9
UYeesu akʉbhasonteelezya abhasundikwa ishumi na bhabhɨlɨ
(Mataayi 10:5-15; Maalika 6:7-13)
UYeesu akhabhabhɨlɨshɨla abhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ. Akhaabhapa amakha nʉ waamʉlo ʉwa kʉbhɨnga amapepu amabhiibhi, na ga kʉbhaponɨa abhabhinu. Khabhɨlɨ akhabhasonteelezya kʉlʉmbɨɨlɨla intumi ɨzya wʉmwene wa Mʉlʉngʉ na kʉbhaponɨa abhabhinu. Akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “We mʉkʉshʉʉla, mʉtakhaapaye akhantʉ naakhamu: ɨndoogo, imbuguuli, ishaakulya, ɨnhela, awe amenda aga kwandʉlanya. Inyumba yoyonti ye mwinjila, mʉkhabhanje mʉmwo, kufishila akhabhalɨlo khe mʉkhayɨsogola mʉ nhaaya yɨnɨɨyo. Ɨnga poponti paala pe bhatabhaposheela awe kʉbhatejeelezya, we mʉkʉsogola, mukhakunyuntaje ulusuuto mʉ vɨnama vwinyu,* kʉbhasokha kʉtɨ bhakʉmʉkhaana wʉ Mʉlʉngʉ.” Pe abhasundikwa bhaala bhakhabhala mʉ nhaaya nɨɨzyo nɨɨzyo bhakhalʉmbɨlɨlaga iNtumi iNyinza, na kʉbhaponɨa abhabhinu kwonti kwe bhakhabhalaga.
UHeloodi akupulinta kʉ zyɨ mbombo zya Yeesu
(Mataayi 14:1-12; Maalika 6:14-29)
Ʉmwene uHeloodi akhɨmvwa ɨnongwa zyonti zye uYeesu akhabhombaga. Zɨnɨɨzyo zɨkhamʉzyʉgʉnhanya nhaani, kʉnongwa ye abhantʉ bhamu bhakhalongaga bhakhatɨnjɨ uYeesu wu Yookhani uMwozyi azyushile kufuma kʉ bhafwe. Bhamu bhakhalongaga bhakhatɨnjɨ, wu Eliya ayinzile winza. Bhamu bhakhalongaga bhakhatɨnjɨ, weeka mu bhakuwi abhɨ maandɨ azyushile. Ɨleelo uHeloodi akhatɨ, “UYookhani ɨne námudumuuye itwe! Ishi, wu naanu we akʉbhomba ziniizi zye ɨnkʉzyɨmvwa?” Pe uHeloodi akhanzaga nhaani kʉlolana nu Yeesu.
UYeesu akʉbhalɨɨsya abhantʉ ielufu zɨsaanʉ
(Mataayi 14:13-21; Maalika 6:30-44; Yookhani 6:1-14)
10 Pe abhasundikwa bhaala bhakhagalʉkha kwa Yeesu, bhakhamʉbhʉʉzya zyonti zye bhábhombile. Pe akhabheega, bhakhabhala mʉ nhaaya ye bhakhatɨnjɨ Betisayida, ɨnga bhabhe bheene kukwilu. 11 Ɨleelo abhantʉ abhinji we bhaamanya kwe abhalile, bhakhamʉlandata kʉʉkwo. UYeesu akhabhaposheela akhinza, akhabhamanyɨzyaga intumi ɨzya wʉmwene wa Mʉlʉngʉ. Khabhɨlɨ bhe bháamɨle nu wubhinu, akhabhaponɨaga.
