9
Jesǔ Plwǒcuố Prè̤dônyǎphú Shyéthè́nyě̤
(Matteo 10:5-15, Marko 6:7-13)
Jesǔ è́hyǎ plò́lò̌ a khǒpacè̤̌ shyéthè́nyě̤ rò thyáphú prè̤dônyǎphú yětahe ki vè̤́htekyǎbè́ lò̌ khǐnétahe rò a ki zasǐmé̤bè́ lò̌ tè̤swítè̤sè̌ tahe agněnuôrò, a dyé pé̤ èthǐ tè̤pro̤tè̤prya̤ ná tè̤taryěshyosò̌ tahe. Htuô̌rò a plwǒcuố èthǐ dố a ki cuố hésodônyǎ pé̤ ǔ ná Cò́marya ahtyěaké̤, rò a ki zasǐmé̤ pé̤ kayǎswíkayǎsè̌ tahe. Jesǔ hé èthǐ, “Thǐ cuốklyá rò phyécuốní̤ tǎ tôcô꤮ tǎmé̤ ní꤮, ihtyábǒ bèbè, pyě̤ bèbè, sèe bèbè, rû̌htè̌ bèbè phyéní̤ tǎmé̤. Phyécuốlốphyécuốklò̌ tǎ ca̤ tôpṳ̂꤮ tǎmé̤. Otadûkuô̌ bí hi dố a è́mo̤sû thǐ nuôtômě akǔ tuố̤dố thǐ htecuốkyǎ bí vǐ̤kǔnuô pǎní꤮. Ǔ ki è́mo̤sû thǐ tôpho꤮ to hénuô, thuô̌tǎ̤kyǎ hemû dố thǐ khǎduôlo̤ nuôtahe rò htecuốkyǎ dố vǐ̤nuô tôvǐ̤ akǔ ní꤮. Thǐ ki me̤phúnuô héma athyáná thǐ dyéluô̌kyǎhò́ tè̤mátè̤dyǎ tôcô dố Cò́marya ki cirya èthǐ pǎ nuôhò́.” Prè̤dônyǎphú tahe htecuố rò a cuốnuô̌ tôdò̌ htuô̌ tôdò̌ rò a cuố hésodônyǎ pé̤ ǔ tè̤thè́krṳ̂̌mila, rò a cuố zasǐmé̤ pé̤ ǔ tè̤swítè̤sè̌ dố khǎlé̤ pwǒ̤꤮ tôpho.
Jesǔ Ma Ǔpě Nuô Khwí Herodè Tane̤plǒ To
(Matteo 14:1-12, Marko 6:14-29)
Bínuôakhè̌ Galilea ké̤ a Khwí Herodè ní̤huô̌ ná Jesǔ me̤tè̤ yětahe, rò a súsá lò̌ lǔ thè́plò, me̤těhérò, kayǎ tahehe hé ná Giovanni Baptista thyěihtòka̤khyě hò́. Tahe kuô̌ke rò a hé ná Elia hyǎoluô̌htya khyěthyáhò́, tahehe rò a hé kuô̌ke ná prè̤pro̤ dố꤮ nyénu aklè̌ tôprè̤prè̤ htwǒprè̤ ka̤khyě khyěthyá hò́. Rò Khwí Herodè hé, “Vǎ nò̌pǎ̤tṳ̂̌kyǎ htuô̌hò́ Giovanni akhuklò́ hò́ rò kayǎ dố vǎ ní̤huô̌ ari-akyǎ yětôprè̤ nuôma ǔpěpě è̌?” Rò, “Vǎ ki myáhtye cyá̤ Jesǔ phútětě,” a tane̤ phúnuô.
Jesǔ Buôebuôǒ Kayǎ Nyǎ̤rí
(Matteo 14:13-21, Marko 6:30-44, Giovanni 6:1-14)
10 Prè̤dônyǎphú tahe ka̤khyě rò ka̤héso pé̤lò̌ Jesǔ ná lò̌꤮ èthǐ me̤htuô̌hò́ tè̤nuôtahe ari-akyǎ. Jesǔ è́ní̤ èthǐ rò a htecuố tû́dû lahyǎ dố vǐ̤tôvǐ̤ dố ǔ è́ ná Bethsaida nuôtôvǐ̤. 11 Bí kayǎ bè́mṳ ní̤huô̌ ná Byacè Jesǔ ná a khǒpacè̤̌ tahe cuốhò́ dố vǐ̤ nuôtôvǐ̤ akhè̌, èthǐ krwǒcuốkuô̌ lahyǎ bínuô. Jesǔ è́mo̤sû èthǐ rò hésodônyǎ pé̤ èthǐ ná Cò́marya ahtyěaké̤ ari-akyǎ rò a zasǐmé̤ pé̤ kayǎ tahe a tè̤swítè̤sè̌.
