13
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon xa̱ꞌa̱ ta̱ chíꞌi ndiki̱n trigo
(Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8)
Ta mi̱i ki̱vi̱ yóꞌo ke̱ta ta̱Jesús ñii veꞌe ta kua̱ꞌa̱n ra, ta ni̱xaa̱ ra xi̱koo ra yuꞌu̱ mi̱ni. Ta ki̱xaa̱ kua̱ꞌa̱ ní ni̱vi no̱o̱ ra, ta saá nda̱a ra ñii tón barco ta xi̱koo ra sa̱ta̱ tón barco no̱o̱ mi̱ni, ta ndiꞌi ni̱vi yóꞌo yíta na yuꞌu̱ takuií. Ta ki̱xáꞌá ra ndáto̱ꞌon ra kua̱ꞌa̱ ní cuento ña sanáꞌa ra na, ta káchí ra saá xíꞌin na:
―Saá ndo̱ꞌo ñii ta̱a ta̱ chíꞌi ndiki̱n trigo. Ta ki̱xáꞌá ra xíta níꞌnó ra ndiki̱n trigo ña chiꞌi ra no̱o̱ ñoꞌo̱. Ta sava ña ni̱ko̱yo yichi̱, ta ki̱xaa̱ tísaa ta xa̱xi rí ña. Sava ndiki̱n ni̱ko̱yo no̱o̱ yásín ní ñoꞌo̱ sa̱ta̱ yu̱u̱, ta ndiki̱n yóꞌo kama ní ni̱ndu̱ta̱ ña, chi o̱n vása kuíkon no̱o̱ ñoꞌo̱ yóꞌo. Ta ke̱ta ño̱ꞌo ta ni̱yi̱chi̱ ña, ta ndi̱ꞌi xa̱ꞌa̱ ña, saá chi ni̱‑kee kónó tioꞌo ña. Ta sava ña ni̱ko̱yo ma̱ꞌñó tón ñiño̱, ta ni̱ndu̱ta̱ ña, ta ni̱‑kuchiño kuaꞌno ña, saá chi xa̱ꞌno tón ñiño̱ yóꞌo ta xa̱ꞌni nduta̱ nó ña. Ta sava ndiki̱n ni̱ko̱yo no̱o̱ ñoꞌo̱ va̱ꞌa ña kuíkon. Ta ni̱ndu̱ta̱ ña, ta xa̱ꞌno ña, ta kua̱ꞌa̱ ní ni̱xi̱yo ndiki̱n yita yóꞌo. Sava yita ta̱xi ña ñii ciento ndiki̱n, sava yita ta̱xi ña u̱ni̱ si̱ko̱ ndiki̱n, ta sava yita ta̱xi ña o̱ko̱ u̱xu̱ ndiki̱n. Ndiꞌi ndóꞌó ni̱vi na yóo so̱ꞌo, xíni̱ ñóꞌó chikaa̱ so̱ꞌo ndó ña káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó ―káchí ta̱Jesús xíꞌin na.
Ñayóꞌo káꞌa̱n nda̱chun ta̱Jesús sánáꞌa ra ni̱vi xíꞌin cuento
(Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10)
10 Ta ki̱xaa̱ naxíka xíꞌin ra no̱o̱ ra, ta ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon na ra:
―¿Nda̱chun xíꞌin cuento sánáꞌa ún ni̱vi?
11 Ta nda̱kuii̱n ra, ni̱ka̱ꞌa̱n ra xíꞌin na:
―Ta ndóꞌó, kúnda̱a̱ ini ndó to̱ꞌon ña ñóꞌo seꞌé ña yo̱ꞌvi̱ ní ña káꞌa̱n xa̱ꞌa̱ yichi̱ no̱o̱ xáꞌnda chiño Ndios, chi saá ta̱xi Ndios ndaꞌa̱ ndó. Ta inka̱ ni̱vi kuiti xíni̱ so̱ꞌo na to̱ꞌon yóꞌo, ta o̱n vása kúnda̱a̱ va̱ꞌa ini na yukía̱ káchí ña. 12 Ta ni̱vi na kúnda̱a̱ ini to̱ꞌon káꞌa̱n i̱, ta Ndios taxi ra ña kunda̱a̱ va̱ꞌa ka̱ ini na ña, ta ni̱vi na o̱n xi̱in kunda̱a̱ ini to̱ꞌon ña káꞌa̱n i̱, ta ña loꞌo to̱ꞌon xi̱ni̱ so̱ꞌo na ta sandañóꞌó na ndiꞌi ña. 13 Xa̱ꞌa̱ ñayóꞌo kúu ña sánáꞌa i̱ ni̱vi xíꞌin cuento: Vará xíto na, ta o̱n vása xíni̱ na ñanda̱a̱. Vará xíni̱ so̱ꞌo na, ta o̱n vása chíkaa̱ so̱ꞌo na, ni o̱n vása kúnda̱a̱ ini na ña ndáto̱ꞌon i̱. 14 Ta saá kísa ndivi na to̱ꞌon ña ni̱taa ta̱profeta Isaías xi̱na̱ꞌá, ña káchí: Ndios káchí ra saá:
“Vará xíni̱ so̱ꞌo ní na, ta nda̱ ñii ki̱vi̱ o̱n kunda̱a̱ ini na ña xíni̱ so̱ꞌo na.
