11
Jesús‑ni rigixxi'abie gasina ilhapiri'i tisa len Tata Do Yebáha
(Mt. 6:9-15; 7:7-11)
1 Ttu lidú do Jesús‑ni ata rilhapie tisa len Tata Do Yebáha. Tti chi uluxanie unnebie len benneha, nianna tti ra ttu ka benne rudhetinieha bie:
―Tata, bele'enttu ri'itu kini aka getu innetu len Tata Do Yebáha ttiba ben Juan‑ni bele'enie ka benne bedhetinieha.
2 Jesús‑ni nna ree ke:
―Tti innele len Tata Do Yebáha, aní innále:
Tata, ri'itu rugwetu lidhakalu kumu ankalu Diosi.
Utá, unnabia ri'itu.
3 Bete benne gotu ttu ttu sá.
4 Uxí elha xen lasi ge ka tulha ruintu
ttiba ri'itu gwa ridíbatu elha xen lasi ge ka nu abittu ruin tsekana len ri'itu.
Bittu ugwelhalu ixú yietu uintu nu satsa.
5 Nianna rágabe kana:
―Uindiri'i, ganna ttixka nuxa ttúle do ttu benne do tse lenle, nianna diale lisi benneha itú riluela ralee: “Betsi to, ulea ganna tsunna yettaxtila gelu‑na kia
6 kumu si bisia tte ttu benne ankabientu dabie gwelanni ri'itu, ttaka labí teeti bixa usigaa loe.”
7 Laaba ganna benne tee lhi'uha, lhi'uliba tebie nna ekabie innee: “Bittu utsetsinlu neti. Chiba yaya yo'o kia‑ni. Gwea nna chiba tee lania ka xi'inia‑ni. Labí aka chadhaa ki utea nu rinnabalu‑na.”
8 Neti ria, labí de do tse lenlu benneha nna chadhe utebie nu rinnabaluha; deruba nna ki abitturu utsetsinlu benneha, de nuha‑ruba nna gwayadhe nna utebie iyá nu rinnabaluha.
9 Laxkala neti ria le: gwalinnaba len Tata Do Yebáha, benneha nna gutebe nu rinnabaleha; gwalegila nna gwataxxakabale nu regilaleha. Gwalinne ro'o yo'oha nna gwadhalibakana kini ga'ale.
10 Kumu nuxaba benne ganna rinnabe ttu bixa nna gwa ridíbe nu rinnabeha lhe nuxaba benne ganna regilee ttu bixa nna gwa raxxakabe nu regileeha. Anágaba nna nuxaba benne ganna rinnebie ro'o yo'oha nna gwa ridhalibakana ra'abie.
11 ’Ganna nuxa ttúle ankale xxudi, ¿si gugwele xi'inleha gona ttu belha ra'aya lhe'eni lo yu ganna ttixka innabana gona belha?
12 ¿O si ganna ttixka innabana gona sitta, laa gugwegale nuha ttu ro'o chupa ki gona?
13 Ki lebi'i ankalale nu runi satsa nna gwa rugwebale ka xi'inle‑na nu tse rinnabakana, ¿titiala Tata geri'i do yebáha, guteba benneha Espíritu geeha len ka benne ganna innabake lenbie?
Rusiakana iki Jesús‑ni deki rixúnie Beelzebú‑ni kini rebeabie ka espíritu xxegwi lati ka benne
(Mt. 12:22-30; Mr. 3:20-27)
14 Jesús‑ni daabie rebeabie ttu espíritu xxegwi yu'u lati ttu nubiyú. Nu xxegwiha benna kini beya'an nubiyúha biría. Tti chi beriana lati nubiyúha nna benné ttebana. Ka benne se'e niha nna bebanabakanie tti bilákanie nuha.
15 Ttaka attu chupakana nna rálakana:
―Beelzebú nu anka xxana ka espíritu xxegwiha‑ba rixuin nuní kini rebeana ka espíritu xxegwi‑na.
