12
Yesu tesẽ kanii per wĩĩ ne
(Mar 2.23-28; Luke 6.1-5)
1 Plii raa kur ye, Yesu ba tar raa yi naa n yaha u kãnyãrwai ne. Koo per pye kanii per. Fãã ba pe kãnyãrwai yigi, pe n nii te tar kasan kãy n kũ.
2 Pe Farisyɛ̃ pe loo yãã, pe n Yesu pye ma yee: «Wo kãnde le kai- nkãy yar ke sẽ yai ke naa n pye kanii per wo ye, nwa ta ma kãnyãrwai n le syi laa pye!»
3 Yesu n pe yɛ̃ sya ma yee: «Ye le kal yãã Yãhã sabangbãŋ wo, faale yĩŋfua Dawide u bii lii pye, per gii fãã bii war pe na, woo tesẽ u nawee- ne.
4 U dye Yãhã nwoŋ laam wo, bur rii te pye te bii kẽ Yãhã ye, u n te gbe di u nawee- ne. Pe sẽ -sẽ ba yai pe te di ye. Wo kãnde na, Yãhã yũndefa ya sẽ na, pe yai too bur nde ne?
5 Lii le yrũhũ ta le Yãhã kãnde saba laam wo Yãhã yũndefa wĩĩ na, ye maha le cã. Le yrũhũ ta, a pe yai pe pe tẽn tẽ Yãhã kangbãŋ wo kanii per na, kapee wee le na ye.
6 Kaklaha nkãy tẽ ye klaha ke ne yagaa, ke -sẽ tɛr Yãhã kangbãŋ wĩĩ gɛ na!
7 Le ma le yrũhũ yaha Yãhã sabangbãŋ wo ma yee, laanyɔ̃m poo me Yãhã n kɛ nawee- ye, ke sẽ yee diŋ wãyiŋ ye. Ye sẽ kaplãŋ ngĩĩ yĩntaha war ye, mii loo sẽ ne ye, tee baha mpãy na, yaa ne cã kapee sẽ kẽ pe pye ye.
8 Ye sẽ yãã, u Nawee Puee kẽ u ma kanii per yĩŋ na.»
Yesu kãnwaagefua waa jaa ke kanii per wo
(Mar 3.1-6; Luke 6.6-11)
9 Loo kur ye, Yesu n ka pe Yiifee- yawãhã nwoŋ wo.
10 Dya waa pye kãnwaage ne ke fla na.
Mpãy pe pye ke fla na, pe naa n kɛ pe laa taha Yesu na. Loo ne, pe n u yey ma yee, pe wãlɛ kãnde na nawee ga waha yanfua jaa la kanii per wo.
11 Yesu n pe yɛ̃ wãã sya ma yee: «Ye laam wo, waa ma pye mbua nen ne, u n too dye wuhu gaa laam wo kanii per wo, ufua ga yee la, a woo saa u yi ye?
12 Nawee sẽ puar la mbua na? Ye yai ye cã wo kãnde wo, waa ga waha kayĩĩ pye waa kẽ kanii per wo.»
13 Loo na, Yesu n u dya pye ma yee: «Ma koho dii wãã.» U n ke dii wãã, ke n dur yɔ̃ nii u ye.
14 Pe Farisyɛ̃ n tɛr, ma ga pe ya wãã, ma ga cã pe ga waha Yesu yãã pe u boo mii syi dyaŋ.
Tẽntẽ wii Yãhã u yãŋ yi
15 Yesu tuu luhu pe u kɛ wãboo ne, u n tɛr koo fla yaha. Nabuar naa n yãr u ne.
16 U n pe yanfa byɛ jaa, ma pe yar waha ma yee, pe ma syi le pãã yoo kẽ u ne ye.
17 Yesu tuu koo kai- ngĩĩ pye, Yãhã yɛ̃ kaplãŋ nkãy faale Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfua Yisa tuu bii cãã yar yaha, koo kẽ ke pye. Yãhã bii yee:
18 «Ta tẽntẽ wii tẽ yãŋ yi, woo kẽ nwo.
Woo ntãŋ dye ra tãy, u ra laam yĩn yalebyɛ.
N ga ra Yrã Fãnga tege u na,
u n ta laam wĩĩ tɔ̃r yar kãntrɛ byɛ nawee- na.
19 U saa ba naa kaplãŋ tyĩn waa ne ye,
u saa ba naa n gbey waa na ye.
U saa ba naa kaplãŋ pãã nanihi teebɛhɛ wo ye.
20 Mpãy, fãnga wee pe na ye,
mii kipua kãi dyaŋ le ga naha ka,
tesẽ naaloho dyaŋ ke ga fege,
u ga ba pe gbihi ta.
