12
Mɛɛrɩ kpaa nʋʋ tɩsɩ Yesu naasɩ
Matiwu 26.6-13; Maakɩ 14.3-9
Ʋ gyɩ kaa kyɛyɛ badʋ rɛ ka dɩ Gyuuma Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ pele. Ɛɛ rɛ Yesu sii mʋ Bɛɛtani, lee hʋ Laazʋrɔsɩ aa wee, baal hʋ ʋ fa aa kyise sʋʋ tɩyaŋ hʋ. Doŋ tɩyaŋ nɛ ba marɩ kɩdiiliye dɩ ba hʋwɔlɩ ʋ. Laazʋrɔsɩ mɛ gyɩ pɛɛ nala hʋ bee Yesu aa hɔŋ kɩ di kɩna hʋ tɩyaŋ nɛ, ka Maata mɛ gyɩ pɛ kɩ kpaa kɩdiiliye hʋ. Ɛɛ rɛ Mɛɛrɩ kpa tʋranɩɩ kɩdɩgɩ sʋwala aa sʋma weliŋ ka ʋ yalɩɩ mɛ hayɛ, ʋ kpa bɩsɩ mɩsɩ Yesu naasɩ, a kaŋ ʋ nyupʋna tɩɩgɩ. Ɛɛ rɛ tʋranɩɩ hʋ sʋwala sii tɔ dɩya hʋ buloŋ. Dɩ Yesu hatɩnna hʋ kɩdɩgɩ ba aa yɩrɩ Gyudasɩ Isɩkarɔtɩ, nal hʋ fa aa ko kpa Yesu yallɩ hʋ, baa, “Bee rɛ tɩŋ ba bɩ kpaa tʋranɩɩ no yallɩ a kpa molbiye hʋ tɩya nyaaba. Tʋranɩɩ no yalɩɩ fa sɩ maga nal kɩdɩgɩ biŋ piliŋ tuno.” Ʋ aa basɩ gɛɛ, ʋ bɩ kɩɩ nɩɩ ʋ aa kyo nyaaba rɛ tɩŋ, amɛ ʋ fa yaa gaal lɛ. Ʋ rɛ fa aa biŋ ba molbiye, aa gaa lɩɩ kɩ yaa ʋ tɩɩ wɩkanɩya. Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Ma leŋ haaŋ no bee laaŋfɩya, ʋ fa kpaa tʋranɩɩ no biŋ kɩ pɔ kyɛɛ hʋ ba aa sɩ hogo ŋ nɛ. Ma bee nyaaba sɩ we doŋ saŋa buloŋ, amɛ ŋ beel-ma kɛ bɩ sɩ we doŋ kɩ mʋ deŋdeŋ.”
Ba vʋʋla dɩ ba kpʋ Laazʋrɔsɩ
Nɩgyamaa gyɩ nɩya anɩɩ Yesu we Bɛɛtani tɩyaŋ nɛ. Ɛɛ rɛ ba sii mʋ doŋ. Amɛ Yesu dʋŋ wɩya daa ba gyɩ mʋ doŋ. Ba gyɩ mʋwa ka dɩ ba pɛ na Laazʋrɔsɩ mɛ rɛ, nal hʋ Yesu aa kyise sʋʋ tɩyaŋ. 10 Ɛɛ rɛ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ vʋʋlɩ anɩɩ see dɩ ba kpʋ Laazʋrɔsɩ mɛ. 11 Beewɩya, Yesu aa kyisi Laazʋrɔsɩ sʋʋ tɩyaŋ wɩya, Gyuuma yʋga vɩya ba nɩhɩyasɩ hʋ nyʋwa rɛ, aŋ laa Yesu wɩya di.
Yesu gyʋʋ Gyerusalɛm abee gaŋdarɩ
Matiwu 21.1-11; Maakɩ 11.1-11; Luka 19.28-40
12 Ʋ sɩgballɩya, gyamaa hʋ aa ko Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ nɩya anɩɩ Yesu aa ko Gyerusalɛm nɛ. 13 Ɛɛ rɛ ba buloŋ gyaa wɩɩwɩɩsɩ paaponni, a kaŋ mʋ dɩ ba kyeme ʋ, a kɩ yaa kyagɩŋsɩ yʋga a baa, “Ma dannɩ Wɩɩsɩ. Wɩɩsɩ sɩ kyiyeli nal hʋ aa ko á Tɩɩna Wɩɩsɩ feŋ tɩyaŋ. Wɩɩsɩ sɩ kyiyeli Iziral tɩmma kuwori hʋ. 14 Nyɛ rɛ Yesu na kokubiye a kaŋ gyɩŋ. Ba fa sabɩ gɛɛ rɛ Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ a baa,
15 “Zaayɔŋ nala, ma ta kɩ fáá kambɩŋ. Ma na, ma kuwori rɛ gyɩŋ kokubiye a kɩ ko.”