16 Adíkana nna de ruinkana ki ku'ukane prueba kini ula'a ganna gwalí udhelha Tata Do Yebáha bie, de nuha nna unnabakana lenie unie ttu milagru.
17 Ttaka labie nna yuu gale nu rulaba lekaniha. Nianna tti ree kana:
―Ganna lhe'e ttu yiesi se'e la'a ka benne de ritilha len luesike, la'ania nna tse'e looba yiesiha lhe ganna ka benne se'e lhe'e ttu yo'o se'e la'ake de ritilha len luesike, la'ania nna tse'e loogabake.
18 Anágaba nu xxegwiha, ganna do ttilhabana len ka luesi xxegwi‑niha, la'ania nna labí aka geni innabiana ka nuha. Aní ria kumu lebi'i rale neti deki Beelzebú nu anka xxana ka espíritu xxegwiha‑ba rixúti kini rebeaya adí ka espíritu xxegwi‑na.
19 Ganna lebi'i rale deki neti rixúti Beelzebú‑ni ki rebeaya ka espíritu xxegwi yu'u lati ka benne, ganna rale aná nna ka benne gele‑na nna, ¿si nu xxegwiha‑gaba rixúkinna kini rebeakana ka espíritu xxegwi yu'u lati ka benne? Ko'o, labí. Gwalinnaba tisarugakana. Ka nuná innákana ganna si gwalí nu rale‑na.
20 Neti, Tata Do Yebáha‑ba runie kini rebeaya ka espíritu xxegwi yu'u lati ka benne. Nu runia‑ni runna liina deki chiba bisia Tata Do Yebáha len lebi'i kini innabie.
21 ’Ttixka ttu nubiyú ankana tipa nna duna denna espada geniha kini anuttu nu tatta'ana lhe'e yo'o geniha, la'ania nna iyába nu tua tsenna lhe'e yo'oha, lanú nu ga'a dhina nuha.
22 Ttaka ganna isina attu nu ankaruna tipa nna dhaana loni, nianna tti kuana lo náni espada nu dika odilána naha, nianna tti kuana iyá nu tee geniha nna kidhina nuha len ka benne.
23 ’Laxkala nu abittu du lenna netiha, nuha rigu'uba ni'ani neti nna nu abittu rute náni len neti ki ottupatu ka benne lo neda ge Tata Do Yebáha, nuha urio lálana ka benneha.
Jesús‑ni rigixxi'abie gasina ruin ttu espíritu satsa tti reyekina reta'a adakabana lati ttu benne
(Mt. 12:43-45)
24 ’Ttixka ttu espíritu satsa reriana lati ttu benne nna rekibana lo yu bisiha regilana ata eyaka leni, ttaka tti abíba raxxakanaha, nianna rana: “Eyekichilaa eya'aya lisia ata biriayaha.”
25 Tti eyekina esinnaha nna la'ania nna saxxakana benne beriana latieha chi doe anke ttiba ttu yo'o chi luba ra lhe'eni lhe chi yapa te xea lhe'eni lhe.
26 Nianna tti tsiana taxxína a gasi ka espíritu xxegwi, ka nu adírula satsa ruinkana tti lana. Nianna ga'akana tsu'ukana lati benneha. La'ania nna adírula satsa uni benneha attichula tti benie sisi'a tteha.
Karubáru ka benne rudoke tisa ge Tata Do Yebáha
27 Laka du Jesús‑ni ree aníha, nianna tti unne ttu benne nuila due lagwi ge ka benne tupa niha. Unnebie idisa, ree:
―¡Karubáru benne nuila bije lu lhe begasie lu lhe!
28 Ttaka lee nna bekabilee, ree:
―¡Karubárula ka benne ata gwa rudo nagake nu ra Tata Do Yebáha nna gwa rudoke tisa gebie lhe!
