16
Ra̱ Timoteo bi̱ mähä ra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas.
1 Ra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas bi zømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Derbe. Mi̱ thop'ʉ p'ʉya, i̱ mpa p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Listra. Nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ p'ʉya, bi di̱mp'ʉ n'na ra̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ni̱ hu̱ ngue ra̱ Timoteo. Ra̱ judío'a̱ rá̱ mamá, pɛ ya ra̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱. Rá̱ papá p'ʉya, hi̱ngra̱ judío'a̱.
2 Nu̱'ʉ yø 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ mi̱ 'bʉp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Listra bi̱ nu̱ ma̱nho na̱ ra̱ Timoteo, da̱ gue'ʉ yø 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Iconio, xquet'a̱ bi̱ nu̱ ma̱nho.
3 Ra̱ Pablo p'ʉya, bi̱ ne bi̱ mähä na̱ ra̱ Timoteo. Bi japi ngue bi̱ ma mhmɛ̱pya, bi̱ njapra̱ circuncisión n'namhma̱ ngue hi̱ndi̱ mbøcuɛ yø judío p'ʉ di̱ ma. Porque ya fa̱di̱ ngue hi̱ngra̱ judío rá̱ papá na̱ ra̱ Timoteo.
4 Nu̱p'ʉ ja yø hni̱ni̱ ntho p'ʉya, bi xihyø 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ngue da̱ 'yøt'e te mma̱nna̱ sʉcua̱ bi̱ mɛnhyø representante ra̱ Cristo, conyø n'yohʉ 'bɛt'o p'ʉ di̱ mpɛti yø 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ p'ʉ Jerusalén.
5 A nu̱ya yø 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ p'ʉya, bi hya̱ ra̱ ts'ɛdi yø nt'ɛ̱c'ɛ̱i̱. N'na pa ngu̱ n'na pa, ma̱n'na ni̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱tho mi̱'da yø ja̱'i̱.
Ra̱ Pablo bi 'ui̱ n'na ra̱ n'yohʉ ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ Macedonia.
6 Ra̱ Espíritu Santo hi̱mbi̱ nepe xta̱ni̱ ma̱nna̱ hya̱ p'ʉ ja ra̱ häi Asia na̱ ra̱ Pablo. Ja̱na̱ngue bi 'damp'ʉ ja ra̱ häi Frigia p'ʉya, i̱ mpa Galacia.
7 Mi̱ zømp'ʉ ja rá̱ hyodi ra̱ häi Misia p'ʉya. Ja bi bɛ̱mp'ʉ p'ʉya ngue xti̱ map'ʉ ja ra̱ häi Bitinia. Pɛ ra̱ Espíritu Santo hi̱mbi̱ nepe xti̱ map'ʉ.
8 Ja̱na̱ngue bi 'dastho'a̱ ra̱ häi Misia p'ʉya, i̱ mpa p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Troas.
9 Ja bi̱ n'ui̱ p'ʉ na̱ ra̱ Pablo 'mø mi̱nxu̱i̱ p'ʉya. Nu̱'a̱ rá̱ t'i̱ p'ʉya, bi̱ nu̱ ngue 'bäp'ʉ n'na ra̱ n'yohʉ ngue ra̱ mmɛ̱ngu̱ p'ʉ ja ra̱ häi Macedonia. Bi 'yɛ̱mbi̱:
―Bí 'yɛ̱cua Macedonia, guí fäxca̱he ―bi 'yɛ̱mbi̱.
10 Mi̱ n'ui̱ ra̱ Pablo p'ʉya, dá̱ sänni̱ ngue dá̱ mäcähe Macedonia. Dí ha̱xhe njua̱ni̱ ngue nzonga̱he Oja̱ ngue ja ga̱ni̱ ma̱ngähe p'ʉ ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱.
Ra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas bi̱ ma Filipos.