16 Yesu hatɩnna hʋ gyɩ bɩ gyɩŋ wɩya no buloŋ aa yaa, amɛ Wɩɩsɩ aa kyisi Yesu ʋ sii sʋʋ tɩyaŋ a laa feŋ hʋ gɛɛ hal tɩyaŋ nɛ ba liisi anɩɩ wɩya hʋ ba aa saba Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ a mʋ kɩ tile Yesu tɩyaŋ, ba aa rɛ kɔnɩ ko yaa ʋ tɩyaŋ gɛɛ. 17 Nɩgyamaa hʋ gyɩ aa we doŋ a na Yesu dɩ ʋ yɩrɩ Laazʋrɔsɩ a kyisi ʋ sʋʋ tɩyaŋ ʋ lɩɩ bʋwa hʋ tɩyaŋ nɛ gyɩ basɩ wɩɩ no kɩ tɩya nala. 18 Nɩgyamaa hʋ gyɩ aa nɩya anɩɩ Yesu rɛ yaa wɩmagɩl no, ɛɛ rɛ tɩŋ ba buloŋ gyɩ ko lɩɩ dɩ ba kyeme ʋ. 19 Ɛɛ rɛ Farasiima hʋ basɩ tɩya dɔmɔŋ a baa, “Á lʋga á wɩɩ hʋ kɩ lɔlɔ rɛ. Ma deŋ na, dʋnɩya nala buloŋ nɛ aa tɩŋa ʋ hal gɛɛ.”
Giriisi tɩmma badɔmɔŋ ko kɩ kyɛ dɩ ba na Yesu
20 Giriisi tɩmma badɔmɔŋ mɛ rɛ fa we nala hʋ gyɩ aa mʋʋ Gyerusalɛm Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ saŋa dɩ ba kyʋwalɩ Wɩɩsɩ hʋ tɩyaŋ. 21 Ɛɛ rɛ nala no sii mʋ Fɩlɩpɩ lee, (Fɩlɩpɩ fa lɩɩ Bɛsaada aa we Galili paalʋʋ tɩyaŋ nɛ) a basɩ tɩya ʋ a baa, “Nɩhɩyawʋ, á aa kyɛ á na Yesu rɛ.” 22 Fɩlɩpɩ mɛ sii mʋ basɩ tɩya Aŋduru. Ɛɛ rɛ ba buloŋ balɩya mʋ basɩ tɩya Yesu. 23 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Nyɛ kɛ, saŋa hʋ pele rɛ dɩ Wɩɩsɩ daga mɩyaŋ Nihuwobiŋ Biye gaŋdarɩ. 24 Wɩtɩɩ rɛ ŋ basɩ kɩ tɩya ma, dɩ ɩ rɛ bɩ kpaa miŋbii doho, dɩ ʋ sʋba, ʋ aa yaa miŋbidɩgɩ dʋŋ nɛ. Amɛ dɩ ɩ rɛ ko kpa ʋ doho dɩ ʋ sʋba ʋ aa we miŋbigyamaa rɛ. 25 Nal hʋ buloŋ aa kyɩl ʋ tɩɩ wɩya, ʋ tɩɩna bɩ sɩ kaŋ kɩŋ buloŋ. Amɛ nal hʋ mɛ buloŋ aa bɩ kyɩl ʋ dʋŋ wɩya dʋnɩya no tɩyaŋ, ʋ tɩɩna yaa gɛɛ kɩ pɔ ʋ tɩɩ rɛ dɩ ʋ maakyiye na mɩɩbol hʋ aa bɩ kaŋ tenii. 26 Nal hʋ buloŋ aa kyɛ dɩ ʋ tʋma kɩ tɩya ŋ, see tɩɩna tɩŋa ŋ nyʋwa. Lee hʋ buloŋ ŋ aa wee, ʋ tɩɩna mɛ sɩ we doŋ. Nal hʋ buloŋ aa tʋma kɩ tɩya ŋ, ŋ Kuwo sɩ kpa ʋ tɩɩna yohuŋ.”
