7
Yesus notu ma lolin ewal Roma rira suldadu dawan isa ni tamata sansinir a
Matius 8:5-13
Ti ma Yesus nangrihi munuk verin tamata rivun ovi rnaꞌa inyai, na nti Kapernaum. Naꞌa inyai, na Roma rira suldadu dawan isa*, ni tamata sansinir nawar ma dawan ia ovu sarseri mane nmata. Ia nlobang urun ni sansinir yai. Naꞌut i nrenar ne Yesus nanaꞌa inyai, na nsinir lahir dawan Yahudi boku ma ti rtuan Yesus, boma rera ma nma ma notu ma lolin ewal ni tamata sansinir yai. 4-5 Ba ira rma ma rtuan Yesus ma rera lablobang verin Ia, ma rfalak ne, “Bapa, kena urun ma mlobang Roma rira dawan eri, tevek ia nlobang urun dida bangsa a, ovu vali nfadiri mami rahan falurut a.” Ba irmunuk Yesus rati. Naꞌut i rfaseri roak suldadu dawan yai ni rahan a, na nsinir ni kida ra ma ti rfalak verin Yesus ne, “Bapa, yaꞌa wol verang a ratang Oa, ba deka fwafrea Oa ma mwa ning rahan a. Wean inyai bi wol ubrahi ma utuan Oa, tevek wol verang a ratang Oa. Ba fwalak watan vaivatul isa, na ning tamata sansinir a veka lolin lahir ia. Ukaꞌa lahir ne, afa ovi fwalak ra kena, tevek usoak vali verin ning dawan a, ovu suldadu ra rsoak vali verin yaꞌa. Wean i ufareta suldadu isa ma ufalak ne, ‘Muti,’ na ia nti. Wean i ufalak verin isa vali ne, ‘Mwa,’ na ia nma, te ufalak verin ning tamata sansinir a ne, ‘Mkarya afa ini,’ na ia notu!” Yesus ntalkaka naꞌut i nrenar vaivatul avyai. Nata Ia ntamuri ma nfalak verin tamata rivun ovi rorang Ia ne, “Mryenar ma lolin afa i ufalak ini! Wol utuan tamata isa obin ni inorang a dawan wean tamata ini, velik ne nanaꞌa vali tamata Israel ra!” 10 Ti ma tamata ovi nsinir ira yai rewal ira rti suldadu dawan yai ni rahan a, na tamata sansinir yai lolin ewal roak ia.
Yesus nfavaꞌat ewal vata varu isa yanan a
11 Ti ma wol mnanat, na Yesus ovu Ni tamata ovi rorang Ia rti kota isa naran Nain. Tamata rivun rban-orang vali Ia. 12 Ti ma rfaseri roak kota yai ni falfolat ilaꞌa ni fidu a, na rtuan tamata ra rvara tamata matmatan isa ntali kota yai mane rti murin. Matmatan yai vata varu isa yanan a brana ikisa laloꞌi watan. Tamata rivun tali kota yai rovu vali varu yai. 13 Ti ma Duilaꞌa Yesus nsiꞌik varu yai, na nfarnuang lahir naꞌa ralan ma nfaturu Ni silobang verin ia, ba nfalak verin ia ne, “Deka bwakar!” 14 Nata Yesus ti ma nkena boban i matmatan ntuba naꞌa, na tamata avyai rdir-teri lahir. Ia nfalak ne, “Baba, ufalak lahir verin oa ne, bwatar kikyai!” 15 Varverun i nmata yai nbatar lahir ma ndoku ovu nangrihi, na Yesus nala ia verin renan a. 16 Tamata rivun avyai rbobar urun, ovu rfadawang Ubu ma rfalak ne, “Nabi dawan nma roak ma nanaꞌa fruadida ra,” ovu “Ubu nma roak ma nlobang Ni tamata ra!” 17 Ba Yesus Ni ivar a ti nsoru munuk ahu ovi rnaꞌa propinsi Yudea, ovu wan ovi rnaꞌa ebang inyai.
Yohanes i nbaptis tamata ra nsinir ni tamata irua ma ti rtuan Yesus
Matius 11:2-19
18 Tamata ovi rorang Yohanes i nbaptis tamata ra rfamalik afa avyai verin ia, na nera tamata irua tali ira. 19 Ia nsinir ira rti ma rtuan Duilaꞌa Yesus ma rorat Ia ne, “Bapa, Oa ini Raja i veka mtevut mami salasilan ra, wean i Ubu nfadoku roak naꞌa Ni tnorung a, te musti amnaban tamata liak?” 20 Tamata irua yai rti ma rtuan Yesus ma rfalak verin Ia ne, “Yohanes i nbaptis tamata ra nsinir ami ma amorat Oa ne, Oa ini Raja i veka mtevut mami salasilan ra, te ami musti amnaban tamata liak?” 21 Naꞌut inyai vali, na Yesus notu ma lolin ewal tamata rivun tali rira suhut ra. Ia naling vatuk nait sian ra tali tamata ra, ovu notu vali ma tamata ovi rkibu ra rsirea ewal. 22 Ba Yesus nfalak verin ira ne, “Myewal mia ma fyamalik verin Yohanes naꞌa afa ovi mryenar, ovu afa ovi msyiꞌik ra. Tamata ovi rkibu rsirea ewal, tamata ovi raklukut rbana nala ewal, tamata ovi rira suhut ngabaa lolin ewal ira, ovu tamata ovi raktun, rafrenar ewal. Tamata ovi rmata roak rvaꞌat ewal, ovu ufamalik Ubu Ni Ivar Lolin verin tamata kasian ra. 23 Ubu naflahar tamata ovi ralarira ra wol raruan naꞌa rira inorang verin Yaꞌa.”
