8
Mujeres que ayudaban a Jesús
1 C'o pa c'o, e Jesús mi sät'ä cja texe c'o jñiñi 'ñe c'o ts'ijñiñi. Mi zopjü c'o nte mi xipjiji ja rvá jogü o̱ mü'büji, ngue c'ua Mizhocjimi ro tsjapüji o̱ nte anguezeji. Mi pöji e Jesús c'o doce o̱ discípulo.
2 Xo mi pöji e Jesús ja nzi ndixũ c'o vi zürü c'o o̱ s'ondajma e Satanás c'ü dya jo, 'ñe c'o mi sö'dyë. Mi pöji e Jesús na ngue angueze vi pjongü c'o s'ondajma, y vi jocü c'o mi sö'dyë. C'ü 'na ndixũ mi chjũ e María c'ü mi menzumü a Magdala. Nu c'e ndixũ, vi zürü siete c'o o̱ s'ondajma c'ü dya jo, pero vi pjongü e Jesús c'o.
3 C'ü 'na ndixũ mi chjũ e Juana. C'e ndixũ, mi ngue o̱ su e Chuza c'ü mi ngue o̱ ngapta e Herodes, mi manda cja c'o o̱ mbëpji. C'ü 'naja ndixũ, mi chjũ e Susana. Xo mi pöji e Jesús c'o 'ñaja ndixũ c'o ma puncjü. Mi pjös'üji e Jesús co c'o o̱ merioji.
El ejemplo del sembrador
4 Mi pedye na puncjü o nte cja o̱ jñiñiji, mi pöji e Jesús. 'Na nu pa 'ma ya ma cãji na puncjüji, e Jesús o zopjü c'o nte o xipjiji 'na ejemplo, o mama a cjava:
5 ―'Na mbonzhëxü o mbedye o ma mbodü o ndëxü. Nuc'ua 'ma ya ma podü, bübü o ts'indëxü c'o o zobütjo cja 'ñiji nu ja mi cjogü o nte. O ẽjẽ c'ua c'o s'ü o 'ñe jñüs'üji c'o ts'indëxü.
6 Bübü o ts'indëxü c'o je xo zobütjo nu ja c'o dya ma pizhi e jõmü. Nuc'ua 'ma mü o mbes'e, o dyot'ü c'o ndëxü na ngue mi ojtjo o c'ajõmü.
7 Bübü o ts'indëxü c'o o zobütjo nu ja mi bodü o̱ ndö o bidyi. 'Natjo c'ua va mbes'eji. Ts'i vi nocü c'o bidyi, nguec'ua va mbö't'ütjo c'o ts'indëxü, dya jyëzi ro nocü na nojo.
8 Bübü o ts'indëxü c'o o zobü c'ua ja ma jo o jõmü. 'Ma ya mü o nocüji, o jogüji na jo o unüji 'naja ciento ts'indëxü nzi 'na mata.
'Ma mü o nguarü o xipjiji a cjanu yo, go ña c'ua na jens'e e Jesús o mama:
―Nu'tsc'eji bübü in tsõgueji, rí dyäräji na jo yo jña yo rí xi'tsc'öji.
El propósito de los ejemplos
9 Nuc'ua c'o o̱ discípulo e Jesús cjanu o dyönüji e Jesús o mamaji:
―¿Pje ne ra mama yo jña yo i̱ xitsijme?
10 O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji:
―Nu'tsc'eji o dya'c'üji Mizhocjimi rí pãrãji c'ü dya mi pãrã c'o nte 'ma ot'ü; o dya'c'üji rí pãrãji ja ga manda Mizhocjimi. Yo 'ñaja nte, rí xipjigö o ejemplo yo, ngue c'ua zö ra jñandaji y ra dyäräji, pero dya ra mbãrãji pje pjëzhi c'ü ne ra mama c'o jña.