Vará xíto ní na, ta nda̱ ñii ki̱vi̱ o̱n kunda̱a̱ ini na yukía̱ xíto na.
15 Ta níma̱ ni̱vi yóꞌo xa ku̱táꞌyá yu̱u̱ ña.
Ta nákasi kútu̱ na so̱ꞌo na,
ta nákasi na nduchu̱ no̱o̱ na,
chi o̱n xi̱in na koto na,
ni o̱n xi̱in na koni̱ so̱ꞌo na.
Ña kéꞌé na saá kúu ña o̱n xi̱in na kunda̱a̱ ini na ñanda̱a̱,
ni o̱n xi̱in na ndikó na kixi na no̱o̱ i̱ ña sandaꞌa i̱ na”,
káchí Ndios, káchí ta̱profeta xi̱na̱ꞌá.
16 ’Ta mi̱i ndó, nákaa̱ ñasi̱i̱ níma̱ ndó chi xíto ndó ñava̱ꞌa kéꞌé i̱, ta xíni̱ so̱ꞌo ndó ña káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó. 17 Ndixa káꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó, kui̱ya̱ xi̱na̱ꞌá ni̱xi̱yo kua̱ꞌa̱ ní naprofeta xíꞌin inka̱ ni̱vi na ni̱xika nda̱kú no̱o̱ Ndios, ta ndiꞌi nayóꞌo ku̱too na koto na ña xíto ndó vitin, ta ni̱‑kuchiño na, ta ku̱too na koni̱ so̱ꞌo na ña xíni̱ so̱ꞌo ndó vitin, ta ni̱‑kuchiño na ―káchí ta̱Jesús xíꞌin naxíka xíꞌin ra.
Ñayóꞌo káꞌa̱n ta̱Jesús nándaxin ra cuento
xa̱ꞌa̱ ta̱a chíꞌi ndiki̱n trigo
(Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15)
18 Ta tuku ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Jesús xíꞌin naxíka xíꞌin ra:
―Ta vitin koni̱ so̱ꞌo ndó yukía̱ káchí cuento xa̱ꞌa̱ ta̱ chíꞌi ndiki̱n trigo. 19 Ndiki̱n ña ni̱ko̱yo yichi̱ ndáto̱ꞌon ña xa̱ꞌa̱ ni̱vi na xíni̱ so̱ꞌo xa̱ꞌa̱ yichi̱ no̱o̱ xáꞌnda chiño Ndios, ta nayóꞌo o̱n vása kúnda̱a̱ ini na, ta saá va̱xi ñandiva̱ꞌa káꞌno ta táva ña to̱ꞌon Ndios ña xi̱ni̱ so̱ꞌo na. 20 Ta ndiki̱n ña ni̱ko̱yo no̱o̱ yu̱u̱ ndáto̱ꞌon ña xa̱ꞌa̱ ni̱vi na xíni̱ so̱ꞌo to̱ꞌon Ndios, ta xa̱ndi̱ko̱n nákiꞌin va̱ꞌa na ña, ta kúsii̱ ní ini na. 21 Ta yáꞌa ñii káni̱ loꞌo, tá kíxáꞌá va̱xi ña xóꞌvi̱ na, án inka̱ ni̱vi o̱n xi̱in ka̱ na koni ñaꞌá na xa̱ꞌa̱ ña kándixa na to̱ꞌon Ndios, ta nayóꞌo xa̱ndi̱ko̱n sándakoo na yichi̱ Ndios, ta o̱n xi̱in ka̱ na kandixa na, saá chi o̱n ta̱ꞌán chikaa̱ va̱ꞌa ini na to̱ꞌon Ndios. 22 Ta ndiki̱n ña ni̱ko̱yo no̱o̱ tón ñiño̱ ndáto̱ꞌon ña xa̱ꞌa̱ ni̱vi na xíni̱ so̱ꞌo to̱ꞌon Ndios. Ta saá chiño yóo ñoyívi yóꞌo sándiꞌi ní ini na, ta kíxáꞌá na kísa chiño na ña kukomí na kua̱ꞌa̱ ní ñakuíká ñoyívi yóꞌo, ta saá o̱n xi̱in ka̱ na kutaku̱ na nda̱tán káꞌa̱n to̱ꞌon Ndios. 