5
Jun milagro nibꞌanataj, qꞌuiy car niquiya-quiꞌ
(Mt. 4:18-22; Mr. 1:16-20)
Y jun kꞌij, antok ri Jesús cꞌo chuchiꞌ ri lago Genesaret rubꞌeꞌ, qꞌuiy vinak xaꞌbꞌaka riqꞌuin y niquipitzꞌ, ruma nicajoꞌ nicaꞌxaj ri ruchꞌabꞌal ri Dios. Pero jajaꞌ xutzꞌat-apa caꞌyeꞌ barcos icꞌo can chuchiꞌ ri lago, y man jun icꞌo chiquipan, ruma ri cajaf ri barcos reꞌ i-tzꞌamoy-car, y ri huora reꞌ niquichꞌaj ri quiyaꞌl. Y jun chiquivach ri barcos reꞌ richin ri Simón. Y chupan ri ru-barco ri Simón xuoc-ve ri Jesús. Y jajaꞌ xuꞌej cha ri Simón chi tiꞌa-apa bꞌaꞌ paroꞌ ri yaꞌ. Y jajaꞌ xtzꞌuye-ka chupan ri barco y xaꞌrutijuoj-ka ri vinak riqꞌuin ri ruchꞌabꞌal ri Dios. Antok ri Jesús xtanieꞌ chi nichꞌoꞌ chica ri vinak reꞌ, ja xuꞌej cha ri Simón: Jo-apa pacheꞌ nem kajnak ri yaꞌ, y quiꞌiya-ka ri iyaꞌl chi nquiꞌtzꞌom car.
Pero ri Simón xuꞌej cha ri Jesús: Maestro, ojreꞌ jun akꞌaꞌ xojcꞌasieꞌ chi xaꞌkacanuj car, y man jun xaꞌkatzꞌom. Pero ruma atreꞌ ncaꞌeꞌn chi kaya-ka ri yaꞌl pa yaꞌ, nakaya-ka cꞌa.
Y antok xquicꞌak-ka ri yaꞌl chupan ri yaꞌ, can iqꞌuiy car xaꞌuoc chupan ri yaꞌl, y rumareꞌ ri yaꞌl can nikꞌachꞌitaj ruma ri calal ri car. Rumareꞌ xquiꞌan-apa señas chica ri cachꞌil ri icꞌo chupan ri jun chic barco, chi ncaꞌpa chi ncaꞌquitoꞌ. Ri cachꞌil xaꞌpa y ri caꞌyeꞌ barcos xaꞌquinojsaj chi car. Rumareꞌ ri barcos reꞌ xa jubꞌaꞌ ma ncaꞌa chuxieꞌ yaꞌ. Y antok ri Simón Pedro xutzꞌat ri xbꞌanataj, jajaꞌ xxuquieꞌ choch ri Jesús, y xuꞌej cha: Ajaf, inreꞌ xa in jun ache pecador, man otz ta chi ncacꞌujie-pa viqꞌuin.
Can ruma ri qꞌuiy car ri xaꞌquitzꞌom ri kꞌij reꞌ, ri Simón y ri i-bꞌanak riqꞌuin, can xquixiꞌij-quiꞌ, 10 y quireꞌ mismo xquiꞌan ri Jacobo y ri Juan, ri i-rucꞌajuol ri Zebedeo, ri icꞌo riqꞌuin ri Simón. Rumareꞌ ri Jesús xuꞌej cha ri Simón: Man taxiꞌij-aviꞌ ruma ri xatzꞌat. Desde vacame xcaꞌcanuj vinak chi nquinquinimaj.
11 Y ri achiꞌaꞌ reꞌ xaꞌquicꞌam-pa ri qui-barcos cꞌa chuchiꞌ ri yaꞌ, xquiyaꞌ can ri quisamaj y xaꞌa riqꞌuin ri Jesús.
Ri Jesús nuꞌon sanar jun ache ri cꞌo ri yabꞌil lepra chirij
(Mt. 8:1-4; Mr. 1:40-45)
12 Y antok ri Jesús cꞌo chupan jun tanamet, xalka jun ache riqꞌuin ri cꞌo ri yabꞌil lepra chirij. Ri ache reꞌ joꞌc xutzꞌat ri Jesús, ja xxuquie-ka choch y xulucubꞌa-ka ri rujaluon cꞌa pan ulief y nucꞌutuj favor, xuꞌej cha: Ajaf, xa navajoꞌ, cꞌo cheꞌl nquinaꞌan sanar.
13 Ri Jesús ja xuyuk-apa ri rukꞌaꞌ y xutzꞌom-apa ri ache y xuꞌej cha: Nivajoꞌ chi ncacꞌachoj. Tiqꞌuis-el ri yabꞌil reꞌ chavij, xchaꞌ cha. Y joꞌc xuꞌej quireꞌ ri Jesús, ja xqꞌuis-el ri yabꞌil lepra chirij ri ache. 14 Y ri Jesús xuꞌon mandar cha chi man tutzijuoj chica ri vinak ri xbꞌanataj riqꞌuin. Y xuꞌej jeꞌ cha: Vacame choj caꞌin, acꞌutu-aviꞌ choch ri sacerdote, y tayaꞌ ri nuꞌej chupan ri ru-ley ri Moisés, chi quireꞌ nikꞌalajin chiquivach chi at otz chic vacame, xcha-el cha.
