21
Jerusalénrã Ᵽablote a'rika
1 Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte a'ribojaweatirã waᵽururã yija jãiraᵽe. Suᵽabatirã wãjiaja Cos wãmeika jũmurikarã yija a'raᵽe. Aᵽerĩmi Rodas wãmeika jũmurikarã yija a'raᵽe. Toᵽi Ᵽátararã yija eyaraᵽe.
2 Suᵽa imarĩ marĩrũkirõ'õrã yija imaraᵽaka ᵽoto, “Feniciaka'iarã sa'rirã baayu ika waᵽuru”, naᵽakã'ã, i'sia waᵽuruᵽi yija a'raᵽe.
3 A'ririjari Chiᵽre wãmeika jũmurika yija ĩao'raᵽe. Wejerĩrĩka ᵽẽ'rõtoᵽi yija o'raᵽe i'sia jũmurika. Siriaka'i wãjitãji yija a'ririjaraᵽe. Waᵽuruᵽi ne'ewa'raᵽaka ba'irĩjia Tirowejearã namaataerã torã yija ᵽããraᵽe.
4 Torã Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte ĩatõᵽotirã ĩ'ᵽotẽñarirakarĩmi naka yija imaraᵽe. “Jerusalénrã Ᵽablote ba'iaja jũarãñu”, ãrĩwa'ri Esᵽíritu Santore nare õrĩrũjemaka, “Jerusalénrã me'ria'si”, kire narĩka.
5 I'suᵽaka narĩko'omakaja ĩ'ᵽotẽñarirakarĩmi be'erõ'õ a'rirã yija baaeka ate. Torã Jesúre ã'mitiriᵽẽairã imaraᵽarã, narõmia, namakarãoka yijaka wejeaᵽi jeyoariwa'ritirã ᵽaᵽitakarã eyaraᵽarã. Ᵽõ'sirõ'õrã eyatirã ĩ'rãkõ'rĩmatorãja ñukuruᵽatirã Tuᵽarãka yija jairaᵽe.
6 I'sia be'erõ'õ nare yija majaroka yija bojaraᵽe a'yaokaro'si. I'suᵽaka baaweatirã waᵽururã yija jãiraᵽe. Ĩ'rã ᵽuri toᵽi ᵽe'raᵽarã.
7 Tirowejeaᵽi a'ritirã Tolemaidawejearã yija eyaraᵽe. Torã eyatirã Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte ĩatõᵽotirã “¿Yaje mija ime?”, nare yija ãrãᵽe. Suᵽabatirã ĩ'rãrĩmi naka yija imaraᵽe.
8 Aᵽerĩmi toᵽi a'ritirã Cesarea wãmeika wejearã yija eyaraᵽe. Torã eyatirã Jesúrika bojariroka bojataᵽarimaji Feliᵽe wi'iarã yija a'raᵽe. Iki imaekaki ĩ'ᵽotẽñarirakamarãkaki Jerusalénrã Jesúre ã'mitiriᵽẽairã aᵽóstolrãkare jeyobaarũkika najã'mekaki.
9 Botarakakorã makarõmiki kimaraᵽe. Tĩmiamarĩrã nimaraᵽe. Suᵽabatirã Tuᵽarãte nare õrĩrũjeikakaka aᵽerãte bojarimaja rõmijã nimaraᵽe.
10 Torã ĩ'rãrĩmimarĩa yija imatiraᵽakarã, Judeaka'iaᵽi Tuᵽarãro'si bojaĩjirimaji, Agabo wãmeikite etaraᵽe.
11 Yija ᵽõ'irã eyatirã Ᵽablo wa'eyoka kiwareraᵽe. Saᵽi kiõñu uᵽakaja kiũ'ᵽua, kiᵽitaka kiᵽi'ᵽeraᵽe. Suᵽabatirã ikuᵽaka kibojaraᵽe:
—“Jerusalénrã ikuᵽaka judíotatarãte ika wa'eyoba'iᵽite ᵽi'ᵽerãñu. Kire ᵽi'ᵽetirã judíotatamarĩrã imarãte kire nijirãñu”, ãrĩwa'ri Esᵽíritu Santore yire bojayu,— Agabote ãrãᵽe.
