7
Ʉlwɨtɨkho lwa muntu we te Muyahuudi
(Mataayi 8:5-13; Yookhani 4:43-54)
UYeesu we aamala kʉyɨbhʉʉzya ɨmpʉga ya bhantʉ amazwi ganaago gonti, akhabhala mʉ nhaaya ɨya mu Kapelenaumu. Mʉ nhaaya yɨnɨɨyo, álɨɨpo umuntu ʉmo we atáamɨle Muyahuudi, áamɨle mʉpɨtɨ wa bhasikaali abha Shiluumi. Ʉmʉpɨtɨ wʉnʉʉyo áamɨle nu mutumwa we ámuganile nhaani. Umutumwa ʉyo áamɨle mubhinu, ápalamɨɨye kufwa. Ʉmʉpɨtɨ ʉla, we ayɨmvwa ɨnongwa ɨzya Yeesu, akhabhasonteelezya abhasongo bhamu abha Bhayahuudi kwa Yeesu, bhabhale bhamʉlaabhe ayɨnze kʉmʉponɨa umutumwa waakwe. Abhasongo bhaala, we bhaafikha kwa Yeesu, bhakhamʉlamba nhaani bhakhatɨ, “Umuntu ʉyo akhondeeye kʉtɨ ʉmʉbhombele izwi liniili, kʉnongwa ye abhaganile abhantʉ abhɨ nsɨ yɨɨtʉ, khabhɨlɨ we atʉzenjeeye isinagoogi.”
Pe uYeesu akhabhala peeka na bhasongo bhaala kʉkhaaya kwa mʉpɨtɨ. We bhapalamɨla, ʉmʉpɨtɨ wʉnʉʉyo akhabhasonteelezya abhamanyani bhaakwe, bhakhabhala ni ntumi yaakwe kwa Yeesu, bhakhamʉbhʉʉzya bhakhatɨ, “We Mwene, ʉtayɨyɨmvwaje, kʉnongwa ye ɨntakhondeeye kʉtɨ uyinjile mu nyumba yaanɨ. Ye nongwa naalola kʉtɨ poope ɨntakhondeeye kwɨnza kʉkwakho. Ɨleelo ʉlonje izwi lyene, umubhombi waanɨ atɨpone. Kʉnongwa ye nɨɨne bhʉʉlo ɨndɨ paasɨ pa bhapɨtɨ bhaanɨ. Khabhɨlɨ ɨndɨ na bhasikaali bhe bhalɨ paasɨ papaanɨ. Ɨnga namʉbhʉʉzya weeka natɨ, ‘Bhalaga!’, nalʉbhɨlo akʉbhala. Ɨnga namʉbhʉʉzya ʉwamwabho natɨ, ‘Nzaaga!’, woope akwɨnza. Woope umutumwa waanɨ, ɨnga namʉbhʉʉzya natɨ, ‘Bhomba ʉtɨ!’, akʉbhomba shɨnɨɨsho.”
UYeesu we ayɨmvwa zɨnɨɨzyo, akhamuswiga nhaani. Akhagalʉnhana akhayeenya ɨmpʉga ya bhantʉ bhe bhakhamʉlandataga, akhabhabhʉʉzya akhatɨ, “Ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉtɨ, mu Bhaisilaeli bhonti, intamulolile umuntu ngaweeka we alɨ nʉ lwɨtɨkho ʉlʉpɨtɨ anza lunuulu!” 10 Pe abhantʉ bhe ʉmʉpɨtɨ ʉla ábhasonteleziizye bhakhagalʉkha mu nyumba yaakwe, bhakhaaga umutumwa aponile.