U ga ba yia kai- byɛ na, u ke ta ke n sroŋ.
21 Kãntrɛ byɛ nawee- ga ba koho taha yaha u na.»
Kai lii ne pe Farisyɛ̃ pãã taha Yesu na?
(Mar 3.20-30; Luke 11.14-23)
22 Pe n pa dya waa ne Yesu kẽ. Sãndãpee pye u yĩŋ na, ma u ta u n nii fũũ, ma maha nii bebe. Yesu n u dya jaa, u n waha n pãã ma maha n yãŋ.
23 Pe nabuar mpãy pe pye, le n yɛ̃ gbãã pe na, pe n sya n yee, a Dawide Dya ga kẽ Yesu ne.
24 Pe Farisyɛ̃, pe -sẽ loo kapãn nde luhu pe nawee- yɛ̃ na, pe n yee: «Sãndãpee yĩŋfua Sebulɛhɛ kẽ tuu fãnga wãã dya nwo kẽ, koo kẽ u n waha sãndãpee kar tege n kãã nawee- yĩŋ na!»
25 Yesu -sẽ ba pe laam wĩĩ cã wa. U n pe pye ma yee: «Kãntraha neŋfa ma kuee n wãã pe ya ne, koo kãntraha nge ga too. Klo liifa ma kuee n wãã pe ya ne, loo klo nde wĩĩ saa waha gbihi nii ga yahasee ye ye. Nwoŋ neŋfa ma kuee n wãã pe ya ne, koo nwoŋ nge saha gbihi nii ga yahasee ye ye.
26 Sãndãpee yĩŋfua Setane ma nii u ya koho kla kar, u n wãã u ya ne. U fãnga saa waha ka yahasee ye ye, ke ga klaha-.
27 Ye yee n sãndãpee kar tege n kãã nawee- yĩŋ na, sãndãpee yĩŋfua Setane kẽ tuu koo fãnga wãã ra kẽ. Cĩĩnde sẽ ne ye. Mii loo sẽ ne ye, ye nampyeŋ- mpãy pe sãndãpee kar n tege, ye ma yee pe bya loo pye Setane fãnga kãmay na, poo gɛ ga ye yar pe yee, cĩĩnde sẽ ne ye.
28 Ta n ye yar: N sãndãpee kar tege n kãã nawee- yĩŋ na Yãhã Yrã Fãnga ne. Loo na, ye yai ye cã, Yãhã Yai pa wa ye ye.
29 Waa saha dye fãngafua waa kaha wo, u u wãn yuhu gbe mii, u sẽ cãã u pua yigi yaha wa ye. U ma -sẽ waha yia u na ma u pua, u ga waha u kaha wãn byɛ yuhu gbe u ye.
30 Wii ma yee u wee ra ne ye, woofua ma ra napĩĩ. Tesẽ, wii ma yee u saa koho le ra ye u nawee- wãã ba ra kẽ ye, woofua u pe kar n kãã ra na.
31 Loo ne, n ga ye yar nde ne: Yãhã ga waha nawee kapee- laha kãã u yĩŋ na, u yorpeer byɛ ne. Ma -sẽ yee, wii woo na tuu ga yorpeer pãã Yãhã Yrã Fãnga kẽ, Yãhã saa woofua nwo kapee nde laha kãã u yĩŋ na ye.
32 Nawee wii ma tee pãã u Nawee Puee wĩĩ na, Yãhã ga ba loo kapee laha kãã u yĩŋ na. Wii ma -sẽ tee pãã Yãhã Yrã Fãnga wĩĩ na, loo kapee nde saa laha kãã u yĩŋ na, nanga nge na tesẽ sukũhũ gaa ne ye.»
Nawee yɛ̃ kaplãŋ ma mii katyipua dyaŋ
(Luke 6.43-45)
33 Yesu n maha yee: «Katyiyũhũ koo ke puayɔ̃ sa. Ye ma pye katyipihi ne, ke ga naa puapihi sa ye kẽ. Nawee ga waha katyigi yãŋ cã ke pua na, pua wii ke n sa.
34 Nwoho terfa me ye ne! Ye pee, loo ne kayũhũ saha yi ye yɛ̃ wo ye. Nawee laam ke yĩĩ nkãy ne, koo kẽ ke n yi u yɛ̃ wo.
35 Nawee wii ma yɔ̃, kayũhũ ga naa n yi u laam wo, u n naa ke pye. Nawee wii ma pee, kapee- ga naa n yi u laam wo, u n tee naa n pye.
