2
Yeesu baloo dugwaa ilii day
Balalu hhakeesii, mutemi gu didiru Kaysaari Aguusito gu hhapee da Ruumi yaa ilafahhi tuba, hida goõ goó ibiidee hhapapu, doó tawaaline ha sirikariinii da Ruumi, umaiĩ koina digi faadiye. (Handikiruki gu umaiĩ gu hida gunaa tlaatleesoo, gwaay ca⁄u qatlay Kireniiyo giyaa ilii heedi gu didiru gu hhapee da Siiriya). Inkoo, hida sliimaa gi ki⁄iri yaamu koinay digaa ilii laqwali, umaiĩ koina digigi handikiru kay.
Teesaaqay, sa gimba Yoseefu yaa hiidayuumimoo gu afamaraa gu mutemi Dawdi, slime gi waaudi teꞌesaa tongoo da Nasareetigo da hhapee da Galilaayage waara, yade naqatloo yaamu gu Dawdi doó eteedine na Beteleheemu gu hhapee da Yudaayage waara. Yoseefu dugugi handikiru kay yade sliimaa haa Mariyaa, giyaay daamisi, slime daa guraꞌa. Inkoo Yoseefu haa Mariyaa giyaa ilii Beteleheemuge wanee, Mariyaa baloo dosi day dawaraa gi buꞌuti. Ina gii daadi naw gu badiisu, gugi ilacuudi hari qayroo, gugi tosaa qaatisidi khooslimoo daa ilii ⁄agiigine yakway. Yaa teesaaqay laqadi, sa gimba daqa yaa wantaaba mara gu dahaage.
Deꞌemiisee haa malayika
Teꞌesii hhapeteesii da Yudaayage, yaa wanay deꞌemiisee wakinay, gwaa ibimaamidee kweerage hhapeteesii. Inay yaati ga⁄aa⁄ayay raqoo gu kuꞌunaanay gooina hari amasi. Inkoo, cirakiray malayika gu Taataa Iliitleemu giyaagi iliica⁄i inay. Teꞌesii, wanqamee da Taataa Iliitleemu gii wanqasidi inay bareemoo sliimaa. Inay gi tlaꞌamuudiri hari khisla. 10 Malayika gi kaay sa inay tuba, “Hhanti tlaꞌamutay! Yuꞌudiyaa, ana sanguranti khay gimba gu hhou guraa khawa hhaꞌaloo da didiri daqa hida sliimaage. 11 Letuti, Beteleheemuge, yaamu gu Dawdi, Ilabuꞌumiisay dugungii day sa unkuray, ina na Kristu,* Looimoo gu Goõ. 12 Kara daqa doogunay laqaru gu maꞌasa gimbaki na nahiĩ tuba, Beteleheemuge hagoo slayday naw duguũ ilacuuy hari qayroo haa duguũ qaatisi khooslimoo doó ilii ⁄agine yakway.”
13 Cirakiray, raqa da didiri da malayika yaagii ca⁄adi rawgo, hingigi ilagaasidi haa malayikakee. Inay gonkoinaa gi tlaatleesiri daareesa Iliitleemu, kakaanay tuba,
14 “Iliitleemu dugu daareesiye rawaa gu rawge!
Kara khoorooge qasaw wane, daqa hida hhakaꞌay
saa laqami ha Iliitleemu hhoinay gosi gu didiru.”
15 Qariqaaqari malayikatee giyaa ilii ki⁄idi rawaa gu rawge, deꞌemiisetira hingigi wariikaayri inay haa inay tuba, “Paaree Beteleheemuge, ma arimaa kayni gimbaki gunii ca⁄u, sandii kaay ha Looimoo gu Goõ hari amoo da malayika.”
16 Teesaaqay, inay gi cira hadakayri Beteleheemuge. Qatlay giyaa ilii dayri, yade gi slayri Yoseefu haa Mariyaa, haa gi aniri nakira duguũ qaatisi khooslimoo doó ilii ⁄agine yakway. 17 Qatlay deꞌemiisetee giyaa ilii aniri nakee, gi ilakeesiri sa hida goõ gwaa teꞌesii waaree, gimba gu nakee sigaani kaay ha malayika. 18 Hida goõ gwaa akhasee gimbakee, daa ilakeesi ha deꞌemiisee gi bakaakairi hari khisla. 19 Inkoo, Mariyaa giyaati qaasidi muuna gosii, gimbakee goõ giyaati nikinkinta ilahudeemisu muuna gosii.
20 Deꞌemiisetira gi ki⁄idi daqa kuꞌunaanay gooinay, tay tooinaa daareemisiyay haa hhaꞌaleemisiyay Iliitleemu hari khisla, sa gimbakee sliimaa giyaa akhasiri haa giyaa aniri. Gu lou, idoo sigaa ilii kaay gooay, yaa teesaaqay hiica⁄i.
