20
Macedoniarã Ᵽablote a'rika
I'suᵽaka oka imaeka be'erõ'õ Jesúre ã'mitiriᵽẽaekarãte Ᵽablote akaeka. Ke'rirã baaeka ruᵽu “Jesúre yi'ririjariwa'ri jia mija imabe”, ãrĩwa'ri naka kijaika. I'suᵽaka ãrĩtirã, nare kimajaroka kibojaeka a'yaokaro'si. Suᵽabatirã Macedoniaka'iarã ke'rika. Macedoniaka'iarã a'ririjaᵽaraka ĩ'rãweje uᵽakaja Jesúre ã'mitiriᵽẽaekarã ᵽõ'irã kituririjarika. Naᵽõ'irã eyatirã “Jia Jesúre ã'mitiriᵽẽabaraka okajãjia mija imabe”, nare kẽrĩka. I'sia be'erõ'õ Greciaka'iarã keyaeka. Maekarakamaki aiya torã kimaeka be'erõ'õ Siriaka'iarã waᵽuruᵽi a'rirã kibaaeka. I'suᵽaka simako'omakaja judíotatarãte kire jããerã nari'kaika majaroka kiã'mitirika. Suᵽa imarĩ “Yi'taraᵽarõ'õrã Macedoniaka'iarã yiᵽe'riwa'rirãñu bo'iᵽi”, Ᵽablote ãrĩᵽuᵽajoaeka. Kika jeyoariwa'raᵽarã ikarakamaki yija imaraᵽe: Sóᵽater Bereakaki Ᵽirro maki, Segundo suᵽabatirã Aristarco, Tesalónicawejeakarã, Gayo Derbewejeakaki, Timoteo suᵽabatirã Tíquico, Trófimo Asiaka'iakarã, suᵽabatirã yi'i Lucas. I'siarakamarã Ᵽabloka yija jeyoariwa'raᵽe. Filiᵽoswejea eyatirã, yijaka imaraᵽarãte a'riweiraᵽe Tróadewejearã yijare ta'arĩ.* Ᵽan levadura rukebekaja ba'aribayarã yija imaraᵽaka be'erõ'õ Filiᵽosᵽi yija a'raᵽe waᵽuruᵽi. Ĩ'rãᵽitarakarĩmi be'erõ'õ Tróadewejearã yija eyaraᵽe. Yija ruᵽu a'raᵽarã, yija jeyomarãre torã yija eyaraᵽe. Torã ĩ'ᵽotẽñarirakarĩmi yija imaraᵽe.
Tróadewejearã Ᵽablote imataᵽaeka
Ba'irabeũ'murirĩmi yija rẽrãᵽe Jesúre yi'yurãᵽitiyika. Maro'si Jesúre reyaeka ᵽuᵽajoabaraka kijã'meka uᵽakaja ᵽan ᵽibaba'aerã yija rẽrãᵽe. Yija ba'aerã baaraᵽaka ruᵽu Ᵽablote yijare bojaraᵽe. Aᵽerĩmi ke'rirã baaraᵽaka simamaka yijare kiwãrõyuju ñami ñe'metãji seyaraᵽe. I'sia wi'ia maekarakakuku yuraika ima wi'ireka, ᵽiyikukurõ'õrã rẽrĩtirã yija imaraᵽe. Rĩkimakaja yaaboaika imaraᵽaka i'sia kurarakarã. Suᵽa imarĩ ĩ'rĩka bikirimaji Eutico wãmeiki ĩmirã kurarakaᵽi yoirũkia koᵽereka imaraᵽarõ'õrã ruᵽaraᵽaki. Ñoaka Ᵽablote jaimaka, koᵽakaja õõmaka bikirimajite riaraᵽaka. Koᵽakaja kãrĩtiyawa'ri kiña'rãᵽe mae. Ᵽoriwa'ritirã kire yija kõae'ekoᵽeraᵽe. Koᵽakaja reyaekaki kimaraᵽe. 10 Suᵽa imarĩ ruiwa'ritirã, kimajakarã eyaᵽañaritirã Ᵽablote kire wã'wojĩ'araᵽe. Suᵽabatirã ikuᵽaka yijare kẽrãᵽe:
—Mija ᵽuᵽata'si. Õñia jariᵽe'yuka kime,— yijare kẽrãᵽe.
11 I'sia be'erõ'õ Ᵽabloᵽitiyika yija mirĩwa'raᵽe ate. Torã mirĩeyatirã ᵽan kiᵽibaraᵽe. Yija ba'araᵽaka be'erõ'õ jairĩji Ᵽablote wãrãᵽe. I'sia be'erõ'õ Asowejearã turitaᵽarĩ ke'raᵽe. 12 Jia jãjika bikirimajite jaᵽakã'ã, kiwi'iarã ᵽo'imajare kire e'ewa'raᵽe. I'suᵽaka kimamaka jia jĩjimaka najaraᵽe.
