5
Yesu̱ Naahoni̱a ha Ki̱di̱ba kya Bbeti̱sai̱da
Yesu̱ b̯u̱yaamaari̱ ku̱honi̱a yogwo mwana, yaagyenda Yeru̱salemu̱ mu b̯u̱genyi̱ b̯wa Bayudaaya. Heehi̱ na mulyangu gu̱mwei̱ gwa ki̱si̱i̱ka kinyakubba kyelogoleerye rub̯uga Yeru̱salemu̱ gu̱beetengi̱ Mulyangu gwa Ntaama, haalingiho ki̱di̱ba, mu Luhebburaniya ki̱beetengi̱ Bbeti̱sai̱da.* Ki̱kyo ki̱di̱ba kyalingi na bigangu bitaanu binyakubba bi̱kyelogoleerye. Mu bigangu bi̱byo, hooho baseeri̱ banene baalaalengi̱: bei̱jalu̱ ba mei̱so, balima, bazi̱ngamu̱. [ B̯undi na b̯undi malayika wa Mukama yaasi̱ri̱mu̱kengi̱ mu ki̱kyo ki̱di̱ba nei̱za kutab̯ura meezi̱. B̯u̱yaakagatab̯u̱ranga, mu̱seeri̱ yensei̱ munyakubanzanga kugagwamwo gamaari̱ kwetab̯ura, yooyo munyakuhonanga nseeri̱ gyensei̱ gi̱yaabbengi̱ ahi̱mbi̱ri̱.] Omwei̱ ha bab̯wo banyakubba ha ki̱kyo ki̱di̱ba, yaali amaari̱ myaka makumi gasatu na munaanei naali mu̱seeri̱. Yesu̱ b̯u̱yaaweeni̱ mu̱seeri̱ yogwo aleeri̱ hahwo, kandi yeetegeri̱i̱ze nti yaalingi ei̱ceeri̱ mu mbeera gi̱gyo kumala kasu̱mi̱ kanene, yaamu̱b̯u̱u̱lya, “Okwendya kuhona?”
Mu̱seeri̱ yogwo yei̱ri̱ri̱mwo naakoba, “Mu̱handu̱, meezi̱ b̯ugabba geetab̯wi̱ri̱ mba kwahi na muntu wa kunjuna ku̱gwa mu ki̱di̱ba. B̯umba nincakagyenda kugagwamwo, wondi amala gambanzamwo.”
Mwomwo Yesu̱ yaamuweera, “Byoka! Senga kitware kyamu ogyende.” Nahaahwo b̯ulohob̯uloho, yogwo mudulu mu̱seeri̱ yaamaari̱ gahona; yaasenga kitware kyamwe, yaagyenda.
Kiro kya Yesu̱ ki̱yaahonereeryemwo yogwo mudulu, kyalingi kya Sabbaato. 10 Nahab̯waki̱kyo bahandu̱ ba Bayudaaya baaweereeri̱ yogwo mudulu munyakubba ahoni̱ri̱, “Kiro kyadeeru kili kiro kya Sabbaato; biragiro bikukwikiriza kwahi kwetweka kitware kyamu.”
11 Bei̱tu̱ yogwo mudulu yei̱ri̱ri̱mwo bab̯wo bahandu̱ naakoba, “Mudulu amponeerye yooyo ambwereeri̱, ‘Senga kitware kyamu ogyende.’ ”
12 Mwomwo baamu̱b̯u̱u̱lya, “Naani yogwo yaaku̱weereeri̱ okisenge ogyende?”
13 Mudulu munyakubba ahoni̱ri̱, yaali atakwega kadi kadooli̱ yogwo munyakumuweera bi̱byo bigambu, hab̯wakubba Yesu̱ yaali amu̱syereeri̱ho mu bantu banene, atawereeri̱ yogwo mudulu mabara gaamwe.
14 Hei̱nyu̱ma Yesu̱ yaagi̱i̱rye yogwo mudulu mu Yeekaru, yaamuweera, “Ohoni̱ri̱. Otei̱ri̱ra kukora bibii! Kitali ki̱kyo kintu kindi kibiibi kikukiraho mbeera gyoi̱ceeri̱mwo, kikusobora kukubbaho.” 15 Yogwo mudulu yaaru̱gi̱ri̱ hahwo yaagyenda yaaweera bahandu̱ ba Bayudaaya nti Yesu̱ yooyo mu̱nyaku̱mu̱honi̱a.