Jesús explica el ejemplo del sembrador
11 ’C'e ejemplo c'ü ró xi'ts'iji, je a cjava. C'o ndëxü c'o ró xi'tsc'öji, ngue c'o ró jyë'tsc'öji o̱ jña Mizhocjimi.
12 C'o ndëxü c'o o zobütjo cja 'ñiji, ró jyë'tsc'öji c'o ärä o̱ jña Mizhocjimi. Nuc'ua va ẽjẽ e Satanas c'ü dya jo, va 'ñe jünbü c'o jña cja o̱ mü'büji. Nguec'ua, dya ra 'ñench'e o̱ mü'büji Mizhocjimi. Nguec'ua, dya ra ndintspiji o̱ mü'büji c'o na s'o.
13 C'o ndëxü c'o o zobütjo nu ja c'o dya ma pizhi o jõmü, ró jyë'tsc'öji c'o me mäjä ga dyärä o̱ jña Mizhocjimi, y me mäjä ga creoji. Pero nujyo, dya jëzitsjë ra zi'ch'i na jo o̱ mü'büji c'o jña. Nguec'ua 'ma va ẽjẽ c'o ra sufreji, dya sido creoji Mizhocjimi, xõgüji.
14 Nu c'o ndëxü c'o o zobütjo nu ja mi bodü o̱ ndö o bidyi, rá jyë'tsc'öji c'o ärä o̱ jña Mizhocjimi, nuc'ua me mbeñeji c'o o̱ bëpjiji, 'ñe me jodüji ja rgá ndõji na puncjü o t'opjü, 'ñe me mäpäji yo bübü cja ne xoñijõmü ga tsjaji c'o netsjëji. Nguec'ua, dya cjaji ja nzi ga ne Mizhocjimi.
15 C'o ndëxü c'o o zobü c'ua ja ma jo jõmü, ró jyë'tsc'öji c'o ärä o̱ jña Mizhocjimi c'o creo co texe o̱ mü'bü. Zö pje c'o ra sufreji pero sido nzhodüji cja o̱ 'ñiji Mizhocjimi. Nguec'ua chjëntjui nza cja c'o ndëxü c'o ra jogü na jo.
El ejemplo de la lámpara
16 ’'Ma tjütüji 'naja sivi, dya co'büji co 'naja s'äbä. Dya xo emeji a mbo cja ngama. Je ẽ's'ẽji nu ja na ts'ijens'e, ngue c'ua ra sö ra jñanda c'o ri cjogü a mbo cja ngumü.
17 Je xo ga cjatjonu ín jñagö. Zö rí xi'tsc'ötsjëji dya yo ín jñagö, pero ni jyodü rí xipcjeji yo nte. Zö dya pãrãji, pero ni jyodü ra mbãrãji ngue c'ua ra bübü o̱ jya's'ü Mizhocjimi cja o̱ mü'büji.
18 ’Pjötpüji na puncjü ngüenda rí dyäräji na jo yo jña yo rí xi'tsc'öji. 'Ma rí unnc'eji ngüenda yo jña, 'ñe 'ma rí 'ñench'e in mü'bügueji yo, nu'ma, mas rí tendiogueji 'ma yo. Zö i̱ṉ cjijñiji c'ü ya i̱ jñüs'üji 'na jña, pero 'ma dya rí unüji ngüenda, ra jñünnc'üji 'ma c'ü ts'inguilëjë c'ü ya i̱ṉ pãrãji.
La madre y los hermanos de Jesús
19 'Na nu pa, o ẽjẽ c'ü nu nana e Jesús, 'ñe c'o nu cjuarma, ro säji nu ja mi bübü e Jesús. Pero dya mi sö ro cjogüji nu ja ma bübü, na ngue me ma puncjü o nte c'o ma cã nu.
20 O mama c'ua c'o nte o xipjiji e Jesús:
―Nin nana 'ñe c'o nin cjuarma cãrãji a tji; ne anguezeji rí ñaji.