Miletowejearã Ᵽablote a'rika
13 Ᵽablote ãrãᵽaka uᵽakaja waᵽuruᵽi Asowejearã yija a'raᵽe. Toᵽi waᵽuruᵽi a'ritirã kire yija ta'araᵽe, ma'aᵽi ke'raᵽaka simamaka. 14 Asorã keyaraᵽaka ᵽoto waᵽuruᵽi kire yija jããtoraᵽe. Kire jããtoritirã Mitilene wãmeika wejearã yija a'raᵽe mae. 15 Aᵽerĩmi toᵽi yija a'raᵽaka be'erõ'õ Quío wãmeika jũmurika yija o'raᵽe. Aᵽerĩmi Samos wãmeika jũmurikarã yija eyaraᵽe. Toᵽi a'ritirã aᵽerĩmi Miletowejearã yija eyaraᵽe. 16 “Asiaka'iarã Jesúre ã'mitiriᵽẽairã ᵽõ'irã ya'rijĩkareka yiba'ejĩñu”, Ᵽablote ãᵽakã'ã ã'mitiriwa'ri, Éfesowejea wãjiaja yija o'ritaᵽawa'raᵽe. “Jerusalén wejearã Ᵽentecostés baya ĩaokaro'si wãrũaja ma'rijĩkareka jia simajĩñu”, ãrĩᵽuᵽajoawa'ri, “Jajuaja ma'riye'e”, Ᵽablote yijare ãrãᵽe.
Éfesokarã imaruᵽutarimajare ᵽiyia jia kiokajããeka Ᵽablo
17 Miletorã imatirã, Éfesowejearã Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte imaruᵽutarimajare Ᵽablote oka ᵽũataraᵽe: “Mija i'tabe õ'õrã. Éfesorã a'riberijĩka ñime”, ãrĩwa'ri nare kibojaᵽũaraᵽe. 18 Suᵽa imarĩ yija ᵽõ'irã neyaraᵽaka ᵽoto ikuᵽaka Ᵽablote nare ãrãᵽe:
—Mamarĩ Asiaka'iarã eyatirã jia mijaka ñimaroyiraᵽaka mija õñu. 19 Mijaka ñimaraᵽaka ᵽoto Maiᵽamakiro'si ba'irabeĩjibaraka, “Mija tẽrĩwa'ribaji õñuka ñime”, ãrĩberaᵽaki yi'i. Suᵽabatirãoka ᵽo'imajare Jesúre ã'mitiriᵽẽabeyua ĩawa'ri yoraᵽe. Suᵽabatirã judíotatarãte ba'iaja baaokaro'si yire nari'kamaka ba'iaja yijũaraᵽe. 20 Jesúrika bojariroka mijare yibojaraᵽaka ᵽoto, dakoa jia bojarika mijaro'si ma'rãᵽããberaᵽaki yi'i. “Kirika bojariroka ã'mitiritirã jia nimarũ”, ãrĩwa'ri mijare sayibojaᵽataraᵽe. Rĩkimarã wãjitãji, suᵽabatirã mija wi'iarãoka mijare sayibojaroyiraᵽe. 21 “Ba'iaja mija baaika ᵽuᵽajoariwa'ri samija ja'atabe. I'suᵽaka Tuᵽarãte yi'ririka yaᵽawa'ri maiᵽamaki Jesucristore mija ã'mitiriᵽẽabe”, ãrĩwa'ri judíotatarã suᵽabatirã judíotatamarĩrã imarãteoka yibojaroyiraᵽe. 22 Esᵽíritu Santore yire jã'meika uᵽakaja maekaka Jerusalénrã ya'rirã baayu. Torã yire o'rirũkia õrĩbeyuka yi'i. 23 Ikatakaja mijare yibojawãrũyu. Ritaja wejearã ya'ririjayurõ'õrã ikuᵽaka Tuᵽarãro'si bojaĩjirimajare yire bojayu Esᵽíritu Santore nare sõrĩrũjemaka: “Wẽkomaka imariwi'iarã mire natarãñu. Suᵽabatirã ba'iaja mijũarãñu”, yire nañu. 24 Maiᵽamakiro'si yiba'iraberũkia yire kija'ataeka jia simauᵽatiji yibaawearãka be'erõ'õ yire najããjĩkareka marã imabeyua. “Ᵽo'imajare wayuĩawa'ri Kimakire Tuᵽarãte reyarũjeka mare tããokaro'si”, ãrĩwa'ri ᵽo'imajare yibojaerã maiᵽamaki Jesúre yire ᵽũataeka.
