8
Abhantanda bhe bhámwavwizye uYeesu
(Mataayi 27:55-56; Maalika 15:40-41)
Pɨlongolela, uYeesu akhashɨlaga mʉ nhaaya ɨmpɨtɨ ni nyinsi, akhalʉmbɨlɨlaga iNtumi iNyinza ɨzya wʉmwene wa Mʉlʉngʉ. Áamɨle peeka na bhalandati bhaakwe ishumi na bhabhɨlɨ. Khabhɨlɨ áamɨle peeka na bhantanda bhamu bhe ábhaponiizye uwubhinu, na bhe ábhefwizye amapepu amabhiibhi. Mʉ bhantanda bhanaabho, álɨɨpo uMaliya ʉwa mʉ nhaaya ɨya mu Magidaala, we uYeesu ámwefwizye amapepu amabhiibhi saba, nʉ Yoana ʉmʉshɨ wa Kuuza. UKuuza áamɨle mubhombi ʉmʉpɨtɨ ʉwa Heloodi. Khabhɨlɨ álɨɨpo uSusaana, na bhantanda abhanjɨ abhinji. Abhantanda bhanaabho bhakhafumwaga ivintu vwabho, kʉmwavwa uYeesu na bhalandati bhaakwe.
Ɨshɨkholanyo ɨsha mupesi uwi mbeyu
(Mataayi 13:1-9; Maalika 4:1-9)
Isiku limo, abhantʉ abhinji kufuma mʉ nhaaya inyinji, bhábhungaanile pa Yeesu. Pe uYeesu akhabhabhʉʉzya mʉ shɨkholanyo akhatɨ, “Álɨɨpo umupesi ʉmo ábhalile kʉsansa imbeyu. We akʉsansa, imbeyu zimo zɨkhalendela mwɨ dala, zɨkhakhanywa, inyonyi zɨkhɨnza na kuzilya. Ɨzyamwabho zɨkhalendela pɨ lyalaawe. We zyamela na kwanda kʉkʉla, zɨkhʉʉma, kʉnongwa ye púumile. Zimo zɨkhalendela mu makwi aga mimvwa. Amimvwa gaala we gakʉkʉla peeka ni mbeyu ziila zye zyámelile, gakhazipuuta. Ɨzyamwabho zɨkhalendela mu lusuuto uluvunzu, zɨkhamela, zɨkhakʉla, na kwela akhinza nhaani, zyonti yeeka yeeka zɨkheela amatunda imia yeeka (100).” UYeesu we aamala kʉlonga lɨnɨɨlyo, akhadandɨzya izi akhatɨ, “Umuntu wowonti ʉla we akwɨmvwa, asimishizyaje nhaani ziniizi zye akʉzyɨmvwa!”
UYeesu akwilulanya ɨshɨkholanyo ɨsha mupesi uwi mbeyu
(Mataayi 13:10-23; Maalika 4:10-20)
Pɨlongolela, abhalandati bhaakwe bhakhamʉbhʉzɨɨlɨzya bhakhatɨ, “Ɨshɨkholanyo ishi kwe kʉtɨ bhʉlɨ?” 10 Akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Ɨmwe ʉMʉlʉngʉ abhapiiye kʉmanya ɨzya kukwilu ɨzya wʉmwene waakwe. Ɨleelo bhamu ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉ vɨkholanyo ɨnga,
‘We bhakwenya, bhatalolaje,
khabhɨlɨ we bhakʉtejeelezya, bhatazyaganyaaje.’*