21 O ndünrü e Jesús o xipji c'ua c'o nte:
―C'o rí cjapcö mi nanagö 'ñe mi cjuarma, ngueje c'o ärä o̱ jña Mizhocjimi c'o cja ja c'o nzi ga mama.
Jesús calma el viento y las olas
22 'Na nu pa, o dat'ü e Jesús cja 'naja bü co c'o o̱ discípulo. O mama c'ua e Jesús o xipjiji:
―Mö rá pes'eji nu 'nanguarü a manu cja ne trazapjü, eñe.
Cjanu o möji c'ua.
23 'Ma ya mi möji, o zürü c'ua t'ĩjĩ e Jesús. Jo ni ẽjẽ c'ua 'na trandajma c'ü me mi vü cja c'e zapjü. Ya ma pjürü ma po'o o ndeje cja c'e bü c'ü mi pjö's'ü o ndajma; mi bübü peligro c'ü ro nguibiji.
24 O ẽjẽ c'ua c'o discípulo a jmi e Jesús, o zopjüji o xipjiji:
―Rí ñanga, xöpüte, ya rá quibiji.
O zö c'ua e Jesús o nanga c'ua. Cjanu o huënch'i c'ua c'e ndajma, 'ñe c'o ndeje c'o me mi pjö's'ü. Ixco söya c'ua c'e ndajma, 'ñe c'o ndeje, dya cja mi pjö's'ü.
25 O mama c'ua e Jesús o xipji c'o discípulo:
―¿Jenga dya mi creozüji c'ü ro pjö'c'öji?, eñe.
C'o discípulo me mi sũji mi pötma mamaji:
―¿Mbãrã, pje pjëzhi e Jesús? Maco manda ra böbü e ndajma 'ñe yo ndeje, y nujyo, ätäji nu. Nunca rí jandaji a cjanu.
El hombre endemoniado de Gadara
26 O zät'äji c'ua cja c'e país c'ü ni chjũ a Gadara c'ü bübü a 'nanguarü a Galilea cja c'e trazapjü.
27 'Ma ya vi mbes'e e Jesús cja c'e bü, o ẽjẽ c'ua 'naja bëzo c'ü je vi peje cja c'e jñiñi a Gadara, o 'ñe chjëvi e Jesús. Nu c'e bëzo, ya vi mezhe vi zürü o̱ s'ondajma e Satanás c'ü dya jo. Dya cja mi je'e o bitu. Dya cja xo mi bübü cja ngumü; je mi bübü cja panteón cja campo santo.
28 'Ma mü o jñanda c'e bëzo e Jesús, o mapjü c'ua na jens'e, cjanu o ndüñijõmü cja jmi e Jesús, cjanu o mama na jens'e:
―Nu'tsc'e Jesús, o̱ T'its'ü Mizhocjimi, ¿pje pë'sc'ü rí ñugue co nutscö? Rí ö'tc'ügö, dya rí tsjacü rá ma sufregö.
29 O mama a cjanu na ngue e Jesús mi manda c'ü o̱ s'ondajma c'ü dya jo ro mbedye cja c'e bëzo. C'ü o̱ s'ondajma c'ü dya jo, ya vi mezhe vi zürü c'e bëzo. C'o nte mi tjün't'üji co cadena c'e bëzo, mi tjün'tp'üji o̱ dyë 'ñe o̱ ngua, ngue c'ua dya ro nzhodü libre. Pero mi c'üdütjo c'o mi ndün't'üji. Y c'ü o̱ s'ondajma c'ü dya jo mi cjapü c'e bëzo ra nzhodü cja majyadü.
30 E Jesús o dyönü c'e bëzo:
―¿Pje ni chjũtsc'e?
Cjanu o ndünrü c'ua c'e bëzo:
―Ni chjũzü Legión, eñe.
C'e jña legión ne ra mama: “Na puncjü.” Mi chjũ a cjanu c'e bëzo, na ngue na puncjü o s'ondajma c'o vi cjogü a mbo cja o̱ mü'bü.
