14
Gu Jesuus na ba duaꞌñdhaꞌ maaꞌn gu maaꞌnkam na kax baigɨk kaꞌ
Maaꞌnnim nam paiꞌ dhuuk cham tu juandaꞌ dai gu Israel kam jaꞌtkam, gu Jesuus tu koꞌiim buiñor maaꞌn gu gɇꞌkam pariseo, nat guꞌ bai na buiñor tu koiꞌraꞌ. Baꞌ sia miꞌp daraa am gu jaiꞌ pariseos nam jix maiꞌchim gu Jesuus. Maaꞌn jup bai mɨt guꞌ gu maaꞌnkam na ɇɇkaꞌ gu baigɨkiꞌ na ja bɨɨm jup tu jugiaꞌ, bhaiꞌ dhɨr jaꞌp jup daa baꞌ. Baꞌ nat ba tɨɨ gu Jesuus, ba ja tɨkka gu pariseos gio guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios nam miꞌp daraa. Jup ja tɨtda:
―¿Jix bhaaiꞌ aa nañ xib duaꞌñdhaꞌ dhiñ jaduuñ nax kaꞌook sia ku cham tum juan, kaꞌ guꞌ cham aa?
Guiꞌ cham ñiok am, dai nam miꞌ pɨx pu tuꞌiiꞌ. Baꞌ gu Jesuus mu jimɨɨk xi dhuaꞌñdhak gux koꞌkkam xi joot na ba jimiaꞌ kiaꞌmiꞌñ. Baꞌp ja tɨtda ɨp gio gu pariseos:
―Noꞌt maadɨt aapiꞌm tuꞌ jam alhii chuk piam tuꞌ jam tuuruꞌ mu paiꞌ ma gɨi jax chuꞌm tɨ dɨꞌn kɨr janoꞌ pɨk na paiꞌ dhuuk cham tum juan, ¿miꞌ pɨx jap xi ñɨiꞌñdhaꞌ? ¿Cham aa nap jotmodaꞌ mu daiꞌññɨi baabuꞌ?
Baꞌ guiꞌ bhaiꞌ pɨx xi ñɨiꞌñ am, na guꞌ cham bhaaiꞌ nam jax jaꞌk jup xi chɨɨdaꞌ.
Gu Jesuus na ba ja aagiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam nam jax jaꞌk cham jum xiꞌɨrappudaꞌ ja bui gu jaiꞌ jaꞌtkam
Baꞌ gu jaꞌtkam guiꞌ nam kiaꞌpɨx mi aajim nat puiꞌp ja bai gu gɇꞌkam pariseo nam jaiꞌ bɨɨmaꞌn jup tu jugiaꞌ, bɨɨpɨꞌ dɨr pɨx ji dharaibuim am amuub na paiꞌ daa na xi ja nɨiꞌñ gu Jesuus. Baꞌ xi ja aagiꞌñ na cham jir am nam puiꞌ jaꞌk tu jimdaꞌ, jup ja tɨtda:
―Noꞌ jaroiꞌ mu paiꞌ bam tɨtmo, baꞌ puꞌñi ma jam bai na pim buiñor tu jugiaꞌ, chaꞌpim amuub dadaarrɨdaꞌ na paiꞌ daakaꞌ guiꞌ na miꞌm tɨtmodaꞌ, na guꞌ cham maatɨꞌ kaꞌ noꞌ aapiꞌm miꞌ jam biꞌiiꞌñkaꞌ gu aꞌtoxkar, kaꞌ baꞌ gu jaiꞌ na palhɨɨp iam jix ioꞌm paꞌx kɨɨꞌ kaꞌm ja nɨiꞌñdhaꞌ. Miꞌ dhɨr dho ji jam jootsaꞌ noꞌ puꞌñi jaiꞌ miꞌ ja biꞌiiꞌñ noꞌ aapiꞌm cham pɨk kɨɨꞌ kaꞌm jam nɨiꞌñ. Baꞌ puiꞌx xiꞌɨꞌrai jaꞌp jaꞌk ma jimiaꞌ pim na paiꞌ cham pɨk tuꞌ bhaigɨm tu tuiꞌkaꞌ. 10 Guꞌ jaꞌpji noꞌ mɨt paiꞌ dhuuk puꞌñi jam bai na pim tu jugiaꞌ, nammɨ dɨr juꞌñdharam japim pɨx pu ji dharaibuidhaꞌ na paiꞌ cham pɨk tuꞌ bhaigɨm tu tuiꞌkaꞌ. Miꞌ baꞌ dɨɨlh noꞌ jax kaiꞌch gu jaroiꞌ na jam baidhaꞌ na pim mu jaꞌk daraibuꞌ amuub, mu jaꞌk japim dho baꞌp ba jimiaꞌ. Baꞌx bhaiꞌm taatɨt japim miꞌp ba darkaꞌ bɨɨmaꞌn gio ja bɨɨm gu jaiꞌ na miꞌp ja chiñiaꞌ, baꞌ bɨɨx pɨx jix bhaiꞌ jam aaꞌndaꞌ am gu jaꞌtkam nam mummɨ dɨr jaꞌp darkaꞌ na pim bɨɨmaꞌn xi chu kuaꞌdaꞌ guiꞌ na miꞌm tɨtmodaꞌ. 11 Na guꞌ gu jaroiꞌ noꞌ gampaiꞌm ɨlhiiꞌñ, joidham jix kɨɨꞌ kaꞌm nɨiꞌñdhaꞌ am gu jaꞌtkam, guꞌ cham tuꞌ kɨɨꞌ kaꞌm nɨiꞌñdhaꞌ am ji noꞌ dai gɇꞌkam jum taat.