11 Dá̱ ogähe ra̱ barco p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Troas. Da̱ni̱ mpäcähe p'ʉ ja n'na ra̱ häi bí ja mbo ra̱ ja̱the ni̱ hu̱ ngue Samotracia. Rá̱ yo pa p'ʉya, dá̱ søngähe p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Neápolis.
12 Dá̱ nɛ̱xähe p'ʉ p'ʉya, da̱ni̱ mpäcähe p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Filipos, gue'a̱ n'na 'bʉi yø ja̱'i̱ ngue yø romano. Nu̱'a̱ ra̱ da̱ni̱hni̱'a̱ p'ʉya, ta̱te sɛdi ngue'ʉ mi̱'da yø hni̱ni̱ jap'ʉ ja ra̱ häi Macedonia. Dá̱ m'mʉcähe p'ʉ njammi̱ pa p'ʉya.
13 Mi̱ zøhra̱ pa ngue ra̱ ts'äya, dá̱ mähme neni̱hni̱ ha ja n'na ra̱ da̱the. Nu̱'a̱ ra̱ xɛqui'a̱, ja za̱i̱ di̱ mpɛti p'ʉ yø judío ngue mmat'Oja̱. Dá̱ mi̱hme 'mø ma̱ sømhme. Dá̱ xihme ra̱ hoga̱ 'da'yo hya̱ yø xisu ya xi̱ mpɛti.
14 Nu̱'a̱ n'na'ʉ yø xisu p'ʉya, ni̱ hu̱ ngue ra̱ Lidia, ra̱ mmɛ̱ngu̱ p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Tiatira. Ma̱rá̱ mä'u̱lu na̱ ra̱ xisu na̱, pɛ ya tha̱nne Oja̱. Pɛ bi xojpa̱bi̱ Oja̱ rá̱ mmʉi na̱ ra̱ xisu ngue bi 'yørpa̱bi̱ ma̱su̱ te mma̱nna̱ Pablo.
15 Bi̱ nxixya̱ p'ʉya, dá̱ gue'ʉ mi̱ 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱, gä bi̱ nxixya̱. M'mɛfa p'ʉya, bi 'yɛ̱nje:
―Nu̱'mø guí ha̱xhʉ njua̱ni̱ ngue ma̱jua̱ni̱ dí ɛ̱c'ɛ̱i̱gä ra̱ Jesús, mmähä p'ʉ ja ma̱ ngu̱ngä 'mø, guí̱ nsäyahʉ p'ʉ ―bi 'yɛ̱nje.
Bi jacje ngue dá̱ mähme p'ʉ ja rá̱ ngu̱ p'ʉya.
16 Ma̱n'na ra̱ ora p'ʉya, nma̱rá̱ mähme p'ʉ ja ra̱ mhmat'Oja̱ dí̱ n'yohe ra̱ Pablo, dá̱ nthɛhe n'na ra̱ hmu̱te ma̱rá̱ ba̱di̱ ngue mi̱ n'youi ra̱ ts'onthi̱. Nu̱na̱ ra̱ hmu̱te na̱, mi̱ ta̱pi̱ xa̱ngu̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ yø hmu̱ ngue mi̱ ja rá̱ mfa̱di̱ conna̱ ts'onthi̱.
17 Nu̱na̱ ra̱ hmu̱te p'ʉya, ni̱ dɛ̱nna̱ Pablo ngue mmarca̱he, i ɛ̱na̱:
―Nu̱ya yø n'yohʉ 'bʉcua, guehya yø mɛfi Oja̱ ma̱guesɛ ya. Nu̱ya guehya xän'na̱hʉ ha di zä guí̱ nya̱hmʉ ya ―bi 'yɛ̱na̱.