36 Ta n ye yar: Yãhã kasãhã per ma ba nɔ, mpãy pe naa kaplãŋ nkãy pãã ke sẽ yai wãpãã ne ye, Yãhã ga ba pe sãhã loo nde wĩĩ na.
37 Ye sẽ yãã, mboo wii kaplãŋ ma yɔ̃, ma ga ba wloho yi. Mboo wii kaplãŋ ma yee ke sẽ yɔ̃ ye, ma ga ba kuee le wo.»
Yahaseefa laanwɔ wĩĩ lii kɛ Yesu ye?
(Mar 8.11-12; Luke 11.29-32)
38 Loo kur ye, Yãhã kaiyarfa mpãy ma suhu Farisyɛ̃ mpãy ne, pe n Yesu pye ma yee: «Yĩŋfua, wo n traha ma laanwɔ wĩĩ laa pye, wo n yãŋ.»
39 Yesu n pe yɛ̃ wãã sya ma yee: «Yagaafa pee, pe sẽ maha n sroŋ Yãhã ye ye! Ma -sẽ yee poo n traha pe laanwɔ wĩĩ laa yãã yĩnde ne. Aye, laanwɔ wĩĩ laa saa pye ye n yãã yĩnde ne ye, mii lii syi sẽ ne le bii faale Yãhã kaplãŋ tɔ̃rfua Yonase dye ye.
40 Ye sẽ yãã, Yonase plii tãã pye yĩmplii tãã ne fuangbãŋ laha wo, ma bii yi u laam wo. Koo syi dyaŋ u Nawee Puee ga ba tugu le gbĩĩ wo, u plii tãã pye yĩmplii tãã ne le laam wo.
41 Yonase bii Yãhã yɛ̃ kapãn pãã faalefa Nenefufa ye. Pe n le luhu, ma koho klaha ma pe kapee- wãpyeŋ miy yaha. Yãhã kasãhã per maa nɔ, pe Nenefufa ga ba le pãã pe yee, yagaafa pe sẽ koho klaha ye, pe tee pye. Kaplãŋ nkãy tẽ -sẽ n pãã ye ye, ke tɛr Yonase wũhũ yaha.
42 Yãhã kasãhã per maa nɔ, faale Syeba kãntraha yĩŋfasya ga ba le pãã u yee, yagaafa pe sẽ koho klaha ye, pe tee pye. Woo bii yir deydey kui wo, ma pa faale yĩŋfua Salmuu fla na, ma bii u kacãyor luhu. Kaplãŋ nkãy tẽ -sẽ n pãã ye ye, ke tɛr Salmuu wũhũ yaha!»
Sãndũpee dur n pai mii?
(Luke 11.24-26)
43 Yesu n maha yee: «Sãndũpee ma pye nawee yĩŋ na, ma ba tege kãã u na, u sãndũpee ga ka drawaha fla wo, u ga tay naa n klaha, u ma teelaa yãã u nii naa n wũũ. U ma yee u sẽ teelaa yãã ye,
44 u ga yee tuu tɛr u niisaha gii yaha, u ga dur ga nii ke fla na. Loo na, tuu pye nawee wii yĩŋ na, ma ba tege kãã u na, u ga dur ga u fla na. U n gaha u nawee laam yãã mii nwonwaha dyaŋ pe ke pɛ, ma ke gbihi ta.
45 Loo na, u sãndũpee ga yir, u ga u nampyeŋ- kuasĩĩ mpãy yigi ba, mpãy pe maha pee woo na. Pe byɛ ga pe ya wãã ba nii u nawee yĩŋ na. U nawee wĩĩ ga pee le ta tɛr faale yaha. Yagaafa pe yee poo pee, pe wĩĩ ga ba nii koo syi.»
Yesu nna
(Mar 3.31-35; Luke 8.19-21)
46 Yesu naa n pãã nantãŋ nabuar ne, u nahafua n pa, Yesu cĩĩfa ne. Pe n kuee nkur ye. Pe naa n kɛ pe pãã Yesu ne.
47 Waa n ba Yesu pye, a u nahafua ma nkur ye tesẽ u cĩĩfa ne, pe n kɛ pe pãã u ne.
48 Yesu n ufua yɛ̃ wãã sya ma yee: «N ga ye yar mpãy poo pe sroŋ ma ta nahafua, ta cĩĩfa ne cĩĩnde.»
49 Loo na, u n kãnde kã u kãnyãrwai na ma yee: «Ye sẽ yãã, ta nahafua ma nwo wo, tesẽ ta cĩĩfa ne.
50 Mpãy pe ra Tuhufua Yãhã wũhũ pye, poofa pe ma ta cĩĩfa, ta syafa, ta nahafa.»