12 Bí mò̤́ kíré̤ tǎ̤ hò́ akhè̌nuô, a khǒpacè̤̌ shyéthè́nyě̤yě hyǎ dố lǔo rò a hyǎhé lǔ, “Thyáphú èthǐ ki cuố myápṳ̌e myápṳ̌ǒ, ki cuốmyápṳ̌ ní̤dyé lahyǎ dû èthǐ lé̤omyě khǎlé̤khǎbya agněnuôrò, nò̌ka̤kyǎ mò̌ èthǐ dố dò̌kǔsokǔ dố a o tavǐtava̤ bíyě tôpho nuô, me̤těhérò khǎlé̤ bíyětôphoma dò̌ ophû tôdò̌꤮ to.”
13 Manárò Jesǔ hé èthǐ, “Myá dyéedyéǒ pé̤ èthǐ tôcôcô nuô.”
Rò èthǐ hésû, “Pè̤tè̤ o prè́tû́ khò́mǔ nyǎ̤klò̤́ ná tè̤̌phú nyě̤bè prè́. Ma nè̤ thè́zṳ̂́ nò̌ cuốipri̤ pè̤ sèesèǒ dố kayǎ bè́mṳ yětahe agně è̌?” 14 Dyáshuô̌shuô̌prè́ prè̤khǔdu yětahenuô a phû꤮ odû nyǎ̤rí cò́.
Rò Jesǔ hétǎ̤ a khǒpacè̤̌ tahe, “Kayǎ bè́mṳ yětahenuô, nò̌onyǎ oplò́ èthǐ tômṳ ná prè̤nyǎ̤shyě, tômṳ ná prè̤nyǎ̤shyě nuô.” 15 A khǒpacè̤̌ tahe nò̌onyǎo kayǎ bè́mṳ phú a hétǎ̤ èthǐ nuô. 16 Rò Jesǔ phyé khò́mǔnuô nyǎ̤klò̤́ ná tè̤̌phúnuô nyě̤bè rò a tṳ́htya dố mò́lè̤̌ rò a hébwíhétaryěhtya Cò́marya. Htuô̌rò a ibikyě khò́mǔ ná tè̤̌phúyě rò a dyétǎ̤ ná a khǒpacè̤̌ nuôtahe. Rò a khǒpacè̤̌ tahe zṳ́tǎ̤e pé̤ ná kayǎ bè́mṳ yětahe. 17 Èthǐ e pòepòǒ ekò́ǒbǎ lò̌plǐ cò́ pwǒ̤꤮ tôprè̤ cò́ rò a khǒpacè̤̌ tahe phyédwóplò́ khyěthyá khò́mǔ ná tè̤̌phú dố a ibikyě rò a okyǎlố tahenuô a obǎ pǎ cò́ ná krí̤nuô shyényě̤mě cò́.
Petru Héhte Ná Jesǔ Ma Krístu
(Matteo 16:13-19, Marko 8:27-29)
18 Tônyěkhè̌ bí Jesǔ kwǐcò́bè̌ tû́dû tôprè̤ akhè̌nuô, a khǒpacè̤̌ tahe ophû ná lǔ rò Byacè sudyǎ èthǐ, “Kayǎ bè́mṳ tahe hékryá lahyǎ vǎ ná vǎ maǔpě?”
19 Rò èthǐ hésû, “Taheherò a hé nè̤ ná Giovanni Baptista, tahehe kuô̌kerò a hé ná Prè̤pro̤ Elia, taheherò a hé ná prè̤pro̤ dố꤮ nyénu tahe aklè̌ tôprè̤prè̤ ihtòhtwǒprè̤ ka̤khyě prè́,” a hé lahyǎ phúnuô.
