☰ Yeshaya 48
48
Israilning jahilliqi: — ular Babildin qutquzulghini bilen, gunahliridin saqit bolmaydu
1 I Yaqupning jemeti, «Israil»ning ismi bilen atalghanlar,
«Yehuda bulaqliri»din chiqqansiler,
Perwerdigarning namini ishlitip qesem qilghuchisiler,
Israilning Xudasini tilgha alghuchisiler,
Biraq bular heqiqet hem heqqaniyliqtin emes!
Munularni anglap qoyunglar: —
2 (Chünki ular «muqeddes sheher»ning namini ishlitip özlirige isim qilidu,
Téxi Israilning Xudasigha «tayinar»mish!
Uning nami bolsa samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigardur!)
3 Men burunla «ilgiriki ishlar»ni aldin’ala bayan qildim;
Ular Öz aghzimdin chiqqan, Men ularni anglattim;
Men bularni tuyuqsiz wujudqa chiqirip,
Ular emelge ashuruldi;□
  
4 Chünki Men séning jahilliqingni, boynungning peylirining tömür,
Yüzüngning daptek ikenlikini bildim;□
5 Séning: «Méning butum mushularni qildi»,
Yaki «Oyma mebudum, quyma mebudum bularni buyrudi» — démesliking üchün,
Shunga Men baldur mushularni sanga bayan qildim;
Ish yüz bergüche ularni sanga anglitip turdum.
6 Sen bularni anglighansen;
Emdi ularning hemmisini körüp baq!
Buni rast dep étirap qilmamsiler?
Men bayatin «yéngi ishlar»ni, yeni saqlinip yoshurun’ghan ishlarni bayan qildim,
Sen bularni bilgen emessen.□
7 Séning: «Derweqe, méning ulardin baldur xewirim bar idi» démesliking üchün,
Ular burun emes, hazirla yaritilidu;
Mushu kündin ilgiri sen ularni anglap baqmighansen.
8 Berheq, sen qulaq salmiding,
Berheq, sen xewermu almiding,
Berheq, séning quliqing xéli burunla échilmay étiklik qaldi;
Chünki Men séning wapasizliq qiliwéridighanliqingni,
Baliyatqudiki chéghingdin tartip «asiy» dep atilidighanliqingni bildim.
9 Öz namim üchün ghezipimni kéchiktürimen,
Shöhritim üchün séni üzüp tashlimaymen dep ghezipimni bésiwaldim;■
10 Qara, Men séni tawlidim,
Biraq kümüshni tawlighandek tawlandurmidim;
Men azab-oqubetning xumdanida séni talliwaldim;□
11 Öz sewebimdin, Öz sewebimdin Men mushuni qilimen;
Méning namimgha dagh tegse qandaq bolidu?
Men Özümning shan-shöhritimni bashqa birsige ötküzüp bermeymen.■
12 I Yaqup,
I chaqirghinim Israil!
Manga qulaq salghin;
Men «U»durmen;
Men Tunjidurmen, berheq hem Axirqidurmen;■
13 Méning qolum yer-zéminning ulini salghan,
Ong qolum asmanlarni kergen;
Men ularni chaqirsamla, ular jem bolup ornidin turidu.
14 Hemminglar, jem bolup yighilinglar, anglap qoyunglar;
Butlar arisida qaysisi mushundaq ishlarni bayan qilghan?
Perwerdigar yaxshi körgen kishi bolsa uning könglidiki ishlarni Babilda ada qilidu,
Uning bilek-qoli kaldiylerning üstige zerb bilen chüshidu;□  ■
15 Men, Men söz qilghanmen;
Derheqiqet, Men uni chaqirdim;
Men uni aldigha chiqiriwaldim;
Uning yoli muweppeqiyetlik bolidu.
 
16 — Manga yéqin kélinglar, mushuni anglap qoyunglar;
Men ezeldin sözümni yoshurun qilghan emes;
Sözüm emelge ashurulghinidimu yenila shu yerde bolghanmen;
Hazir bolsa Reb Perwerdigar we Uning Rohi Méni ewetti!□


  ■
17 Hemjemet-nijatkaring Perwerdigar, Israildiki Muqeddes Bolghuchi mundaq deydu: —
«Özüngge payda bolsun dep sanga Ögetküchi,
Sanga tégishlik bolghan yolda séni yétekligüchi Men Perwerdigar Xudayingdurmen;
18 Sen Méning permanlirimgha qulaq salghan bolsang’idi!
Undaq bolghanda bext-xatirjemliking deryadek,
Heqqaniyliqing déngiz dolqunliridek bolatti!■
19 Séning nesling bolsa uning qumliridek,
Ich-qarningdin chiqqan perzentliring qum danchiliridek sansiz bolatti!
Ularning ismi Méning aldimda hergiz öchürüwétilmeydighan yaki yoqitiwétilmeydighan bolatti!
20 Babildin chiqinglar, kaldiylerdin qéchip kétinglar!
Naxsha awazlirini yangritip mushuni jakarlanglar,
Bu xewerni anglitinglar,
Jahanning chet-yaqilirighiche uni yetküzüp mundaq denglar: —
«Perwerdigar Öz quli Yaqupni hemjemetlik qilip qutquzdi!□

  ■
21 Ular chöl-bayawanlardin ötkende héch ussap qalmidi;
U sularni tashtin aqquzup berdi;
Berheq, U tashni yarghuzdi, sular uningdin urghup chiqti!».□
22 «Reziller üchün» — deydu Perwerdigar, «bext-xatirjemlik yoqtur». ■
 