23 Ta ndiki̱n ña ni̱ko̱yo ñoꞌo̱ va̱ꞌa ña kuíkon ndáto̱ꞌon ña xa̱ꞌa̱ ni̱vi na xíni̱ so̱ꞌo to̱ꞌon Ndios, ta kándixa ini na ña. Nayóꞌo kúu na kúndeé nduu ni̱vi na va̱ꞌa ini ta keꞌé na kua̱ꞌa̱ ní ñava̱ꞌa no̱o̱ Ndios. Nda̱tán yóo ñii ndiki̱n ña táxi o̱ko̱ u̱xu̱ ndiki̱n, ta inka̱ ndiki̱n ña táxi u̱ni̱ si̱ko̱ ndiki̱n, ta inka̱ ndiki̱n ña táxi ñii ciento ndiki̱n, saá yóo ni̱vi na kándixa ndinoꞌo ini to̱ꞌon Ndios ―káchí ta̱Jesús xíꞌin naxíka xíꞌin ra.
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon ña xa̱ꞌa̱ yita trigo xíꞌin ku̱ꞌu̱ naꞌá
24 Ta nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús inka̱ cuento ña sanáꞌa ra ni̱vi, káchí ra saá:
―Nda̱tán yóo ñii ta̱a chíꞌi ra ndiki̱n trigo, saá yóo yichi̱ no̱o̱ xáꞌnda chiño Ndios. 25 Ki̱vi̱ kísi̱n ta̱ chi̱ꞌi trigo ta kísi̱n ndiꞌi ta̱ kísa chiño no̱o̱ ra, ta ki̱xaa̱ ñii ta̱a ta̱ sáa̱ ini xíni ñaꞌá, ta chi̱ꞌi ra ndiki̱n ku̱ꞌu̱ naꞌá no̱o̱ ñoꞌo̱ no̱o̱ xa chi̱ꞌi na ndiki̱n trigo, ta saá ke̱ta ra kua̱ꞌa̱n ra. 26 Ta ni̱ndu̱ta̱ trigo ta xa̱ꞌno ña, ta ki̱xaa̱ ki̱vi̱ kána yoko̱ ña, ta saá xíni ni̱vi ndí ku̱ꞌu̱ naꞌá xáꞌno ña ma̱ꞌñó yita trigo. 27 Ta na kísa chiño no̱o̱ ta̱a ta̱ chi̱ꞌi trigo ki̱xaa̱ na no̱o̱ ra, ta ni̱ka̱ꞌa̱n na xíꞌin ra: “Tata, ¿án o̱n vása kuiti ní‑chiꞌi ún ndiki̱n trigo? Ta vitin yóo kua̱ꞌa̱ ní ku̱ꞌu̱ naꞌá xíꞌin trigo. ¿Míchí ki̱xi ña?”, káchí na. 28 Ta nda̱kuii̱n ta̱ chi̱ꞌi trigo: “Ñii ta̱a ta̱ sáa̱ ini xíni yi̱ꞌi̱ ki̱xi ra chi̱ꞌi ra ku̱ꞌu̱ naꞌá.” Ta na kísa chiño no̱o̱ ra ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon na ra: “¿Án kóni ún toꞌon ndi̱ ndiꞌi ku̱ꞌu̱ naꞌá?” 29 Ta nda̱kuii̱n ra, káchí ra saá: “Óꞌon, o̱n toꞌon ndó ku̱ꞌu̱ naꞌá ko̱to̱ toꞌon ndó trigo xíꞌin ña. 30 Va̱ꞌa ná taxi yó kuaꞌno xíꞌin táꞌan ña a̱nda̱ ki̱vi̱ kaꞌnda yó ña. Ta ki̱vi̱ ta̱ꞌnda̱ ña ta ka̱ꞌa̱n i̱ xíꞌin na xáꞌnda, kachí i̱ saá: Kaꞌnda ndiꞌi ndó ña, ta tava síín ndó trigo, ta kiꞌin ndó ku̱ꞌu̱ naꞌá, ta katón nomi ndó ña ta ko̱ꞌo̱n ña ko̱ko̱ ña; ta saá taan va̱ꞌa ndó ndiki̱n trigo yaka̱ veꞌe i̱”, kachí ta̱a ta̱ chi̱ꞌi trigo xíꞌin na kísa chiño no̱o̱ ra ―káchí ta̱Jesús xíꞌin naxíka xíꞌin ra.
