11
Okwikirirya okubikola
Okwikirirya niikwo okubba nʼokwekakasa tuti ebyo ebitusuubira okubbaawo dala byabbaawo, era nʼokubona ebintu ebitaboneka ooti aamo biriwo. Okwikirirya, niikwo okwaleeteire oKibbumba okusiima abantu abʼeira abamuweereryanga.
Okwikirirya, niikwo okutwezyesya okutegeera tuti ebintu byonabyona, ebiri angulu nʼansi, babikolere lwʼekiragiro kya Kibbumba, era tuti ebiboneka babikolere kuzwa mu bitaboneka.+ Okwikirirya, niikwo okwaleeteire Abberi omutaane wʼAdamu okuwaayo eeri oKibbumba esadaaka ensa okukiraku eya mugandawe omukulu oKaini. OKibbumba yasiimire ebirabobye era nʼakakasa ati Abberi atuukiriire. Era olwʼokwikiriryakwe, newankubbaire nga atyanu mufu, neye ebiyakolere bikaali bitumula.+
Okwikirirya, niikwo okwaleeteire Enoka okumutwala okuzwa oku kyalo kunu, nʼayaba egiri oKibbumba nga tasookere kufa. Era oluzwanyuma, mpaawo eyamuboineku olwakubba oKibbumba yamutwaire. Ekyo kyabbaire kityo olwakubba oweyabbaire nga bakaali kumutwala, oKibbumba yakakasire ati Enoka amusangaalisirye.+ Neye mpaawo muntu ayezya okusangaalya oKibbumba anambula kwikirirya, olwakubba buli aiza egiri oKibbumba, ali nʼokwikirirya ati oKibbumba aliwo, era ati awa empeera abo abamunoonia nʼeiganyi.
ONuwa, oKibbumba oweyamulabwire oku byabbaire bikaali kuboneka, okwikiriryakwe kwamwezyesyerye okugondera oKibbumba, nʼayombeka ogwato gunene okulamya abʼomu kisitokye. Atyo oNuwa yalagire ati abantu abasigairewo, abanandi baikirirya ebiyakobere, omusango gubasinga, era nʼasuna obutuukirirye obubbaawo lwa kwikirirya.+
Okwikirirya, niikwo okwaleeteire oIbbulaimu okugondera oKibbumba, oweyamwetere azwe e waabwe ayabe omu kyalo oKibbumba ekiyabbaire ayaba okumuwa. Atyo nʼayaba nga tamaiteku egyalungama.+ Era okwikirirya, niikwo okwamuleeteire okubba omu kyalo ekyo ekibamusuubizire omu ngeri ooti aamo mugeni, ngʼagona mu weema. Era nʼomutaanewe oIsaka nʼomwizukuluwe oYaakobbo, bona oKibbumba abeyasuubizire ekintu ekimo ekinyere ekyo bona bagonanga mu weema.+ 10 Mwekyo oIbbulaimu yabbaire alaga ati iye anoonia kibuga oKibbumba onyere ekiyagerere era nʼakyombeka, ekiri nʼemisingi emikalanguki.
11 Okwikirirya, niikwo okwezyesyerye oIbbulaimu eyabbaire akairiire awoireyo, okubyala omwana omu Saala eyabbaire omugumba. OIbbulaimu yaikiriirye ati oKibbumba eyabbaire asuubizire okumuwa omwana, iye mwesigwa era yatuukirirya ekibonokye.+ 12 Nʼolwekyo omuntu oyo omoiza oIbbulaimu, newankubbaire nga yabbaire muntu akairiire eino nga takaali ayezya okubyala, yazwiremu abaizukulu bangi ino ooti nkota, era ooti nsenye egitabalika egiri oku mbale mbale kwʼenyanza.+
13 Abantu abo bonabona bafiire nga baikirirya, neye nga bakaali kusuna ebyo oKibbumba ebiyasuubizire, wazira nga babirengerera yala omu myoyo gyabwe, ni babisangaalira. Era babbaire bakakasa bati ibo bageni era basenze oku kyalo kunu.+ 14 Abantu abatumula batyo, balaga bati waliwo awantu awandi egibasuubira okwajirya obutyami bwabwe. 15 Era singa emyoyo gyabwe gyabbaire gyegomba ino ekyalo ekibazwiremu, bankansunire eibbanga lyʼokweirirayo. 16 Neye atyanu beegomba obutyami obukiriraku nakimo obusa, obwo nga niibwo obwʼomwigulu. OKibbumba kagira ensoni tigimukwata ibo okumweta Kibbumba waabwe, olwakubba yabategekeire ekibuga ekyʼokutyamamu.