12 We kwabha shalyabheela, abhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ bhakhabhala kwa Yeesu, bhakhatɨ, “Ʉbhɨtɨshɨzye abhantʉ bhabhale mʉ nhaaya ɨzya mʉpɨɨpɨ na mu vwizi, ɨnga bhalaabhe ishaakulya na pa kʉgona, kʉnongwa ye ɨpa pe tʉlɨ shilozu sheene patalɨ naakhamu akha kʉbhaavwa.” 13 UYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Bhape mʉneemwe ishaakulya!” Bhakhamwamʉla bhakhatɨ, “Ɨtwe tʉtalɨ nakho naakhamu, lyoli amakaati gasaanʉ ni nswi zɨbhɨlɨ nyeene. Bhanga tʉbhale tʉkale ishaakulya ɨshamwabho she shɨngabhakwɨla abhantʉ bhonti ɨbha!” 14 Abhantʉ bhe bhálɨɨpo paala, abhasakhaala bheene bháamɨle ielufu zɨsaanʉ (5,000). Ɨleelo uYeesu akhabhabhʉʉzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “Bhɨɨkhazye abhantʉ mʉ vɨpʉga ɨvwa bhantʉ amashumi gasaanʉ.” 15 Pe bhakhabhomba anza she ábhabhuziizye, abhantʉ bhonti bhakhɨɨkhala. 16 Pe uYeesu akheega amakaati gaala gasaanʉ ni nswi ziila zɨbhɨlɨ, akheenya kʉmwanya, akhavɨsaya. Akhamensulanyaaga amakaati gaala, akhabhapanga abhalandati bhaakwe bhabhagabhɨlaje abhantʉ. 17 Abhantʉ bhonti bhakhalya, bhakhiikuta. Abhalandati bhaakwe bhakhabhʉngaanya ɨnsenyenha, zikhiizula ɨvɨtʉndʉ ishumi na vɨbhɨlɨ.
UPeeteli akʉmʉtambʉla uYeesu kʉtɨ wu Kilisiti
(Mataayi 16:13-19; Maalika 8:27-29)
18 Isiku limo, uYeesu na bhalandati bhaakwe bháamɨle peeka, kukwilu, uYeesu akhapuutaga kwa Mʉlʉngʉ. Pɨlongolela, akhabhabhʉzɨɨlɨzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “Abhantʉ bhakʉtɨ ɨne ne naanu?” 19 Bhakhamwamʉla bhakhatɨ, “Bhamu bhakʉtɨ, ɨwe we Yookhani uMwozyi, bhamu bhakʉtɨ we Eliya. Bhamu bhakʉtɨ ɨwe we mukuwi weeka mu bhakuwi abhɨ maandɨ we azyushile.”
20 UYeesu akhabhabhʉzɨɨlɨzya winza akhatɨ, “Nɨɨmwe, mʉkʉtɨ ɨne ne naanu?” UPeeteli akhamwamʉla akhatɨ, “Ɨwe we Kilisiti, we ʉMʉlʉngʉ átɨlɨ akhayɨmʉsonteelezya!” 21 UYeesu akhabhasokha kʉtɨ, bhatakhamʉbhʉʉzye umuntu nʉʉmo ɨnongwa zɨnɨɨzyo.
UYeesu akʉkʉwa kʉ zya kufwa na kʉzyʉkha kwakwe
(Mataayi 16:20-28; Maalika 8:30-9:1)
22 UYeesu akhabhabhʉʉzya winza akhatɨ, “ɄMwana wa Muntu yɨkwanzɨwa kʉyɨmba amayɨmba amapɨtɨ, kʉkhaanwa na bhasongo abha Bhayahuudi, abhapɨtɨ abha bhapuutili na bhamanyizyi abhɨ ndajɨzyo. Akhayɨgogwa, ɨleelo akhayɨzyʉkha isiku ɨlya wʉtatʉ.”
23 Pɨlongolela, uYeesu akhabhabhʉʉzya bhonti akhatɨ, “Umuntu wowonti ʉla we akwanza kʉndandata ɨne, akwanzɨwa ayɨkhaane wʉʉyo,§ apɨmbe ɨshɨkhobhenhanyo shaakwe, andandate ɨne. 24 Kʉnongwa ye umuntu we akwanza kʉwʉpokha uwuumi waakwe wʉʉyo, akhayɨwʉteezya. Ɨleelo ʉla we akuwufumwa uwuumi waakwe kʉnongwa yaanɨ, akhayɨwʉpokha. 25 Umuntu angakabha akhooni ɨnga aapata vwonti ɨvwa mʉ nsɨ, ɨleelo ateezya uwuumi waakwe? 26 Umuntu wowonti we akʉndolela insoni pa bhantʉ ɨne nɨ manyɨzyo zyanɨ, woope ʉMwana wa Muntu we akwikha mu wumwamu waakwe, nʉ wa Taata nʉ wa bhakhabhɨzya abhafinjile, akhayɨmʉlolela insoni umuntu wʉnʉʉyo. 27 Nalyoli ɨnkʉbhabhʉʉzya ɨnkʉtɨ, panaapa bhalɨɨpo abhantʉ bhe bhakhayɨlola kwɨnza kʉ wʉmwene wa Mʉlʉngʉ we bhashɨɨlɨ kufwa.”