24 Ti ma Yohanes ni tamata ra rban-talik wan yai, na Yesus nfamalik Yohanes verin tamata rivun ovi rnaꞌa inyai. Ia nfalak ne, “Naꞌut i miti wan lean vu dawan ma msyiꞌik Yohanes, na minovak aka? Miti ma msyiꞌik tavtevu ovi nait nean tia ma watan ira a? Wahal!§ 25 Inabira ma ti msyiꞌik aka? Beta ne inabira ma ti msyiꞌik tamata isa i neluk kadaravit ovi lolin urun a? Wahal, tevek tamata ovi reluk kadaravit lolin ra, ovu rvaꞌat ovu rira metan rivun rleal raja rira rahan ra. 26 Inabira ma ti msyiꞌik aka? Beta ne inabira ma msyiꞌik nabi isa? Wean inyai, na kena lahir, ovu Yohanes ni dawan a nlia nabi ra. 27 Tevek lan ana, Ubu nfamalik ma dawan ia naꞌa Ni Surat Ralan a, ma nfalak ne,
‘Ini Yaꞌa Ning tamata sansinir ini, Yaꞌa usinir lan ia beti Oa, ma nasusan Mu lingaꞌan a.’ ”*
28 Yesus nfalak vali ne, “Mingnanang! Tali lalan ma naran amar ini, wol tamata isa vali ni dawan a veran lia Yohanes. Naꞌuk tamata ovi rtorung ma Ubu nfareta rira vavaꞌat ra, na rira dawan a nlia Yohanes, velik ne tamata koꞌu ira watan.” 29 Tamata avyai munuk, ovu tamata ovi baꞌi rera babahir kulu, rarenar afa ovi Yesus nfalak ra. Ira rtorung ne, Ubu kena Ia, tevek Yohanes nbaptis roak ira. 30 Naꞌuk tamata Farisi ra ovu Yahudi rira dawan ovi rair Musa ni inukun ra, wol rtorung afa ovi Ubu ralan nfalak ma notu naꞌa rira vavaꞌat ra, tevek rafena ma Yohanes nbaptis ira.
31 Ba Yesus nfalak ewal vali ne, “Yaꞌa veka ala vaivatul kamkuma aka ma ufamalik tamata ovi rvaꞌat naꞌa tuvu ini? 32 Ira wearira kasikoꞌu ovi rdoku naꞌa wan i rfedi-rfaha afa naꞌa, ma rafwak rira kida ra ne, ‘Amafraik floꞌits verin mia, naꞌuk mifena ma msyoꞌi-msyomar. Amdedang dadedang ovi lalau ra, naꞌuk wol byakar.’ 33 Wean inyai vali verin Yohanes i nbaptis tamata ra. Ia nma ma ntolat ma wol nafnaꞌan ovu wol nenu anggur. Mia mifena ia ma fyalak ne, ‘Nait sian nleal ia.’ 34 Yaꞌa, Tamata Yanan Yaꞌa, uma ma ufnaꞌan ovu ufnenu, ba fyalak ne, ‘Ia nafnaꞌan sian, baꞌi nanavut, notu kida ovu tamata ovi baꞌi rera babahir kulu ra, ovu vali notu kida ovu tamata salasilan ra.’ 35 Naꞌuk velik ne wean inyai, tali afa lolin ovi Ni tamata ra munuk rotu, na nfaturu ne, Ubu Ni kakaꞌa dawan a kena.”
Vata isa nliꞌi ngul i voan lolin naꞌa Yesus ean a
Matius 26:6-13; Markus 14:3-9; Yohanes 12:1-8
36 Amar isa, na tamata Farisi isa nasweang Yesus ma nma ma nafnaꞌan naꞌa ni rahan a. Ba Yesus nti ni rahan ma nafnaꞌan. 37 Vata isa notu salasilan rivun naꞌa kota yai. Ti ma vata yai nkaꞌa ne, Yesus nafnaꞌan naꞌa tamata Farisi yai ni rahan a, na ntaha botal koꞌu isa i rotu tali vatu lolin isa naran pualam ma nti inyai. Botal yai nsaꞌa ngul i voan a lolin urun. 38 Vata yai ti ndiri Yesus murin a ma nebang lahir Yesus ean a. Ia nvakar ma lun ra rditi naꞌa Yesus ean a, beti naꞌi lun ra ovu ni vut a. Notu munuk wean inyai, beti nvoan Yesus ean a ovu vali naꞌung ngul yaꞌi naꞌa ean a. 39 Ti ma tamata Farisi i nasweang Yesus nsiꞌik afa yai, na nfalak naꞌa ralan a ne, “Tamata ini wol nabi Ia, tevek wol nkaꞌa lahir ne, vata i nkena Ia ini, notu salasilan rivun.” 40 Ba Yesus nfalak verin tamata Farisi yai ne, “Simon, mane ufalak afa isa verin oa.” Simon nfalak ne, “Fwalak ta Tuan Guru.”