20 Rò Jesǔ sudyǎke èthǐ, rò a hé èthǐ, “Thǐ kuô̌kelé꤮, thǐ hé vǎ ná ǔpě?”
Rò Petru hésû lǔ, “Nè̤ ma Krístu dố Cò́marya nwóhtya è ná a ki me̤lwóhteka̤ prè̤luhekhuphú yětahe nuôtôprè̤ hò́.”
21 Rò Jesǔ mekyǎ tǎ̤te̤kyǎ angó̤ rò a hé èthǐ ná thǐ bè cuố hésoluô̌ní̤ pé̤ ǔ tôprè̤꤮ to ní꤮.
Jesǔ Hésoluô̌ A Tè̤khyácyě̤khyácṳ̂ Ari-akyǎ Ná Atè̤thyě Ari-akyǎ
(Matteo 16:20-28, Marko 8:30-9:1)
22 Htuô̌rò a hé pé̤ pó̤ èthǐ, “Prè̤lu aphúkhǔ má̤ vǎyě, a bè khyábè nyǎ tè̤cyě̤tè̤cṳ̂ è́myěè́cô pǎ, rò Judaphú aplò́amṳ akhuklò́ tahe ná bwídukhu tahe ná prè̤ithyó tè̤thyótè̤thya athárá tahe ki cṳ̌ vǎ to, a ki thò́taná̤kyǎ vǎ pǎ. Ǔ me̤thyěkyǎ vǎ pǎ rò thuô̌nyětônyě pǎnuô Cò́marya ki me̤htwǒprè̤ ka̤khyě khyěthyá vǎ pǎ.”
23 Htuô̌rò Jesǔ héso pé̤ èthǐ pwǒ̤꤮ tôprè̤, “Kayǎ tôprè̤prè̤ ki thè́zṳ̂́ krwǒ vǎkhyě hénuô, a tǒbè me̤ phú vǎ thè́zṳ̂́nò̌me̤ lǔ nuôtahe, a me̤ cṳ́꤮ dû athè́plò ma aní̤ to. A bè záhtya ní̤dyédû a krusu pwǒ̤꤮ tônyě rò a bè krwǒ vǎkhyě. 24 Me̤těhérò kayǎ dố a thè́zṳ̂́ me̤lwóhteka̤ ní̤dyé a thè́plòhtwǒprè̤ tôprè̤prè̤ nuô, a thè́plòhtwǒprè̤ ki lamé̤kyǎ pǎ. Manárò dố vǎkhuvǎkhyě rò kayǎ tôprè̤prè̤ ki dyélya̤kyǎ a thè́plòhtwǒprè̤ ní̤dû hénuô, a ki ní̤bè thè́htwǒprè̤ tacṳ́prè̤ pǎ. 25 Kayǎ tôprè̤prè̤ ki ní̤bè lò̌ cò́ hekhusǐba a tè̤duzá̤htyathè̌ tahe cò́ tadû́rò a ki lacṳ́kyǎ a thè́htwǒprè̤ tacṳ́prè̤ yě hénuô abwío dố lǔgně ǐtě? 26 Kayǎ tôprè̤prè̤ dố a thè́tarè̤̌ vǎ ná vǎlǎ̤vǎngó̤ yětahe tôprè̤prè̤ nuô, shyé꤮ prè̤lukayǎ aphúkhǔ má̤hò́ vǎyě ki hyǎhò́ ná a taryědutaryěhtǔ ná aphè̌ a taryědutaryěhtǔ ná tanémò́khuphú sǎsè̌ tahe a taryědutaryěhtǔ hò́pǎ akhè̌nuô, vǎ ki thè́tarè̤̌ kuô̌ke lǔ pǎ. 27 Vǎ hé má̤lakǒ cò́ thǐ, kayǎ dố a ihtòo bí thǐklè̌yě tahehenuô, bí èthǐ thyě tyahí tokhè̌, èthǐ ki myáhtyenò́ lahyǎ Cò́marya hyǎ pốhtyěpốké̤ pǎ.”
