42
Yusufu yyahawuubil'à niŋkure sín u á Misira kìni i
1 Ka *Yakuba si mpa lógo na sùmaŋi na ntaa *Misira e. Ka u u yi jwo u jyaabil'á «Ɲaha kurugo yii à tɛ̀ɛn naha na yiye wíi yɛ?
2 Mii à lógo na sùmaŋi na ntaa Misira e. Yii a sì, yii sà wà shwɔ wani wuu á, bà wuu si mpyi si shwɔ katege na mɛ.»
3 Ka Yusufu yyahawuubii kɛŋi si yîr'a kàr'a sà sùmaŋi wà shwɔ Misira e.
4 Ŋka Yakuba ɲyɛ a Yusufu cɔɔnŋi Bɛnzhama yaha u à kàre ná pi e mɛ, u mpyi na fyáge na kapii kà ŋkwɔ̀ u ta wani mɛ.
5 Ɲyɛ Yakuba jyaabii kanni bà pi mpyi na sùmaŋi shuu mɛ, ɲaha na yɛ katege mpyi a jyè *Kana kìni puni i.
6 Lir'à ta Yusufu u ɲyɛ Misira kìni puni ɲuŋɔ na, uru u mpyi na sùmaŋi pɛ́rɛli sùpyir'á. Yusufu yyahawuubil'à pa nɔ wani ke, ka pi i niŋkure sín, maa yyahayi sôgo u taan.
7 Yusufu à u yyahawuubii ɲya tèni ndemu i ke, maa ntíl'a pi cè, ŋka u à uye yaha mu à jwo u ɲyɛ a pi cè mɛ. Maa yu ná pi e, mu à jwo u lùun'à yîri pi taan. Maa jwo «Taa yii à yîri ke?» Ka pi i u pyi «Wuu à yîri Kana kìni i mpa sùma shwɔ naha.»
8 Yusufu mɛ́ɛ mpyi a u yyahawuubii cè ke, ŋka pire mpyi a u cè mɛ.
9 Ŋɔɔyi Yusufu mpyi a ŋɔ́ɔ u yyahawuubii kyaa na ke, ka u funŋke si ɲcwo yire na. Maa jwo pi á «Yii à pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi, cyeyi yii sí n-jà n-tùn l'e ke, si yire cè.»
10 Ka u yyahawuubii si jwo «Wuu ɲùŋufooŋi, lire bà mɛ! Mu bilibil'à pa mpa sùma shwɔ kanna.
11 Wuu puni ɲyɛ tu niŋkin pyìi. Sèeŋi wuu na yu. Wuu ɲyɛ a pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi mɛ.»
12 Ka Yusufu si núr'a jwo «Sèe bà mɛ! Yii à pa kìni tawíige e, cyeyi yii sí n-jà n-tùn ke, si yire cè.»
13 Ka pi i jwo «Wuu na ɲyɛ mu bilii. Wuu na mpyi sìɲɛɛ kɛ ná shuunni, wuu puni na ɲyɛ tu niŋkin pyìi, wuu à tɛ̀ɛn Kana kìni i. Wuu puni kàntugo wuŋi ɲyɛ ná wuu tuŋi i pyɛngɛ, wà niŋkin à pînni.»
14 Ka Yusufu si jwo «Ɲje mii à jwo ke, yire yi ɲyɛ sèeŋi. Yii à pa mpa wuu kìni ŋwɔhɔ ŋgíi kanna.
15 Mii sí yii kàanmucya, ná yii puni nimbileni ɲyɛ a pa mɛ, mii à kâa Farɔn mɛge na, yii sì n-yîri naha mɛ.
16 Yii wà niŋkin u núru u a sì yii cɔɔnŋi fye e, u raa ma ná u e. Yii sanmpii sí n-kwôro naha kàsuŋi i. Mii sí yii jwumpe kàanmucya si ɲcè kampyi sèe yii à jwo. Yii aha mpyi yii ɲyɛ a lire pyi mɛ, lire tèni i ke, mii à kâa Farɔn mɛge na, na yii à pa kìni ŋwɔh'a wíi.»
17 Yusufu à yire jwo ke, maa pi le kàsuŋi i canmpyaa taanre.
18 Canntanrawoge, ka u u jwo pi á «Numɛ, nde mii sí n-jwo yii á ke, yii aha lire pyi, lire tèni i ke, mii saha sì yaage pyi yii na mɛ, ɲaha na yɛ mii na fyáge Kile na.
19 L'aha nta yii na sèeŋi yu, lire tèni i ke, yii wà niŋkin u tɛ̀ɛn naha kàsuŋi i, yii sanmpii s'a sì ná sùmaŋi i, yii sà ŋkan yii pyɛngɛ shiinbii katege wuubil'á.
20 Puru ɲwɔhɔ na, yii ninúrubii yii raa ma ná yii cɔɔnŋi nimbileni i naha, lire ká mpyi, mii sí n-cè na yii à sèe jwo. Lire e, mii sì yii bò mɛ.» Ka u yyahawuubii si ntɛ̀ɛn lire taan.
21 Ka pi i wá na yu piy'á «Sèeŋi na, wuu à kapii pyi wuu cɔɔnŋi Yusufu na, u kyaaga wuŋ'à wuu ɲáare na wuu uru ɲùɲaare ta, ŋka wuu ɲyɛ a ɲɛɛ mɛ. Lire kurugo, ŋke yyefuge pun'à wuu ta niɲjaa.»