12 Baꞌ nat puiꞌ xi ja tɨɨdak gu Jesuus gu jaꞌtkam, jup tɨtda ɨp dɨɨlh gu gɇꞌkam pariseo nat bai na bɨɨmaꞌn tu jugiaꞌ:
―Gio aap jiñ jaduuñ nap jir kiokam, nap paiꞌ dhuuk ja baiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam nam jum bɨɨm tu jugiaꞌ, chaꞌp dai guiꞌ ja baiꞌñdhaꞌ nap jaroiꞌ ɨlhiiꞌñdhaꞌ nam pu chuꞌm kɨꞌn jaꞌk jup jum buidhaꞌ, puiꞌ na jax guiꞌ nam jir jix bhabhaiꞌkam kaꞌ jum bui, piam gum jaaduñ, piam gux chutumñigam nam ya jaꞌp amuub oiꞌdhaꞌ nap paiꞌ kio. 13 Guꞌ guiꞌ ji nap ja baidhaꞌ nam cham tuꞌ biaꞌ ni jɨꞌx, gio guiꞌ nam jix mamaꞌmkulhiꞌ, gio guiꞌ nam cham ñiññia. 14 Miꞌ dhɨr baꞌ dai nap jix bhaiꞌ pɨx bam taat kaꞌ, na guꞌ jaꞌk jum buidhaꞌ gu Dios janoꞌ nam paiꞌ dhuuk duduadɨi baapmigiaꞌ guiꞌ nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jix aaꞌndaꞌ, sia kum guꞌ dhiꞌ cham jaꞌk jum buidhaꞌ gu yaꞌ jotmodaꞌ.
Gu Jesuus na ba tu aꞌgaꞌ bhaan ji uaꞌrgidhai na gɇꞌr koiꞌcham kaꞌ
15 Baꞌ maadɨt gu maaꞌnkam nat kai gu Jesuus nat koiꞌ bhaan tu aꞌga gux dhaam kam, jup kaiꞌch:
―¡Jaꞌp moo joidham jix bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ guiꞌ nam buiñor aayaꞌ gu Dios nax ioꞌm jir gɇꞌkam! ¡Bɨɨmaꞌn tu jugiaꞌ am guꞌ!