31 C'o s'ondajma mi ötüji na puncjü e Jesús c'ü dya ro manda ro möji nu ja c'o va 'nün't'ü c'o nu mis'ondajmaji.
32 Ma cã na puncjü o cuchi cja c'e t'eje ma ñõnüji. Nuc'ua c'o o̱ s'ondajma c'ü dya jo, o dyötüji e Jesús ro unü sjëtsi anguezeji ro ma nguich'iji cja o̱ mü'bü c'o cuchi. O unüji c'ua sjëtsi.
33 Nuc'ua c'o s'ondajma o mbedyeji cja o̱ mü'bü c'e bëzo, cjanu o ma nguich'iji cja o̱ mü'bü c'o cuchi. Nuc'ua c'o cuchi cjanu o zöbüji texeji cja c'e dyä'ä, o ma zo'oji cja c'e trazapjü o nguibiji.
34 Nuc'ua c'o mi pjörü o cuchi, 'ma mü o jñandaji, o c'ueñeji c'ua na zëzhi o ma mamaji cja c'e jñiñi, 'ñe texe cja c'o lugar nu ja c'o mi cãrã o nte.
35 Nuc'ua c'o nte o mbedyeji c'ua, o ma nuji c'o vi tsja e Jesús. O zät'äji c'ua ja mi bübü e Jesús, o chöt'üji nu c'e bëzo c'ü vi mbedye c'o o̱ s'ondajma c'ü dya jo, mi junrü cja o̱ ngua e Jesús, ya mi je'e o bitu, ya mi tjümbeñe. O zũji c'ua.
36 O ña c'ua c'o nte c'o vi jñanda, o xipjiji c'o ma säjä ja va tsja e Jesús va pjongü c'o s'ondajma c'o mi bübü o̱ mü'bü c'e bëzo.
37 Nuc'ua c'o mi menzumü cja c'e país a Gadara, me mi sũji mi xipjiji e Jesús:
―Rí ö'tc'üjme favor rí pedye cja nín jñiñigöjme.
O dat'ü c'ua e Jesús cja c'e bü, ngue c'ua ro nzhogü nu ja vi 'ñeje.
38 Nuc'ua c'e bëzo c'ü vi mbedye c'o s'ondajma, mi ötü c'ü ro möji e Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo. Pero e Jesús o xipji:
39 ―Nzhogü, ma in nzumü. Rí mama c'ü ja va mböxc'ü Mizhocjimi, embeji c'e bëzo.
Nuc'ua cjanu o ma c'ua c'e bëzo, o ma mama texe cja c'e jñiñi ja va cja va pjongü e Jesús c'o s'ondajma c'o vi zürü c'e bëzo.
La hija de Jairo, y la mujer que tocó la ropa de Jesús
40 Nuc'ua 'ma mü o nzhogü na yeje e Jesús nu ja vi 'ñeje, texe c'o nte o recibidoji na ngue mi te'beji angueze.
41 O ẽjẽ c'ua 'naja bëzo c'ü mi chjũ e Jairo. Nuc'ü, mi xo'ñi cja 'na nintsjimi nu ja mi pa c'o mi menzumü a Israel mi pa ma't'üji Mizhocjimi. O ndüñijõmü a jmi e Jesús mi xipji ro mëvi cja o̱ ngumü.
42 Na ngue mi 'ñeje 'natjo o̱ xunt'i c'ü mi ëdyi doce cjë'ë. Nuc'ü, ya ma tũ'ũ. 'Ma ya mi ma e Jesús, me ma puncjü o nte c'o mi pöji, dya mi sö ro ma na niji.
43 Cja c'o nte c'o mi pöji e Jesús, xo mi pa 'na ndixũ c'ü ya vi mezhe doce cjë c'ü mi dagü o cji. Ya vi ndeze texe o̱ merio c'o mi jün, 'ma mi pa cja o médico. Pero dya cjó mi sö ro jocü.