22 Ka Urubɛn si jwumpe lwɔ́ maa jwo «Mii ná yi jwo yii á na wuu àha kapii pyi ŋge pyàŋi na mà? Yii ɲyɛ a ɲɛn'a mii jwumpe lógo mɛ. Ku ke numɛ, kuru kyaage fwooni Kile na ntùni wuu na amɛ.»
23 Ɲyɛ pi ɲyɛ a mpyi a cè na Yusufu na pire jwumpe núru mɛ, ɲaha na yɛ wà u mpyi na Yusufu jwumpe kɛ̂ɛnŋi pi á.
24 Yusufu à puru jwumpe lógo pi ɲwɔ na ke, ka u u yîri pi taan mà sà mɛɛ sú. Maa núr'a pa jwo ná pi e. Lire kàntugo, maa Simiyɔn cû pi ɲyii na, mà le kàsuŋi i.
25 Maa u báarapyiibii pyi na pi pi bɔrigii ɲî sùmaŋi na, pi i pi puni sùmaŋi lwɔɔre le pi bɔrigil'e, pi i pi kuni ɲjyìŋi kan pi á. Ka báarapyiibii si li pyi amuni.
26 Ka pi i pi bɔrigii dùrugo dùfaanyi ɲuŋ'i na ŋkɛ̀ɛge.
27 Pi à sà nɔ cyage k'e, lir'à numpilage ta k'à wwɔ̀, ka pi i shwɔ̀n wani. Ka pi wà niŋkin si u boni ɲwɔ múgo si yalyîre kan u dùfaanŋk'á, maa u sùmaŋi lwɔɔre ta wani.
28 Maa jwo pi sanmpil'á «Ei! pi naha mii sùmaŋi lwɔɔre núruŋ'a le mii boni i, u we.» Pi sanmpil'à lire ɲya ke, ka li i mpɛn pi e. Ka pi i fyá fo na ɲcyɛ̂ɛnni, maa jwo «Ɲaha Kile à pyi wuu na amɛ yɛ?»
29 Ɲyɛ pi à pa nɔ pi tuŋi Yakuba yyére, Kana kìni i ke, nde l'à pi ta ke, ka pi i lire puni jwo u á, maa jwo
30 «Misira ɲùŋufooŋi ɲyɛ a jwo ná wuu e tìcɛnmɛ na mɛ. U à jwo na wuu à kàr'a sà pire kìni ŋwɔhɔ ŋgíi kanna.
31 Wuu à yi jwo na sèeshiin pi ɲyɛ wuu, na wuu ɲyɛ a pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi mɛ.
32 Wuu à yi jwo u á na wuu na mpyi sìɲɛɛ kɛ ná shuunni wuu tuŋi na, wà niŋkin sàha ɲyɛ mɛ, wuu puni kàntugo wuŋi na ɲyɛ ná wuu tuŋi i, Kana kìni i.
33 Ɲyɛ ka u u jwo «Kani li sí mii pyi mii u dá na yii na ɲyɛ sèeshiin ke, lire li nde. Yii yii sìɲɛɛŋi wà niŋkin yaha naha, yii sanmpii sí sùmaŋi lwɔ́ a sà ŋkan yii pyɛnge shiinbii katege wuubil'á.
34 Yii aha ŋkàre, yii núr'a pa ná yii puni kàntugo wuŋi i naha mii yyére. Lire e, mii sí n-cè na yii ɲyɛ a pa mpa kìni ŋwɔhɔ ŋgíi mɛ, na yii na ɲyɛ sèeshiin. Lire ká mpyi, mii sí yii sìɲɛɛŋi yaha. Lire kàntugo, yii sí n-jà raa sì kìni cyeyi puni i s'a pɛrɛmpe ná zhwoŋi pyi yiy'á.»
35 Ɲyɛ tèni i pi à pa sùmaŋi wwû pi bɔrigil'e ke, ka pi puni si pi wyɛ́rɛŋi ta wani. Pi à u ɲya ke, ka pi ná pi tuŋi si fyá sèe sèl'e.
36 Ka pi tuŋi Yakuba si jwo «Ei! yii sí mii pyi mii u pɔ̂ɔn ná pyìibil'e dɛ! Yusufu sàha ɲyɛ mɛ, Simiyɔn mú sàha ɲyɛ mɛ, ka yii la si núr'a pyi si Bɛnzhama shwɔ mii na la? Ɲaha na yii à tire tugure puni tɛ̀gɛ mii ɲuŋ'i yɛ?»
37 Ka Urubɛn si jwo tufooŋ'á «Mii aha mpyi mii ɲyɛ a núr'a pa ná Bɛnzhama e mu yyére mɛ, maa na jyaabii mú shuunni bò! Bɛnzhama yaha na cye e, l'aha fworo cyaga maha cyag'e, mii sí núru n-pa ná u e mu yyére.»
38 Ka Yakuba si jwo «Ɔnhɔ, mii jyaŋi sì n-sìi n-kàre ná yii e Misira e mɛ, ɲaha na yɛ u ná ŋge u ɲyɛ jirini na ke, ur'à kwû, maa uye niŋkin yaha. Kyaa ká bú u kùshewuŋi ta, yii sí mii niɲjyeŋkwoŋi nàvunŋɔ wuŋi yaha mii u kàre kwùu kànha na.»