Jesǔ Né̤klò̤́ Htulya Khókyǎ Ari-akyǎ
(Matteo 17:1-8, Marko 9:2-8)
28 Bí Jesǔ hébèhtuô̌ phúyě dốkhyě a phû bǎhò́ nyělwǐ̤thyó akhè̌nuô, a è́ní̤ Petru, Giovanni ná Jakomo rò a cuốhtya dố so tômě alo̤ rò Byacè Jesǔ kíré̤ cuốkwǐcò́bè̌ bínuô. 29 Bí a kwǐcò́bè̌ akhè̌nuô, amèthè htulyahtya khólò̌ rò a hyeca̤ tahenuô abǔplyatakhè̌htya lò̌plǐ cò́. 30 Kayǎ hyǎ oluô̌htyakhyé bínuô thè́nyě̤ rò a hébè ná Jesǔ. Èthǐ ma Mosè ná Prè̤pro̤ Elia. 31 Rò a oluô̌htya tố̤ ná mò́khu a tè̤lǐtè̤takhè̌ tahe rò a hébè ná Jesǔ. Èthǐ hébè ní̤dyélǔ ná nyě̤tyato pǎnuô Jesǔ ki me̤lốme̤bǎhtya Cò́marya a tè̤taze-one yěnuô pǎ, rò a ki thyěkyǎ bí vǐ̤ Jerusalem akǔnuô pǎ ari-akyǎ. 32 Petru ná a khǒbò́thyó tahe omyění̤sè̌ tadû́rò bí èthǐ thè́né̤htya akhè̌nuô, a myáhtye Jesǔ a taryědutaryěhtǔ tahe htuô̌ná kayǎ thè́nyě̤ ihtò otố̤kuô̌ ná lǔ. 33 Bí Mosè ná Prè̤pro̤ Elia htecuốkyǎ hò́ akhè̌nuô, Petru hé Jesǔ, “Byacè꤮, khǎlé̤ bíyě tôpho rò atwó̤ mo̤ryá lǎ. Pè̤ ki isò́pé̤ thǐ lé̤thû thuô̌mě, tôměrò nè̤gně, tôměrò Mosè agně, tôměrò Prè̤pro̤ Elia agně.” (A hé phúyě tadû́rò a hékryá꤮ ǐtěnuô a thè́gně ní̤dyé to.)
34 Bí Petru hébè pǎprè́ akhè̌nuô, ò́luố̤ tôba hyǎ oluô̌htya rò a lapò̤ tǎ̤bíkyǎ èthǐ. Bí ò́luố̤ lapò̤bí èthǐ akhè̌nuô, a khǒpacè̤̌ tahe thè́isě lò̌plǐ cò́. 35 Rò ngó̤pra̤hte dố ò́luố̤ akǔ rò a hé, “È ma vǎphúkhǔ dố vǎ nwóhtya htuô̌hò́ è tôprè̤. Ní̤dǎ lahyǎ angó̤ ní꤮.” 36 Bí ngó̤pra̤ okuốhò́ akhè̌nuô, a khǒpacè̤̌ yěthè́thuô̌ myáhtye ná Jesǔ okyǎ tû́dûprè́ tôprè̤ prè́. Lò̌꤮ tè̤ritè̤kyǎ dố èthǐ myáhtye a htwǒhtya yětahenuô a hésoluô̌ pé̤ ǔ tôprè̤꤮ to, bínuôkhè̌ èthǐ othuôtakrû́ ní̤dyé lò̌plǐ prè́.
Jesǔ Zasǐmé̤ Pacè̤̌ Prè̤khǔphú Dố Khǐnékhǐnò̌ Me̤bè Lǔ Tôprè̤
(Matteo 17:14-18, Marko 9:14-27)
37 Dốkhyětônyě, bí èthǐ o dố sokhu hítǎ̤ akhè̌nuô, kayǎ bè́mṳdu hyǎmyásû cò́ èthǐ tôplutôphè. 38 Dố kayǎ bè́mṳ aklè̌ tôprè̤nuô a è́htǒ, “Thárá꤮! Vǎ kwǐthè́zò̤ nè̤, nè̤ myámò̌ vǎphúkhǔ yělé. Vǎphúkhǔ oprè́ tôprè̤꤮ tuô̌ prè́. 39 Khǐnékhǐnò̌ me̤bè lǔ rò a è́htǒhtyakhyé. Htuô̌rò a me̤taryé lǔ rò akyǎ̤kǔ bò́bè́hte. Khǐnékhǐnò̌ yětôduô̌nuô, pwǒ̤phuốphuố꤮ a me̤bè lǔ rò a htecuố zǔnyé to, a me̤cyě̤me̤cṳ̂ me̤ thè́práladyá lò̌ lǔ. 40 Vǎ kwǐthè́zò̤ nè̤ khǒpacè̤̌ tahe ki vè̤́htekyǎ pé̤ lǔ khǐnékhǐnò̌yě tadû́rò èthǐ vè̤́htekyǎ bè́to.”