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon xa̱ꞌa̱ ndiki̱n mostaza
(Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19)
31 Ta nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús inka̱ cuento ña sanáꞌa ra ni̱vi, káchí ra saá xíꞌin na:
―Nda̱tán yóo ñii ndiki̱n mostaza ña chi̱ꞌi ñii ta̱a ñoꞌo̱ ra, saá yóo yichi̱ no̱o̱ xáꞌnda chiño Ndios. 32 Ta ndiki̱n mostaza kúu ña válí ní ka̱ no̱o̱ ndiꞌi ndiki̱n yóo ñoyívi yóꞌo, ta ki̱vi̱ ndúta̱ ña ta ndúu ña ña káꞌno ní ka̱ no̱o̱ ndiꞌi inka̱ ñata̱ta̱ chíꞌi ni̱vi. Ki̱vi̱ xa̱ꞌno ña, ta ndu̱u ña ñii tón yito̱n káꞌno, ta kíxaa̱ tísaa kísa va̱ꞌa rí ta̱ka̱ rí ndaꞌa̱ nó.
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon xa̱ꞌa̱ levadura
(Lc. 13:20-21)
33 Ta tuku nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús inka̱ cuento, káchí ra saá:
―Nda̱tán yóo levadura ña na̱saka ni̱vi xíꞌin yuxa̱n si̱ta̱ va̱ꞌa, saá yóo yichi̱ ña xáꞌnda chiño Ndios. Vará loꞌo ní levadura na̱saka ni̱vi xíꞌin u̱ni̱ koꞌndo náꞌno yuxa̱n harina, ta ku̱ndeé ña sa̱naño ña ndiꞌi yuxa̱n yóꞌo.
Ñayóꞌo káꞌa̱n nda̱chun sánáꞌa ta̱Jesús ni̱vi xíꞌin cuento
(Mr. 4:33-34)
34 Ta ki̱vi̱ ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Jesús xíꞌin ni̱vi, ta ndasaá kuiti xíꞌin cuento sa̱náꞌa ra na; o̱n vása ní‑sanáꞌa ra nayóꞌo xíꞌin inka̱ no̱o̱ to̱ꞌon. 35 Saá ki̱sa ndivi ra to̱ꞌon Ndios ña ni̱taa ñii ta̱profeta xi̱na̱ꞌá, ña káchí saá:
Ka̱ꞌa̱n i̱ xíꞌin ni̱vi xíꞌin cuento;
ta ndato̱ꞌon i̱ xíꞌin na xa̱ꞌa̱ to̱ꞌon ña ni̱xi̱yo seꞌé nda̱ ki̱vi̱ ki̱sa va̱ꞌa i̱ ñoyívi yóꞌo ta̱nda̱ ki̱vi̱ vitin,
ka̱chí Ndios, ni̱taa ta̱profeta xi̱na̱ꞌá.
Ñayóꞌo káꞌa̱n ta̱Jesús nándaxin ra cuento xa̱ꞌa̱ yita trigo xíꞌin ku̱ꞌu̱ naꞌá
36 Ta ni̱nda̱yi ta̱Jesús ni̱vi, ta ni̱ki̱ꞌvi ra veꞌe. Ta ki̱xaa̱ yatin naxíka xíꞌin ra no̱o̱ ra, ta ni̱ka̱ꞌa̱n na xíꞌin ra:
―Nandaxin ún no̱o̱ ndi̱ yukía̱ kóni kachí cuento xa̱ꞌa̱ ku̱ꞌu̱ naꞌá xíꞌin yita trigo.
