꞌa kubang ini?” Ira rfalak ne, “Kaisar walun ovu naran a.” 25 Nata Yesus nfalak verin ira ne, “Ba wean inyai, na myala verin Kaisar afa ovi ia nia ra, ovu myala verin Ubu afa ovu Ia Nia ra.” 26 Ira wol rfalek-nala Ia tali Ni vaivatul ra naꞌa tamata rivun waharira ralan ra. Ira rtalkaka lahir ovu wol vairira, tevek afa ovi Yesus nfalak yai.§
Yahudi rira sidovung isa naran Saduki rira tamata ra rorat waweang Yesus ne, matmatan ra veka rvaꞌat ewal te wahal
Matius 22:23-33; Markus 12:18-27
27 Tamata boku tali Yahudi rira sidovung isa naran Saduki rma ma rtuan Yesus. Tamata Saduki ra wol rtorung ne, tamata matmatan ra veka rvaꞌat ewal, ba rorat Yesus ne, 28 “Tuan Guru, Musa ntulis inukun ini verin ita: Wean i brana isa nmata ma teran aꞌuk awan a, naꞌuk wol yanarira, na brana yai aꞌan te warin musti nal-ewal varu yai ma neluk awan, ma fara ia i nmata roak yai veka duan yanan boku. 29 Ba wean i brana ifitu iyaꞌan iwarin ira ma iyaꞌan nsifa roak, naꞌuk wol yanan obin, na nmata. 30 Nata warin nsifa ewal ovu varu yai, naꞌuk wol yanar obin, na nmata. 31 Warin i norang ia nsifa ewal ovu varu yai, naꞌuk wol yanar obin, na nmata vali. Wean inyai lalawatan, nata ti naran iwarin tutul a. 32 Ti nata vata yai nmata vali. 33 Ba wean inyai, na ti naran amar i tamata matmatan ra rvaꞌat ewal, na iki veka awan mngaꞌun vata yai, tevek brana ifitu yai awar munuk roak ia?” 34 Yesus nfalak verin ira ne, “Tamata ovi rnaꞌa lanit i vavan ini rsifa, 35 naꞌuk tamata ovi Ubu nfavaꞌat ewal ira tali matmatan ma inovan ma rvaꞌat naꞌa lanit ivavan ngorvaꞌan a, ira wol rsifa.* 36 Tevek ira wearira Ubu Ni sansinir tali lanit ratan ma wol rmata vali. Ubu yanan ira, tevek Ia nfavaꞌat ewal ira tali matmatan. 37 Mia wol myorang ne, tamata ovi rmata roak bisma rvaꞌat ewal. Musa kaꞌi nfaturu roak ne, matmatan ra veka rvaꞌat ewal. Ia ntulis naꞌa Surat Ralan ma nfamalik naꞌut i nsiꞌik yafu nonga naꞌa lavurun lesmat ralan. Ia ntulis ne, Duilaꞌa neluk ‘Ubu verin Abraham, Ishak ovu Yakub.’ 38 Ia wol neluk Ubu verin matmatan ra, naꞌuk neluk Ubu verin tamata ovi rvaꞌat ra, tevek naꞌa wahan ralan a, na tamata ra munuk rvaꞌat.” 39 Boku tali Yahudi rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra rarenar afa ovi Yesus nfalak yai, na rfalak ne, “Tuan Guru, afa ovi fwalak yai kena urun.” 40 Tali inyai, na wol rabrahi roak ma rorat afa tali Yesus.
Yesus nfalyawang ne, Raja i ntevut dida salasilan ra nlia tali Raja Daud
Matius 22:41-46; Markus 12:35-37
41 Nata Yesus norat ira ne, “Wean inba ma tamata ra bisma rfalak ne, Raja i ntevut tamata rira salasilan ra, Daud ubun-nusin Ia? 42 Daud kaꞌi nfalak roak naꞌa kitab Mazmur ne,
‘Ubu nfalak verin ning Duilaꞌa ne: Mdoku Ning lihir mela a,§
43 ti naran i otu ma tamata ovi rira sian Oa rsoak nulu Oa.’*
44 Ba wean i Daud nfalak ne, Raja i ntevut tamata rira salasilan ra Duilaꞌa Ia, na wean inba ma Daud ubun-nusin Ia?”
Yesus nfangnanang Ni Tamata ovi rorang Ia ma deka rot-orang Yahudi rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra
Matius 23:1-36; Markus 12:38-40
45 Naꞌut i tamata rivun rarenar i Yesus nangrihi a, na Ia nfalak verin Ni tamata ovi rorang Ia ne, 46 “Msyiꞌik wabira ma lolin naꞌa dawan ovi rair Musa ni inukun ra. Wean i rbasiar, na inar ma roru ravit blawat, ovu inar vali ma tamata ra ralang ira ma rala salam verin ira naꞌa wan i rfedi-rfaha afa naꞌa. Ira inar ma rdoku wan ovi tamata ra baꞌi ralang ira naꞌa rahan falurut ra, ovu vali naꞌa snoba ra. 47 Ira rangrihi ma rlabir vata varu ra ma rala rira metan ra. Ira raflurut ma rira falurut ra blawat ma ala rteri rira afa sian ovi rotu ra. Ubu veka nukun ira ovu inukun i aleman urun a ma nlia tamata liak ra.”
* 20:17 20:17 Ayat ini ihin a ne, Yesus wean vatu yai. Ia neluk Raja ma nsikat roak tamata ra tali rira salasilan ra, ma rira vavaꞌat kakiwal. Wean lahir vatu i tukan ra rvatuk yai, na tamata ra rafena ma rorang Yesus, ma rfedan Ia. Ubu nfavaꞌat ewal Ia tali matmatan, ma ndoku ovu Ubu ma nfareta wean Raja. Tamata ovi rleka naꞌa vatu yai, ihin a ne, tamata ovi rafena ma rorang Yesus. Ubu veka nukun ira naꞌa amar i veka nukun lanit ivavan munuk. Msiꞌik Mazmur 118:22. 20:22 20:22 Tamata Roma rira raja ilaꞌa i nfareta rira negara rivun, naran Kaisar. 20:24 20:24 Fareta Roma rira kubang ihin a rotu tali perak, naran dinar. Ira rbahir tamata biasa (wean tukan ra) i nkarya amar isa ovu dinar isa. § 20:26 20:26 Rtalkaka naꞌa vai Mala ihin a ne mereka heran. * 20:35 20:35 Ita wol dida vavaꞌat kakiwal tevek afa lolin ovi totu ra. Ita veka dida vavaꞌat kakiwal, tevek Ubu Ni rala lolin verin ita, ma torang Yesus. Msyiꞌik Efesus 2:8-9. 20:37 20:37 Surat Ralan nfalak wean inyai, velik ne Abraham, Ishak ovu Yakub rmata roak. Tamata ovi rorang sidovung Saduki rorang ne, tamata ovi rmata roak wol bis rvaꞌat ewal. 20:38 20:38 Tali ayat 37 ovu ayat ini, na tkaꞌa ne, velik ne Abraham, Ishak ovu Yakub rmata, naꞌuk rira roh ra rvaꞌat obin. § 20:42 20:42 Daud ni maksud ne, Ubu nangrihi verin Duilaꞌa Yesus. * 20:43 20:43 Mazmur 110:1