17 OIbbulaimu, oKibbumba oguyabbaire asuubizire okusuna abaizukulu abangi, owebamugezeserye, okwikiriryakwe kwamwezyesyerye okuwaayo oIsaka omwanawe omoiza yenkani, abbe esadaaka.+ 18 OKibbumba yabbaire amukobere ati, “OmwIsaka mu walisunira abaizukulu.”+ 19 OIbbulaimu yeesigire ati oKibbumba ayezya okuzuukiza. NʼoKibbumba niikyo ekyagirire nʼamwirirya oIsaka, eyabbaire nankinga azwire mu bafu.
20 Okwikirirya, niikwo okwezyesyerye oIsaka okusabira abataanebe, oYaakobbo nʼEsawu, enkabi mwebyo ebyabbaire byaba okwiza.+
21 OYaakobbo oweyabbaire nga yatira okufa, okwikirirya, niikwo okwamwezyesyerye okusabira abaana bʼomutaanewe oYusufu enkabi moiza moiza, era oluzwanyuma nʼakotama oku mwigogwe, nʼasinza oKibbumba.+
22 OYusufu oweyabbaire nga yatira okufa, okwikirirya, niikwo okwamwezyesyerye okutumula ati, ekiseera kyalituuka aBaisirairi ni bazwa omu bugalama e Misiri ni bakanga omu kyalo kyʼe waabwe. Era nʼalagira ati, baliginga amagumbage bamukanja e waabwe.+
23 OMusa owebamubyaire, okwikirirya, niikwo okwaleeteire ababyairebe okumubisira emyeri misatu miramba. Baboine nga mwana musa ino, nandi ni batya okujeemera ekiragiro kya Falaawo okabaka wa Misiri, ekyokuwaayo abaana ebiweigera babaite.+
24 OMusa oweyakulire, okwikirirya, niikwo okwamwezyesyerye okugaana okumweta omwana wa mwala wa Falaawo.+ 25 Yasiimire okudambira aamo nʼaBaisirairi, abantu ba Kibbumba, okukiraku okubba omwisangaalo eryʼekibbikibbi eriwaawo amangu. 26 Yaboine ati okumugadya olwa Kurisito ogubasukireku amafuta, kukirira nakimo obusuni bwʼe Misiri, olwakubba yamaite empeera egibalimuwa. 27 Okwikirirya, niikwo okwezyesyerye oMusa okuzwa e Misiri, nandi nʼatya obulwa bwa Falaawo obwazwa mwekyo, neye yakalaire-bukalali nʼayaba, ngʼateekere omwoyogwe gwonagwona ku biibyo oKibbumba oNantaboneka ebiyamukobere.+ 28 Okwikirirya, niikwo okwamwezyesyerye okuteekawo oMukolo ogwʼoKutambukirya, nʼaswankira eisaaye e ngulu oku myango gyʼenjigi, kaisi aBaisirairi balame omalaika oyo ajigirica, oKibbumba oguyatumire okwita abaana ababere omu kyalo kyʼe Misiri.+
29 Okwikirirya, niikwo okwezyesyerye aBaisirairi okutambulira omu Nyanza eNtukuliki, ooti aamo batambulira kwitakali. Neye aBamisiri ibo owebagezeryeku, amaizi ni gabamira.+
30 Okwikirirya kwa Baisirairi, niikwo okwaleeteire ebitempe byʼolukita lwʼekibuga oYeriko, okugwa nga aBaisirairi bamalire enaku musanvu nga bakumba okweruguulirirya ebitempe ebyo.+
31 Olwʼokwikirirya, omalaaya oLakabbu yayanirizire aBaisirairi abaizire omu kibuga e Yeriko okukeeta. Kale oluzwanyuma, aBaisirairi owebaizire okuwamba ekyalo ekyo, tibaitire oLakabbu nʼabantube nga baita abantu abajeemu.+
32 Kale oku byokuboneraku ebyo, nnyongereryeku niki-so tete? Nʼobwire bwampwaku singa ntumula nʼoku Gidyoni, nʼoku Bbalaki, nʼoku Samusooni, nʼoku Yefusa, nʼoku kabaka oDawudi, nʼoku Samwiri, nʼoku banaabbi.+ 33 Olwʼokwikirirya, abantu abo balumbire ni bawangula obwakabaka obwʼamawanga agandi, ni bakola ebyobutuukirirye, era ni basuna ebyo oKibbumba ebiyasuubizire. Olwʼokwikirirya kwabwe owebabamumire egiri empologoma gyakaire okubalya,+ 34 ni babamuma omu omusyo ogwʼamaani neye nandi gubooca, ni balama nʼokubaita nʼempiima. Era olwʼokwikirirya, abo ababbaire abanafu basuukire bamaani. Basuukire bazira omu ntalo, ni babbinga amaje gʼamawanga agandi.+ 35 Era olwʼokwikirirya waliwo abakali ababbaire bafiisirye abaana baabwe neye abaana abo ni bazuukira.