18 N'na ndi̱ ngu̱ n'na ndi̱ ga̱ mmähme ra̱ mhmat'Oja̱, di jaje p'ʉ na̱ ra̱ hmu̱te. Mi̱ sørpa̱bi̱ ra̱ Pablo p'ʉya, bi 'bät'i, bi 'yɛ̱mbra̱ ts'onthi̱ mi̱ n'youi ra̱ hmu̱te:
―Conná̱ ts'ɛdi ra̱ Jesucristo, dí xi'i ngue da̱mi̱ hyɛp'ʉ ra̱ hmu̱te guí̱ n'youi ―bi 'yɛ̱mbi̱.
'Bexque'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, bi hyɛp'ʉ ra̱ ts'onthi̱ mi̱ n'youi ra̱ hmu̱te.
19 Pɛ nu̱'ʉ yø hmu̱ ra̱ hmu̱te p'ʉya, bi̱ nu̱ ngue ya hi̱ngui̱ tø'mi̱ ngue hønda̱ da̱pra̱ mɛ̱nyu̱ ra̱ hmu̱te. Bi bɛntra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas. Bi zixpʉ ja ra̱ centro 'bʉhyø ts'ʉt'abi.
20 Bi̱ ma ma̱däpi yø ts'ʉt'abi p'ʉya, bi t'ɛ̱mbi̱:
―Nu̱ya yø n'yohʉ 'bʉcua, yø judío ya. Di ts'onyø ja̱'i̱ 'bʉcua ja ma̱ hni̱ni̱hʉ.
21 I xännba̱te yø costumbre nu̱'ʉ hi̱ngui̱ ja ngue ga̱ øthʉ, porque dyø romanohʉ.
22 Bi̱ nangyø ja̱'i̱ p'ʉya ngue bi zʉi. Yø ts'ʉt'abi p'ʉya bi̱ ma̱nda ngue da̱ bøjba̱ yø u̱lu ngue da̱ 'bɛi conyø t'o.
23 Ɛ̱mmɛ̱i̱ bi̱ 'bɛi. M'mɛfa p'ʉya, bi got'i. Bi sihra̱ alcaide p'ʉya ngue da̱ mädi xa̱ndønho.
24 A nu̱'a̱ ra̱ alcaide 'mø mi̱ si p'ʉya ngue da̱ mädi xa̱nho, bi cʉrpʉ ja ra̱ ngu̱mm'mɛxu̱i̱ asta̱ mbo ra̱ fädi. Bi japyø za nt'ät'i, ga̱ ts'ɛmba̱ yø gua yø ofädi p'ʉya.
25 Pɛ nu̱'mø mi̱ zo ma̱de ra̱ xu̱i̱ p'ʉya, nu̱na̱ ra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas i̱ mmat'Oja̱tho, 'nɛ̱ tu̱rpa̱bi̱ yø alabansa Oja̱. Øxta̱'ʉ mi̱'da yø ofädi te gä øt'e.
26 Nthambɛ̱ni̱tho bi 'ya̱n'a̱ häi p'ʉya. Xøgue ra̱ hua̱tyø ndʉcja̱do p'ʉ ja ra̱ fädi. 'Bexpi xogui gätho yø goxthi, 'nɛ̱ bi̱ nxʉhyø cadena ma̱nthu̱t'i̱ yø za n'youi yø gua yø ofädi.
27 Nu̱'a̱ ra̱ alcaide p'ʉya, mi̱ nu̱ ngue gä xi xohyø goxthi fädi. Bi 'yɛ̱mbi̱ ngue ya xi ma gätho yø ofädi p'ʉya. Bi gʉxrá̱ juai p'ʉya, bi̱ ne xtí̱ nhyosɛ.
28 Pɛ bi̱ matra̱ Pablo, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Ma̱n'nan'yo mi̱ 'yøt'e gui̱ nhyosɛ ague n'yø. Gä dí 'bʉcähe ua ―bi 'yɛ̱mbi̱.