UYeesu akʉmʉzyʉsya ʉmwana wa mwantanda ʉmʉfwɨle
11 Pɨlongolela khashe, uYeesu akhabhala mʉ nhaaya ɨya mu Naayini, áamɨle peeka na bhalandati bhaakwe, na bhantʉ abhanjɨ abhinji. 12 We apalamɨla pa mʉlyango ʉwa kwinjiilila mʉ nhaaya, akhakhomaana na bhantʉ bhe bhapimbile ivimba ɨlya mʉsakhaala. Ʉmʉsakhaala wʉnʉʉyo áamɨle mwana weeka mwene, unyina waakwe áamɨle mʉfwɨle. Ʉmwantanda wʉnʉʉyo álongozanyiinye na bhantʉ abhinji abha mʉ nhaaya yɨnɨɨyo.
13 ɄMwene uYeesu we amʉlola ʉmʉfwɨle wʉnʉʉyo, akhamʉlolela ishisa, akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “Pʉʉma, ʉtalɨlaje.” 14 Akhalɨsejeelela ipagali mwe ivimba lyámɨle, akhalɨpalamansya.* Abhantʉ bhe bhápimbile, bhakhɨmɨɨlɨla. Akhatɨ, “Wʉmwana wumutunta ɨwe, ɨnkʉkʉbhʉʉzya ɨnkʉtɨ, daamʉkha!” 15 Wʉnʉʉyo we áfuuye, nalʉbhɨlo akhadaamʉkha, akhɨɨkhala, akhanda kʉlonga winza. Pe uYeesu akhaamupa unyina waakwe.
16 Abhantʉ bhanaabho bhonti bhakhaswiga na kʉtʉʉya nhaani! Bhakhanda kʉmʉpaala ʉMʉlʉngʉ, bhakhatɨnjɨ, “Umukuwi ʉmʉpɨtɨ afumiiye kʉkwɨtʉ!” Bhakhapaalaga winza bhakhatɨnjɨ, “ɄMʉlʉngʉ ayinzile kʉbhaavwa abhantʉ bhaakwe!” 17 Ɨnongwa zɨnɨɨzyo zye uYeesu ábhombile zɨkhasaata nhaani mu Yudeeya yonti, na mʉ nsɨ izinji ɨzya papɨɨpɨ.
UYookhani uMwozyi akʉbhasonteelezya abhalandati bhaakwe kwa Yeesu
(Mataayi 11:2-19)
18 Akhabhalɨlo khanaakho, abhalandati bha Yookhani, bhakhamʉtwalɨla uYookhani ɨnongwa zyonti zɨnɨɨzyo ɨzya Yeesu. UYookhani akhabhabhɨlɨshɨla abhalandati bhaakwe bhabhɨlɨ, 19 akhabhasonteelezya kʉtɨ bhabhale kʉmʉbhʉzɨɨlɨzya ʉMwene uYeesu, bhatɨ, “Bhʉlɨ, ɨwe we Kilisiti we abhakuwi bhátɨlɨ akhayɨnza, awe tʉmʉgʉlɨlaje uwunji?”
20 Pe bhanaabho bhabhɨlɨ we bhaafikha kwa Yeesu, bhakhamʉbhʉʉzya bhakhatɨ, “UYookhani uMwozyi atusonteleziizye kʉkwakho, kʉtɨ tʉkʉbhʉzɨɨlɨzye, ‘Bhʉlɨ, ɨwe we Kilisiti we abhakuwi bhátɨlɨ akhayɨnza, awe tʉmʉgʉlɨlaje uwunji?’ ”
21 Mʉ khabhalɨlo khanaakho, uYeesu akhaponɨaga abhantʉ abhinji uwubhinu na bhe amapepu amabhiibhi gábhinjiiye. Khabhɨlɨ akhabhavwaga abhinji bhe bhatakʉlola bhande kʉlola. 22 Pe uYeesu akhabhaamʉla akhatɨ, “Bhalaji mʉmʉbhʉʉzye uYookhani zyonti zye mwazɨlola, na kʉzyɨmvwa: bhe bhatalolaga bhakʉlola, bhe bhatajendaga bhakʉjenda, bhe bhalɨ na maketa bhakʉsatʉkha, bhe bhatɨmvwaga bhakwɨmvwa, abhafwe bhakʉzyʉkha, na bhapɨɨna bhakʉlʉmbɨɨlɨlwa iNtumi iNyinza. 23 Asayiilwe umuntu we atakʉlʉlekha ʉlwɨtɨkho kʉnongwa yaanɨ!”
