13
Titzalaj-pa ivánima riqꞌuin ri Dios y tibꞌanaꞌ ri nrajoꞌ jajaꞌ
Y chupan ri tiempo reꞌ icꞌo nicꞌaj vinak riqꞌuin ri Jesús, y ijejeꞌ xquitzijuoj cha ri xuꞌon ri Pilato chica nicꞌaj achiꞌaꞌ aj-Galilea. Ri Pilato xaꞌruquimisaj antok ja niquiyaꞌ ri chicop choch ri Dios, y ri quiquiqꞌuiel ri chicop y ri quiquiqꞌuiel ri achiꞌaꞌ reꞌ, xa jun xuꞌon cha.
Pero ri Jesús xuꞌej chica: ¿Ixreꞌ ntiꞌan pensar chi ri achiꞌaꞌ aj-Galilea reꞌ, quireꞌ xꞌan chica ruma ijejeꞌ más i-pecadores que chiquivach quinojiel ri aj-Galilea? Niꞌej cꞌa chiva: Man quireꞌ ta. Pero ixreꞌ vi xa man xtitzalaj ta pa ivánima riqꞌuin ri Dios y man ntiꞌan ta ri nrajoꞌ jajaꞌ, xa xquixbꞌaka jeꞌ chupan ri castigo pacheꞌ xaꞌbꞌaka-ve ijejeꞌ. Antok xaꞌcon ri i-dieciocho pacheꞌ cꞌo-ve ri estanque ri niꞌeꞌx Siloé cha, antok xtzak ri torre chiquij, ¿ixreꞌ ntiꞌan pensar chi más i-pecadores que chiquivach quinojiel ri nicꞌaj chic vinak ri icꞌo chireꞌ pa tanamet Jerusalén? Niꞌej cꞌa chiva: Man quireꞌ ta. Pero ixreꞌ vi xa man xtitzalaj ta pa ivánima riqꞌuin ri Dios y man ntiꞌan ta ri nrajoꞌ jajaꞌ, xa can xquixbꞌaka jeꞌ chupan ri castigo pacheꞌ xaꞌbꞌaka-ve ijejeꞌ.
Ri parábola (cꞌambꞌal-tzij) chirij ri jun mata víquix ri man jun roch nuyaꞌ
Y ri Jesús xutzijuoj jun parábola (cꞌambꞌal-tzij) chiquivach, y xuꞌej: Cꞌo jun ache ruticuon jun mata víquix ri pa rulief, y xalka chuxieꞌ ri chieꞌ chi xalrucanuj roch, y man jun roch xril. Rumareꞌ ri rajaf ri ulief xuꞌej cha ri ache ri nisamaj riqꞌuin: Oxeꞌ yan junaꞌ in-patanak chi nalcanuj roch ri chieꞌ reꞌ, y man jun bꞌay ruyoꞌn ta jun roch. Rumareꞌ más otz tachayo-el. ¿Chica xticꞌatzin-ve la xa joꞌc nuqꞌuis ruchukꞌaꞌ ri ulief? Pero ri samajiel xuꞌej cha ri rajaf: Tayaꞌ chic can ri junaꞌ va. Nicꞌot-na ri ulief chuxieꞌ y niyaꞌ na avuona chuxieꞌ. Xa nuyaꞌ roch, otz. Y xa man xtuyaꞌ ta roch, cꞌajareꞌ tachayo-el, xchaꞌ ri samajiel.
Ri Jesús nuꞌon sanar jun ixok luculic rij chupan jun kꞌij richin uxlanien
10 Y chupan jun kꞌij richin uxlanien, ri Jesús nucꞌut chiquivach ri vinak ri ruchꞌabꞌal ri Dios, chupan jun sinagoga. 11 Y chiquicajol ri vinak ri quimaluon-quiꞌ chireꞌ, cꞌo jun ixok ri cꞌo dieciocho junaꞌ tiyavaj-pa. Ri ixok reꞌ luculic rij, y man nitiquir ta nipiꞌieꞌ choj. Ri ixok quireꞌ rubꞌanun ruma jun itziel espíritu bꞌanayuon cha. 12 Pero antok ri Jesús xutzꞌat ri ixok reꞌ, xrayuoj y xuꞌej cha: Nuoya, vacame at libre choch ri ayabꞌil.