Rinnaba ka benne uin Jesús‑ni ttu milagru
(Mt. 12:38-42)
29 Tti chi rituparu ixe juisiru ka benne, nianna tti ra Jesús‑ni ke:
―Ka benne se'e nnanna satsaba ruinke de rinnabake unia ttu milagru xxeni kini unna liina deki Tata Do Yebáha udhelhe neti, ttaka labíru ula'ania ke bixa attu milagru, sunruba luesi nu gwate Jonás‑ni, sunruba luesi nuha gwalákanie.
30 Kumu nu gwate Jonás‑ni bixúna kini ugía le ka benne se'e Nínive‑ni geni. Anágaba neti benne daya yebáha nu sateaha ixúna kini tsia le ka benne se'e nnanna kia.
31 Nuila unnabiana ka yiesi se'e daka Sabá, ganna chi isia sá uin Tata Do Yebáha elhuxtisi ge ka benne se'e yiesi lo yu‑ni, la'ania nna eyadhana lo elhuttiha nna ukinnina ka benne se'e nnanna. Kumu lana idittuli dana nna betedo nagani ge elha rieni upa Salomón‑ni. Nnanna nna nii du ttu benne xxenirula ra lebie tti Salomón‑ni.
32 Anágaba ka benne use'e lhe'esi Nínive‑ni, ganna chi isia sá uin Tata Do Yebáha elhuxtisi ge ka benne se'e yiesi lo yu‑ni, la'ania nna eyadhagaba ka benneha lo elhuttiha nna ukinnike ka benne se'e nnanna. Kumu ka benneha gwa bodúbana ke ge nu benke nna bodaxxuke neda ge Tata Do Yebáha tti biyienkanie ka tisa utixxi'a Jonás‑ni. Nnanna nna nii du ttu benne xxenirula ra lebie tti Jonás‑ni nna a ria lele gebie.
Jesús‑ni rabie: “Ka iyya lori'i‑ni ankakana ttiba ttu xiani ge latiri'i”
(Mt. 6:22-23)
33 ’Lanú ttu benne do rugalhe iki ttu gi nu rudani, delo nna ukatsie ikini; nigaba ruttudhie ttu almoti ikini. ¿Laaba ganna teeki udoe nuha gwetsá kini iláni ka benne ga'a lhe'e yo'oha?
34 Ka iyya lolu‑na ankakana ttiba ttu xiani ge latilu. Ganna ka iyya lolu‑na ankakana tse, delába ganna tseba rilákinna, la'ania nna itúba latilu tsu'u xiani; ttaka ganna ka iyya lolu‑na abíba rilá tsekinna, la'ania nna itúbalu aka chulha.
35 De nuha nna biyú gelu ni kina chulhaba anka xiani yu'u latilu.
36 Kumu ganna itúba latilu yu'u xiani, ganna abittuba chulha anka, la'anialigaba nna itúbalu aka yien chará ule'ebalu ttiba rula'a ttu nu yu'u xiani latini.
Jesús‑ni rinnebie ge ka fariseo‑ni lhe ge ka nu rule'ekinna ka benne nu ra lo bia bennabiha lhe
(Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47)
37 Tti chi uluxani Jesús‑ni unnebie, nianna tti uxi ttu fariseo‑nie lhe'e lisiniha kini goe yetta lenna. Tti ute'e lhe'e yo'oha, nianna udoe ro'o mexaha.
38 Tti bilani fariseo‑ni deki labí utí ná Jesús‑ni ki goe yetta, nianna uka tébinna.
39 Ttaka Jesús‑ni nna ree na:
―Lebi'i ka fariseo, rochari tte xeaba latile, ruinbale ttiba nu rocharina kwe'e xigaha lhe kwe'e ye'enaha lhe, ttaka lhi'u lhe'e lastole nna saa tíba nu satsa ruinle lhe nu riguale ge ttu benne lhe.
40 ¡Aalexa nu yieti, a rieninle! ¿Si bi gwa yule deki benne benie latiri'iha, lagabe nuha benie lhi'u lhe'e lastori'i?