24 Bhanaabho bhabhɨlɨ we bhasogola panaapo, uYeesu akhanda kʉyɨbhʉʉzya ɨmpʉga ya bhantʉ kʉ zya Yookhani akhatɨ, “Mwabhalaga kwenya khooni ku shilozu kuula? Bhʉlɨ, mwabhalaga kwenya umuntu we atalɨ na makha ngatɨ lɨtete lye impepu yikuyinzanya? 25 Ɨnga te shɨ shɨnɨɨsho, mwábhalile kwenya khooni? Mwábhalile kʉmwenya umuntu we akwatile amenda agɨ togo? Yeenya, abhantʉ bhe bhakʉkwata amenda agɨ togo, na kʉyɨbaada mu winji ʉwa vintu vwe bhalɨ navwo, bhanaabho bhakwɨkhala mu nyumba ɨmpɨtɨ ɨzya shɨmwene! 26 Pe mwabhalaga kwenya khooni? Bhʉlɨ, mwábhalile kʉmwenya umukuwi? Nalyoli uYookhani mʉpɨtɨ kʉshɨla umukuwi. 27 Wʉnʉʉnʉ we wʉ wʉʉla we yisimbiilwe mu Wusimbe uWufinjile kʉtɨ,
‘Yeenya, ɨnhayɨmʉsonteelezya we akʉtwala intumi
mwɨlongolela lyakho,
akhayɨlɨngaanya ɨdala lyakho ɨlya kwɨnzɨla.’
28 UYeesu akhatɨ, “Nɨɨne ɨnkʉbhabhʉʉzya kʉtɨ, mʉ bhantʉ bhonti bhe bhapapiilwe na bhantanda, atalɨɨpo we mʉpɨtɨ kʉmʉshɨla uYookhani uMwozyi. Poope shɨnɨɨsho, umuntu we munsi nhaani mʉ wʉmwene wa Mʉlʉngʉ, we mʉpɨtɨ kʉmʉshɨla uYookhani.”
29 Bhanaabho abhantʉ bhonti, peeka na bhasonshezya nsonho, we bhɨmvwa amazwi ganaago aga Yeesu, bhakhɨɨtɨkha kʉtɨ ɨnsɨɨbho ya Mʉlʉngʉ yáamɨle nyinza. Bhanaabho bhe bha bhaala bhe bhózeliilwe nu Yookhani. 30 Ɨleelo aBhafalisaayi na bhamanyizyi abhɨ ndajɨzyo bhatózeliilwe nu Yookhani, kʉnongwa ye bhákhaanile zye ʉMʉlʉngʉ akhabhasɨbhɨlɨlaga.
31 Pe uYeesu akhalonga winza akhatɨ, “Abhantʉ abha khabhalɨlo ɨkha ɨmbakholanye na khooni? Bhakholiine na khooni? 32 Bhakʉkholana na bhaana bhe bhɨkhaaye pa mʉnaalo, bhakʉbhɨlɨshɨlana bhakʉtɨ,
‘Twaabhakhomeeye ɨmfwɨlɨmbo,
ɨleelo mʉtɨmbaga!
Twaabhɨmbɨɨye ɨnyɨmbo ɨzya wuswimiilizu,
ɨleelo mʉtalɨlaga!’
