7
Yésus mə́ lwag sɔ́ɔl məsáal mə wúl lúlúú ózɨmbɨ
(Mat 8.5-13; Yuá 4.46-54)
1 Ja Yésus nyə a shîn lás lə́sʉ́ yé nə wɛ̂sh kúl búúd í ŋgə́ gwág yí, nyə á kyey kə Kapɛrnawûm.
2 Wúl lúlúú múúd í á dʉ jwú nə ozɨmbɨ təd yí í á bə nûŋ, lwaá dɛ́ á lâm í á ŋgə bwas ŋkí yáág nə́ í zə́ yə.
3 Lúlúú ózɨmbɨ nɨ í á ka gwádʉga Yésus. A mú kənd bʉ́baalɛ́ ocúmbá buud wâ *Oyúdɛn nə́ bwə́ kə́g jəgʉla nə nyə nə́ a zə́g lwag nyə lwaá dɛ́.
4 Ocúmbá buud bɔɔŋg bwə́ mú kə wɔ́ɔ́s wə́ Yésus, kə bul bul tɛ́ɛ́g nyə məbwə̂ nə́: «Muud ɛ́nɛ mə́ jəla nə́ wo kwííndʉ́g nyə,
5 nəcé á cɛɛl lwoŋ búúd jísʉ́, nyə wə́ nyə a lwɔ̧́ sə́ *mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá nyísʉ́.»
6 Yésus mú ŋwa zhɨ́ɨ́, bə́nɔ́ŋ bwə́ mú kə. Nə́ bwə́ wál bá kə kumə njɔ́w, lúlúú ózɨmbɨ mú kənd óshwə́ bɛ́ nə́ bwə́ kə́g cɨ nə Yésus nə́: «Cwámba, kú bul ntágʉlə nyúúl, nəcé mə ampíyáyɛ́ nə́ wo nyííg mə́dɨ́ njɔ́w.
7 Gwə́ wə́ mə́ shígɛ́ kwey tʉ́təlí nə́ mə zə́g məmɛ́fwó zə bwəma nə wo yí. Jeg lás lásʉ́g, sɔ́ɔl məsáal waamə́ yálʉ́g.
8 Nəcé mə jɨ nə omása bwə́ ŋgə́ jwú nə mə wá. Mə jɨ nə́mə́ nə ozɨmbɨ mə́ ŋgə́ jwú nə ndɨ́ wá. Nyɔɔŋg yɛ̂sh mə́ é cɨ nə́ a kyéyʉg yɛ́, a kə; nyɔɔŋg mə́ é cɨ nə́ a zə́g yɛ́, a zə. Mə́ ká cɨ nə lwaá dâm nə́ í sáág gúl sâ, í sá gwo.»
9 Yésus nyə á faag njwû ozɨmbɨ ɛ́nɛ ja nyə á gwág á mə́ lás ntʉ́nɨ yí. A mú yid dʉ́g búúd bwə́ á ŋgə bɛ̧ nyə áncuncuma wá, nyə nə bwo nə́: «Mə́ jaaw bɨ́ nə́ mə afwóyɛ́ bwɛlɛ dʉ́g múúd nə fwámɛ́ búgə́ nda nyíga, tɛɛm bə kúl búúd *Izʉrəyɛ̂l dɨ̂»
10 Buud bwə́ á zə lwámád wá bwə́ mú nyiŋgə, kə njɔ́w mə́ lúlúú ózɨmbɨ, bwə́ mú kə kwey sɔ́ɔl məsáal mú mpwogɛ́.
Yésus mə gwûmʉshi mwân mə wúl kúsə́ múdá
11 Yésus nyə á ka kə ŋgwə́la á Nayîn, bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ nə bɔ́ɔ́l zhwog buud ɔ bwə́ á ŋgə kə.
12 Bwə́ ŋgə́lə shísh ŋgɛɛ́ mpumbɛ́ ŋgwə́la, dʉ́g nə́, buud bwə́ ŋgə́ kə nə mbimbə nə́ bwə́ kə́ dʉl. Í á bə cʉ́gə́ lʉ́ mwân, nyɔɔŋgʉ́ njúl kúsə. Zhwog buud ɔ ŋgwə́la bwə́ á ŋgə lʉ́gal nyə.