13 Y xuyaꞌ rukꞌaꞌ paroꞌ ri ixok. Y ri ixok ja xyukutaj ri rij y otz xpiꞌieꞌ. Y ri ixok xuyaꞌ rukꞌij ri Dios. 14 Pero ri ache principal chupan ri sinagoga xpa royoval ruma ri Jesús xuꞌon sanar ri ixok chupan jun kꞌij richin uxlanien; rumareꞌ ri ache reꞌ xuꞌej chica ri vinak ri quimaluon-quiꞌ chireꞌ: Ri semana rucꞌuan vakiꞌ kꞌij chi nkusamaj. Y chupan ri vakiꞌ kꞌij reꞌ quixpa chi nquixꞌan sanar, y man ja ta chupan jun kꞌij richin uxlanien.
15 Pero ri Ajaf Jesús xuꞌej cha: Ixreꞌ xa caꞌyeꞌ ipalaj. ¿Man came nquiꞌquir ta el ri iváquix o ri iquiej chupan jun kꞌij richin uxlanien, richin nquixꞌa chi ntiyaꞌ quiyaꞌ? 16 Ri jun ixok reꞌ rumáma can ri Abraham, y ri Satanás cꞌo dieciocho junaꞌ tuluc-pa. ¿Man otz ta came chi niꞌan sanar chupan jun kꞌij richin uxlanien?
17 Antok ri Jesús xuꞌej quireꞌ, quinojiel ri itziel ncaꞌtzꞌato richin xaꞌqꞌuix-ka. Pero ri nicꞌaj chic vinak niquicuot cánima, ruma ri Jesús nem samaj ri nuꞌon.
Ri parábola (cꞌambꞌal-tzij) chirij ri ijaꞌtz richin ri mostaza
(Mt. 13:31-32; Mr. 4:30-32)
18 Y ri Jesús xuꞌej: ¿Choj-iqꞌuin junan ri ru-reino ri Dios? ¿Y choj-iqꞌuin niꞌan comparar? 19 Xa junan riqꞌuin ri ijaꞌtz richin ri mostaza ri xutic can jun ache pa rulief. Antok xqꞌuiy, can incheꞌl jun nem chieꞌ xuꞌon y ri chicop ri cꞌo quixicꞌ niquiꞌan quisuoc chukꞌaꞌ.
Ri parábola (cꞌambꞌal-tzij) chirij ri levadura
(Mt. 13:33)
20 Y ri Jesús xuꞌej jeꞌ: ¿Choj-iqꞌuin niꞌan comparar ri ru-reino ri Dios? 21 Xa junan riqꞌuin ri levadura ri niruma-pa jun ixok y nuyaꞌ chupan oxeꞌ medida harina y nuxol-riꞌ chupan nojiel, xchaꞌ ri Jesús.
Ri puerta coꞌl-oc roch
(Mt. 7:13-14, 21-23)
22 Y ri Jesús xutzꞌom chic bꞌay chi niꞌa pa tanamet Jerusalén. Y nutzijuoj ri ruchꞌabꞌal ri Dios pa tak nimaꞌk tanamet y pa tak aldeas pacheꞌ nakꞌax-ve. 23 Y cꞌo jun ri xcꞌutun cha ri Jesús, y xuꞌej cha: Ajaf, ¿man iqꞌuiy ta ri xcaꞌcolotaj? Pero ri Jesús chica quinojiel xchꞌo-ve, y xuꞌej: 24 Can titijaꞌ ikꞌij chi nquixuoc chupan ri puerta ri coꞌl-oc roch; ruma niꞌej cꞌa chiva chi iqꞌuiy cꞌa vinak xticajoꞌ xcaꞌuoc chupan ri puerta reꞌ, pero man xcaꞌtiquir ta xcaꞌuoc. 