འི༌ སྤེ༌ཆའེ༌ མིང༌ རུཐ༌, འི༌ རུངས༌སི༌ ནང༌ང༌ ཡོད༌ཁན༌ ཁག༌ཅན༌ མི༌, མོ༌འབ༌མ༌ བུ༌མོ༌, གྱལ༌པོ༌ དཱ༌བིད༌དི༌ ཨ༌བི༌ ཡང༌ གཙོ༌བོ༌ ཡེ༌ཤུའི༌ ཕ༌མེས༌པོ༌ རུཐ༌ཐི༌ ༼མད༌ཐཱ༌ 1:1,5༽ གྱབ༌ནེ༌ བོར༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌།

ཨིས༌ར༌ཨེལ༌ལི༌ ནང༌ང༌ སྐྱོབ༌ཁན༌ གོ༌ཁྲིད༌གུན༌ ཡོད༌ཏུས༌, དཀོན༌མཆོག༌ག༌ ཨིད༌ཤེས༌ མེད༌ཁན༌ དང༌ ཁོང༌ངི༌ ཁའ༌ མི༌ཉན༌ཅེས༌སི༌ ཏུས༌ལ༌ འི༌ རུངས༌པོ༌ ཇུངས༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌། ཏེ༌ཟུག༌ ཏུས༌སི༌ ནང༌ང༌ དཀོན༌མཆོག༌ག༌ ཨིད༌ཤེས༌ཅན༌ དང༌ ཁའ༌ཉན༌ཁན༌ མི༌ ཡོད༌ཁན༌བོ༌, མོ༌འབ༌མ༌ རུཐ༌ དང༌ ཨིས༌ར༌ཨེལ༌པ༌ བོ༌འཟ༌སི༌ མི༌ཚེ༌ གྱུད༌ཏེ༌ ཐོང༌ང༌ནོག༌། རུཐ༌ དང༌ བོ༌འཟ༌སི༌ མི༌ཚེ༌ ཕུད༌ ཚུལ༌བོ༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ ཁོང༌རང༌ངི༌ མི༌གུན༌ལ༌ ཀ༌ཟུག༌ མི༌ཚེ༌ཞིག༌ ཕུད༌ མོལ༌ཁན༌ནི༌ སྤེ༌ཞིག༌ ཨིན༌ནོག༌ ཏེ༌བོ༌ དཀོན༌མཆོག༌ག༌ ཨིད༌ཤེས༌ ཅོས༌ཏེ༌ ཁོང༌ངི༌ བཀའ༌ དང༌ བཀའ༌ཁྲིམས༌གུན༌ ཁའ༌ཉན༌ཏེ༌ མི༌ཚེ༌ ཕུད༌ཅེས༌།

འི༌ སྤེ༌ཆ༌ བྲི༌ཁན༌ནི༌ མི༌ དང༌ ཏུས༌པོ༌ ཏན༌ཏན༌ གྱུས༌ མེད༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌། ཨིབ༌རི༌པའེ༌ ཆོས༌སི༌ ནང༌ང༌ ཁས༌པ༌ གུན༌ནི འི༌ སྤེ༌ཆ༌ ལུང༌སྟོན༌པ༌ ས༌མུ༌འེལ༌ལི༌ བྲིས༌ཁན༌བོ༌ ཨིད༌ཤེས༌ ཅོའ༌ནོག༌ ཨིན༌ནའང༌ འི༌བོ༌ མན༌ སྲིད༌ཅེས༌ ཨིན༌ནོག༌ ཅིའ༌ཟེར༌ན༌ འི༌ སྤེ༌ཆའེ༌ སྟིང༌ཇུག༌པོའེ༌ཀ༌ དཱ༌བིད༌དི༌ མིང༌ རྗོད༌ཏེ༌ ཡོད༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌, ཁོ༌ ས༌མུ༌འེལ༌ ཀྲོངས༌ཏེ༌ སྟིང༌ནེ༌ མ༌ནེ༌ གྱལ༌པོ༌ མ༌གྱུར༌། ས༌མུ༌འེལ༌ ཡ༌ སུ༌ཞིག༌གི༌ ༼1,100-900 BC༽ བྲིས༌ཏེ༌ ཨིན༌ནའང༌, འི༌ སྤེ༌ཆ༌ བྲི༌ཁན༌བོ༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ ཏམ༌པའེ༌ ཐུག༌ཉིད༌དི༌ ཁྲིད༌ད༌ ཛད༌ཁན༌བོ༌ སལ༌པོ༌ ཧ༌གོའ༌ནོག༌། ཀྲང༌པོ༌ དཀོན༌མཆོག༌ག༌ ཨིད༌ཤེས༌ ཅོས༌ཏེ༌ ཁའ༌ཉན༌ཏེ༌ མི༌ཚེ༌ ཕུད༌ཁན༌གུན༌ནི༌ ནང༌ནེ༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ ཅིན༌ལབས༌ ལུད༌ཏེ༌ ཞན༌མི༌ མང༌པོའང༌ ཐོབ༌ཅེས༌ ཧ༌གོ༌ཅེས༌ལ༌ འི༌བོ༌ བྲི༌ཅུག༌ག༌ ཛད༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌།