33 Shɨnɨɨsho she nɨɨmwe mʉlɨ, kʉnongwa ye akhabhalɨlo khe uYookhani uMwozyi áyinzile, atakhalyanga ikaati, awe kʉmwela idivaayi,§ ɨmwe mʉkhatɨ, ‘Alemiilwe ni pepu ibhiibhi!’ 34 Akhabhalɨlo khe ʉMwana wa Muntu áyinzile, akhalyanga na kʉmwela. Ɨmwe mʉkhatɨ, ‘Yeenya! Umulyovi ʉnʉ, khabhɨlɨ mumwezi, mumanyani wa bhasonshezya nsonho na bhabhomba mbiibhi!’ 35 Poope shɨnɨɨsho, ɨnjeele ya Mʉlʉngʉ, yɨkʉlolekha kʉtɨ yɨkhondeeye kʉ zye bhakʉbhomba abhalandati bhaakwe.”
UYeesu akʉmʉtʉʉyɨla ʉmwantanda ʉwɨ njendo imbiibhi
36 Isiku limo, uMufalisaayi ʉmo ámʉlanjɨɨye uYeesu kʉtɨ ayɨnze kulya kʉkwakwe. Pe uYeesu akhinjila kʉkhaaya kwa Mufalisaayi, akhɨɨkhala pa shintalati. 37 Mʉ nhaaya yɨnɨɨyo, mwámɨle nʉ mwantanda ʉmo we ámanyishile kʉtɨ akwɨkhala mʉ njendo imbiibhi. Ʉmwantanda ʉla, we ayɨmvwa kʉtɨ uYeesu akulya kwa Mufalisaayi, akhafikha mʉmwo na khasupa akhinza akha mafuta ge gakununshiilila. 38 Akhɨmɨɨlɨla kʉlʉsalo kwa Yeesu, papɨɨpɨ nɨ vɨnama vwakwe. Akhanda kʉlɨla, amansozi gaakwe gakhalendelaga mʉ vɨnama vwa Yeesu. Akhasyʉmʉlaga ni nsisi zyakwe, akhamʉtambɨlaga-tambɨlaga mʉ vɨnama vwakwe, na kʉvɨpakhazya amafuta ge gakununshiilila.
39 UMufalisaayi we aalola zɨnɨɨzyo, akhasɨɨbha mʉ mwoyo waakwe akhatɨ, “Umuntu ʉnʉ, ɨnga abhanje mukuwi, amanyaga kʉtɨ ʉmwantanda ʉnʉ we akʉmʉpalamansya muntu we alɨ bhʉlɨɨbhʉlɨ. Amanyaga kʉtɨ ʉweene akwɨkhala mʉ njendo imbiibhi!” 40 UYeesu akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “We Siimoni, ɨndɨ ni zwi ɨlya kʉkʉbhʉʉzya.” Woope akhamwamʉla akhatɨ, “We Mumanyizyi, mbʉʉzye.”
Pe uYeesu akhatɨ, 41 “Páamɨle na bhantʉ bhabhɨlɨ, bhakhadayɨlwaga ɨnhela nu muntu we ábhapabhɨɨye. Weeka mʉ bhanaabho ákhopile idinaali* imia zɨsaanʉ (500), ʉwamwabho woope ákhopile idinaali amashumi gasaanʉ. 42 Bhanaabho bhabhɨlɨ bhakhapootwa ɨnhela ɨzya kʉtabhʉla amadeeni gaabho, pe we ábhapabhɨɨye akhabhatʉʉyɨla, kʉtɨ bhatatabhʉle. Bhʉlɨ, kʉ bhabhɨlɨ bhanaabho, alikwi we angamʉgana kʉshɨla ʉwamwabho?”
43 USiimoni akhamwamʉla akhatɨ, “Ɨnkʉlola kʉtɨ wʉ wʉʉla we átuyiliilwe ideeni ɨpɨtɨ.” UYeesu akhamʉbhʉʉzya akhatɨ, “Waamʉla akhinza.”