13 Cwámba nyə á bul gwág cɛy lâm mwo dɨ́ ja nyə á dʉ́g kúsə́ múdá wɔɔŋg yí. A mú cɨ nə nyə nə́: «Kú ná ŋgə jɨɨ.»
14 A mú shísh kə kúnya nə taŋʉ́. Buud bwə́ á ŋgə ŋkɛ̂ny wá bwə́ mú shigʉla. Yésus mú lás nə́: «Mwâ ncwə́má, juumʉ́g! Mə́ cɨ nə wo ntɔ́.»
15 Mbimbə mú wɔɔl ji njínjilî, tɛ́ɛ́d ntâg ŋgə́lə lás. Yésus mú ŋwa nyə nyiŋg yə nyɔ́ɔ́ŋgʉ̂.
16 Buud bɛ̂sh bwə́ mú bə nə iŋkuŋkúúnd. Bwə́ mú ŋgə yə Zɛmbî məshwúmb bwə́ ŋgə́ cɨ nə́: «Məma *múúd micúndə́ mə́ wɔ́ɔ́s sə́dɨ́. Zɛmbî mə́ zə kwiid kúl búúd jé.»
17 Lâŋ mə́ Yésus í mú ŋgə kala nə́ ndɛɛ́ í mú kyey Yudéa yɛ̂sh nə cínɔŋg mə́koogʉ́ məkoogʉ́ yɛ̂sh.
Yésus bá Yuánɛs Nduu-buud
(Mat 11.2-19)
18 Yuánɛs Nduu-buud nyə á ka gwág misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ mínɨ myɛ̂sh nə *ompwíín bɛ́. Nyə á ka jɔ̂w óbá cínɔŋgʉ́,
19 a mú kənd bwo wə́ Yésus nə́ bwə́ kə́g jî nyə nə́: «Ye wo wə́ muud sə́ ŋgə́ bwánd nə́ a bá zə yɛ́? Ye sə́ kwóg ná bwánd íshús?»
20 Ompwíín ɔ́ Yuánɛs bwə́ mú kə wɔ́ɔ́s wə́ Yésus, bwə́ mú cɨ nə nyə nə́: «Yuánɛs Nduu-buud ŋgə ntɨ sə́ nə́ sə́ zə́g jî wo nə́: “Ye wo wə́ muud sə́ á ŋgə bwánd nə́ a bá zə yɛ́, ye sə́ kwóg ná bwánd íshús?”»
21 Nə́mə́ fwála dɔɔŋgʉ́ dɨ, Yésus mú lwag zhwog buud məbwas, shínal íjâm, yîl mə́jamb, bɛ̂ny zhwog wəancím-ncîm mísh.
22 A mú bɛ̧sa nə buud Yuánɛs nyə á ntɨ wá nə́: «Kəgá jaaw Yuánɛs sâ bɨ́ mə́ dʉ́g yí nə sâ bɨ́ mə́ gwág yí. Wəancím-ncîm bwə́ ŋgə mpu dʉ́gya; mimbúmbwúgʉ́ mí ŋgə́ kyey tʉ́təlí, mizʉ́zaamə́ mí ŋgə yâl, wəakúmə́lwə̂ bwə́ ŋgə mpú gwág, mimbimbə mí ŋgə gwûm, iŋkúŋkwóŋʉ́lə í búúd í mú ŋgə gwág Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl.
23 Muud nyə́ é bə kú bwəma nə bɔɔgʉ́ mə́dɨ́ yɛ́, nywáá mə́ jəla.»
24 Ja búúd Yuánɛs nyə á ntɨ wá bwə́ mə́ nyiŋgə yí, Yésus mú zə lésha nə buud bwə́ á bə cínɔŋg áncuncuma wá; a mú cɨ nə bwo shú mə́ Yuánɛs nə́: «Ja bɨ́ á dʉ kə shí a shwééshá dɨ́ yí, bɨ́ á dʉ kə dʉ́g jɨ́? Ye gúl ká í dʉ́gə́ ntʉ̂ŋ nə fʉfə́?
