☰ Pend-nesihetler 31
31
Padishahqa nesihet
1 Töwendikiler, padishah Lemuelge uning anisi arqiliq wehiy bilen kelgen sözlerdur; anisi bu sözlerni uninggha ögetken: □
2 I oghlum, i méning amriqim, qesemler bilen tiligen arzuluqum, men sanga néme dey?□
3 Küch-quwwitingni ayal-xotunlar teripige serp qilmighin;
Yaki padishahlarnimu weyran qilidighan ishlargha bérilgüchi bolma!□  ■
4 I Lemuel, sharab ichish padishahlargha layiq emes,
Emirlergimu haraqqa xumar bolush yarashmas.
5 Bolmisa ular sharab ichip, muqeddes belgilimilerni untup,
Bozek bendilerning heqqini astin-üstün qiliwétishi mumkin.
6 Küchlük haraq ölgüsi kelgenlerge, hesretke chömgenlerge bérilsun!
7 Ular sharabni ichip, miskinlikini untup,
Qaytidin derd-elimini ésige keltürmisun!□
8 Özliri üchün gep qilalmaydighanlargha aghzingni achqin,
Halak bolay dégenlerning dewaside gep qil.
9 Süküt qilma, ular üchün lilla höküm qil,
Ézilgenlerning we miskinlerning derdige derman bol.■
 
Peziletlik ayal
10 |א| Peziletlik ayalni kim tapalaydu?
Uning qimmiti leel-yaqutlardinmu zor éship chüshidu.□  ■
11 |ב| Érining köngli uninggha tayinip xatirjem turidu,
U bolghachqa érining alghan oljisi kem emestur!
12 |ג| U ömür boyi érige wapadar bolup yaxshiliq qilidu,
Uni ziyan’gha uchratmaydu.
13 |ד| U qoy yungi we kendir tépip,
Öz qoli bilen jan dep ejir qilidu.
14 |ה| U soda kémilirige oxshash,
Ailini béqishtiki ozuq-tülüklerni yiraq jaylardin toshuydu.
15 |ו| Tang yorumasta u ornidin turidu,
Ailisidikilerge yémeklik teyyarlaydu,
Xizmetkar-dédeklerge nésiwisini teqsim qilidu.□
16 |ז| U bir parche étizni özi körüp alidu;
Qoli bilen yighqan daramettin u bir üzümzar bina qilidu.
17 |ח| Ishqa qarap u bélini küch bilen baghlar,
Bileklirini küchlendürer;
18 |ט| Öz ishining paydiliqliqigha közi yéter,
Kéchiche chirighini öchürmey ish qilar.
19 |י| U qolliri bilen chaqni chörer,
Barmaqliri yip urchuqini tutar.
20 |כ| Ajizlargha yardem qolini uzitar;
Hajetmenlerge qollirini sozar.
21 |ל| Qar yaghqanda u ailisi toghruluq endishe qilmaydu,
Öyidikilerning hemmisige qizil kiyimler kiydürülgen.
22 |מ| Kariwat yapquchlirini özi toquydu;
Özining kiyim-kéchekliri kanap we sösün rexttindur.
23 |נ| Érining sheher derwazilirida abruyi bar;
Shu yerde u yurttiki aqsaqallar qataridin orun alidu.□
24 |ס| U nepis kanaptin kiyim-kéchek tikip uni satidu;
Belwaghlarni tikip sodigerlerni teminleydu.
25 |ע| Kiyimi küch-qudret we izzet-hörmettur;
U kélechekke ümid bilen külüp qaraydu.
26 |פ| Aghzini achsila, dana söz qilidu,
Tilida méhribane nesihetler bar.
27 |צ| Ailisidiki ishlardin daim xewer alidu,
Bikargha nan yémeydu.
28 |ק| Perzentliri ornidin turup uninggha bext-beriket tileydu;
Érimu mubareklep uni maxtap: —
29 |ר| «Pezilet bilen yashighan ayallar köptur,
Biraq sen ularning hemmisidinmu éship chüshisen» — deydu.
30 |ש| Güzellik séhri aldamchidur,
Hösn-jamalmu peqet bir köpük, xalas,
Peqet Perwerdigardin qorqidighan ayalla maxtilidu!
31 |ת| U öz méhnitining méwiliridin behrimen bolsun!
Ejirliri uni derwazilarda hörmet-shöhretke érishtürsun!□
□ 31:1 «Padishah Lemuel» — bezi alimlar «Lemuel»ni Sulaymanning anisi Bat-Shéba uninggha qoyghan leqem, dep qaraydu. Israil üstidin höküm sürgüchiler arisida «Lemuel» isimlik bir padishah bizge namelum. «Lemuel» dégenning menisi: «Xuda üchün». «wehiy bilen kelgen sözler» — eger bu bab Agurning (30:1) sözining dawami bolsa, undaqta «wehiy bilen kelgen sözler» Perwerdigarning Agurning «dil-rohigha yükligen sözliri»ni ng dawamini körsitidu. □ 31:2 «I méning amriqim» — ibraniy tilida «I baliyatqumning balisi!». «qesemler bilen tiligen arzuluqum!» — ibraniy tilida «I qesemlirimning balisi!». □ 31:3 «ayal-xotunlar teripige» — démek, jinsiy heweslerge. ■ 31:3 Qan. 17:17 □ 31:7 «Ular sharabni ichip, ... qaytidin derd-elimini ésige keltürmisun!» — bu sözler kinayilik, hejwiy bolghini bilen, mskinlerning sharab ichish sewebigimu hésdashliq bildüridu. Lékin ayet ularning shundaq qilidighanliqini hergiz testiqlighan emes. Közde tutulghini hökümdarlarning éghir mes’uliyitidin ibarettur. ■ 31:9 Law. 19:15; Qan. 1:16 □ 31:10 «peziletlik ayalni kim tapalaydu?...» — kéyinki 22 ayet shéir bolup, ibraniy tilida alahide shekilge ige. Ibraniy yéziqida 22 herp bar. Bu 22 ayetning herbiri ibraniy élipbe tertipige asasen bashlinidu (mesilen, uyghur tili bolsa, a-, e-, b- qatarliq herpler bilen bashlan’ghan’gha oxshash). ■ 31:10 Pend. 12:4 □ 31:15 «... nésiwisini teqsim qilidu» — yaki «... ishni teqsim qilidu». □ 31:23 «Érining sheher derwazilirida abruyi bar» — kona örp-adetler boyiche, yurttiki aqsaqallar sheher derwazida yighin échip sot qilatti. □ 31:31 «Ejirliri uni derwazilarda hörmet-shöhretke érishtürsun!» — yuqiriqi izahatta déyilgendek, sheher derwaziliri aqsaqallar olturidighan orun bolup, jemiyetning eng yuqiri derijisini bildüridu.
☰