29 Nu̱na̱ ra̱ alcaide p'ʉya, bi 'yähra̱ nyot'i. Ni̱ tihi bi yʉt'a̱mbo. Ni̱ hua̱qui̱ ngue bi̱ nsu̱. Bi guarbʉ 'bähra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas ngue bi̱ nda̱ntyøhmu̱.
30 Bá̱ jʉcathi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Ague n'yø'a̱ui, ¿te 'bɛ'a̱ ja ngue ga̱ øt'e para ngue ga̱ nya̱ni̱?
31 Nu̱ya yø ofädi p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Hmu̱ Jesucristo n'namhma̱ guí̱ nya̱ni̱. 'Nɛ̱'ʉ to 'bʉp'ʉ ja ni̱ ngu̱, di̱ nya̱n'mø da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱.
32 Nu̱na̱ ra̱ alcaide p'ʉya, gätho'ʉ 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱, bi sifi xa̱nho hanja'a̱ ra̱ Hmu̱ Jesús.
33 Tobe nda̱xu̱i̱tho'a̱ ra̱ ora'a̱. Nu̱na̱ ra̱ alcaide bi̱ mejpa̱bi̱ yø n'ʉni̱ mi̱ n'youi. Bi̱ nxixya̱ p'ʉya, gätho'ʉ 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱ bi̱ nxixya̱.
34 M'mɛfa p'ʉya, bi zixrá̱ ngu̱ ngue bi u̱nna̱ hmɛ̱ da̱ zi. Nu̱na̱ ra̱ alcaide p'ʉya, gätho'ʉ 'bʉp'ʉ ja rá̱ ngu̱, ja̱njua̱ni̱ di johya ngue bi 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ Oja̱.
35 Nu̱'mø mi̱ hyaxpʉya, nu̱'ʉ yø ts'ʉt'abi bi̱ mɛnhyø policía da̱ xihra̱ alcaide ngue di thøhyø ofädi.
36 Ra̱ alcaide p'ʉya bi 'yɛ̱mbra̱ Pablo:
―Bá̱ pɛnngä ra̱ hya̱ yø ts'ʉt'abi ngue ga̱ thøc'a̱ui. Ja̱na̱ngue 'yo te guí̱ mbɛ̱mbi̱ ya, ni̱ mɛhma̱ ―bi 'yɛ̱mbi̱.
37 Mi̱ da̱hra̱ Pablo, bi 'yɛ̱mbyø policía:
―A nu̱gä'be dyø romanogä'be. 'Nɛ̱ nnu̱ yø ja̱'i̱ p'ʉ bi̱ mɛgba̱'be, ni̱ xi̱nga̱ 'bet'o ha̱cra̱ güɛnda ja di̱ ncote. 'Nɛ̱ da̱ 'yɛ̱na̱ go nt'a̱gui̱tho di thøga̱'be ya. Nu̱'á̱, hi̱n'na̱'a̱. Guí xihmi̱ ya da̱ ɛ̱sɛ da̱ gʉga̱'be ua ja ra̱ fädi.
38 Yø policía p'ʉya, bi̱ mengui̱ ba̱ xihyø ts'ʉt'abi te mma̱nyø ofädi. Yø ts'ʉt'abi p'ʉya, bi̱ nsu̱ 'mø mi̱ ba̱di̱ ngue yø romano ya yø ofädi.
39 Mi̱ zøp'ʉ ja ra̱ fädi yø ts'ʉt'abi p'ʉya, bi 'yäpa̱ mpunnba̱te. Bá̱ jʉjp'ʉya, bi xifi ngue da̱ bømp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱.
40 Nu̱'mø mi̱ bømp'ʉ ja ra̱ fädi na̱ ra̱ Pablo 'nɛ̱hra̱ Silas, i̱ map'ʉ ja rá̱ ngu̱ ra̱ Lidia. Ja bi̱ nya̱hʉ p'ʉ mi̱'da yø 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ p'ʉya. Høntho bi zajpa̱ yø mmʉi yø ja̱'i̱, bi̱ ma p'ʉya.