UYeesu akʉgalʉnhana pamiiso na kʉlama
(Mataayi 17:1-8; Maalika 9:2-8)
28 We zyashɨla insiku naane kufuma pe akhalongaga amazwi ganaago, uYeesu akhabheega uPeeteli, uYookhani, nʉ Yaakobo, akhazʉbha nabho mwɨ gamba kupuuta. 29 We akupuuta, akhagalʉnhana pamiiso na menda gaakwe gakhabha mazelu, gakhalama nhaani. 30-31 Akhabhalɨlo khanaakho, bhakhafumila abhasakhaala bhabhɨlɨ bhe bhakʉlama mu wumwamu wa Mʉlʉngʉ. Abhasakhaala bhanaabho bháamɨle wʉ Moose nu Eliya, bhakhalongaga nu Yeesu. Bhakhalongaga nawo she atɨmalɨɨlɨzye zye ʉMʉlʉngʉ ásɨbhɨlɨɨye, ɨzya kufwa kwakwe mu Yelusaleemu.
32 Akhabhalɨlo khanaakho uPeeteli na bhamwabho bhágonile. Ɨleelo we bhakʉdaamʉkha, bhakhalola uwumwamu wa Yeesu, khabhɨlɨ bhakhabhalola abhasakhaala bhabhɨlɨ bhɨmɨlɨɨye peeka nawo. 33 Abhantʉ bhaala bhabhɨlɨ we bhakʉlenhaana nu Yeesu, uPeeteli akhamʉbhʉʉzya uYeesu akhatɨ, “We mʉpɨtɨ, khinza kʉtɨ ɨtwe twɨkhalaje ɨpa! Ɨnga ʉkwanza, ɨntɨzenje ivwegwi vɨtatʉ: sheeka shɨbhe shaakho, shimo shɨbhe sha Moose, nɨ shamwabho shɨbhe sha Eliya.” Atakhamanya lye akʉlonga.
34 UPeeteli we akʉlonga amazwi ganaago, lɨkhɨnza ɨbhɨngo likhabhagubishila, ɨpo pe bhakhoogopa nhaani. 35 Pe bhakhɨmvwa izi kufuma mwɨ bhɨngo lɨkʉtɨ, “Ʉnʉ we Mwana waanɨ we ɨmʉsabhʉʉye, mʉmwɨmvwaje ʉweene!” 36 Izi lɨnɨɨlyo we lyavwɨnha, uYeesu akhalolekha alɨ mwene. Abhalandati bhaakwe bhakhapʉʉma mye. Mu nsiku zɨnɨɨzyo bhatámubhuziizye umuntu nʉʉmo zye bházilolile.
UYeesu akʉlɨkhajɨla ipepu ibhiibhi
(Mataayi 17:14-18; Maalika 9:14-27)
37 Ɨndaabhɨ yaakwe, uYeesu na bhalandati bhaala bhatatʉ we bhiikha kufuma mwɨ gamba, bhakhakhomaana nɨ mpʉga ɨmpɨtɨ ɨya bhantʉ. 38 Kufuma mʉ mpʉga yiila umuntu ʉmo akhabhɨlɨshɨla akhatɨ, “We Mumanyizyi, ɨnkʉlaabha ʉmwenye ʉmwana waanɨ, kʉnongwa ye ɨndɨ nawo wʉnʉʉnʉ mwene. 39 Ipepu ibhiibhi likumubudaga, panaapo akʉkhoolaga nhaani. Khabhɨlɨ likumuyinzanya na kumugwisya paasɨ, likumuzilisya, kumo ʉmʉtatafʉla wukumufuma kwi lomu. Ipepu liniili lɨkʉmʉyɨmvwa nhaani, lɨtakʉmʉleshezya, lyoli khashe bhʉʉlo. 40 Naabhalaabhile abhalandati bhaakho kʉtɨ bhalɨbhɨnje, bhaapotiilwe.” 41 UYeesu akhaamʉla akhatɨ, “Ɨmwe mushipaafi she shɨtakwɨtɨkha, she shiteejile. Ɨntɨyɨɨkhale nɨɨmwe kufishila liino? Imbajimbiilile paka liino? Mʉleete kʉkwanɨ.”