15 Pero ri Jesús más cꞌa xꞌa rutzijoxic, y qꞌuiy vinak niquimol-quiꞌ riqꞌuin ruma nicajoꞌ nicaꞌxaj ri ruchꞌabꞌal ri Dios y ruma nicajoꞌ chi ncaꞌan sanar ruma jajaꞌ. 16 Y jajaꞌ niꞌa pacheꞌ manak vinak, chi nuꞌon orar.
Ri Jesús nuꞌon sanar jun ache paralítico
(Mt. 9:1-8; Mr. 2:1-12)
17 Y jun kꞌij antok ri Jesús nucꞌut ri ruchꞌabꞌal ri Dios, i-tzꞌuyul-apa nicꞌaj achiꞌaꞌ fariseos y nicꞌaj maestros richin ri ley. Icꞌo chiquivach ijejeꞌ ri i-patanak pa tak aldeas ri icꞌo chupan Galilea, icꞌo i-patanak pa tanamet Jerusalén y icꞌo i-patanak nicꞌaj chic tanamet ri icꞌo Judea. Y ri Jesús can cꞌo ri ru-poder ri Ajaf Dios riqꞌuin chi ncaꞌruꞌon sanar ri ncaꞌyavaj. 18 Y icꞌo nicꞌaj achiꞌaꞌ quicꞌamun-pa jun ache ri paralítico ru-cuerpo, choch jun camilla. Y ijejeꞌ xcajoꞌ ta xaꞌuoc pa jay cꞌa riqꞌuin ri Jesús, chi niquiyaꞌ ri ache paralítico choch. 19 Pero ri achiꞌaꞌ reꞌ man xaꞌtiquir ta xaꞌuoc, ruma iqꞌuiy ri vinak quimaluon-quiꞌ chireꞌ. Mareꞌ xaꞌjotie-el paroꞌ ri jay, y xquicꞌan-el jubꞌaꞌ ri ruveꞌ. Y xquikasaj-ka ri camilla ri cꞌo ri ache ri paralítico ru-cuerpo choch, cꞌa choch ri Jesús xbꞌaka-ve-ka, chireꞌ chiquicajol ri vinak. 20 Y antok ri Jesús xutzꞌat chi ri achiꞌaꞌ ri i-cꞌamayuon-pa quicukubꞌan quicꞌuꞌx riqꞌuin, ja xuꞌej cha ri ache ri paralítico ru-cuerpo: Ache, ri a-pecados xaꞌan perdonar.
21 Entonces ri achiꞌaꞌ escribas y ri achiꞌaꞌ fariseos ja xquiꞌan-ka pensar: ¿Chica cꞌa ache va? ¿Y karruma nuꞌon chi jajaꞌ ri Dios, ruma joꞌc ri Dios nibꞌano perdonar pecados?
22 Ri Jesús can rataꞌn ri niquiꞌan pensar ri achiꞌaꞌ reꞌ, mareꞌ xuꞌej chica: ¿Karruma quireꞌ ntiꞌej pa tak ivánima? 23 ¿Chica ri más fácil, niꞌej: Ri a-pecados niꞌan perdonar, o niꞌej: Capalaj y caꞌin? 24 Vacame cꞌa, chi ntivatamaj chi ri Xtak-pa chicaj chi xalax chiꞌicajol can cꞌo poder riqꞌuin chi nuꞌon perdonar pecados, (jareꞌ antok ri Jesús xuꞌej cha ri ache paralítico): Chava atreꞌ niꞌej: Capalaj, tavucꞌuaj ri a-camilla y caꞌin chavachuoch, xchaꞌ cha.
25 Chaꞌnin xpalaj chiquivach quinojiel ri vinak ri quimaluon-quiꞌ chireꞌ, xucꞌol-el ri camilla ri choj choch cotzꞌobꞌan-ve-pa, y xꞌa chirachuoch, nuyaꞌ cꞌa rukꞌij ri Dios. 26 Y quinojiel ri vinak ri quimaluon-quiꞌ chireꞌ, can xaꞌchapataj, y xquiyaꞌ rukꞌij ri Dios, y quixiꞌin-quiꞌ niquiꞌej: Chupan va jun kꞌij va xaꞌkatzꞌat milagros ri man jun bꞌay katzꞌatuon.
Antok xayox ri Leví (Mateo)
(Mt. 9:9-13; Mr. 2:13-17)
27 Después ri xbꞌanataj, ri Jesús xiel-pa chireꞌ y xutzꞌat jun ache maloy-impuestos. Ri ache reꞌ rubꞌinan Leví, y tzꞌuyul choch jun chꞌacat chi numol ri impuestos ri ncaꞌtuoj can. Y ri Jesús xuꞌej cha: Joꞌ viqꞌuin.