37 Ta nda̱kuii̱n ra, káchí ra saá xíꞌin na:
―Ta̱a ta̱ chi̱ꞌi ndiki̱n trigo kúu yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ ki̱xi no̱o̱ Ndios. 38 Ta ñoꞌo̱ no̱o̱ chi̱ꞌi ra kúu ñoyívi yóꞌo, ta ndiki̱n trigo kúu ni̱vi na kua̱ꞌa̱n yichi̱ Ndios. Ta ku̱ꞌu̱ naꞌá kúu ni̱vi na ndíko̱n yichi̱ ñaníma̱ ndiva̱ꞌa. 39 Ta ta̱a ta̱ sáa̱ ini ta̱ chi̱ꞌi ku̱ꞌu̱ naꞌá kúu ñaníma̱ ndiva̱ꞌa káꞌno. Ta ki̱vi̱ ña kaꞌnda na trigo xíꞌin ku̱ꞌu̱ naꞌá kúu ki̱vi̱ sondíꞌí ñoyívi yóꞌo, ta na kaꞌnda kúu naángel. 40 Nda̱tán nátoꞌon ni̱vi ku̱ꞌu̱ naꞌá no̱o̱ ñoꞌo̱ chi̱ꞌi na, ta kaꞌmi na ku̱ꞌu̱ naꞌá yóꞌo no̱o̱ xíxi̱ ñoꞌo̱, saá keꞌé naángel ki̱vi̱ sondíꞌí ñoyívi yóꞌo. 41 Yi̱ꞌi̱, ta̱a ta̱ ki̱xi no̱o̱ Ndios, tiꞌví i̱ naángel ko̱ꞌo̱n na tava na ndiꞌi ni̱vi na chúꞌu inka̱ ni̱vi keꞌé na ña o̱n váꞌa, ta tava na ndiꞌi ni̱vi na keꞌé ña o̱n váꞌa. 42 Ta taan na ni̱vi yóꞌo no̱o̱ ndeé ní xíxi̱ ñoꞌo̱, no̱o̱ kuaku ní na ta xo̱ꞌvi̱ ní na. 43 Ta ndiꞌi ni̱vi na kísa ndivi ña kóni Ndios kundo̱o na no̱o̱ xáꞌnda chiño Yivá yó Ndios, ta nda̱tán yóo ña yéꞌe ño̱ꞌo, saá nayeꞌe ni̱vi yóꞌo. Ndiꞌi ni̱vi na yóo so̱ꞌo, xíni̱ ñóꞌó chikaa̱ so̱ꞌo na ña káꞌa̱n i̱ xíꞌin na ―káchí ta̱Jesús xíꞌin naxíka xíꞌin ra.
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon xa̱ꞌa̱ ñakuíká ña yóo seꞌé
44 Ta tuku nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús ñii cuento ña sanáꞌa ra na, káchí ra saá xíꞌin na:
―Ñii ñakuíká yóo seꞌé ti̱xin ñoꞌo̱, ta ñii ta̱a na̱níꞌi ra ña, ta kúsii̱ ní ini ra, ta tuku chi̱kaa̱ seꞌé ra ña, ta ni̱xa̱ꞌa̱n ra ni̱si̱kó ndiꞌi ra ña kómí ra, ta saá ndi̱kó ra sa̱ta ra ñoꞌo̱ yóꞌo no̱o̱ chi̱kaa̱ seꞌé ra ñakuíká. Nda̱tán yóo ñakuíká yóꞌo, saá yóo yichi̱ no̱o̱ xáꞌnda chiño Ndios.
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon xa̱ꞌa̱ yu̱u̱ livi
45 Ta nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús inka̱ cuento ña sanáꞌa ra na, káchí ra saá:
―Ñii ta̱a ta̱ síkó ña̱ꞌa ndúkú ra yu̱u̱ livi ní ña ndáya̱ꞌví ní na̱ní ña perla. 46 Ta na̱níꞌi ra ñii yu̱u̱ livi ña ndáya̱ꞌví ní, ta ni̱xa̱ꞌa̱n ra ni̱si̱kó ndiꞌi ra ña kómí ra, ta saá ndi̱kó ra sa̱ta ra yu̱u̱ livi yóꞌo. Nda̱tán yóo yu̱u̱ livi ña ndáya̱ꞌví ní, saá yóo yichi̱ ña xáꞌnda chiño Ndios.