11 “Ɨshɨkholanyo shiniishi kwe kʉtɨ, imbeyu lye lizwi lya Mʉlʉngʉ. 12 Imbeyu zye zyálendeeye mwɨ dala, bhantʉ bhe bhakwɨmvwa izwi lya Mʉlʉngʉ, ɨleelo akhabhalɨlo khanaakho, uSeetani akwɨnza akwefwa izwi liila mʉ mooyo gaabho, bhaleshe kwɨtɨkha, ɨnga bhatakhaapone na kʉwaaga uwuposhi. 13 Imbeyu zye zyálendeeye pɨ lyalaawe, bhantʉ bhe bhakwɨmvwa izwi lya Mʉlʉngʉ, bhakʉposheela kʉ lʉseshelo, ɨleelo bhatakʉlɨbhɨɨkha mʉ mwoyo. Bhanaabho bhakwɨtɨkha kʉ khabhalɨlo, ɨleelo ɨnga bhalɨngwa bhakʉlʉlekha ʉlwɨtɨkho. 14 Imbeyu zye zyálendeeye pa mimvwa, bha bhaala bhe bhakwɨmvwa izwi lya Mʉlʉngʉ, ɨleelo pɨlongolela mʉ wɨɨkhalo waabho, kʉpɨlɨnhana nɨ mbombo ɨzya mʉ nsɨ na kwanza uwudumbwe, nɨ nsʉngʉkho ɨzya mʉ nsɨ, lɨnɨɨlyo lɨkʉbhabhɨɨkha kʉtɨ bhaleshe kwela amatunda. 15 Ɨleelo imbeyu zye zyálendeeye mu lusuuto uluvunzu, shɨkholanyo sha bhantʉ bhe bhakwɨmvwa izwi na kʉlɨlema kʉ mwoyo umugolosu ʉwa lutinikho. Bhanaabho bhe bhakwela amatunda kwɨ dala ɨlya kujimbiilila mʉ mayɨmba gonti.
Ɨmbombo zyonti zɨkhayɨbha apazelu
(Maalika 4:21-25)
16 “Atalɨɨpo umuntu we akʉkholeelezya ʉlʉkhozyo na kugubishila mʉ nsonta, awe kʉbhɨɨkha kwɨ zyʉngʉ kʉ shɨtala. Lyoli akʉbhɨɨkha pa shɨmbeeje ɨnga abhantʉ we bhakwinjila, bhalolaje ʉlʉkhozyo lwakwe. 17 She zɨlɨ, gonti ge galɨ kukwilu gakhayɨbha apazelu, khabhɨlɨ gonti ge gafisishile gakhayɨmanyɨkha. 18 Mʉbhe amiiso she mʉkʉtejeelezya, kʉnongwa ye we akʉlɨtejeelezya izwi lya Mʉlʉngʉ na kʉlɨmanya, pe ʉMʉlʉngʉ akʉmwavwa kwonjela kʉlɨmanya nhaani. Ɨleelo we atakʉlɨtejeelezya izwi lya Mʉlʉngʉ, ni linsi lye alimanyile lɨkʉfwʉlwa.”
Abhanholo bha Yeesu abha nalyoli
(Mataayi 12:46-50; Maalika 3:31-35)
19 Pe unyina na bhakhambakʉ bha Yeesu, bhakhabhala kwa Yeesu, ɨleelo bhakhapootwa kʉsejeelela papaakwe kʉnongwa ye abhantʉ bháamɨle bhinji nhaani. 20 Bhamu bhakhamʉbhʉʉzya uYeesu bhakhatɨ, “Unyina waakho na bhakhambakʉ bhaakho bhalɨ panzɨ ɨpo, bhakʉkwanza.” 21 UYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Abhantʉ bhe bhakwɨmvwa izwi lya Mʉlʉngʉ na kʉlɨlandata, bhanaabho bhe bhanyina bhaanɨ na bhe bhakhambakʉ bhaanɨ.”
UYeesu akʉkhajɨla impepu ɨmpɨtɨ na mabhilingwa
(Mataayi 8:23-27; Maalika 4:35-41)
22 Isiku limo, uYeesu akhabhabhʉʉzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “Tufumiile ʉsʉmbɨ, tʉbhale kwɨsyɨla.” Pe bhakhinjila mʉ shɨtʉʉlɨ, bhakhanda kufumiila. 23 We bhakufumiila, uYeesu akhasʉpɨɨla utulo. Impepu ɨmpɨtɨ yɨkhanda kuvugula na kʉbhɨɨkha amabhilingwa amapɨtɨ mwa sʉmbɨ. Aminzi gakhanda kwizula mʉ shɨtʉʉlɨ, bhakhapalamɨla kuswibha.