Yesu̱ Naakoba ali Mwana wa Ruhanga
16 Yesu̱ b̯u̱yaahoneerye yogwo mudulu ha kiro kya Sabbaato, ki̱kyo ki̱yaakoori̱ kyaheeri̱ bahandu̱ ba Bayudaaya ku̱mu̱lwani̱sya. 17 Yesu̱ yaabaweera, “Ruhanga Bbaabba b̯wi̱re b̯wenseenya eicala naakora ku̱doosya na ha kiro kya deeru; nahab̯waki̱kyo nagyadede ndi mu kukora.” 18 B̯u̱beegwi̱ri̱ akobi̱ri̱ Ruhanga ali Bbaawe, bahandu̱ ba Bayudaaya baagyendi̱ri̱ mu mei̱so na ku̱toolya hoi̱ mu̱li̱ngo gwa ku̱mwi̱ta. Kubba baaweeni̱ Yesu̱ abi̱nyi̱ri̱ kiragiro kya b̯utakora ha Kiro kya Sabbaato, kandi de naakweta Ruhanga Bbaawe, mu mu̱li̱ngo gu̱gwo naakwefoora kubba naakwijanjana na Ruhanga mu ki̱ti̱i̱ni̱sa.
19 Yesu̱ yaabasoboleeri̱ naakoba, “Mu mananu nkubaweera gya Mwana wa Ruhanga tindi na kintu kinkusobora kukora hab̯wa b̯u̱sobozi̱ b̯wange nyankei. Nkora bi̱byo bisa bimbona Bbaabba naakukora, hab̯wakubba bi̱byo byenseenya bya Bbaabba byakora byobyo nagya Mwana binkora. 20 Nyeegi̱ri̱ bintu byakukora, kubba Bbaabba Ruhanga anzendyambe kandi de anzolokya bintu byenseenya yo byakora. Kandi de kintu ki̱kwi̱za kubahuniriza, akwi̱za ku̱nzolokya byamahanu binyamaani na bikukiraho bibi. 21 Nka Bbaabba kwahimboola baku̱u̱ naabaha b̯womi b̯utamalikaho, nagya Mwana waamwe kwokwo de mpa bantu b̯womi b̯utamalikaho, nimbuha bantu bensei̱ banyendya kub̯uha. 22 Kandi b̯u̱b̯wo, Bbaabba Ruhanga tali na muntu yensei̱ gyasalira musangu, bei̱tu̱ b̯u̱sobozi̱ b̯u̱b̯wo b̯wensei̱ b̯wa kusala misangu yaab̯u̱kwati̱i̱rye gya Mwana waamwe, 23 aleke bantu benseenya bantemwo ki̱ti̱i̱ni̱sa gya Mwana, nka kubakitamwo Bbaabba. Yogwo yensei̱ atantamwo ki̱ti̱i̱ni̱sa, abba atakukitamwo Bbaabba munyakuntuma.
24 “Mu mananu nkubaweera, muntu yenseenya yeegwa bigambu byange akeikiriza yogwo munyakuntuma, alitunga b̯womi b̯utamalikaho kandi taliheeb̯wa kifubiro; yogwo muntu abba yaambu̱ki̱ri̱, aru̱gi̱ri̱ mu ku̱kwa agyendi̱ri̱ mu kuheeb̯wa b̯womi b̯utamalikaho. 25 Mu mananu nkubaweera, mu b̯wi̱re b̯utali b̯wa hadei bab̯wo bensei̱ banyaku̱kwa bakwi̱za kwegwa iraka lyange gya Mwana wa Ruhanga; kandi bab̯wo balyegwa li̱lyo iraka nibakeikiriza, balitunga b̯womi b̯utamalikaho. 26 Kubba Bbaabba nka kwagaba b̯womi, kwokwo de nagya Mwana waamwe yampeeri̱ b̯u̱sobozi̱ b̯u̱b̯wo b̯wa kugabanga b̯womi. 27 Kandi de yampeeri̱ b̯u̱sobozi̱ b̯wa kusalanga misangu hab̯wakubba ndi Mwana wa Muntu.
28 “Bibi bigambu bitabahuniriza kubba kasu̱mi̱ kakwi̱za kudwa ka bab̯wo benseenya banyaku̱kwa kabakwi̱za kwegweramwo iraka lyange, 29 nibaruga ha bali: bab̯wo banyakukora bintu birungi, balihimbooka niboomeera; na bab̯wo banyakukora bintu bibiibi, balihimbooka kusalirwa musangu. 30 Gya mu b̯u̱sobozi̱ b̯wange nyankei, tindi na kintu kyenseenya kinkusobora kukora. Nsala misangu ku̱si̱gi̱ki̱ra ha mu̱li̱ngo gwa Bbaabba abba ambwereeri̱ mmisale. Kandi na mu̱li̱ngo gwange gungisalirwamwo gwicala gwa b̯winganiza; hab̯wakubba, gya ntoolya kwahi kukora bintu bi̱nkwendya, bei̱tu̱ kukora bya yogwo munyakuntuma.