12 I'suᵽaka kẽᵽakã'ã ã'mitiriwa'ri “Jerusalénrã me'ria'si”, ãrĩwa'ri Ᵽablote yija bojaraᵽe Cesareakarãᵽitiyika.
13 I'suᵽaka yija ãrĩko'omakaja ikuᵽaka Ᵽablote yi'raᵽe:
—Mija oria'si. Mija oᵽakã'ã ĩawa'ri, yirĩomayu. I'suᵽaka simako'omakaja yiᵽuᵽaka ᵽuri simauᵽakaja ima. Jerusalénrã yire naᵽi'ᵽerãka takamarĩa, yire jããrika nari'karãkareka, “Yire mija jãã'si”, ñarĩbesarãñu. Maiᵽamaki Jesúre jã'meka uᵽakaja baarimaji ñime,— Ᵽablote yijare ãrãᵽe.
14 Yija ãrãᵽaka uᵽaka kiyi'ribeᵽakã'ã, i'tojĩrãja kire yija jaiẽjerija'ataraᵽe. Suᵽabatirã ikuᵽaka kire yija ãrãᵽe:
—Maiᵽamakire yaᵽaika uᵽakaja simarũ.—
15 I'suᵽaka ãrĩweatirã yija ba'irĩjia jieweatirã Jerusalénrã yija a'raᵽe.
16 Cesareawejeakarã ĩ'rãrimaki Jesúre ã'mitiriᵽẽairãka yijaka jeyoariwa'raᵽarã. Ĩ'rĩka Mnasón wãmeiki wi'iarã yijare ne'ewa'raᵽe torã tuiokaro'si. Chiᵽrekaki mirãki kimaraᵽe. Ĩ'rãjẽ'rãmarĩa Jesúre ã'mitiriᵽẽatiki kimaraᵽe.
Santiago ᵽõ'irã wi'iturirĩ Jerusalénrã Ᵽablote eyaeka
17 Jerusalénrã yija eyaraᵽaka ᵽoto jia jĩjimakaᵽi Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte yijare e'etoraᵽe.
18 Aᵽerĩmi bikitojo Santiago ᵽõ'irã wi'iturirĩ Ᵽabloka yija a'raᵽe. Nimauᵽatiji Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte imaruᵽutarimaja imaᵽataraᵽarã Santiago ᵽõ'irã.
19 “¿Yaje mija ime?”, ãrĩweatirã, “Judíotatamarĩrãte Jesúrika bojariroka yibojamaka, jimarĩ jia Tuᵽarãte baaraᵽe”, ãrĩwa'ri ritaja o'rikakaka Ᵽablote nare bojaraᵽe.
20 I'sia ã'mitiritirã jĩjimaka imawa'ri, “Jiitaka baaiki kime Tuᵽarã”, narãᵽe. Suᵽabatirã ikuᵽaka Ᵽablote narãᵽe:
—Yija jeyomaki, matatarã rĩkimarãja imarã Jesúre yi'yurã. Kire ã'mitiriᵽẽairã imariᵽotojo Moiséte jã'meka uᵽaka oyiaja mabaarijayu ruᵽu. I'sia miõñu.
21 Aᵽerã ᵽuri õ'õrã imarãte ikuᵽaka bojairã: “Judíotatamarĩrã ka'iarã Ᵽablote imataᵽaᵽoto ‘Moisés imaekakite jã'meroyika mayi'rija'atajĩñu’, ãrĩwa'ri judíorãka torã imarãte kibojayu. I'suᵽakajaoka ‘Mija makarã circuncisión baarika, suᵽabatirã matatarãte baarijariroyika yi'ririja'atarika sime’, kẽñu”, ĩ'rãrimarãte ãrĩrijayu,— Ᵽablote narãᵽe.
22 —Metaika norĩrãñu. “Kireka ᵽo'imajare bojakoᵽeika majaroka ritamarĩa sime”, nañaokaro'si ¿marãkã'ã mibaarãñu?
23 Ikuᵽaka mibaajĩkareka jia simajĩñu. Õ'õrã maka botarakamaki ĩmirĩja imarã, “Miaika wãjitãji ikuᵽaka yija baarãñu”, Tuᵽarãte ãrĩkarã nime. “Tuᵽarãte yija ãrĩka uᵽakaja, yija baaraᵽe”, ãrĩwa'ri, Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã naruᵽua wi'eᵽaterũjerĩ na'rirãñu.