25 Ŋkí í á shígɛ́ bə ntɔ́, bɨ́ á dʉ kə dʉ́g jɨ? Ye ŋgwɔ́l múud dʉ́gə́ bwáád íjimə́ í mímbwéédí? Mbɔ̂, buud bwə́ dʉ́ bwáád íjimə́ í mímbwéédí dʉ cʉgə cʉg álal-ŋkul wá bwə́ dʉ bə mínjɔ́w mí ójwú-buudʉd.
26 Ká bɨ á dʉ kə dʉ́g jɨ? Ye *muud micúndə́ mə́ Zɛmbî? Haaw, mə́ jaaw bɨ́ nə́ nyɔɔŋg bɨ́ á kə dʉ dʉ́g yɛ́ mə́ ntɔ̧ ŋkwóŋ múúd micúndə́ mə́ Zɛmbî.
27 Nəcé nyə wə́ Zɛmbî nyə á cɨ nda jísə́ cilyá nyə́dɨ́ Kálaad dɨ́ nə́, nə́: “Dʉgɨ́! Mə zə́ kənd mbwiiŋgyɛ lâŋ waamə́ nə́ a kə́g wo shwóg kə kwambʉlə wo zhɨɨ́.”
28 Mə́ ka jaaw bɨ́ nə́, mpə́dʉ́gá buud bɛ̂sh bwə́ mə́ byɛ̂l mímwɔ̧ mi búdád wá, kú nə muud mə ntɔ̧́ Yuánɛs. Njɨ tɛɛm bə ntɔ́, muud mə bul bə zhizhe Faan mə́ Zɛmbî dɨ́ yɛ́, á ntɔ̧́ Yuánɛs.
29 Buud bɛ̂sh tɛɛm bə óŋwɛnyɛ ɔ tóya bwə́ á ŋgə duwan wə́ Yuánɛs wá, báá bwə́ á ŋgə magʉlə nə́ Zɛmbî jɨ tʉ́təlî.
30 Njɨ, *Ofarizyɛ̂ŋ bə́nɔ̂ŋ *Oŋkumɛ ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bâŋ buud bwə́ á ban nə́ bwə́ adúwánɛ́ wə́ Yuánɛs wá, bwə́ á ban sâ Zɛmbî nyə á yagʉ́lə shú dáŋ dɨ́ yí.
31 «Mə kág ná yɨɨga kala búúd á múús nə ozə́? Mə kág cɨ nə́ bʉ́sə ntʉdɛlɛ?
32 Bʉ́sə nda ikágə́ bísə́ shishɛ̧́ ísɛɛŋgyá dɨ́ yí, bíl í ŋgə́ kámbʉla nə bílʉ́gá nə́: “Sə́ mə́ lwɔ̧́ bɨ́ ilúlwóŋ í ábulya məkə̂l, bɨ kú sáág; sə́ mə́ nyiŋgə wá míŋgwa mí shwɨy, bɨ kú jɨɨ”.
33 Ntɔ́ wə́ í ŋgə́ bə ɛ́ga; Yuánɛs Nduu-buud nyə á zə, kú də ídɨ́y-dɨ̂y, kú ŋgul mə́lwəg; bɨ nə́: “A jɨ nə jamb.”
34 Mwân mə Múúd mə́ zə, a ŋgə́ də a ŋgə́ ŋgul, bɨ nə́: “Nyɨ́nɨ jisə ndə̂l dəg, ŋgulɛ məlwəg. A jɨ nə́mə́ shwə́ oŋwɛnyɛ ɔ tóya nə osɔ́ɔl ɔ *mísə́m.”
35 Njɨ buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə́ bɛ̧ fʉg mə́ Zɛmbî wá bwə́ ŋgə lwó nə́ jísə jɔ̧jɔ̧ sâ.»
Yésus mə́ juu ŋgwɔ́l múdá
36 Ŋgwɔ́l *Farizyɛ̂ŋ nyə a jɔ̂w Yésus nə́ a kə́g nyə́dɨ́ njɔ́w bá bwə́ kə́ də. Yésus mú kə nyíi njɔ́w mə́ Farizyɛ̂ŋ wɔɔŋgʉ̂ kə ŋwa jiya shú də́lə.
37 Ŋgwɔ́l múdá nyə á dʉ bə sɔ́ɔl *misə́m cínɔŋg ŋgwə́la, nyə á ka mpu nə́ Yésus jɨ wə́ Farizyɛ̂ŋ ɛ́nɛ, a ŋgə də. Ká dʉ́g ɨɨ́, mudá wɔɔŋgʉ̂ mə́ wɔ́ɔ́s, a zág nə labínda fúfuundú *alʉbátrə dɨ̂.
