41
Raja Mesir de mimpi
41:1-13
Skarang begini, su dua taun lewat baru raja Mesir ni de mimpi. Di de pu mimpi tu de ada bediri di pinggir sungai Nil. Kaget begini, ada sapi tuju yang bagus-bagus baru gemuk-gemuk lagi, dong kluar dari sungai Nil situ, baru makan rumput alang-alang di pinggir sungai tu. Trus begini, ada sapi tuju yang muncul lagi. Tapi dong kurus skali, baru badan tra baik. Sapi yang kurus skali tu dong bediri di sebla sapi yang gemuk, di pinggir sungai Nil situ. Trus begini sapi-sapi yang kurus skali tu dong makan sapi yang gemuk-gemuk itu. Pas liat itu tu yang raja de bangun.
Tra lama begini, raja de tatidur baru mimpi lagi. Dalam de pu mimpi tu, de liat ada bulir tuju yang tumbu di tangke gandum satu.* Begini bulir-bulir tuju tu dong su taisi penu deng biji-biji gandum baru su kuning-kuning lagi. Tapi begini, ada bulir tuju lagi yang muncul. Tapi bulir-bulir tu dong kurus skali, baru de kring macam gara-gara kena angin panas dari ara tempat kring. Kaget begini, bulir kring yang tuju tu, dong telan bulir tuju yang taisi penu itu. Langsung raja de bangun, baru de sadar kalo tadi de cuma mimpi saja.
Besok pagi begini, raja de su gelisa skali. De suru panggil orang-orang yang biasa pake fui-fui sama smua orang-orang pintar yang ada di Mesir, baru de crita de pu mimpi sama dorang. Tapi trada orang yang bisa kastau mimpi dua tu pu arti.
Begini, kepala dari tukang minuman yang dulu sama-sama deng Yusup di penjara tu de bilang,
“Bapa raja, sa baru ingat skarang. Memang sa su bikin sala besar suda! 10 Waktu bapa raja mara sama sa deng kepala dari tukang masak dulu, bapa raja kas masuk tong dua di penjara yang di kepala pasukan raja pu tempat. 11-12 Satu malam begini tong dua mimpi. Baru ada anak muda dari Ibrani yang dulu de kerja sama kepala dari pasukan raja. Sa deng kepala dari tukang masak crita tong pu mimpi sama dia, trus de kastau arti dari tong dua pu mimpi masing-masing. 13 Baru, arti yang de kastau tong tu memang itu jadi smua. Bapa raja panggil sa kembali kerja lagi, trus bapa raja suru orang gantung kepala tukang masak tu di tiang satu.”
Yusup kas arti raja Mesir pu mimpi
41:14-36
14 Habis dengar itu, raja langsung suru pi ambil Yusup dari penjara tu. Dong cepat-cepat pi kas kluar Yusup baru Yusup pi cukur trus ganti pakean baru pi ke depan raja. 15 Pas sampe, raja bilang Yusup, “Sa ada mimpi, tapi trada orang yang bisa kas arti sa pu mimpi. Trus ada yang bilang sama sa kalo ko bisa kas arti mimpi.”
16 Trus Yusup de bilang raja, “Bapa raja, sa tra bisa kas arti mimpi. Allah yang bisa. Allah nanti kas arti mimpi yang de pu arti tu baik untuk bapa raja.”
17 Suda, raja de bilang,
“Sa mimpi, sa ada bediri di pinggir sungai Nil. 18 Trus begini, sapi tuju yang badan bagus-bagus baru gemuk-gemuk kluar dari sungai Nil tu, baru dong makan rumput alang-alang di situ. 19 Trus begini, sapi tuju muncul lagi, tapi dong kurus skali baru tra baik skali, tinggal kulit lapis tulang suda. Sa tra perna liat sapi yang tra baik begitu di Mesir sini. 20 Sapi-sapi yang kurus skali baru badan tra baik tu, dong makan sapi yang gemuk-gemuk tadi tu. 21 Tapi sapi-sapi kurus skali tu, dong tetap kurus skali, padahal dong su makan sapi yang gemuk-gemuk itu. Pas di situ, sa bangun.