42 We bhakʉmʉtwala, ipepu liila likhamugwisya paasɨ, likhaamupa ishizilisi. Pe uYeesu akhalɨkhajɨla ipepu ibhiibhi, akhamʉponɨa ʉmwana ʉla, akhamʉgalʉsya kwa yise waakwe. 43 Abhantʉ bhonti we bhagalola amakha amapɨtɨ aga Mʉlʉngʉ she galɨ, bhakhaswiga nhaani.
UYeesu akʉkʉwa winza kʉ zya kufwa kwakwe
(Mataayi 17:22-23; Maalika 9:30-32)
Abhantʉ bhaala we bhakuswiga zyonti zye uYeesu abhombile, akhabhabhʉʉzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, 44 “Tejeelezyi akhinza zye ɨnkwanza kʉbhabhʉʉzya: ʉMwana wa Muntu atɨlonjeelelwe na kʉtwalwa mʉ nyoobhe zya bhalʉgʉ.” 45 Ɨleelo abheene bhatakhazyaganyaaga zye uYeesu akhalongaga. Bháfisiilwe ɨnga bhatazyaganyaaje, khabhɨlɨ bhakhoogopa kʉmʉbhʉzɨɨlɨzya.
Ʉwʉpɨtɨ ʉwa nalyoli
(Mataayi 18:1-5; Maalika 9:33-40)
46 Abhalandati bha Yeesu bhakhanda kʉdalɨnhana kʉtɨ wu naanu we mʉpɨtɨ mʉ shɨpʉga shaabho. 47 UYeesu akhamanya ɨnsɨɨbho zyabho, pe akhamwega ʉmwana umunsi, akhamwɨmɨɨlɨsya papɨɨpɨ na wʉʉyo, 48 akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “We akʉmʉposheela ʉmwana umunsi anza wʉnʉʉnʉ kwɨ taawa lyanɨ, akʉmposheela neene. Khabhɨlɨ we akʉmposheela ɨne, akʉmʉposheela nʉ Taata we ansonteleziizye. Kʉnongwa ye we munsi kukwinyu mwenti, wʉnʉʉyo we mʉpɨtɨ kʉshɨla bhonti.”
49 UYookhani akhamʉbhʉʉzya uYeesu akhatɨ, “We Mʉpɨtɨ, twaamulolile umuntu ʉmo akʉbhɨnga amapepu amabhiibhi kwɨ taawa lyakho, twaamukhaanile, kʉnongwa ye atalɨ peeka nɨɨtwe.” 50 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Mʉtamʉkhaanaje, kʉnongwa ye umuntu we atakʉbhakhaana, alɨ peeka nɨɨmwe.”
ABhasamaliya bhakʉkhaana kʉmʉposheela uYeesu
51 Insiku zyakwe ɨzya kʉzʉbha kʉmwanya we zyapalamɨla, uYeesu akhaamʉla kʉbhala ku Yelusaleemu. 52 Pe akhabhasonteelezya abhantʉ bhalongolele mʉ nhaaya ɨya Bhasamaliya ɨnga bhamʉlɨnganɨzanye pamu. 53 Ɨleelo abhantʉ abha kukuula bhakhakhaana kʉmʉposheela, kʉnongwa ye ákhambɨɨye kʉbhala ku Yelusaleemu. 54 Abhalandati bhaakwe ʉYaakobo nu Yookhani, we bhaalola lɨnɨɨlyo, bhakhatɨ, “We Mwene, ʉkwanza tʉlaabhe ʉmwoto wiishe kufuma kʉmwanya wʉbhapembe, [anza she umukuwi uEliya woope ábhombile]*?” 55 Ɨleelo uYeesu akhagalʉnhana kʉbheenya, akhabhakhajɨla. [Akhatɨ, “Ɨmwe mutamanyile ɨnjendo zyinyu she zɨlɨ, kʉnongwa ye ʉMwana wa Muntu atínzile kʉyazya, lyoli áyinzile kʉbhatʉʉla abhantʉ.”] 56 Bhakhasogola bhakhabhala mʉ khakhaaya akhanjɨ.