Abantu abandi babawambire ni babagadya bati owebalekawo okwikirirya oKibbumba babateera, neye ni bagaana okulekawo okwikirirya. Basalirewo bati kasinga bafa kaisi ni bazuukira okusuna obwomi obukiraku obusa.+ 36 Nʼabantu abandi babasekereire ni babakubba emiigo, era abandi ni babasibira omu mabbuusu.+ 37 Abamo babakubbire mabbaale, nʼabandi babasaliremu nʼemisumeeno, era nʼabandi babaitire nʼempiima. Abandi babakedyakedyanga nga bazwaire ebyanzo ebyʼentaama nʼebyʼembuli, olwʼobudoobi era ngʼabantu babayiigaania, era ni bababitya bundi,+ 38 ekyalo kinu ekiizwire obubbibubbi nga tikibasaanira ibo abatuukiriire okubbaamu. Era ni balebalebana omu bitera nʼomu nsozi, nga bagona mu mpuku nʼomu biina.
39 Abo bonabona oKibbumba yabasiimire olwʼokwikirirya kwabwe neye kwibo kubulaku eyasunire ebyo ebibasuubizire. 40 OKibbumba yatutegekeire enkola yʼobutuukirirye ekira obusa, ibo kaisi baleke okusuna okubasuuca abatuukiriire iswe nga tubulawo.
+ 11:3 11:3 Nta 1:1; Zab 33:6,9; Yok 1:3 + 11:4 11:4 Nta 4:3-10 + 11:5 11:5 Nta 5:21-24 + 11:7 11:7 Nta 6:13-22 + 11:8 11:8 Nta 12:1-5 + 11:9 11:9 Nta 35:27 + 11:11 11:11 Nta 18:11-14; 21:2 + 11:12 11:12 Nta 15:5; 22:17; 32:12 + 11:13 11:13 Nta 23:4; 1Mi 29:15; Zab 39:12 + 11:17 11:17 Nta 22:1-14 + 11:18 11:18 Nta 21:12 + 11:20 11:20 Nta 27:27-29,39-40 + 11:21 11:21 Nta 47:31; 48:1-20 + 11:22 11:22 Nta 50:24-25; Kuz 13:19 + 11:23 11:23 Kuz 2:2; 1:22 + 11:24 11:24 Kuz 2:10-12 + 11:27 11:27 Kuz 2:15 + 11:28 11:28 Kuz 12:21-30 + 11:29 11:29 Kuz 14:21-31 + 11:30 11:30 Yos 6:12-21 + 11:31 11:31 Yos 2:1-21; 6:22-25 + 11:32 11:32 Bal 6:11–8:32; 4:6–5:31; 13:2–16:31; 11:1–12:7; 1Sa; 16:1-23; 1Ba 2:11; 1Sa 1:1–25:1 + 11:33 11:33 Dan 6:1-27 + 11:34 11:34 Dan 3:1-30 + 11:35 11:35 1Ba 17:17-24; 2Ba 4:25-37 + 11:36 11:36 1Ba 22:26-27; 2Mi 18:25-26; Yer 20:2; 37:15; 38:6 + 11:37 11:37 2Mi 24:21