44 Nuc'ua c'e ndixũ cjanu o ẽjẽ a xütjü e Jesús, cjanu o ndönbü cja squina c'ü o̱ bitu c'ü mi tëjë. Ixco böbü c'ua c'o mi xot'ü.
45 Nuc'ua e Jesús cjanu o mama:
―¿Cjó ngue c'ü o ndöcügö?
Cjanu o ngädätjoji texeji. Nuc'ua e Pedro 'ñe c'o 'ñaja discípulo cjanu o xipjiji e Jesús:
―Nu'tsc'e xöpüte, i̱ṉ önügue cjó ngue c'ü o ndö'c'ügue. Ngue yo nte yo me s'ixc'igue.
46 O ndünrü c'ua e Jesús o mama:
―Rí pãrãgö bübü c'ü o ndöcügö. Na ngue nutscö ró pãrã o mbedyezü c'ü na zëzhi, eñe.
47 O unü c'ua ngüenda c'e ndixũ c'ü mi pãrã e Jesús c'ü vi ndönbü o̱ bitu. Nguec'ua o ẽjẽ cja e Jesús, me mi mbi'i. Cjanu o ndüñijõmü a jmi, cjanu o xipji c'ua c'ü mi ngue angueze vi ndönbü o̱ bitu ngue c'ua ro ndis'i c'e ngueme c'ü mi sö. Y o xipji nzi va ndönbü nzi va ndis'i. O dyärä texe c'o nte.
48 O ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'e ndixũ:
―Nu'tsc'e süngü, o ndixc'i na ngue i̱ creozü c'ü ro jocüts'ü. Mizhocjimi rí mëvi; dya cja ra mbeñe in mü'bü.
49 'Ma xe ma ña e Jesús, o säjä c'ua 'naja c'ü vi 'ñeje cja o̱ ngumü c'e bëzo c'ü mi xo'ñi cja c'e nintsjimi, o 'ñe xipji c'e bëzo:
―C'ü rvá ẽcjö, c'ü in xunt'i ya ndũ c'ü. Dya cja pje ni jyodü rí xipji ne xöpüte xe ra ẽjẽ nu.
50 'Ma mü o dyärä e Jesús, cjanu o xipji c'e bëzo c'ü mi xo'ñi:
―Dya rí sũ'ũ. Ixtí jñunt'ü in mü'bü c'ü rá cjapcö ra tetjo in xunt'i ra bübütjo na yeje.
51 'Ma mü o zät'äji cja o̱ ngumü c'e bëzo, dya jyëzi e Jesús cjó ro cjogü; nguextjo e Pedro 'ñe e Jacobo 'ñe e Juan, 'ñe c'ü nu tata c'e xunt'i, 'ñe c'ü nu nana.
52 C'o nte c'o ma cã nu, mi huëji texeji y me mi mapjü ma huëpiji c'e añima. O mama c'ua e Jesús o xipjiji:
―Dya rí huëji. Dya tũ'ũ ne xunt'i, ĩtjo dya nu.
53 Nuc'ua c'o nte o tjezhetjoji va tsjapüji burla e Jesús. Na ngue mi pãrãji c'ü ya vi ndũ c'e xunt'i.
54 Nuc'ua e Jesús o pënchp'i o̱ dyë c'e xunt'i, o ma't'ü na jens'e o xipji:
―Rí ñanga, xunt'i.
55 Cjanu o te c'ua c'e xunt'i o bübütjo na yeje; ixco nanga c'ua c'ü. Nuc'ua e Jesús o xipjiji ro unüji pje ro zi c'e xunt'i.
56 C'ü nu tata c'e xunt'i 'ñe c'ü nu nana me go pizhivi, dya mi pãrã pje ro nguijñivi. Nuc'ua e Jesús o xipjivi c'ua c'ü dya cjó ro xipjivi c'ü vi tsjapü o te c'e xunt'i.