Yeesu leehhisaraa dosi mara gu didiruge gu Iliitleemu
21 Qatlay nakee, giyaa ilii buꞌudisi balalu gweleti gu daba⁄u gosi, gugi daba⁄iri. Teꞌesii inay gurigi ayiri uma na Yeesu. Hiĩ na uma Mariyaa sagaa kaay ha malayika, maguri ayidi, ina giyaa ilii kahhade hiiloawaraa.
22 Da hheꞌesi, balalu gi buꞌudiri gu ilabuusla da Yoseefu haa Mariyaa, idoo da iliiwane gooay sariyaa da Iliitleemu daa handikimi ha Musaa. Inay gugi leehhisiri nakee Yerusaleemuge, mara gu didiruge gu Iliitleemu, magu tlintiꞌisiri sa Taataa Iliitleemu. 23 Inay yaati yondiidiri, idoo daa ilii handikimi gooay sariyaa da Taataa Iliitleemu tuba, “Yaꞌay sliimaa gu hhawatee gu badiisasaa digi tlintiꞌisiye sa Taataa Iliitleemu.” 24 Slime inay hadisiyee sadaaka, idoo daa ilii handikimi gooay sariyaa da Taataa Iliitleemu tuba, hadisiyee “kunde cada baku haaoo cada da tlaba.”
Simi⁄ooni tletiruu gosi
25 Yuꞌudiyaa, Yerusaleemuge yaa wana heedi waku, uma gosi naa Simi⁄ooni gwaa kooma ibinaa daa tafaꞌadi haa gwaa gwagwa⁄aa⁄ama Iliitleemu. Ina yaa kona kwayru gu didiru gu arimaa afiigweedaraa da hida gu Israeeli. Kara, Muuna gu Iliitleemu yaa sliimaa wana haa ina. 26 Muuna gu Iliitleemu yaay tlaaꞌasi sa ina tuba, gwaaiyaaba, gi ilii kahhiye arimaa Kristu gu Taataa Iliitleemu. 27 Yoseefu haa Mariyaa guraa ilii khayri Yeesu waꞌay gu mara gu didiruge gu Iliitleemu, ma sugu yondiidiri, idoo daa iliislaiye gooay uo gu sariyaa. Letutee Simi⁄ooni gugi slayri teꞌesii, duguraani giyaadi ha Muuna gu Iliitleemu. 28 Simi⁄ooni gugi geregedi Yeesu dabaiĩ kosii, tay tosaa daareemisi Iliitleemu, kakaana tuba,
29 “Ye, Looimoo goori gu kooma ⁄uuru goõ, idoo gaa ilii faditi gooay,
inkoo, aareesi yondimiisay googu, ma gwaai hari qasaw,
30 sa gimba, gu lou haã arimi hari ilaa koi, ilabuꞌuru googu.
31 Ilabuꞌuriki gaa ilakhuukhuꞌusidi, pandaa da hida sliimaage,
32 yoóti cencee tleehhidi, daay tlaaꞌasa amamu koku gu lou, daqa hida gu hhapapu wakinayge.
Kara, ilabuꞌurukee haraati khay wanqamee daqa hida kokuu gu Israeeli.”
33 Taataa haa iyoo da Yeesu yaati bakairi gimbakeege gu Yeesu, daa kaay ha Simi⁄ooni. 34 Da hheꞌesi Simi⁄ooni gigi ⁄aafi inay, gi kaay daqa Mariyaage tuba, “Yuꞌudiyaa! Sa gimba gu Nakee hida wa⁄a gu Israeeli, maa huuiyay, kara wakinay maay tlayay. Ina laqaru gu kaaru tleehhidi, slime hida gu tlankiyay. 35 Teesaaqay, ina hiitlaaꞌasi ilahudaa gu muunaiĩ gu hida wa⁄a. Kara igi muuna googi dugumaa ilaqai hari khisla, dugunti muti pahha hari pangaa!”
Aana tletiruu gosi
36 Teꞌesii, slime daa wana tletimiisoꞌoo daa gaduti hari khisla, uma gosi naa Aana, hotu heedi waku uma gosi naa Fanuweeli gu motoliya da Aseeri. Qatlay dagaa ilii khabimi, yaa ibiti haa hhawata gosi koraraa fanqu, hhamaraa dosi naqatloo. 37 Teesaaqay yaati meti mogombitoꞌoo, qatlaykee naqatloo giyaa ilii konte koraraa mibeeri gweleti haa cigahha. Ina yaa waautiiba etaa mara gu didirugo gu Iliitleemu. Amasi haa tleemaa yaati yondimaamita sa Iliitleemu, hari amoo da firoo haa mawaraa ⁄agoo.