38 A mú zə tɔ̂w Yésus mpʉ́sə, ŋgɛɛ kɔ́ɔ́mb mə́kuú. A mú dʉ jɨɨ, dʉ bweesh Yésus məkuú nə məzhwíílɛ nə́ ndɛɛ́ a fîm nyə mwo nə shilú jé, a músə ŋgə ywó nyə mwo nə mpu, a nywɔ̧ mwo labínda.
39 Ja Farizyɛ̂ŋ nyə a jɔ̂w Yésus yɛ́ nyə á dʉ́g sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ wɔɔŋg yí, nyə á ŋgə lás nyə́dɨ́ lámʉ́d nə́: «Muud ɛ́ga mbə̂m bə *múúd micúndə́ mə́ Zɛmbî, ŋki a mə́ mpu múdá ŋgə́ kúnya nə nyə ɛ́ga mbií múdá á jísə́ yí, a mpu nə́ a jisə sɔ́ɔl misə́m.»
40 Yésus mú lás cɨ nə nyə nə́: «Shímun e, mə́ cɛɛl jaaw wo gúl sâ.» Shímun nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli, jaawʉ́g.»
41 «Ŋgwɔ́l múúd nyə á bə nə buud obá bwə́ mbíd nyə mpwə́lá; ŋgwɔ́l nə mpwə́lá odanarî mitəd mitɔ́ɔn, ŋgwɔ́lʉ́gá nə odanarî məwûm mə́tɔ́ɔn.
42 Nda bwə́ áshígɛ́ bə nə *mwaanɛ̂ bwə́ nyíŋg nyə yɛ́ nə́, nyə á shwal bɨ́d bwo nə mpwə́lá nyɔɔŋg. Búud obá ónɨɨ́d, nyáyɛ́ nyə é bul cɛɛl múúd mpwə́lá wáŋ yɛ́?»
43 Shímun mú bɛ̧sa nə́: «Mə tə́dʉ́gá nə́ í é bə nyɔɔŋg á mə́ bɨ́d nə məma mpwə́lá yɛ́.» Yésus nə nyə nə́: «Wo mə́ sámb mbií í jə́la yí.»
44 Yésus mú yid wə́ mudá, nyə nə Shímun nə́: «Wo mə́ dʉ́g múdá ɛ́ga? Mə ámə nyíi wa wódɨ́ njɔ́w, wo shígɛ́ shwú mə məjúwó məkuúd; njɨ nywáá, a mə́ gusa mə məkuú nə məzhwíílɛ mɛ́, a fîm mə mwo nə shilú jé.
45 Wo shígɛ́ nə́mə́ ywó mə mpu; njɨ nywáá, tɛ́ nyə́ ámə nyíi wa yí, a jɨ njɨ a ŋgə́ ywó mə məkuú.
46 Wo shígɛ́ nywɔ̧ mə məwúdə́ lúúd; njɨ nywáá mə́ nywɔ̧ mə labínda məkuúd.
47 Gwə́ wə́ mə́ ká jaaw wo nə́, misə́m myɛ́ mí á tɛɛm bulya nda jɨ́, a mə́ bii íjuugá yâ misə́m myɔɔŋg myɛ̂sh; gwə́ wə́ á búl bə nə cɛɛlí nə mə yí. Nəcé, muud bwə́ dʉ juu nə isâ cíg-cîg yɛ́ a dʉ nə́mə́ bə nə cɛɛlí cíg-cîg.»
48 A músə cɨ nə mudá nə́: «Wo mə́ bə nə ijuugá nə misə́m myô.»
49 Buud bwə́ á bə dína dɨ́ wá bwə́ mú ŋgə lás bwə́dɨ́ mílámʉ́d nə́: «Nyáyɛ́ múúd ɛ́ga nyɛ? A bə́lɛ́ juu múúd nə misə́m?»
50 Yésus mú cɨ nə mudá nə́: «Wo mə́ *dʉ́g cʉg nəcé búgə́ gwô. Wɛɛ kaág nə́ shɛɛ.»