44 Pe uYeesu akhagalʉnhana, akheenya kwa mwantanda ʉla, akhamʉbhʉʉzya uSiimoni akhatɨ, “Ʉkʉmʉlola ʉmwantanda ʉnʉ? Ininjiiye mu nyumba yaakho ɨwe, ɨleelo ʉtamposheleeye kwɨ dala ɨlya kumpa aminzi aga kʉvwanzya mʉ vɨnama vwanɨ. Ɨleelo ʉweene avwanzya ɨvɨnama vwanɨ na mansozi gaakwe, na kʉgasyʉmʉla ni nsisi zyakwe. 45 We ʉkʉndamʉkha, ʉtantambɨɨye, ɨleelo ʉweene, kufuma akhabhalɨlo khe ininjiiye umu, atalitile kʉntambɨla mʉ vɨnama vwanɨ. 46 Ɨwe utampakhaziizye pi twe lyanɨ amafuta, ɨleelo ʉweene ampakhaziizye ɨvɨnama vwanɨ amafuta ge gakununshiilila! 47 Pe shɨnɨɨsho, ɨnkʉkʉbhʉʉzya ɨnkʉtɨ, ʉlʉgano ʉlwa mwantanda ʉnʉ lʉpɨtɨ, kʉnongwa ye atuyiliilwe imbiibhi zyakwe inyinji. Ɨleelo wowonti we atuyiliilwe imbiibhi inyinsi, akʉbha nʉ lʉgano ulunsi.” 48 Pe uYeesu akhamʉbhʉʉzya ʉmwantanda ʉla akhatɨ, “Imbiibhi zyakho zituyiliilwe.”
49 Abhajeni abhanjɨ bhe bháamɨle pa shintalati, bhakhanda kʉbhʉzɨlɨzanya kʉtɨ, “Wu naanu wʉnʉʉnʉ, we poope akʉtʉʉyɨla ni mbiibhi?” 50 Pe uYeesu akhamʉbhʉʉzya ʉmwantanda ʉla akhatɨ, “Ʉlwɨtɨkho lwakho lwe lwakʉpokha, sogolaga ku wutengaanu.”
* 7:14 7:14 Akhalɨpalamansya Kʉbhomba shɨnɨɨsho, mu minho ga Bhayahuudi, yɨkhamʉbhɨɨkhaga uYeesu kʉbha mukhandamanu. Ʉweene atakhasaajɨla kʉnongwa ye ámanyile kʉtɨ alɨ na makha aga kʉsatʉla. Bhaazya Mbaazyo 19:11, 16. 7:22 7:22 Bhaazya Yeesaya 26:19; 29:18-19; 35:5-6; 61:1. 7:27 7:27 Bhaazya Malaaki 3:1. § 7:33 7:33 Atakhalyanga ikaati, awe kʉmwela idivaayi kwe kʉtɨ uYookhani atakhalyanga ishaakulya she insiku zyonti abhantʉ bhakhalyanga. Akhabhalɨlo akhatali akhayiimaga kulya kʉnongwa ɨya kumupuuta ʉMʉlʉngʉ. Akhabhombaga shɨnɨɨsho anza bhakuwi abhanjɨ abhɨ maandɨ she bhakhabhombaga kʉnongwa yɨ mbombo ya Mʉlʉngʉ. * 7:41 7:41 Idinaali yáamɨle nhela ɨya kʉposheela kwi siku lyeka umuntu ʉwɨ mbombo ku shiizi. 7:44 7:44 Ʉtamposheleeye kwɨ dala ɨlya kumpa aminzi aga kʉvwanzya mʉ vɨnama vwanɨ Ku Bhayahuudi, yáamɨle mwata kuumupa umujeni aminzi aga kʉvwanzya mʉ vɨnama vwakwe, kʉnongwa ye amadala gízuuye ulusuuto awe amatope, akhabhalɨlo akhi mvula nɨ shɨsanya. 7:46 7:46 Utampakhaziizye pi twe lyanɨ amafuta Kʉmʉpakhazya umujeni amafuta pi twe, yáamɨle mwata ya Bhayahuudi kʉlolesya uwuteti ku bhajeni bhaabho.