 
□ 48:3 «Ilgiriki ishlar» — mushu ayettiki «ilgiriki ishlar» shübhisizki, Xudaning «Qoresh pilani»dur (46:12diki izahatni körüng). Mushuni jezmenlextürüsh üchün Yeshaya «qoshumche söz»diki 4-misal (48-babning alahidǝ shekli toghrisida) dégen grafini körüng. Ashu grafigha qarighanda, 48-bab ikki qisimgha bölünidu. Birinchi qisimdiki «ilgiriki ishlar» del «Qoresh pilani»gha barawer kélidu; 6-ayettiki «yéngi ishlar» bolsa, Perwerdigarning qulining ishlirni körsitidu. Mushu tehlil qilinish 42-babtikige oxshash. □ 48:4 «yüzüngning dap ikenlikini...» — sözmusöz terjime qilghanda «péshanengning mistin ikenlikini...». □ 48:6 ««yéngi ishlar»neni saqlinip yoshurun’ghan ishlarni bayan qildim,...» — yuqiriqi izahatta déginimizdek, «yéngi ishlar»ni del «Perwerdigarning quli» toghruluq xush xewer dep bilimiz (42-babnimu körüng). ■ 48:9 Yesh. 43:21, 25 □ 48:10 «Kümüshni tawlighandek tawlandurmidim» — démek, Israil kümüshning barliq dashqilini ayriwalghuche tawlan’ghandek tawlansa, belkim héchnerse qalmaytti! (1-bab, 22-, 25-ayetnimu körüng). «Azab-oqubetning xumdanida» — belkim Babil impériyesining ulargha qarita qilghan ziyankeshliklirini körsitidu. ■ 48:11 Yesh. 42:8 ■ 48:12 Yesh. 41:4; 44:6; Weh. 1:17; 22:13 □ 48:14 «Perwerdigar yaxshi körgen kishi» — mushu yerde Qoreshni körsitidu. ■ 48:14 Yesh. 41:22,23 □ 48:16 «Manga yéqin kélinglar, mushuni anglap qoyunglar; Men ezeldin sözümni yoshurun qilghan emes; sözüm emelge ashurulghinidimu yenila shu yerde bolghanmen» — démek, sözligüchi Xudaning «Jakarchisi» hem Uning yénida hazir turup Uning sözini beja keltürgüchidur. Kéyinki izahatnimu körüng. Bashqa birxil terjimisi: «Eger waqit dégen nersini bar déseng, mana Men Özümdurmen». «Hazir bolsa Reb Perwerdigar we Uning Rohi Méni ewetti!» — sözligüchi yene «Ezeldin tartip Xuda bilen bille bolup, Uning sözini yer yüzidikilerge yetküzgüchi» bolup, axirda Xuda hem Xudaning Rohi teripidin ewetilip Özi mushu dunyagha kélidu (6-bab, 8-ayetni körüng). Töwendiki 49-babta mushu Zat, yeni «Perwerdigarning quli» toghrisidiki mezmunlarda köprek ashkarilinidu. Bashqa birxil terjimisi: «Hazir bolsa Reb Perwerdigar Méni Uning Rohi bilen ewetken!». ■ 48:16 Pend. 8:1-5; Zek. 2:9; 6:15; 10:12; Yuh. 11:42; 17:21 ■ 48:18 Qan. 32:29; Zeb. 81:13-16 □ 48:20 «Babildin chiqinglar, kaldiylerdin qéchip kétinglar!» — Israil Babildin (miladiyedin ilgiriki 536-yili) qutulghini bilen, emeliyette intayin az bir qismi qaytip keldi. Nurghun Yehudiylar Pars impériyesining hökümranliqi astida turup, özining ashu yerdiki ehwalini yaxshi dep qaraytti. Ulardin köpligen adem soda-tijaret bilen shughullinish bilen béyip ketti. Ular érishken parawan turmushni tashlap öz yurtini qaytidin berpa qilish japasidin bash tartti. Shunga ular mushu chaqiriqqa qulaq salmaytti. Ademler mushu dunyadiki mustebitlik hökümranliqlardin emes, belki öz gunahidin, shexsiyetchilikidin, özidin «azad qilinish»i yaki «qutquzulush»i eng muhimdur. Qoresh bolsa ularning öz wetinige qaytish yolini achqan. Biraq gunahliridin saqit bolmisa, hemmisi quruq, bikargha kétidu. Bésharetler boyiche mushu tügünni yéshish üchün, insanni gunahdin qutquzush üchün, «Perwerdigarning quli» ewetilidu. Uning qilidighan xizmetliri töwendiki 49-55-babtiki bésharetlerning témisi bolidu. (Mushu bésharetler belkim ikkinchi qétim axirqi zamanlardimu emelge ashurulidu, shu chaghda Israil «yéngi Babil»din hem dunyadiki chet-chetlerdin Zion’gha qaytidu). ■ 48:20 Yesh. 52:11; Yer. 50:8; 51:6,45; Weh. 18:4 □ 48:21 «Ular chöl-bayawanlardin ötkende héch ussap qalmidi; U sularni tashtin aqquzup berdi; ...sular uningdin urghup chiqti!» — «Mis.» 17-babni körüng. Shu chaghda Israillar Xudadin narazi bolup qaqshap ketti. Belkim 22-ayet mushundaq ishlarnimu körsitishi mumkin. ■ 48:22 Yesh. 57:21
☰