25 Y antok ri Ajaf xtipalaj-pa y xtalrutzꞌapij can ri puerta, ixreꞌ ri majaꞌ quixuoc riqꞌuin, xticꞌoscꞌa-apa y xtiꞌej-apa: Ajaf, Ajaf, tajakaꞌ ri puerta chakavach. Pero jajaꞌ xtuꞌej-pa chiva: Man vataꞌn ta pacheꞌ ix-patanak-ve. 26 Y ixreꞌ xtiꞌej-apa cha: Ojreꞌ ri xojvaꞌ y xkakun yaꞌ aviqꞌuin. Y pa tak bꞌay richin ri katanamit, chireꞌ xacꞌut-ve ri ruchꞌabꞌal ri Dios. 27 Pero jajaꞌ xtuꞌej-pa chiva: Xinꞌej yan chiva chi inreꞌ man vataꞌn ta pacheꞌ ix-patanak-ve. Quixiel-el viqꞌuin, ruma ixreꞌ joꞌc itziel tak kax ri ntiꞌan, xticha-pa. 28 Y antok xquiꞌtzꞌat ri Abraham, ri Isaac, ri Jacob y quinojiel ri profetas ri xaꞌcꞌujieꞌ ojier can tiempo, chi icꞌo pa ru-reino ri Dios; chireꞌ xquixuokꞌ y xtikꞌachꞌachꞌiej ivoray ruma xixcꞌujieꞌ can juviera. 29 Ruma xcaꞌpa vinak oriente, occidente, norte y sur ri in-quiniman. Ijejeꞌ xcaꞌbꞌatzꞌuyeꞌ chirij ri mesa pa ru-reino ri Dios. 30 Y nicꞌaj ri icꞌo pa ruqꞌuisbꞌal vacame, xcaꞌcꞌujieꞌ nabꞌayal y nicꞌaj ri icꞌo nabꞌayal vacame, xcaꞌcꞌujieꞌ pa ruqꞌuisbꞌal, xchaꞌ ri Jesús.
Ri Jesús ncaꞌrokꞌiej ri vinak aj-Jerusalén
(Mt. 23:37-39)
31 Y chupan ri mismo kꞌij reꞌ, icꞌo nicꞌaj achiꞌaꞌ fariseos ri xaꞌlka riqꞌuin ri Jesús, y xquiꞌej cha: Catiel-el vaveꞌ chaꞌnin, ruma ri Herodes nrajoꞌ ncaruquimisaj, xaꞌchaꞌ cha.
32 Pero ri Jesús xuꞌej chica ri achiꞌaꞌ reꞌ: Quixꞌin y tiꞌej cha ri rey reꞌ, ri incheꞌl jun zorra, chi inreꞌ cꞌa xcaꞌnvalasaj itziel tak espíritus y cꞌa xcaꞌnꞌan sanar jeꞌ ri ncaꞌyavaj vacame y chuaꞌk, y cabꞌij xtinqꞌuis rubꞌanic ri samaj reꞌ. 33 Inreꞌ nicꞌatzin chi niꞌan seguir ri nubꞌiey vacame, chuaꞌk y cabꞌij. Can nicꞌatzin chi nquibꞌaka pa tanamet Jerusalén, ruma jun profeta manak cheꞌl xticon chupan jun chic tanamet.
34 Y xuꞌej cꞌa chiquij ri vinak ri icꞌo Jerusalén: Aj-Jerusalén, aj-Jerusalén, ¿karruma nquiꞌquimisaj ri profetas? ¿Karruma nquiꞌquimisaj cha abꞌaj ri ncaꞌrutak-pa ri Dios chiꞌicajol? Incheꞌl jun quitie-acꞌ ncaꞌrumol ri chꞌitak ral chuxieꞌ ri ruxicꞌ, inreꞌ qꞌuiy mul xinvajoꞌ xixmol ta viqꞌuin, pero ixreꞌ man xivajoꞌ ta. 35 Vacame ri ivachuoch xticꞌujieꞌ can abandonado. Y ketzij niꞌej chiva chi man xquinitzꞌat ta chic, hasta cꞌa xtalka-na ri kꞌij antok xtiꞌej: ¡Bendito ri patanak pa rubꞌeꞌ ri Ajaf Dios! xchaꞌ ri Jesús.
13:14 Ex. 20:9-10; Dt. 5:13-14. 13:27 Sal. 6:8. 13:28 Mt. 22:13; 25:30. 13:29 Mt. 8:11-12. 13:30 Mt. 19:30; 20:16; Mr. 10:31. 13:32 Ri tzij “zorra” nrajoꞌ nuꞌej: Jaꞌal rataꞌn nuꞌon engaño. 13:35 Sal. 118:26.