41 Yesus nfalak ne, “Tamata irua rira utan naꞌa tamata i baꞌi nal-teri kubang verin tamata ra. Tamata isa ni utan kubang dinar ratut ilima, na isa vali ni utan kubang dinar vutlima. 42 Tamata irua ini wol rbahir nala rira utan a, ba tamata i nal-teri kubang verin ira yai naꞌi vatuk munuk rira utan a. Tali tamata irua yai, na iki ni silobang a dawan lia verin tamata i nal-teri roak kubang verin ira yai?” 43 Simon nfalak ne, “Yaꞌa ufikir ne, tamata i ni utan dawan lia ni kida yai.” Yesus nfalak ne, “Mu fikiran a kena.” 44 Yesus nfulak wahan a ma nsiꞌik vata yai, beti nfalak verin Simon ne, “Eka msiꞌik vata ini. Oa musweang Yaꞌa ma uma roak mu rahan ini, naꞌuk wol mala vali wear ma uraming eang ra.§ Vata ini nvakar ma lun ra rditi naꞌa eang a, beti naꞌi eang a ovu ni vut a. 45 Inlangin uma mu rahan a, na wol bwoan Yaꞌa. Naꞌuk tali inlangin a, na vata ini nvoan lalawatan eang a.* 46 Oa wol mliꞌi ngul naꞌa ulung a, naꞌuk ia nliꞌi ngul i voan a lolin urun a naꞌa eang a. 47 Ba ufalak verin oa ne, ni silobang i dawan yai nfaturu ne, Ubu naꞌi vatuk roak ni salasilan ra! Naꞌuk wean i tamata isa ni salasilan kedan a watan ma Ubu naꞌi vatuk roak ni salasilan avyai, na ni silobang a kedan watan vali.” 48 Nata Yesus nfalak verin vata yai ne, “Yaꞌa aꞌi vatuk roak mu salasilan ra.” 49 Tamata ovi rdoku ma rafnaꞌan ovu Yesus ranovak naꞌa ralarira ra ne, “Ini tamata iki ma nabrahi ma nfalak ne, Ia naꞌi vatuk nala tamata rira salasilan ra?” 50 Yesus nfalak vali verin vata yai ne, “Mu inorang verin Yaꞌa notu ma Ubu nsikat roak oa tali mu salasilan ra, boma wol mwata kakiwal. Ba mewal oa ovu malinan watan!”
* 7:2 7:2 Roma rira suldadu dawan naꞌa ayat ini nfareta suldadu ratut isa. 7:6 7:6 Ia nfalak ne, wol veran a ratan Yesus, na ni alasan irua: ia wol tamata Yahudi, ovu ia nalang ma dawan Yesus. 7:8 7:8 Roma rira suldadu dawan yai ni suldadu ra rot-orang afa ovi nfalak ra. Wean inyai vali verin suhut ra munuk, ma rot-orang afa ovi Yesus nfalak ra. Ba suldadu dawan yai ni ngrebat ma nfareta ni suldadu ra, wean lahir Yesus Ni ngrebat ma nfareta suhut ra ma rti rtalik tamata ra. § 7:24 7:24 Tafsiran etal dawan rfalak ne, Yesus nala vaivatul ovi: tavtevu ovi nait nean tia ma watan ira. Vaivatul avyai ihirira wean ini, tamata i ni fikiran ngalalahang daꞌin te ni dardirin a wol nangrebat. * 7:27 7:27 Melakhi 3:1 7:29 7:29 Tamata Yahudi boku rkarya verin fareta Roma ma baꞌi rera babahir kulu. Ba tamata Yahudi ra wol inar ira, tevek wol inar lahir fareta Roma. 7:41 7:41 Kubang dinar isa fyawan sama ovu tamata i nkarya ni kadi naꞌut inyai naꞌa amar isa. § 7:44 7:44 Yahudi rira adat ne, wean i rira mangun ra rma rira rahan ra, na ira baꞌi rala wear ma rira mangun raraming earira ra. Rotu wean inyai ma rfaturu ne, ralang urun ira. Msiꞌik vali Kejadian 18:4. * 7:45 7:45 Yahudi ra rvoan rira mangun ra, ovu raꞌung ngul naꞌa ulurira, ma al nfaturu ne, ralang ira. 7:47 7:47 Tamata i ni salasilan rivun ma Ubu naꞌi vatuk roak salasilan avyai, na ni silobang a veka dawan urun vali.