24 Pe abhalandati bhakhabhala kwa Yeesu, bhakhamʉdaamʉsya, bhakhatɨ, “We Mʉpɨtɨ! We Mʉpɨtɨ! Tukufwa!” UYeesu akhadaamʉkha, akhayɨkhajɨla impepu na mabhilingwa, vɨkhapʉʉma, kʉkhabha mye! 25 Pe uYeesu akhabhabhʉzɨɨlɨzya abhalandati bhaakwe akhatɨ, “Ʉlwɨtɨkho lwinyu lʉlɨ kwoshi?” Abhalandati bhakhaswiga na kwogopa, kumo bhakhabhʉzɨlɨzanyaaga bhakhatɨnjɨ, “Wu naanu wʉnʉʉnʉ we akʉkhajɨla poope ni mpepu na mabhilingwa, vikumutinikha?”
UYeesu akʉmʉponɨa umuntu uwi pepu
(Mataayi 8:28-34; Maalika 5:1-20)
26 UYeesu na bhalandati bhaakwe bhakhafumiila ʉsʉmbɨ ʉwa Galɨlaaya, bhakhafikha kwɨsyɨla mʉ nsɨ ɨya Bhagelaasi. 27 UYeesu we ayiikha mʉ shɨtʉʉlɨ, umuntu ʉmo ʉwa mʉ nsɨ yiila akhɨnza kʉkwakwe. Umuntu ʉyo áamɨle na mapepu amabhiibhi. Insiku inyinji akhajendaga ishitali, khabhɨlɨ atakhɨkhalaga mu nyumba, lyoli akhɨkhalaga kʉ mbɨɨpa. 28-29 Amapepu ganaago gakhamʉyɨmvwaga akhinji bhʉʉlo. Akhabhalɨlo khamu abhantʉ bhakhamupinyaga na manyoloolo nɨ mpɨngwa ɨnga bhamʉlɨndɨlɨlaje, ɨleelo akhinji akhavidumulanyaaga na kʉtwalwa na mapepu gaala mwɨ laala.
Umuntu ʉla we aafikha kwa Yeesu, uYeesu akhagakhajɨla amapepu gaala, kʉtɨ geepe. Umuntu ʉla we akʉmwenya uYeesu, akhakhoola. Akhagwa pɨlongolela pa Yeesu akhalonga kwi zi ɨlya kʉdandɨzya akhatɨ, “Ʉlɨ na khooni nɨɨne Yeesu, Mwana wa Mʉlʉngʉ ʉMʉpɨtɨ ʉwa kʉmwanya? Ɨnkʉkʉlaabha kʉtɨ ʉtanjɨmvwaje.”
30 UYeesu akhamʉbhʉzɨɨlɨzya akhatɨ, “Ɨtaawa lyakho we naanu?” Akhamwamʉla akhatɨ, “Ɨtaawa lyanɨ ne Lijeeshi,” kʉnongwa ye amapepu amabhiibhi gáamɨle minji mʉmwakwe. 31 Amapepu amabhiibhi gaala gakhamʉlamba uYeesu kʉtɨ atakhagalajɨzye gafume kʉbhala mwi lyina itali.§
32 Akhabhalɨlo khanaakho pambalɨ pɨ gamba páamɨle ɨmpʉga ɨmpɨtɨ ɨyɨ ngʉlʉbhe, zye zikhadimwaga. Pe amapepu amabhiibhi gaala gakhamʉlamba uYeesu kʉtɨ, agɨtɨshɨzye ginjile mʉ ngʉlʉbhe, pe akhagɨtɨshɨzya. 33 Gakheepa mukaasi mwa muntu ʉla, gakhinjila mʉ ngʉlʉbhe. Pe ɨngʉlʉbhe zyonti zikhiikha nalʉbhɨlo ku lwikha lwe lusulamile nhaani, paka mwa sʉmbɨ, zɨkhagwɨla na kufwa.