41 Byacè Jesǔ hé èthǐ, “Thǐ tè̤zṳ̂́tè̤nyá̤ oto, thǐ khǎlèduô̌ nyacò́! Vǎ bè onyě̤ tố̤kuô̌pǎ ná thǐ bátě pǎ? Vǎ tǒbè khyáthè́dǒ nyě̤pé̤kuô̌pǎ thǐ bátě?” A héhtuô̌ phúnuôrò a héke kayǎphè̌ nuôtôprè̤, “È́hyǎ nè̤ phúkhǔ bíyě.”
42 Bí pacè̤̌phè̌ yětôprè̤ hyǎ akhè̌nuô, khǐnékhǐnò̌ me̤lakhû́tǎ̤ lǔ dố hekhu rò a me̤taryé lǔ. Rò Jesǔ thè́prwǒ̤ khǐnéyě, rò a zasǐmé̤kyǎ pé̤ lǔ, rò a dyéka̤khyě khyěthyá ná aphè̌. 43 Kayǎ o bínuô pwǒ̤꤮ tôprè̤ khyéthukhyéthè́ lò̌plǐ cò́ Cò́marya a tè̤pro̤tè̤prya̤ shyosò̌ yěnuô cò́.
Jesǔ Hébè Pó̤ Atè̤thyě Ari-akyǎ
(Matteo 17:22-23, Marko 9:30-32)
Bí ǔ pwǒ̤꤮ tôprè̤ khyéthukhyéthè́ lò̌pǎprè́ lò̌꤮ Jesǔ me̤ tè̤pro̤tè̤prya̤ yětahe akhè̌nuô, Jesǔ hésoluô̌ pé̤ a khǒpacè̤̌ tahe, 44 “Ní̤dǎ tǎ̤te̤ lahyǎ ngó̤ dố vǎ ki hésoluô̌ pé̤ thǐ khǒnyá̤ yětahe ní꤮. Prè̤lukayǎ aphúkhǔ má̤hò́ vǎyě, ǔ ki isè̌ tǎ̤kyǎ è dố prè̤lukayǎ a takhukǔ pǎ.” 45 Manárò a khǒpacè̤̌ tahe thè́gněplǒ lǔ tè̤hébè yětômû̌ angó̤lasá to. Thyáphú èthǐ ki thè́gně tǎmé̤ nuô, ǔ beuốbebíkyǎ angó̤lasá prè́. Èthǐ sudyǎbû Byacè Jesǔ tôprè̤꤮ to.
Ǔpě Htwǒdulố Ǔ Pǎpě?
(Matteo 18:1-5, Marko 9:33-37)
46 Byacè a khǒpacè̤̌ tahe krékryá̤ ní̤dyélǔ ná dố èthǐ aklè̌nuô, ǔpě ki htwǒdulố ǔ pǎpě, phúnuô. 47 Jesǔ thè́gně èthǐ atè̤tane̤ dố a thè́plòkǔ tahe akhu-akhyě a è́hyǎ pacè̤̌ tôprè̤ rò a nò̌hyǎ kahtòo lǔ dố akhǎshyé, 48 rò a hé èthǐ, “Kayǎ dố a myá vǎmèthè rò a ki è́mo̤sû pacè̤̌phú thyáná yětôprè̤ tôprè̤prè̤nuô a è́mo̤sû hò́ vǎ hò́. Rò kayǎ tôprè̤prè̤ dố a è́sû vǎ nuôma a è́sû prè̤ dố a nò̌hyǎlya̤ vǎ yětôprè̤nuô hò́. Me̤těhérò, kayǎ dố a tane̤patí ní̤dyélố ané̤ dố thǐklè̌ tôprè̤prè̤ nuôma kayǎ dố a htwǒdulố ǔ hò́.”
Kayǎ Dố A Htésû Thǐ To Nuôma, Má̤hò́ Kayǎ Dố A Pó̤ Ní̤dyé Thǐ Hò́.