B̯u̱kei̱so B̯ukukwatagana na Yesu̱
31 “Kakubba mpa b̯u̱kei̱so ninkwebazaho, bantu bakusobora kukoba nti b̯u̱kei̱so b̯u̱b̯wo b̯uli kwahi b̯wa mananu. 32 Bei̱tu̱ kandi na Ruhanga nayo aku̱gu̱mya b̯u̱kei̱so b̯ukunkwataho kandi de nkyegi̱ri̱ nti b̯u̱kei̱so b̯wamwe yo b̯wakuha hali gya, b̯uli b̯wa mananu.
33 “Mwatu̱mi̱i̱ri̱ Yohaana, mwa kwega yo ali naani, yaabaha b̯u̱kei̱so b̯ukukwatagana nagya, nib̯uli b̯wa mananu. 34 Nab̯u̱mbazi̱ri̱ yatyo, tib̯uli b̯u̱kei̱so b̯wa bantu b̯unkwesiga ku̱beetegeresesya nti ndi muntu wa mu̱li̱ngo ki, bei̱tu̱ mbaweereeri̱ b̯u̱kei̱so b̯u̱yambazi̱ri̱ho, aleke munzikiririzemwo mujunwe. 35 Yohaana yaalingi taara ginyakubba nigikwaka kubaha kyererezi̱ aleke munzege. Hab̯wa kasu̱mi̱ kadooli̱, yaabaheeri̱ b̯u̱kei̱so b̯ukukwatagana nagya, nanywe mwendya kwetegeerya bigambu bi̱yaabaweerengi̱.
36 “Bei̱tu̱ gya, ndi na b̯u̱kei̱so b̯unyamaani b̯ukunkwatanaho b̯ukwesigwa kukira na b̯u̱b̯wo b̯wa Yohaana b̯u̱yaabaheeri̱. Kubba milimo mya Bbaabba mi̱yampeeri̱ nkore mmale, mi̱myo minkukora, myo misa mi̱kwolokya nti Bbaabba Ruhanga yooyo munyakuntuma. 37 Na Bbaabba Ruhanga munyakuntuma, nayo yankei ampereeri̱ b̯u̱kei̱so. Ti̱mu̱keegwanga iraka lye, kandi de timukamuwonanga; 38 kandi de na kigambu kyamwe kili kyahi muli nywe, hab̯wakubba mwikiriza kwahi gya gi̱yaatu̱mi̱ri̱. 39 Mutahoona hoi̱ mutima kusoma Binyakuhandiikwa, hab̯wakubba muteekereza nti b̯umwakabisoma, mukutunga b̯womi b̯utamalikaho. Binyakuhandiikwa bi̱byo, byobyo biha b̯u̱kei̱so b̯ukunkwatanaho, 40 bei̱tu̱ nab̯wo, musuula kwikiririza mugya ninkabaha b̯womi b̯utamalikaho.
41 “Gya ncala kwahi hakwendya bantu bampaari̱i̱ze, 42 bei̱tu̱ nywe mbeegi̱ri̱. Nkyegi̱ri̱ nti mwendya kwahi Ruhanga. 43 Wona gya nyei̱zi̱ri̱ mwibara lya Bbaabba, mu̱swi̱ri̱ kunzikiririzamwo; bei̱tu̱ kakubba muntu wondi ei̱za mwibara lyamwe yankei, mukumwikiririzamwo. 44 Musobora teetei̱ kunzikiririzamwo ni̱mu̱kwendya bantu babahaariize, kandi b̯u̱b̯wo mutakwekamba kutunga kuhaariizwa kuruga hali yogwo musa, eicala Ruhanga?
45 “Bei̱tu̱ gya mutateekereza nti nkwi̱za kubanyegeera hali Bbaabba. Mu̱banyegeeri̱ ali Mu̱sa, yogwo gi̱mwateeri̱mwo ku̱ni̱hi̱ra kwenyu̱. 46 Mubbenge mwali mwi̱ki̱ri̱i̱ze Mu̱sa, nagya mwaku̱nzi̱ki̱ri̱i̱ze; hab̯wakubba Mu̱sa yaahandi̱i̱ki̱ri̱ naakumbazaho. 47 Bei̱tu̱ mwakabba mutakwikiriza bigambu bya Mu̱sa bi̱yaahandi̱i̱ki̱ri̱, muliikiriza teetei̱ bigambu binkubaweera?”
* 5:2 5:2 Bbai̱bbu̱li̱ zindi zi̱koresya Bbetesi̱da rundi Bbeti̱zata. 5:3 5:3 Bbai̱bbu̱li̱ zindi tizigira bigambu bi̱hondeeri̱ho mu lulu lukaara lwakasatu, na bi̱byo bya mu lukaara lwakanei, bi̱byo bikoba, bali̱ndi̱ri̱i̱ri̱ meezi̱ geetab̯ure.