25 “Kire ã'mitiriᵽẽairãte Tuᵽarãte jia jã'merãñu”, ãrĩwa'ri ritaja mijare yibojaraᵽe. Mae ᵽuri “Aᵽekurioka yire niabesarãñu”, mijareka ñarĩᵽuᵽajoayu. 26-27 Ritaja Tuᵽarãte ᵽo'imajare bojariyaᵽaraᵽaka uᵽakaja mijare yibojaraᵽe, kũᵽajĩ ma'rãᵽããbekaja. Suᵽa imarĩ ika mijare yibojayu: Ĩ'rĩka mijakaki Tuᵽarã ᵽõ'irã eyabesarãkareka, kireje oka imarãka, yiremarĩa. 28 Suᵽa imarĩ rakajekaja mija õñu uᵽakaja jia mija ᵽuᵽajoabe, Jesúre yaᵽaika uᵽakaja mija baarijayaokaro'si. I'suᵽakajaoka Éfesowejearã ᵽe'rieyatirã, Esᵽíritu Santore mijare jã'meika uᵽakaja jia Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte mija ĩarĩᵽe. Maiᵽamaki Jesúre maro'si riwejurubaraka reyaekaᵽi ãrĩwa'riji, Tuᵽarãrirã maime. Suᵽa simamaka jia nare mija imaruᵽutabe, oveja ĩarĩrĩrimajare ĩarĩñu uᵽaka. 29 Yiᵽuᵽajoaikareka, ya'ritaᵽarãka be'erõ'õ aᵽerã, ᵽakirimajaroka bojarimajare etarãñu. Yaia oveja saba'ariataika uᵽaka Jesúre ã'mitiriᵽẽairãte ᵽakirimajaroka nawãrõrãñu, Jesúre nayi'ririja'atarũ ãrĩwa'ri. 30 Mija watoᵽeka ĩ'rãrimarã imarã ᵽariji ᵽakirimajaroka Jesúre yi'yurãte wãrõrãñurã. “Yija ᵽuᵽajoaika uᵽaka naᵽuᵽajoarũ naro'sioka”, ãrĩwa'ri suᵽa nabaarãñu. 31 Suᵽa imarĩ rakajekaja mija imabe Jesúrika bojariroka imatiyaika mija ã'mitiriᵽẽarija'atakoreka. Maekarakakuri wejejẽ'rãka, ñami, ĩmioka mijare yiwãrõraᵽaka mija õrĩrijaᵽe. Ĩ'rãkurimarĩa oᵽaraka mijare yokajããroyiraᵽe.
32 Yijeyomarã, mijaro'si Tuᵽarãka yijairã baayu, mijare kĩarĩñaokaro'si. “Mare wayuĩawa'ri ba'iaja mabaaika waᵽa, Tuᵽarãte ye'kariayu”, ãrĩwa'ri mija ᵽuᵽajoamaka, jiibaji kirika bojariroka mija ã'mitiriᵽẽaerã Tuᵽarãte mijare jeyobaarãñu. Suᵽa imarĩ “Yirirãte jia yibaarãñu”, kẽrĩka uᵽakaja Tuᵽarãte baarãñu. 33 Aᵽerã niñerũ, najariroakaoka oakiriberaᵽaki yi'i. 34 Ikuᵽaka simaraᵽe: Ñoñu uᵽakaja ba'irabetirã ba'arika, jariroaka yitõᵽoraᵽe. Suᵽabatirã yika imaraᵽarãteoka yitõᵽoĩjiraᵽe. I'sia õñurã mija ime. 35 Ritaja yiba'irabeka ĩaᵽatawa'ri, “Ᵽablote baaika uᵽaka, jia maba'irabejĩñu sawaᵽaᵽi wayuoka baairãte majeyobaaokaro'si”, mija ãrĩwãrũeka. Ikuᵽaka maiᵽamaki Jesúre bojaraᵽaka mija ye'kariria'si: “Se'etoyukate tẽrĩwa'ribaji jĩjimaka kime sĩjirimaji”, Jesúre ãrĩka,— Ᵽablote nare ãrãᵽe.
36 I'suᵽaka Ᵽablote ãrãᵽaka be'erõ'õ naka ñukuruᵽatirã Tuᵽarãka kijairaᵽe. 37 Tuᵽarãka kijaiwearaᵽaka ᵽoto oᵽaraka kire nawã'ojĩ'araᵽe, suᵽabatirã kiye'tearã nu'suraᵽe. 38 “Aᵽekurioka yire ĩabesarãñurã mija mae”, Ᵽablote ãrĩka simamaka, jimarĩa ba'iaja naᵽuᵽaraᵽe. I'sia be'erõ'õ ᵽaᵽitakarã kire najeyoariwa'raᵽe.
* 20:5 El uso de “nosotros” (yijare) indica que el autor Lucas estaba presente con Ᵽablo hasta versículo 21.25 20:7 Domingo 20:9 Ventana