Yesu basɩ ʋ sʋʋ wɩya
27-28 Ɛɛ rɛ Yesu baa, “Lagɩlagɩ no, ŋ tɩya buloŋ nɛ kyogo. Wɩbee rɛ ŋ sɩ basɩ? Ŋ baa dɩ ŋ Kuwo ta leŋ dɩ tʋwara hʋ ŋ aa gyɩma anɩɩ ŋ sɩ na ko ŋ tɩyaŋ koo? Aayɩ, ŋ bɩ sɩ wuwo basɩ gɛɛ. Beewɩya tʋwara no wɩya rɛ tɩŋ ŋ ko dʋnɩya. Ŋ kuwo, daga ɩ gaŋdarɩ.” Ɛɛ rɛ taal lɩɩ wɩɩsɩbee a baa, “Ŋ daga ŋ gaŋdarɩ aa maga gɛɛ rɛ. Ŋ bɩl sɩ daga ŋ gaŋdarɩ.” 29 Nɩgyamaa hʋ aa sɩŋ doŋ a nɩɩ taal hʋ, ba badɔmɔŋ baa dɩ duwoŋ nɛ nɔsɔ. Badɔmɔŋ mɛ baa dɩ malɩka rɛ basɩ wɩya tɩya ʋ. 30 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Ma wɩya rɛ tɩŋ taal no basɩ gɛɛ, ŋ wɩya daa. 31 Saŋa hʋ Wɩɩsɩ aa sɩ di dʋnɩya nala sarɩya pele rɛ. Saŋa no tɩyaŋ nɛ ʋ sɩ kile Sɩtaanɩ, nal hʋ aa yaa dʋnɩya nala kuwori a ta ʋ kuwori kpasa tɩyaŋ. 32 Amɛ dɩ ba aa rɛ ko kpaasɩ ŋ mal daagarɩɩ hʋ nyuu tɩyaŋ, ŋ sɩ kaŋ nala buloŋ ko ŋ lee.” 33 (Ʋ aa basɩ wɩɩ no, sʋʋ hʋ iriŋ ʋ aa sɩ sʋba rɛ ʋ daga gɛɛ.) 34 Ɛɛ rɛ nala hʋ baa, “Ba daga ma á mɩrɩsɩ hʋ tɩyaŋ a baa, ‘Krisita hʋ, laataal hʋ Wɩɩsɩ aa lɩya, ʋ bɩ sɩ sʋba, ʋ sɩ we doŋ deŋdeŋ kɩ mʋ. Ɛɛ rɛ ɩ yaŋ sɩ yaa baa dɩ ba sɩ kaŋ Nihuwobiŋ Biye a kpaasɩ mal daagarɩɩ tɩyaŋ? Aŋnɛ rɛ yaa Nihuwobiŋ Biye no wɩya ɩ aa basɩ?’ 35 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba aa baa, “Pʋlʋŋ hʋ bɩ sɩ we ma lee pɩɩsɩ. Pʋlʋŋ hʋ ha aa we doŋ nyɛ, ma kɩ vala pʋlʋŋ hʋ tɩyaŋ, dɩ bilhuu ta pirigi gyʋʋ ma, beewɩya nal hʋ aa vala bilhuu tɩyaŋ, ʋ bɩ gyɩŋ lee hʋ ʋ aa mʋʋ. 36 Nal hʋ aa tɩya pʋlʋŋ hʋ ha aa we ma lee nyɛ, ma laa ʋ wɩya di. Ɛɛ rɛ ma sɩ yaa nala hʋ aa we pʋlʋŋ tɩyaŋ.” Yesu aa basɩ wɩya no ko teŋ, ʋ sii lɩɩ a kana ʋ tɩɩ faŋa dɩ ba ta na ʋ.
Gyuuma gyeniŋ buloŋ vɩya Yesu wɩya
37 Abee wɩmagɩla hʋ buloŋ ʋ aa yaa ba sɩɩ tɩyaŋ, ka ba ha bɩ laa ʋ wɩya di. 38 Ba aa bɩ laa ʋ wɩya di gɛɛ, ɛɛ leŋ wɩya hʋ Wɩɩsɩ tɩŋdaal Azaaya fa aa basa ko yaa wɩtɩɩ rɛ. Ʋ gyɩ baa,
“Tɩɩna, aŋnɛ rɛ laa wɩya hʋ ŋ aa basɩ di,
aŋnɛ rɛ Wɩɩsɩ daga ʋ dee hʋ tɩya.”