24 Mi'ioka naka me'ᵽe. Ba'iaja nabaaikareka jũjerika yaᵽawa'ri judíotatarãre baaroyika uᵽaka naka mibaabe. Oveja joeĩjiokaro'si mijaro'si samiwaruaᵽe. Tuᵽarãro'si sajoeĩjitirã, kurarãkare mija ruᵽua mija wi'eᵽaterũjebe “Tuᵽarãte yija ãrĩka uᵽakaja, yija baaraᵽe”, ãrĩwa'ri. I'suᵽaka mibaamaka ĩawa'ri, “ ‘Moiséte jã'meroyika yi'ribeyuka Ᵽablote ime’, aᵽerãte ãñua ᵽuri ᵽakirika sime. Simauᵽakaja kiyi'yu”, matatarãte ãrĩrãñu.
25 Judíotatamarĩrã Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte ᵽaᵽera yija ᵽũataraᵽe. Ikuᵽaka bojabaraka naro'si yija o'oraᵽe: “Ikatakaja mijare yija bojaᵽũayu: Waᵽuju imaja jẽrãka jiyiᵽuᵽaka õrĩwa'ri ri'ia naᵽããikakaka mija ba'a'si. Riweaoka mija ukua'si. I'suᵽakajaoka wa'iro'sia wãmua namokoru'ataeka ri'ia mija ba'a'si. Suᵽabatirã rõmikirã, tĩmiakirã, rõmimarĩrã, tĩmiamarĩrãoka ba'iaja baabekaja mija imabe”, ãrĩwa'ri yija o'oraᵽe,— Ᵽablote narãᵽe.
Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã Ᵽablote nañi'aeka
26 Suᵽa imarĩ aᵽerĩmi botarakamaki imaekarãte Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã Ᵽablote e'ewa'rika. Ba'iaja nabaaika najũjeroyika uᵽaka naka kibaaeka. I'suᵽaka baatirã, ikuᵽaka kurarãkare kibojaeka: “Ikarakarĩmi sajariwa'yu ruᵽu ba'iaja yija baaika yija jũjewearũkia. Ᵽiyirĩmi seyarãka ᵽoto Tuᵽarãro'si oveja mija joeĩjirika yija yaᵽayu, yija imarakamakiro'si”, nare kẽrĩka.
27 Ĩ'ᵽotẽñarirakarĩmi seyaerã baaeka ᵽoto Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã Ᵽablote imamaka, ĩ'rãrimarã Asiaka'iakarã judíotatarãte kire ĩatõᵽoeka. Jãjirokaᵽi ᵽo'imaja wãjitãji ba'iaja kireka akaserebaraka kire nañi'aeka.
28 Ikuᵽaka kire nokabaaeka:
—Yija tã'omaja, Israeltatarã, yijare mija jeyobaabe. Ĩ'ĩ ĩmirĩji imaki ba'iaja mare jaitaᵽarimaji. I'suᵽakajaoka “Moiséte jã'mekakaka mayi'rirũkimarĩa sime”, ãᵽaraka ᵽo'imajare kibojaᵽibayu. Suᵽabatirã ika Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'ia ba'iaja jaiyuyeiki kime. Judíotatamarĩrãte ᵽariji Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã ke'eetamaka ba'ia sakimarũjeyu Tuᵽarã ñakoareka,— ãrĩwa'ri aᵽerãte nabojaeka.
29 (I'sia ruᵽubaji ĩ'rãrirĩmi wejeñe'metãji Trófimo wãmeikiᵽitiyika Ᵽablote imamaka niaeka. Éfesowejeakaki kimaeka Trófimo. Suᵽa imarĩ, “Kika kime je'e”, ãrĩᵽuᵽajoakoᵽewa'ri “Judíotatamarĩkate Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã ke'ewa'yu”, narĩkoᵽeka).
30 Tuᵽarãte jiyiᵽuᵽaka õrĩriwi'iarã oka ᵽo'ijirika majaroka ã'mitiriwa'ri, i'sia wejeareka imaekarãte torã rĩrĩwa'rika. Ᵽablote ñi'atirã kire nayieᵽoaeka. I'sia wi'iaᵽi ᵽoritirã, simauᵽatiji koᵽereka natãteᵽataeka, torã oka ᵽo'ijirikoreka.