(Marko 9:38-40)
49 Giovanni héhte, “Byacè꤮ pè̤ myáhtye kayǎ tôprè̤ dố a cuố vè̤́htekyǎ khǐnékhǐnò̌ tahe ná nè̤mwi̤. A yǒ otố̤kuô̌ dố pè̤amṳkǔ má̤to rò pè̤ hé tǎ̤tṳ̂̌kyǎ lǔ.”
50 Manárò Jesǔ hésû Giovanni, “Cuốpṳ̌ me̤tǎ̤tṳ̂̌ tǎ è tǎmé̤. Me̤těhérò kayǎ dố a htésû thǐ to tahe nuôma kayǎ dố a pó̤ ní̤dyé thǐ hò́.”
Samaria Dò̌ Tôdò̌ Dố A È́mo̤sû Jesǔ To
51 Bí mò̤́nyěmò̤́thè̌ phûhyǎhò́ dố ǔ ki è́htyahò́ Jesǔ dố mò́khu akhè̌nuô, a belya̤ athè́plò ná a ki cuố dố vǐ̤ Jerusalem. 52 Jesǔ nò̌cuốone ré̤ prè̤thǔ tè̤ritè̤kyǎ tahe dố nyě, rò thyáphú èthǐ ki taritaryǎ one pé̤ Byacè agně lò̌꤮ plǐ nuôrò, èthǐ htecuố nuô̌ okuốlá dố Samaria dò̌tôdò̌ akǔ. 53 Manárò dò̌phúsophú tahe è́mo̤sû Jesǔ to, me̤těhérò èthǐ thè́gně tǎ̤te̤hò́ ná è ki cuố hò́ dố vǐ̤ Jerusalem hò́. 54 Bí a khǒpacè̤̌ Jakomo ná Giovanni myáhtye èthǐ me̤phúyě rò, èthǐ hé Byacè, “Byacè, pè̤ è́tǎ̤ mi dố mò́khu rò nò̌hyǎlya̤ û̌kyǎ lò̌ èthǐ pǎ nuôma nè̤ thè́plò o to è̌?” 55 Jesǔ tarí ka̤khyě rò a thè́prwǒ̤ èthǐ. 56 Rò èthǐ htecuố plehyǎ khókyǎ dố aruô tôdò̌.
(Matteo 8:19-22)
57 Bí èthǐ cuố dố klyálo̤ akhè̌nuô, kayǎ tôprè̤ hé Jesǔ, “Nè̤ cuố bítě꤮ tôpho bèbè, vǎ ki krwǒcuốkuô̌ ná nè̤ rò vǎ htwǒkuô̌ nè̤ khǒpacè̤̌.”
58 Rò Jesǔ hésû è, “Htwimi̤ tahe o ná akǔ, htuphú tahe o ná apwi̤, tadû́rò prè̤lukayǎ aphúkhǔ má̤hò́ vǎyě, bí vǎ lé̤omyě kuố tabè́thè́prá khǎlé̤ agně prè́nuô a o tôpho꤮ to.”
59 A hé kuô̌ke kayǎ dố aruôtôprè̤, “Krwǒkuô̌ vǎkhyě rò htwǒkuô̌ vǎ khǒpacè̤̌.”
Manárò yětôprè̤ hésû lǔ, “Byacè, dyéré̤ vǎ ashuốkhè̌ dố vǎ ki ka̤ iluốré̤ kuốré̤ vǎphè̌ ní꤮.”
60 Jesǔ hésû lǔ, “Kayǎthyě yětahenuô, nò̌iluố ní̤dyédû ná kayǎ dố a thyě lahyǎ nuôtahe. Manárò nè̤yě, cuố hésodônyǎ pé̤ré̤ ǔ ná Cò́marya htyěké̤ ari-akyǎ.”
61 Dố aruô pó̤ke tôprè̤ rò a hé, “Byacè꤮ vǎ htwǒkuô̌ nè̤ khǒpacè̤̌, manárò plwǒka̤ hémo̤héryá kuô̌ré̤ vǎ ná vǎ hiphúphyǎphú tahe.”
62 Jesǔ hésû è, “Kayǎ tôprè̤prè̤ dố a pṳ̂́htáhtè̌ rò a tarí ka̤khyě nuô, abwítaryě o dố Cò́marya ahtyěaké̤ agně tôcô꤮ to.”