34 Abhadiimi abhɨ ngʉlʉbhe we bhaalola shɨnɨɨsho, bhakhoogopa, bhakhashɨmbɨla, bhakhabhala mʉ nhaaya na mu vwizi, bhakhalongaga zyonti zye bhazɨlola. 35 Abhantʉ bhe bhímvwizye, bhakhabhalaga kwenya zye zifumiiye. We bhaafikha pe uYeesu áamɨle, bhakhamʉlola umuntu we amapepu amabhiibhi gamwepile, ayɨkhaaye pa vɨnama pa Yeesu, akwatile akhinza, khabhɨlɨ alɨ nɨ njeele zyonti, pe bhakhalemwa nɨ lyoga. 36 Abhantʉ bhe bhálolile zye zyábhombeshile, bhakhabhabhʉʉzya abhanjɨ she zyámɨle, uYeesu we akʉmʉponɨa ʉwa mapepu. 37 Pe abhantʉ bhonti abha mʉ nsɨ ɨya Bhagelaasi, bhakhalemwa nɨ lyoga. Pe bhakhamʉlamba uYeesu asogole kʉkwabho. UYeesu akhinjila mʉ shɨtʉʉlɨ, akhasogola.
38 UYeesu we akʉsogola, umuntu ʉla we amapepu amabhiibhi gámwepile, akhamʉlamba uYeesu kʉtɨ bhabhale bhonti. Ɨleelo uYeesu atakhamwɨtɨshɨzya, akhatɨ, 39 “Galʉkhaga kʉkhaaya kʉkwakho, ʉbhale ʉbhabhʉʉzye abhantʉ zye ʉMʉlʉngʉ akʉbhombeeye.” Pe umuntu ʉla akhasogola paala, akhabhala mʉ nhaaya. Kʉnʉʉkwo akhavwɨnsyaga mʉ nhaaya yonti, zye uYeesu amʉbhombeeye.
UYeesu akʉmʉponɨa ʉmwantanda na kʉmʉzyʉsya ʉmwalɨ wa Yayɨlo
(Mataayi 9:18-26; Maalika 5:21-43)
40 UYeesu we agalʉkha kwɨsyɨla ɨlyamwabho, akhaposheelwa kʉ lʉseshelo nɨ mpʉga ɨya bhantʉ, kʉnongwa ye bhakhamʉgʉlɨlaga. 41 Pe umuntu ʉmo akhɨnza. Umuntu wʉnʉʉyo bhakhatɨnjɨ ʉYayɨlo, áamɨle weeka mʉ bhapɨtɨ abhi sinagoogi. Akhagwa pa vɨnama pa Yeesu, akhamʉlamba kʉtɨ abhale kʉkwakwe, 42 kʉnongwa ye ʉmwalɨ waakwe ʉwa manha ishumi na gabhɨlɨ, we áamɨle weeka mwene kwa yise waakwe, ábhinile ɨya kufwa.
Pe uYeesu akhanda kʉbhala kwa Yayɨlo. We alɨ mwɨ dala, abhantʉ abhinji bháamɨle peeka nawo, bhakhamubiganyaaga-biganyaaga. 43 Mʉ mpʉga yiila, álɨɨpo ʉmwantanda, we áamɨle nu wubhinu ʉwa kuzwa ɨbhanda. Uwubhinu wʉnʉʉwo wámuyimvwizye kʉ manha ishumi na gabhɨlɨ. [Khabhɨlɨ ámalile ivintu vwakwe vwonti kʉ bhaganga,]* ɨleelo nʉʉmo we ámuponiizye. 44 Pe ʉmwantanda ʉla akhabhala kʉlʉsalo kwa Yeesu, akhapalamansya ipindilwi ɨlya mwenda waakwe, papaala akhapona uwubhinu waakwe.
45 UYeesu akhabhʉzɨɨlɨzya akhatɨ, “Wu naanu we ampalamansya?” Abhantʉ bhonti bhakhakhaana. Pe uPeeteli akhamʉbhʉʉzya uYeesu akhatɨ, “We Mʉpɨtɨ, abhantʉ abhinji nhaani bhakusyetile, bhakukubiganya!” 46 Ɨleelo uYeesu akhatɨ, “Alɨɨpo umuntu we ampalamansya, kʉnongwa ye ɨnkʉyɨlola kʉtɨ amakha ganeepa.” 47 Ʉmwantanda ʉla we aalola kʉtɨ uYeesu amʉmanya, akhabhala kumo akuyinga. Akhagwa pa vɨnama vwa Yeesu, akhamʉbhʉʉzya pɨlongolela pa bhantʉ bhonti zye zyámubhiishile kʉtɨ amʉpalamansye, khabhɨlɨ she aponile nalʉbhɨlo. 48 UYeesu akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “We mwalɨ waanɨ, ʉlwɨtɨkho lwakho lwakʉponɨa. Bhalaga ku wutengaanu!”