16 Baꞌ gu Jesuus jup kaiꞌch:
―Maaꞌnnim maaꞌn gu maaꞌnkam jix aaꞌ na tu jugiaꞌ jurnɨk kam muiꞌ ja bɨɨm gu jaꞌtkam. Gu tujuandam tugiꞌñ mɨjɨ jaꞌp xi joot na pu ja tɨɨꞌnmɨraꞌ gu jaꞌtkam nar koiꞌcham kaꞌ. 17 Baꞌ nat paiꞌ dhuuk bam ai nam tu jugiaꞌ, gio mɨjɨ jaꞌp jup xi joot gu tujuandam tugiꞌñ na muiꞌ ba ja baidhikaꞌ guiꞌ nat bɨɨpɨꞌ dɨr ba ja aaꞌñ nar koiꞌcham kaꞌ, miꞌ pu ba tu bhiix. 18 Guꞌ ji na guꞌ na mu jaꞌp tɨi puiꞌ ba ja tɨtdaim ɨp gio, cham ka aaꞌ am. Jup kaiꞌch guiꞌ nat bɨɨpɨꞌ puiꞌ tɨi xi chɨɨꞌn: “Aañ kiaꞌpɨx alhiꞌch sabaꞌlh maaꞌn kap gu dɨbɨɨr. Mu jaꞌk jañ baꞌ ka tɨɨꞌmɨraꞌ. Ka xi chuñ uañiꞌñkaꞌ ap nañ cham mu jim.” 19 Baꞌ jumai jaꞌp jaꞌk puiꞌ tɨip ba tɨtdaim, jup kaiꞌch pɨx ɨp: “Aañ kiaꞌpɨx ja sabaꞌlh gook gu tutuur nañ kɨꞌn tu juanaꞌ. Mu jaꞌk jañ baꞌ ka matmɨraꞌ noꞌm moox oꞌjoꞌ. Cham jañ baꞌ moo mu jim, ka xi chuñ uañiꞌñkaꞌ ap.” 20 Baꞌ jumai jaꞌp jaꞌk puiꞌ tɨip ba tɨtdaim, jup kaiꞌch pɨx ɨp: “Jaꞌp moo xib pɨk sap muni paiꞌ kañ chɨɨmoꞌ iñ. Cham jañ baꞌ moo mu jim, nañ guꞌ mu jaꞌk ka bhɨɨyaꞌ. Ka xi chuñ uañdhaꞌ ap.” 21 Baꞌ puiꞌ dɨɨlh giop ma jii gu tujuandam tɨi pup xi ja baidhimɨk, bhammɨ ba aaꞌñdhim gu gɇꞌkam tugiꞌñ. Baꞌ guiꞌ tɨi ma bhaam nat cham jaroiꞌ mu jii, baꞌp tɨtda ɨp gio: “Dhop xi dhaiꞌññiaꞌ ku gi nap ja baiꞌñmɨraꞌ guiꞌ nam cham tuꞌ biaꞌ ni jɨꞌx mɨjɨ jaꞌp nam jix jaiꞌch dhi gɇꞌ kiicham, sia guiꞌ nam jix mamaꞌmkulhiꞌ nam mɨjɨ jaꞌp daraa, gio guiꞌ nam cham ñiññia.” Baꞌ xi mɨɨ ɨp gu tujuandam nat ja baidham. 22 Jaꞌxpɨx baꞌ gio miꞌp ba ai ji ja baidhat, jup tɨtda gu gɇꞌkam tugiꞌñ: “Yaꞌ ñich ba ja aich gu jaꞌtkam na pich jiñ joot, guꞌ ji na guꞌ gɇꞌ ka tu bioꞌ ya baꞌk chɨr.” 23 Baꞌp tɨtda gu gɇꞌkam tugiꞌñ: “Dho giop jup xi dhaiꞌññiaꞌ nap ja baiꞌñmɨraꞌ guiꞌ nam mu jaꞌp daraa juꞌñdharam dhi gɇꞌ kiicham. Soiꞌp xi ja tɨtdadaꞌ nam baꞌ bham oidhaꞌ. Bɨɨx jap am pup ja baidhai guiꞌ nam miꞌ paiꞌ darkaꞌ boi jugiiꞌñ. Jix aaꞌ iñ guꞌ nam suuduꞌ yaꞌ dhiñ baꞌkgɨr. 24 Ni maadɨt guꞌ ku ka tu jugiaꞌñ bɨɨm guiꞌ na ñich bɨɨpɨꞌ dɨr tɨi ja bai, aañ nañ paiꞌ jax kaiꞌch.”