31 I'suᵽaka kire jããerã nabaaeka ᵽoto, Jerusalénwejeareka imaekarãte oka ᵽo'ijiaeka majaroka Romakaki surararãka ĩᵽamakire ã'mitirika.
32 I'sia majaroka ã'mitiritirã kisurararãkare, suᵽabatirã kirokajĩtekarã ĩᵽarimarã imaekarãteoka kiakaeka. Suᵽabatirã rĩrĩwa'ritirã rukubaka ᵽuᵽajoabaraka ᵽo'imajare boebarikarõ'õrã neyaeka. Surara ĩᵽamakire kisurararãkaᵽitiyika ketamaka ĩawa'ri, Ᵽablote naᵽajerija'ataeka.
33 Suᵽa imarĩ surara ĩᵽamaki Ᵽablote ñi'arũjekaki kisurararãkare. Kire ñi'atirã, ĩ'ᵽamiji ᵽerumijiaᵽi nare kire kiᵽi'ᵽerũjeka. Suᵽabatirã ᵽo'imajare kijẽrĩaeka: “¿Maki kime ĩ'ĩ? ¿Dakoa kibaako'a?”, kẽrĩka.
34 Rakaka oyiaja ᵽuᵽajoawa'ri akasererikaᵽi najaika. Nakaseretaruᵽamaka ã'mitiriwãrũberiwa'ri, “I'suᵽaka oka kireka ime”, kẽrĩwãrũberika. Suᵽa imarĩ surararãka wi'iarã Ᵽablote ke'ewa'rirũjeka surara ĩᵽamaki.
35-36 Surara wi'iarã kire ne'ewa'ᵽakã'ã ĩatirã rĩkimarãja ᵽo'imajare kibe'erõ'õ a'rika. “Kire mija jããᵽabe”, ãᵽaraka nakasererĩ'rĩka. Surara wi'ia mirĩrũkirõ'õrã neyaeka ᵽoto, jãjibaji boebariwa'ri okajãjia najarika. Suᵽa imarĩ ᵽo'imajare kire jãã'si ãrĩwa'ri Ᵽablote surararãkare e'emiawa'rika.
Ᵽo'imajare ĩaeka wãjitãji, “Dakoa oka yire imabeyua”, Ᵽablote ãrĩka
37 Surara wi'iarã kire ne'ekãkaerã baaeka ᵽoto, ikuᵽaka niᵽamakire Ᵽablote ãrĩka griego okaᵽi:
—Mika jairika yiyaᵽayu,— kẽrĩka.
I'sia ã'mitiritirã,
—¿Yaje griego oka jaiki mime?
38 “Bikitakamarĩa Egiᵽtokakite cuatro mil rakamaki ba'iaja baairãka jeyoariwa'ritirã ᵽo'imajamatorã kimaruᵽutaeka. Roma ĩᵽarimarãre ĩ'rãᵽẽ'rõtorãja kibaariyaᵽakoᵽeka. I'suᵽaka baaraᵽaki kime”, mireka ñarĩᵽuᵽajoako'o. I'suᵽaka yiᵽuᵽajoakoᵽeko'omakaja griego oka mijaikareka, Egiᵽtokakimarĩka mime,— kire kẽrĩka.
39 I'suᵽaka kẽᵽakã'ã ikuᵽaka Ᵽablote kire ãrĩka:
—Jẽno'o aᵽika ñime. Judíotataki ñime yi'i ᵽuri. Tarso wãmeika wejeakaki ñime. Imatiyaiweje Ciliciaka'iarã sime. ¿Yaje ᵽo'imajaka yire mijairũjejĩñu?— Ᵽablote kire ãrĩka.
40 I'suᵽaka kẽᵽakã'ã,
—Naka mijaibe,— kire kẽrĩka.
Suᵽa imarĩ mirĩrũkirõ'õrã rĩkamaritirã ᵽo'imajare wiriwirijayaokaro'si kiᵽitaka kimi'mataeka. Ᵽo'imajare okata'rika be'erõ'õ hebreo okaᵽi Ᵽablote jaika: