7
Sɔɔri xunmati xa danxaniya
(Matiyu 8:5-13)
1 Isa to gɛ a xa masenyi birin tide ɲama bɛ, a naxa so Kapɛrɛnamu.
2 Sɔɔri mixi kɛmɛ xunmati nde nu na naa, naxan ma konyi xɛmɛ nde nu furaxi, a gbe mu nu luxi a xa faxa. Konyi nan nu a ra naxan nu rafan a marigi ma ki fanyi.
3 Sɔɔri xunmati to Isa xa fe mɛ, a naxa Yuwifi kuntigi ndee xɛɛ Isa xɔn, a xa fa a xa konyi rayalan.
4 Yuwifi kuntigie to Isa yire li, e naxa a mayandi ki fanyi, e a fala, «Mixi na a ra, a lan nɛ i xa yi fe raba a bɛ,
5 barima won si rafan a ma. A tan nan salide tixi muxu bɛ.»
6 Isa naxa bira e fɔxɔ ra. A to makɔrɛ banxi ra, na sɔɔri mixi kɛmɛ xunmati naxa a boore ndee xɛɛ e xa a fala a bɛ, «Marigi, i naxa i yɛtɛ tɔɔrɔ, barima na binyɛ mu na n yi ra i tan xa so n ma banxi kui.
7 Na nan a niya, n ɲan mu tin n yɛtɛ xa fa i xɔn. I xa yaamari gbansan nan fi, n ma konyi xa yalan.
8 N a kolon barima n fan na mangɛ ndee xa yaamari bun ma, sɔɔri ndee man na n yi, naxee na n fan ma yaamari bun ma. N na a fala sɔɔri nde bɛ, ‹Siga,› a sigama nɛ. N na a fala, ‹Fa,› a fama nɛ. N na n ma konyi nde yamari, ‹Yi fe raba,› a a rabama nɛ.»
9 Isa to a xa wɔyɛnyi mɛ, a naxa kaaba a xa fe ma. A naxa a ya rafindi ɲama ma naxan nu biraxi a fɔxɔ ra, a a masen e bɛ, «N xa a fala wo bɛ, n mu yi danxaniya mɔɔli toxi hali Isirayila bɔxi ma.»
10 Xɛɛrae to gbilen sɔɔri xunmati xɔnyi, e naxa konyi li, a yalanxi.
Isa kaaɲɛ ginɛ xa di rakelife faxɛ ma
11 Na dangi xanbi, Isa naxa siga taa nde, dɛnnaxɛ xili Nayin, a fɔxirabirɛe nun ɲama gbegbe nu na a fɔxɔ ra.
12 A to makɔrɛ taa sode dɛ ra, Isa naxa a to mixie minife xɛmɛ nde fure ra. Kaaɲɛ ginɛ nde xa di kerenyi nan nu faxaxi, na taa ɲama gbegbe fan nu ɲɛrɛfe kaaɲɛ ginɛ fɛ ma.
13 Marigi to kaaɲɛ ginɛ to, a naxa kinikini a ma, a a fala a bɛ, «I naxa wa.»
14 A naxa a maso fure ra, a a bɛlɛxɛ sa a xaninse fari, a xaninmae naxa ti. Isa naxa a masen, «I tan sɛgɛtala, n naxɛ i bɛ, keli!»
15 Faxamixi naxa keli, a so wɔyɛnfe. Isa naxa a ragbilen a nga ma.
16 Gaaxui naxa e birin suxu, e nu Ala matɔxɔ, e nu a fala, «Ala namiɲɔnmɛ xungbe nan nakelixi won tagi!» E man nu a fala, «Ala bara fa a xa mixie xunmatode!»
17 Isa xa xibaaru naxa siga rayensen na Yudaya bɔxi birin ma a nun naa rabilinyi.
Annabi Yaya xa maxɔrinyi
(Matiyu 11:1-30)
18 Yaya fɔxirabirɛe naxa yi fe birin fala Yaya bɛ.
19 A fan naxa mixi firin xili e ya ma, a e xɛɛ Isa maxɔrinde, «I findixi Ala xa Mixi Sugandixi nan na naxan lanma a xa fa, ka muxu xa mixi gbɛtɛ nan mamɛ?»
20 E to Isa yire li e naxa a maxɔrin, «Yaya Xunxa nan muxu xɛɛxi i maxɔrinde. I findixi Ala xa Mixi Sugandixi nan na naxan lanma a xa fa, ka muxu xa mixi gbɛtɛ nan mamɛ?»
21 Na tɛmui yati, Isa nu furemae, ɲinnɛ kanyie, nun dɔnxui gbegbe rayalanfe.
22 Na kui, a naxa Yaya xa xɛɛrae yaabi, «Wo fe naxan mɛxi nun wo fe naxan toxi, wo sa na dɛntɛgɛ Yaya bɛ. Dɔnxuie se toma, namatɛe ɲɛrɛma, kunɛ kanyie yalanma, tulixɔrie wɔyɛnyi mɛma, faxamixie kelima, fuxarilae kawandima xibaaru fanyi ra.
23 Sɛɛwɛ na mixi bɛ naxan mu siikɛma n ma fe ra.»
24 Yaya xa xɛɛrae to siga, Isa naxa ɲama maxɔrin Yaya xa fe ma, «Wo siga munse matode wula i? Foye kale naxan namaxama?
25 Xa na mu a ra, wo siga munse matode? Dugi tofanyi kanyi? Naxee maxirixi a fanyi ra, e xa duniɲɛ igiri bannaya kui, nee toma mangɛ banxie nan kui.