Gu Jesuus na ba ja aagiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam nam jax jaꞌk duiñchuꞌndaꞌ noꞌm ba kaichuꞌ
25 Baꞌ na gamaiꞌ ba jimchuꞌ gu Jesuus, muiꞌ gu jaꞌtkam mu oiꞌñchuꞌ am, pɨx chɨbɨɨp kattuꞌ am. Baꞌ muiꞌ xi ja tɨɨgɨk jup ja tɨtda:
26 ―Noꞌ tuꞌ sɨlhkam jix aaꞌ na jaroiꞌ gammɨjɨ bañ kaichgɨdaꞌ, jum aaꞌ na bɨɨx juraaꞌn kɨꞌn xiñ dhaandaꞌ gammɨjɨ. Na guꞌ noꞌx ioꞌm jix dhaan gu taataꞌn, piam gu dɨꞌɨɨꞌn, piam gu jajaaꞌnniꞌñ, piam gu maamraꞌn, piam ku guꞌ dɨɨlh jix ioꞌm xim joiꞌgɨꞌn, cham tuꞌr am nañ kaichgɨdaꞌ. 27 Guꞌ cham ji noꞌ guꞌx ioꞌm xiñ dhaanɨt jiñ kaichuꞌ, na guꞌ cham tuꞌ bhaan jup jum buixiꞌñdhaꞌ gu tuꞌ na yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn jix chu jaiꞌch, sia chi jax jum tulhiiñ bɨɨx aixim tuꞌm kɨꞌn. Dhiꞌ baꞌ jaꞌp ji buusandaꞌ na gammɨjɨñ oiꞌñchuꞌndaꞌ ji mootot gu kuruus. 28 Na guꞌ dhiꞌ jaꞌpni na jax noꞌ maadɨt aapiꞌm mu paiꞌx kɨɨsam maaꞌn gu tɇb bhiꞌñbak, ¿cham aa guꞌ bɨɨpɨꞌ xi dhaibui xim gaꞌngadaꞌ ap noꞌ moo aix gu tuumiñ nap kɨꞌn tɨɨmoꞌ? 29 Nam guꞌ bhaiꞌ jim aꞌgaꞌ gu jaꞌtkam noꞌ pich xi chu kookbɨk dai joodai miꞌ xi baapsak miꞌ dhɨr miꞌ puiꞌ pup tuꞌiiꞌ. 30 Jax kaiꞌchdhaꞌ am dho guꞌ: “Cham ka aich dho chi gu tuumiñ gu jaduuñ na kɨꞌn tɨɨmoꞌ dhi bhiꞌñbak kut baꞌ jaꞌxbuiꞌ pɨx ji bua.” Tɨip baꞌ bax xiꞌɨrdaꞌ. 31 Piam jaꞌpni ɨp, noꞌm gook gux ioꞌm gɇꞌgɇrkam ba xim koodak, baꞌ noꞌ guꞌ maaꞌn gook alh ja biaꞌ gu sandaaruiꞌx, gu jumai baꞌ muiꞌ, ¿cham aa guꞌ bɨɨpɨꞌ xi dhaibui xim gaꞌngadaꞌ guiꞌ na gook alh ja biaꞌkaꞌ gu sandaaruiꞌx, noꞌ jaꞌkbuiꞌ kɨꞌn mamaiꞌchɨk gu jumai na muiꞌ ja baiꞌñchuꞌndaꞌ? 32 Guꞌ baꞌ noꞌ guꞌ jaꞌkbuiꞌ kat mamaiꞌchɨk na puiꞌ xim aaꞌ, mɨjɨ dho xi jootsaꞌ gu tujuandam tugiꞌñ na aaꞌñdharaꞌ gu jumai gɇꞌkam na puiꞌ ba tuiꞌkaꞌ, nam chakui maap jum naankiaꞌ. Baꞌ miꞌ puiꞌ cham tuꞌ kam kokdaꞌ am. 33 Puꞌñi ɨp baꞌ aapiꞌm, jum aaꞌ na pim cham tuꞌ bhaan jujurtɨkaꞌ gu tuꞌ na pim biaꞌkaꞌ noꞌ pim jix aaꞌ na pim gammɨjɨ bañ kaichgɨdaꞌ, gio na pim tuꞌ sɨlhkam xiñ dhaandaꞌ.
Gu Jesuus na tu aꞌgaꞌ bhaan ji uaꞌrgidhai gu on
(Mt. 5:13; Mr. 9:50)
34 ’¿Aapiꞌm jax ɨlhiiꞌñ noꞌ jax dhuukat miꞌ jotmodaꞌ cham ka onkak gu on noꞌ jaroiꞌ gɇꞌ miꞌ paiꞌ ka biaꞌ? ¿Jax dhui giop ka onkalhiaꞌ na baꞌ gio kɨꞌn jup bax chu ioꞌb kaꞌ? 35 Aañ jaꞌp kaiꞌch na pu cham tuꞌ ka bhaiꞌn kaꞌ, ni gu ɨꞌɨɨx ku kɨꞌn kax joiꞌñdhaꞌ sia kut tɨi miꞌp xim buiꞌñ. Miꞌ pim puiꞌ ba jimiaꞌ jɨꞌk na pim jix maatɨt jiñ kɇɇ nañ jax kaiꞌñkam jup kaiꞌch.