སྤེ༌ཆ༌ བྲི༌ཁན༌བོའེ༌ ཨིས༌ར༌ཨེལ༌པ༌ བོ༌འཟ༌ དང༌ མོ༌འབ༌མ༌ རུཐ༌ ཉིས༌ཀོའེ༌ཀ༌ མང༌ཆེའ༌ ནང༌སྟག༌ ཏངས༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌། རུཐ༌ཐི༌ ཁོ༌རང༌ངི༌ མག༌པའེ༌ ཨ༌མའ༌ སྟ༌སྟོག༌ ཅོས༌ཏེ༌ ཡ༌ཤ༌ སྟན༌ཅེས༌ལ༌ ཐད༌པོ༌ ཉམ༌པོ༌ ཁོ༌རང༌ངི༌ མིར༌གྱུད༌, ཆོས༌ དང༌ ཕ༌མ༌ ཕངས༌ཏེ༌ ཡོངས༌།

ནཱའོ༌མི༌ སྟ༌སྟོག༌ ཅོ༌ཅེས༌, ནཱའོ༌མི༌ མིར༌གྱུད༌ ཁོ༌རང༌ངི༌ ཐེས༌ཏེ༌ ཐད༌པོ༌ ཉམ༌པོ༌ ནཱའོ༌མི༌ དཀོན༌མཆོག༌ག༌ ཅོལ༌ཏེ༌ ཞབས༌ཏོག༌ ཞུ༌ཅེས༌ གྱུད༌ཏེ༌ རུཐ༌ཐི༌ ཁོ༌རང༌ངི༌ མི༌ཚེ༌ ནང༌ང༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ བཀའ༌ དང༌ བཀའ༌ཁྲིམས༌གུན༌ དྲན༌དྲའ༌ གྲུབ༌ཅུག༌ཁན༌བོ༌ སྤེ༌ཆ༌ བྲི༌ཁན༌བོའེ༌ སལ༌པོ༌ ཅོས༌ཏེ༌ ཨིན༌ནོག༌། དཀོན༌མཆོག༌གི༌ ཐུག༌ཉིད༌དི༌ རུཐ༌ཐི༌ ནང༌ང༌ གྱུར༌ཇ༌ ཁྱོངས༌ཏེ༌ ཁོ༌ ཞན༌གུན༌ནི༌ ཕིའ༌ ཅིན༌ལབས༌ཅན༌ གྱུར༌ཁན༌བོ༌ སྟན༌ན༌ནོག༌། བོ༌འཟ༌ སྙིང༌རྗེ༌ཅན༌ དང༌ སྙིང༌ ཕེས༌ཏེ༌ ཏང༌ཁན༌ དཀོན༌མཆོག༌ག༌ ཅམས༌པ༌ དང༌ ཁོང༌ངི༌ ཇིགས༌ དང༌ ཁོང༌ངི༌ བཀའ༌ཁྲིམས༌གུན༌ ཁའ༌ཉན༌ཏེ༌ མི༌ཚེ༌ ཕུད༌ཁན༌ མི༌ ཨིན༌ཁན༌བོ༌ སྟན༌ན༌ནོག༌། མག༌པ༌ ཤི༌ཏེ༌ ཅི༌ཚང༌མ༌ མེད༌ཁན༌ ཆའ༌ཁན༌ནི༌ བུ༌མོ༌ རུཐ༌ དང༌ ནཱའོ༌མིའ༌ བོ༌འཟ༌སི༌ སྙིང༌རྗེ༌ སྟནས༌། ཉལ༌བ༌ཅན༌ དང༌ མག༌པ༌ ཤི༌ཁན༌ གུན༌ལ༌ ལྟ༌ཅེས༌ ཡང༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ བཀའ༌ཁྲིམས༌ ནང༌ཞིན༌ ཁོའེ༌ ཁག༌པོ༌ གྲུབ༌ཅུགས༌ཏེ༌ ཁོ༌རང༌ངི༌ ཉེན༌གྲུང༌གུན༌ནི༌ སྟ༌སྟོག༌ ཅོས༌ཏེ༌ ཁོའེ༌ སེམས༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ ཐུག༌གོངས༌ ནང༌ཞིན༌ གྲུལ༌ཁན༌བོ༌ ལན༌ མང༌པོ༌ སྔོན༌ཅུགས༌། བོ༌འཟ༌ དང༌ རུཐ༌ཐི༌ ཅོ༌ཁན༌ ལས༌གུན༌ གྱུད༌ཏེ༌ ཁོང༌གུན༌ དེན༌བ༌ ཡ༌ཝ༌ དཀོན༌མཆོག༌གི༌ གྱབ༌ནེ༌ གྲུལ༌ཁན༌ སྟན༌ན༌ནོག༌ ནམ༌ ཨིས༌ར༌ཨེལ༌པ༌ མང༌པོའེ༌ ཏེ༌ཙོགས༌ མི༌ཚེ༌ ཕུད༌ད༌ མེད༌པིན༌།