26 Wo fa siga munse matode? Namiɲɔnmɛ? Iyo, n xa a fala wo bɛ, a ɲan dangi namiɲɔnmɛ ra.
27 A tan nan xa fe sɛbɛxi Kitaabui kui, ‹N fama n ma xɛɛra rasanbade i ya ra alako a xa kira yailan i bɛ.›
28 N xa a fala wo bɛ, ginɛ yo mu di bari naxan dangi Yaya ra. Kɔnɔ n man xa a fala wo bɛ, mixi naxan na Ala xa mangɛya niini bun ma, a xurun kiyoki, a fan dangi Yaya ra.»
29 «Ɲama nun duuti maxilie to a xui mɛ, e la nɛ Ala ra, e fa lu Yaya xa e xunxa ye xɔɔra.
30 Kɔnɔ Farisɛnie nun sɛriyɛ karamɔxɔe tan tondi nɛ Ala waxɔnfe ra e bɛ barima e tondi nɛ Yaya xa e xunxa ye xɔɔra.»
31 «N nɔma to mixie misaalide munse ra? E maniyaxi nde ra?
32 E maniyaxi dimɛdie nan na naxee dɔxɔxi taa kui, e nu a fala e booree bɛ,
‹Muxu bara xule fe wo bɛ,
kɔnɔ wo mu fare boronxi.
Muxu bara ɲɔn bɛɛti ba,
kɔnɔ wo mu wa.›»
33 «Yaya Xunxa to bara fa, a mu taami don, a mu wɛni min. Wo bara a fala, ‹Ɲinnɛ na a fɔxɔ ra.›
34 Adama xa Di to fa, a tan mu tondi sigade xulunyi yire. Na kui, wo bara a fala, ‹Furi ɲaaxi siisila mato! E nun duuti maxilie nun yunubitɔɛe nan a ra!›
35 Kɔnɔ xaxilimaya kolonma a kɛwali nan ma.»
Ginɛ yunubitɔɛ nde xa yunubie xafarife
36 Farisɛni nde naxa Isa xili e xa e dɛge a xɔnyi. Isa naxa so naa, a a magoro.
37 Ginɛ yunubitɔɛ nde nu na taa kui, a naxa a mɛ a Isa a dɛgɛfe na Farisɛni xɔnyi. Na kui, a naxa labundɛ ture suxu a yi ra, na saxi a bitirɛ tofanyi kui naxan nu rafalaxi alabatira gɛmɛ ra.
38 A to so naa, a naxa ti Isa xanbi ra a sanyi yire. A to wa fɔlɔ, a naxa Isa sanyie bunda a yaye ra. A naxa e mafuruku a xunsɛxɛ ra, a e sunbu, a fa labundɛ maso e ma.
39 Farisɛni naxan Isa xili a dɛgede a xɔnyi, a to na fe to, a naxa a fala a yɛtɛ ma, «Xa yi xɛmɛ findixi namiɲɔnmɛ nan na nu, a yi ginɛ xa fe kolonma nɛ nu, a a kolonma nɛ nu a yunubitɔɛ nan dinfe a ra yi ki.»
40 Isa naxa a fala a bɛ, «Simɔn, n xa fe nde masen i bɛ.» Na naxa a yaabi, «Karamɔxɔ, a masen n bɛ.»
41 Isa naxa yi taali sa a bɛ, «Kɔbiri kanyi nde nu bara mixi firin doni. A singe xa doni findixi gbeti kɔbiri kole kɛmɛ suuli nan na, a firin nde, gbeti kɔbiri kole tongo suuli.
42 Fɛɛrɛ to mu nu na e sese yi ra, kɔbiri kanyi naxa diɲɛ e firin birin xa doni ma. Na mixi firinyi tagi, kɔbiri kanyi rafanma nde ma dangi boore ra?»
43 Simɔn naxa a yaabi, «N laxi a ra, naxan xa doni nu gbo boore bɛ.» Isa naxa a fala a bɛ, «I nɔndi.»
44 Na tɛmui a naxa a ya rafindi ginɛ ma, a fa a masen Simɔn bɛ, «I yi ginɛ to? N so nɛ i xɔnyi, i mu ye fi n ma n xa n sanyie maxa, kɔnɔ a tan n sanyie maxaxi a yaye nan na, a e mafuruku a xunsɛxɛ ra.
45 I tan mu n sunbu, kɔnɔ a tan, kabi n soxi i xɔnyi, a mu baxi n sanyie masunbufe.
46 I tan mu ture maso n xunyi ma, kɔnɔ a tan labundɛ ture nan masoxi n sanyie ma.
47 Na na a ra, n xa a fala i bɛ, a xa yunubie naxee gboxi na ki, e bara xafari a bɛ, barima a xa xanunteya fan gbo. Kɔnɔ naxan xa yunubi xafarixie xurun, na kanyi xa xanunteya fan xurun.»
48 Isa naxa fa a masen ginɛ bɛ, «I xa yunubie bara xafari.»
49 Naxee nu magoroxi e dɛgede, nee fan naxa so a falafe e yɛtɛ ma, «Nde yi ra a to yunubi xafarima?»
50 Isa man naxa a masen ginɛ bɛ, «I xa danxaniya bara i rakisi. Siga bɔɲɛsa kui.»