28 Y jajaꞌ xpalaj-pa ri pacheꞌ tzꞌuyul-ve, xuyaꞌ can nojiel ri cꞌo chireꞌ, y xꞌa riqꞌuin ri Jesús.
29 Y ri Leví xuꞌon jun namakꞌej pa rachuoch richin ri Jesús. Xaꞌrayuoj iqꞌuiy ri maloy-impuestos y nicꞌaj chic vinak. Y quinojiel icꞌo chirij ri mesa riqꞌuin ri Jesús y quiqꞌuin ri ru-discípulos. 30 Y ri achiꞌaꞌ escribas y ri achiꞌaꞌ fariseos qꞌuiy tzij niquiꞌej-apa chiquij ri discípulos. Niquiꞌej-apa chica: ¿Karruma ixreꞌ nquixvaꞌ quiqꞌuin ri maloy-impuestos y quiqꞌuin ri vinak ri aj-bꞌanoy-pecado niꞌeꞌx chica?
31 Pero ri Jesús xuꞌej chica ri achiꞌaꞌ fariseos y ri achiꞌaꞌ escribas: Ri man ncaꞌyavaj ta man nicꞌatzin ta jun doctor chica, xa ja ri ncaꞌyavaj. 32 Inreꞌ man xipa ta chi ncaꞌnvayuoj ri choj quicꞌaslien choch ri Dios, xa ja ri cꞌo qui-pecados, chi nitzalaj-pa cánima riqꞌuin ri Dios y niquiꞌan ri nrajoꞌ jajaꞌ, xchaꞌ chica.
Icꞌo ri ncaꞌcꞌutun chirij ri ayuno
(Mt. 9:14-17; Mr. 2:18-22)
33 Entonces ri achiꞌaꞌ fariseos y ri achiꞌaꞌ escribas xquiꞌej cha ri Jesús: ¿Karruma ri ru-discípulos ri Juan el Bautista qꞌuiy mul niquiꞌan ayuno y oración, y quireꞌ jeꞌ niquiꞌan ri qui-discípulos ri achiꞌaꞌ fariseos, pero ri a-discípulos atreꞌ man quireꞌ ta niquiꞌan, xa siempre ncaꞌvaꞌ? xaꞌchaꞌ cha.
34 Y ri Jesús xuꞌej chica: ¿Acaso nquixcovin ntiꞌan chi niquiꞌan ayuno ri i-bꞌanun invitar pa jun cꞌulubꞌic antok xa cꞌa cꞌo ri alaꞌ ri xcꞌulieꞌ chiquicajol? 35 Pero xtalka ri kꞌij antok ri alaꞌ reꞌ xtalasas-el chiquicajol, cꞌajareꞌ xtiquiꞌan ayuno.
36 Ri Jesús xucusaj jeꞌ jun parábola (cꞌambꞌal-tzij) chiquivach: Man jun nralasaj-el jun cꞌojobꞌal cha jun tziak cꞌacꞌacꞌ chi nucꞌojobꞌiej jun tziak ri xa tziaꞌk chic; ruma xa nuꞌon quireꞌ, man otz ta nuꞌon cha ri tziak cꞌacꞌacꞌ ruma nurakꞌachꞌij. Y quireꞌ jeꞌ jun tziak cꞌacꞌacꞌ man otz ta nuꞌon riqꞌuin jun ri xa tziaꞌk chic. 37 Y man jun niyoꞌn cꞌacꞌacꞌ vino chupan jun tzꞌun yacbꞌal-yaꞌ ri xa tziaꞌk chic. Ruma xa quireꞌ niꞌan cha, ri tzꞌun xa man nuyuk ta chic riꞌ; ri tzꞌun xa nikꞌachꞌitaj y ja niqꞌuis-el ri vino chupan. Y ri tzꞌun jeꞌ man jun chic xticꞌatzin-ve. 38 Pero chupan jun cꞌacꞌacꞌ tzꞌun yacbꞌal-yaꞌ, otz niyaquieꞌ cꞌacꞌacꞌ vino, ruma ri tzꞌun reꞌ cꞌa nuyuk-riꞌ jaꞌal y man nikꞌachꞌitaj ta. Ri vino niyaquieꞌ jaꞌal chupan. 39 Y man jun ri nukun vino ri ya cꞌo tiempo yacal, xtirajoꞌ ta nukun ri cꞌacꞌacꞌ vino después. Ruma xa xtuꞌej: Ri vino ri cꞌo tiempo yacal jareꞌ ri más otz, xtichaꞌ.
5:3 Mt. 13:1-2; Mr. 3:9-10; 4:1. 5:5 Jn. 21:3. 5:6 Jn. 21:6. 5:14 Lv. 14:1-32. 5:30 Lc. 15:1-2.