UYeesu akʉlonjela kʉ zya bhe bhakwanza kʉmʉlandata
(Mataayi 8:19-22)
57 UYeesu na bhalandati bhaakwe we bhalɨ mwɨ dala, umuntu ʉmo akhamʉbhʉʉzya uYeesu akhatɨ, “Ɨntɨkʉlandate kwonti kwe ʉkʉbhala!” 58 UYeesu akhatɨ, “Ɨmbɨla zɨlɨ nɨ ngwenya, inyonyi zɨlɨ ni vwanswi, ɨleelo ʉMwana wa Muntu atalɨ ni nyumba ɨya kwɨkhala.”
59 UYeesu akhamʉbhʉʉzya umuntu ʉwamwabho akhatɨ, “Ndandataje!” Umuntu ʉla akhatɨ, “We Mwene, ʉnɨtɨshɨzye ɨmbale suuti, ɨmʉsyɨle uyise waanɨ.” 60 UYeesu akhamwamʉla akhatɨ, “Bhaleshe abhafwe bhabhasyɨlaje abhafwe bhaabho. Lyoli ɨwe, bhalaga kʉvwɨnsya ʉwʉmwene wa Mʉlʉngʉ.”
61 Woope ʉwamwabho akhamʉbhʉʉzya uYeesu akhatɨ, “We Mwene, ɨntɨkʉlandate, ɨleelo ʉnɨtɨshɨzye suuti ɨmbale ɨndaje kʉkhaaya.” 62 UYeesu akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “Umuntu ɨnga ayanda kʉlɨma nɨ ngʼombe, kumo akʉgalʉnhana kwenya kʉlʉsalo, ʉyo atakhondeeye kʉbha mubhombi mʉ wʉmwene wa Mʉlʉngʉ.”
* 9:5 9:5 Mukhakunyuntaje ulusuuto mʉ vɨnama vwinyu ABhayahuudi abhinji we bhakʉgalʉkha kʉkwabho bhakhakunyuntaga amasuuto agɨ nsɨ ye te ya Bhayahuudi mʉ vɨnama vwabho kʉnongwa ye bhakhatɨnjɨ ɨnsɨ izinji nhandamanu. 9:8 9:8 Wu Eliya ayinzile winza ABhayahuudi bhakhasʉbhɨlaga kʉtɨ atɨyɨnze winza umukuwi uEliya, kʉlɨngaanya kwɨnza kwa Kilisiti. Bhaazya Malaaki 4:5-6. 9:22 9:22 Abhasongo abha Bhayahuudi, abhapɨtɨ abha bhapuutili na bhamanyizyi abhɨ ndajɨzyo Ɨvɨpʉga vɨtatʉ viniivi vwámɨle lʉbhʉngaano lwa shɨpʉga sha bhalongozi abhapɨtɨ, bhe bhakhamʉlaga ɨnongwa zyonti ɨzya Bhayahuudi. Ɨshɨpʉga shiniishi ɨtaawa bhakhatɨnjɨ Sanihediliini. Bhaazya ɨbalaaza mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. § 9:23 9:23 Ayɨkhaane wʉʉyo kwe kʉtɨ kʉmʉbhombela ʉMʉlʉngʉ na kʉbhabhombela abhanjɨ (bhaazya Maalika 12:30-31), atayenyaaje wʉʉyo nɨ vɨgane vwakwe. * 9:54 9:54 Amazwi ganaaga gatalɨɨpo mu wusimbe wumo ʉwɨ maandɨ ʉwa Shiyunaani. 9:55 9:55 Amazwi ganaaga gatalɨɨpo mu wusimbe wumo ʉwɨ maandɨ ʉwa Shiyunaani.