Cuento yóꞌo ndáto̱ꞌon xa̱ꞌa̱ ñono̱ ña táva na tia̱ká
47 Ta nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús inka̱ cuento ña sanáꞌa ra na, káchí ra saá:
―Nda̱tán yóo ñii ñono̱ ña chíkaa̱ na ini mi̱ni, ta kua̱ꞌa̱ ní no̱o̱ tia̱ká táva na, saá yóo yichi̱ ña xáꞌnda chiño Ndios. 48 Tá chútú ñono̱, ta násita na ña yuꞌu̱ takuií. Ta saá náka̱xin na ndiꞌi tia̱ká tí va̱ꞌa ta táan na rí ini chikiva, ta xáta na tí o̱n váꞌa. 49 Saá kundoꞌo ni̱vi ki̱vi̱ sondíꞌí ñoyívi yóꞌo: ta kixaa̱ naángel ta nataꞌví na ni̱vi na va̱ꞌa xíꞌin na o̱n váꞌa, 50 ta na o̱n váꞌa kui̱ta̱ na ko̱ꞌo̱n na no̱o̱ xíxi̱ ñoꞌo̱ ndiꞌi saá ki̱vi̱, no̱o̱ kuaku ní na ta xo̱ꞌvi̱ ní na.
Ñayóꞌo káꞌa̱n ta̱Jesús xa̱ꞌa̱ ñakuíká xa̱á xíꞌin ñakuíká yatá
51 Ta ta̱Jesús ni̱nda̱ka̱ to̱ꞌon ra naxíka xíꞌin ra, káchí ra saá:
―¿Án kúnda̱a̱ ini ndó ndiꞌi ña ni̱ka̱ꞌa̱n i̱ xíꞌin ndó?
―Kúnda̱a̱ va̱ꞌa ini ndi̱, Tata ―káchí na.
52 Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Jesús xíꞌin na, káchí ra saá:
―Ndiꞌi na sánáꞌa nda̱yí Ndios ña ni̱taa ta̱Moisés ta ndíko̱n na yichi̱ no̱o̱ xáꞌnda chiño Ndios, ta nda̱tán yóo ñii ta̱a xíꞌin veꞌe ra no̱o̱ ñóꞌo ñakuíká yatá xíꞌin ñakuíká xa̱á, saá yóo nayóꞌo. Ta saá kúchiño na koni̱ ñóꞌó na ñakuíká xa̱á xíꞌin ñakuíká yatá ―káchí ra.
Ñayóꞌo káꞌa̱n xa̱ꞌa̱ ta̱Jesús ki̱vi̱ ni̱xi̱yo ra ñoo Nazaret
(Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30)
53 Ta ndi̱ꞌi nda̱to̱ꞌon ta̱Jesús cuento ña sánáꞌa ra na, ta ke̱e ra kua̱ꞌa̱n ra. 54 Ta na̱xaa̱ ra ñoo mi̱i ra, ta ki̱xáꞌá ra sánáꞌa ra ni̱vi veꞌe ño̱ꞌo sinagoga. Ta na̱kaꞌnda ní ini na, ta káchí na xíꞌin táꞌan na saá:
―¿Míkía̱ sa̱kuáꞌá ta̱yóꞌo ndiꞌi ña xíni̱ ní ra? ¿Míkía̱ ke̱e ndee̱ ña kéꞌé ra milagro xíꞌin ni̱vi? 55 ¿Án o̱n si̱ví ta̱yóꞌo kúu sa̱ꞌya ta̱carpintero? ¿Án o̱n si̱ví siꞌí ta̱yóꞌo kúu ñá na̱ní María? ¿Án o̱n si̱ví ñani ta̱Jacobo, ta̱José, ta̱Simón xíꞌin ta̱Judas kúu ra? 56 ¿Án o̱n ndixa ndóo ki̱ꞌva̱ ra ñoo yó yóꞌo? ¿Míkía̱ ki̱xi ña xíni̱ ní ta̱yóꞌo? ―káchí na.
57 Ta ni̱‑xiin na koni̱ so̱ꞌo na ña káꞌa̱n ra. Ta ni̱ka̱ꞌa̱n ta̱Jesús, káchí ra saá xíꞌin na:
―Ndiꞌi saá ñoo ñoyívi yóꞌo kísa to̱ꞌó na ta̱profeta, ta nañoo mi̱i ra xíꞌin naveꞌe mi̱i ra o̱n xi̱in na kasa to̱ꞌó na ra ―káchí ra.
58 Ta saá o̱n vása ní‑keꞌé ra kua̱ꞌa̱ ní milagro xíꞌin na, chi ni̱‑xiin na kandixa na ra.