41 Lebi'i nu uinlale, itú iki itú lele gwalute nu tee gele len ka benne abittu geke tee kini aníha nna itú ttele eyarile.
42 ’¡Gwalíchi lele xa fariseo! Lebi'i do tsitsiba lele rutele len Tata Do Yebáha tsii por ciento ge ka gwadhi bela lhe ge ka ruda lhe ge adíru ka kuana ya'a rexú gele. Ttaka nna rixxulhabinle uinle nu dika ixú lhe rixxulhabinle akinle ge Tata Do Yebáha lhe. Nuníla rakaru doelha uinle nna abittugaba udhanle utele nu chi ruteleha.
43 ’¡Gwalíchi lele xa fariseo! Lebi'i ru'u lele kwiale lo ka xxila tseru se'e lhe'e ka yo'o ata rudhetile ka tisa ge Tata Do Yebáha, lhe anágaba raka lele latsiru inne ka benne gake le padiuxi atti reti'ake le lo ka neda‑na.
44 ’¡Gwalíchi lele, lebi'i ka nu rule'enle ka benne nu ra lo bia bennabi bodha'an Moisés‑ni lhe lebi'i ka fariseo lhe! Lebi'i ankale attiba ttu baa abittu rilána tena, laxkala meskiba rite ka benne ruleake loni nna labí yuke bixa yu'u lhi'u yu.
45 Nianna tti bekabi ttu ka nu rule'ekinna ka benne nu ra lo bia bennabi bodha'an Tata Do Yebáha len Moisés‑ni, rane:
―Maestru, tti ralu aná iyágaba getu nuná rinnelu.
46 Labie nna rabie kana:
―¡Anágaba lebi'i ka nu rule'enle ka benne nu ra lo bia bennabi‑na, gwalíchi lele! Kumu lebi'i ttiba ttu yua idi'i nuná rudelhale kwe'e ka benne tti ruinle doelha deki udoke tisa ge ttu nu labí dhaake udoke tisa geni, ttaka lebi'i nna niba ttu latti a raka lele udole tisa ge nu rule'ele‑na.
47 ’¡Gwalíchi lele! Lebi'i rusiale ka yo'o tse iki ka baa ge ka profeta betti ka benneola geleha.
48 Len nuná runna liile deki gwa ru'uba lele nu ben ka benneola geleha, kumu lakana bettikana ka profetaha nna lebi'i nna rusiale ka yo'o to iki ka baa ge ka benneha.
49 ’Laxkala Tata Do Yebáha, kumu de anke benne yuu, de nuha nna ree: “Neti idhelhaa ka profeta lhe ka apóstol lhe kini tsiake kixxi'akanie ka benne ka tisa kia, ttaka ttu chupake uttikana ke nna attu chupake nna dhu nookana ke.”
50 De nuha nna kwe'e ka benne se'e nnannaba udelhe reni ge iyá ka profeta bettikana attili sisi'a tte ure yiesi lo yu‑niha.
51 Dhulona len Abel‑ni nna axtaba Zacarías benne bettikana ata daa bekú lali'a ro'o yotu ge Tata Do Yebáha. De nuha nna neti ria, kwe'e ka benne se'e nnannaba udelha Tata Do Yebáha reni ge ka benneha.
52 ’¡Gwalíchi lele xa benne rule'enle ka benne nu ra lo bia bennabiha! Lebi'i chi ben gele elha rieni rute Tata Do Yebáha; ttaka nigaba lebi'i a rite denle lhe nigaba a rugwelhale tte dani adíru ka benne raka leke tte dákanie.
53 Tti ra Jesús‑ni aníha, ka nu rule'ekinna ka benne nu ra lo bia bennabiha lhe ka fariseo‑ni lhe yalhá bisa'a xxattakinna. Nianna udulokana bettisikinne nna ixeba nu unnaba tisakane.
54 Aníha ruinkana kini inittie bixa innábie kini anáchu nna tee ro'okani usiakana ikie ge ttu bixa.