49 We uYeesu alɨ kʉlonga nʉ mwantanda ʉyo, akhɨnza umuntu kufuma kʉkhaaya kwa Yayɨlo, akhamʉbhʉʉzya ʉYayɨlo akhatɨ, “Lakha kʉmʉyɨmvwa uMumanyizyi, ʉmwalɨ waakho afuuye.” 50 Ɨleelo uYeesu we ayɨmvwa shɨnɨɨsho, akhamʉbhʉʉzya ʉYayɨlo akhatɨ, “Ʉtogopaje khaala, lyoli ʉyɨɨtɨshe. Ʉmwalɨ waakho atɨpone.”
51 UYeesu we aafikha kʉkhaaya kwa Yayɨlo, akhabhakhaana abhantʉ abhanjɨ kwinjila peeka nawo, lyoli uPeeteli, uYookhani, ʉYaakobo, uyise nu nyina wa mʉlɨndʉ. 52 Abhantʉ bhonti bhe bhálɨɨpo paala, bhakhalɨlaga na kʉyɨlʉmbʉʉzya kʉnongwa yaakwe. UYeesu akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Lashi kʉlɨla! Ʉmʉlɨndʉ ʉnʉ atafuuye, asʉpɨlɨɨye bhʉʉlo.” 53 Abhantʉ bhaala we bhɨmvwa shɨnɨɨsho, bhakhamʉsekha uYeesu, kʉnongwa ye bhámanyile kʉtɨ ʉmʉlɨndʉ ʉla afuuye. 54 UYeesu akhamʉlema ɨnyoobhe umufwe ʉla, akhamʉbhɨlɨshɨla kwi zi akhatɨ, “We mwana, yɨmɨɨlɨla!” 55 Akhabhalɨlo khanaakho, ʉmʉlɨndʉ ʉla, uwuumi waakwe wʉkhagalʉkha, akhɨmɨɨlɨla. UYeesu akhabhalajɨzya kʉtɨ bhaamupe ishaakulya. 56 Abhapaafi bhaakwe bhakhaswiga nhaani, ɨleelo uYeesu akhabhasokha kʉtɨ bhatakhamʉbhʉʉzye umuntu nʉʉmo zye zifumiiye.
* 8:10 8:10 Bhaazya Yeesaya 6:9. 8:27 8:27 Kʉ mbɨɨpa Gáamɨle minho ga Bhayahuudi kʉsyɨla abhantʉ mu miina ge gáamɨle mʉ magamba, gamu bhakhabanaga bhɨɨbho mʉ tʉgamba mʉ mawe. Bhakhalolaga ɨngʉlʉbhe, ɨmbɨɨpa, na mapepu amabhiibhi vikhandamanu. 8:30 8:30 Lijeeshi IShiyunaani shɨkʉtɨ Legioni, sháamɨle shɨpʉga sha Shiluumi ɨsha bhe bhakhalwanga ʉwʉlʉgʉ. Ɨshɨpʉga shiniishi shɨkhabhanga na bhantʉ ielufu zɨtatʉ (3,000) awe kʉpalamɨla ielufu ʉmʉtanda (6,000). § 8:31 8:31 Ilyina itali Bhaazya kwɨlongo mu Wilulanyo ʉwa mazwi amajeni. * 8:43 8:43 Amazwi ganaaga gatalɨɨpo mu wusimbe wumo ʉwɨ maandɨ ʉwa Shiyunaani. 8:47 8:47 Kumo akuyinga Umuntu we áamɨle nu wubhinu ʉwa kufuma amabhanda áamɨle mukhandamanu, atákhondeeye kʉpalamansya awe kʉsangaana na bhanjɨ. Bhaazya Bhalaawi 15:25-33.