38 Qatlaykeesii lenge, Aana yaagi khaydi daqa dooinay marakeesii gu didiruge. Ina gi tlaatleesidi daareemisu Iliitleemu sa nakee, Yeesu. Ina gi cocoꞌodi gimba gu nakee daqa hida, gwaa iliipaꞌaaꞌamee tuba, Iliitleemu afiigweedi hida gu Israeeli.
Yoseefu haa Mariyaa ki⁄eemoo dooina Nasareetige
39 Yoseefu haa Mariyaa giyaa ilii hheꞌesiri gimba sliimaa, idoo daa ilii handikimi gooay ha sariyaa da Iliitleemu, inay gi tooinaa ki⁄iri tongoo dooinay Nasareeti da hhapee da Galilaayage waara. 40 Nakee, Yeesu gi diiray, kara Iliitleemu gi ilakoomi qawaraa ⁄uuru haa waaway wa⁄a. Slime hhoinay gu didiru gu Iliitleemu yaa sliimaa wana haa ina.
Yeesu mara gu didiruge gu Iliitleemu
41 Koraraa sliimaa Yoseefu haa Mariyaa yaati hhiyumaamidiyay Yerusaleemuge qatlay gu losona gu Pasaaka. 42 Qatlay Yeesu giyaa ilii kone koraraa mibi haa cada, inay gurigi hadakayri losonakeesii, idoo daa iliiwane gooay ou gooina. 43 Qariqaaqari losonakee giyaa ilii faaki, Yoseefu haa Mariyaa yaa tlaatleesiri hhiyuuma dooina da ki⁄araa ayage. Teesaaqay see, Yeesu gi meeti Yerusaleemuge, Yoseefu haa Mariyaa caahha see guba. 44 Inay yaati ilahudeesiri tuba, yaa wana sliimaa haa inay tla⁄aã gu raqa daa hhiyumaamida haa inay. Letutee inay gi ilakoniri khocu tlupu. Da hheꞌesi gugi tlaatleesiri daabiidu tla⁄aã gu hiidayuuma dooinay haa deneꞌee koinay gwaa sliimaa hhiyumaamidee. 45 Qatlay inay gwaa ilii slayriiba ina, cirakiray leẽ gi ki⁄iri Yerusaleemuge, tay gu tooinaa daabiidiyay.
46 Baloo da tamiige, Yeesu gugi slayri waꞌay gu mara gu didiruge gu Iliitleemu, hiĩ ibiidi haa maarimamaa da diini da Yahuudi. Teꞌesii giyaati itatiitimisi haa giyaati maamamisi inay, gimba giyaa kakaakaneei. 47 Hida goõ gwaa akhasee gimba gu Yeesu, yaati bakairi hari khisla, idoo giyaa ilii kone waaway, haa idoo giyaa ilii ilaki⁄ii⁄imisiye naraꞌa maamisu gu maarimamatee. 48 Qatlay Yoseefu haa Mariyaa, gwaa ilii aniri ina, yaati bakairi hari khisla. Iyoo dosi gugi maasidi tuba, “Nankoy, ugu sandii soꞌoyi laqadi taqay? Yuꞌudiyaa! Ana haa Taataa googu hati kona tlaꞌamee da didiri, haguti dabimaamidana ugu!”
49 Yeesu gi ilaki⁄isi inay tuba, “Ayi! Siniĩ soꞌoyi dabimaamitay? Haã caahhadiriibaslii tuba, ana kwanda ga waare mara gu didiruge gu Taataa gooii?” 50 Yoseefu haa Mariyaa yaa caahhiriiba maꞌaana da gimbakee Yeesu giyaa kaay sa inay.
51 Da hheꞌesi gi ki⁄i sliimaa haa inay Nasareeti naqatloo, balalu sliimaa giyaati itatiitimisi inay. Teꞌesii iyoo dosi, gimbakee sliimaa giyaati ilakonti ilahudeemisu muuna gosii. 52 Yeesu gi ilakoomi diirawa, tledewa haa waaway gosi gii roogidi. Kara gi slay hhoinay gu didiru pandaa da Iliitleemuge haa pandaa da hidage.
* 2:11 2:11 Kristu: Tiꞌii umaki Kristu hari Yunaanaisoo na Masiiya, maꞌaana dosi na Daa maakhi du⁄iya. 2:23 2:23 Yuꞌudii kitaabuu gu Hiica⁄araa 13:2, 12. 2:24 2:24 Yuꞌudii kitaabuu gu Gimba gu Walaawi 12:8. 2:38 2:38 hida gu Israeeli: Maꞌaana dosi hari uma waku na Yerusaleemu.