39 Ɛɛ rɛ tɩŋ ba kɔnɩ gyɩ bɩ laa Wɩɩsɩ wɩya di gɛɛ. Beewɩya Azaaya gyɩ bɩl basɩ ba wɩya rɛ abaa,
40 “Wɩɩsɩ tɔɔ ba sɩya rɛ, dɩ ba ta wuwo na kɩŋ buloŋ.
a kaŋ ba hakɩllɩ mɛ tɔ, dɩ ba ta wuwo gyɩŋ wɩya memiye.
Dɩ gɛɛ fa daa, ba fa sɩ ko Wɩɩsɩ lee dɩ ʋ tɩɩbɩ ba.”
41 Azaaya kɛ gyɩ laa sɩya na Yesu gaŋdarɩ aa sɩ kɩɩ gɛɛ rɛ, ɛɛ rɛ tɩŋ ʋ basɩ ʋ wɩya gɛɛ. 42 Abee gɛɛ buloŋ, Gyuuma nɩhɩyasɩ yʋga gyɩ laa Yesu wɩya di rɛ, ka kambɩŋ gyɩ kaŋ ba Farasiima hʋ wɩya. Ɛɛ rɛ tɩŋ ba bɩ wuwo kyaasɩ basɩ anɩɩ ba laa ʋ wɩya di rɛ. Dɩ ba aa rɛ basɩ gɛɛ, ba fa sɩ kile ba ta ba wɩɩkyʋwaldɩya tɩyaŋ. 43 Ba fa kyo dɩ nala kɩ bigisi ba rɛ a te Wɩɩsɩ aa sɩ kɩ bigisi ba. Ɛɛ rɛ tɩŋ ba fa kaŋ ba laadii faŋa. 44 Ɛɛ rɛ Yesu heeli basɩ a baa, “Nal hʋ buloŋ aa laa ŋ wɩya di, nal hʋ aa tɩma ŋ wɩya mɛ rɛ ʋ tɩɩna laa di gɛɛ, ŋ dʋŋ wɩya daa. 45 Nal hʋ buloŋ aa naa ŋ, ʋ tɩɩna naa nal hʋ aa tɩma ŋ mɛ rɛ. 46 Ŋ ko tuu dʋnɩya rɛ dɩ ŋ yaa dʋnɩya nala pʋlʋŋ a kyaanɩ tɩya ba. Ɛɛwɩya, nal hʋ buloŋ aa laa ŋ wɩya di, ʋ tɩɩna bɩl bɩ sɩ we bilhuu tɩyaŋ kɩ mʋ deŋdeŋ. 47 Nal hʋ buloŋ aa nɩɩ ŋ wɩbasɩya aŋ bee tɩŋ ba, ŋ bɩ sɩ di ʋ tɩɩna sarɩya, beewɩya ŋ bɩ ko dɩ ŋ di dʋnɩya nala sarɩya a kpa kyogisi tɩya ba. Amɛ ŋ ko dɩ ŋ laa dʋnɩya nala ta rɛ. 48 Sarɩdiil lɛ we doŋ ʋ aa sɩ di nal hʋ buloŋ aa vɩya ŋ wɩya sarɩya. Dʋnɩya kyɛtenii ŋ wɩbasɩya rɛ ba sɩ kpa di nal buloŋ aa bɩ laa ŋ wɩya di sarɩya a kpa kyogisi tɩya ʋ. 49 Wɩtɩɩ rɛ ŋ kɩ basɩ, beewɩya wɩya hʋ ŋ aa basa, ŋ tɩɩ dee tɩyaŋ daa ŋ basɩ ba. Ŋ Kuwo hʋ aa tɩma ŋ, ʋ rɛ daga ŋ wɩya hʋ ŋ aa sɩ basɩ abee ɛɛ hʋ ŋ aa sɩ basɩ ba. 50 Ŋ gyɩma anɩɩ wɩya hʋ ʋ aa daga ŋ dɩ ŋ basɩ aa tɩya nala mɩɩbol hʋ aa bɩ kaŋ tenii rɛ. Ɛɛwɩya, wɩya hʋ buloŋ ŋ aa basɩ, ŋ Kuwo rɛ daga ŋ.”