22 Begini sa tidur lagi baru sa mimpi lagi. Sa liat ada bulir tuju yang tumbu di tangke gandum satu. Begini bulir-bulir tu dong su taisi penu deng biji-biji gandum baru su kuning-kuning. 23 Begini, tuju bulir gandum tumbu lagi, tapi dong kurus skali baru su layu karna kena angin panas dari ara tempat kring. 24 Bulir kurus tu dong telan bulir yang taisi penu itu satu kali, dong telan tuju-tuju tu. Sa su kastau sa pu mimpi ni sama orang-orang yang biasa pake fui-fui, tapi trada yang bisa kas arti sa pu mimpi.”
25 Trus Yusup de jawab raja,
“Bapa pu mimpi dua-dua tu pu arti sama. Allah su kastau bapa raja, apa yang Allah mo bikin. 26 Sapi tuju yang bagus-bagus tu, de pu arti tuju taun. Bulir tuju yang isi penu itu juga sama, de pu arti tuju taun. Mimpi dua-dua tu pu arti sama. 27 Sapi tuju yang kurus skali baru badan tra baik tu, yang muncul habis itu, dong pu arti tuju taun, sama juga deng bulir tuju yang kurus baru kring macam gara-gara kena udara panas dari tempat kring, dong pu arti tu nanti ada klaparan tuju taun.
28 Allah su kas tunjuk bapa raja, apa yang Allah mo bikin nanti sperti yang sa su bilang tadi. 29 Jadi, tuju taun yang pertama yang su mo datang ni, di Mesir pu tempat smua nanti makanan banyak skali sampe ful-ful. 30 Tapi habis itu, nanti ada tuju taun klaparan yang para skali sampe orang-orang lupa kalo perna ada makanan yang ful-ful di Mesir. Klaparan ni bikin sampe Mesir ni jadi kring skali, trada hasil tana lagi. 31 Klaparan ni para skali sampe, trada yang ingat sama skali kalo perna ada makanan yang ful-ful di Mesir sini. 32 Allah kasi bapa raja mimpi dua kali karna Allah pasti bikin arti mimpi tu de jadi betul-betul. Trus Allah su mo bikin itu dalam waktu dekat ini.
33 Itu jadi, lebi baik bapa raja pili satu orang yang pintar yang de pu cara pikir bagus untuk pimpin. Baru bapa raja kasi de kuasa atur tana Mesir ni smua. 34 Bapa raja juga harus pili orang-orang yang jaga liat hasil panen. Dong ni yang nanti ambil satu dari tiap lima hasil kebun pas tuju taun yang makanan ada ful-ful di Mesir ni. 35 Trus bapa raja kasi dong kuasa untuk kumpul makanan yang dari tuju taun pas tong pu makanan ada banyak tu di raja Mesir pu kota-kota. Trus dong jaga makanan tu smua dari tuju taun itu supaya nanti ada makanan di kota situ. 36 Makanan tu nanti tong simpan supaya nanti waktu klaparan tuju taun di Mesir tu jadi, tong tetap ada makanan. Begitu supaya, bapa pu orang-orang dong trakan mninggal gara-gara lapar.”
Yusup dapa angkat jadi raja Mesir pu wakil
41:37-52
37 Raja Mesir sama de pu orang-orang penting dong smua stuju deng yang Yusup bilang. 38 Jadi, raja Mesir de bilang de pu orang-orang penting, “Tong trakan dapat orang yang lebi pas untuk kerja ini daripada Yusup ini. Karna Allah pu Roh ada sama-sama deng dia.” 39 Trus raja Mesir de bilang sama Yusup begini,
“Karna Allah su kastau itu smua sama ko, jadi pasti su jlas kalo trada orang yang lebi pintar trus yang pu cara pikir bagus macam ko begini. 40 Sa angkat ko untuk jadi sa pu wakil. Nanti sa pu orang-orang smua dengar ko pu printa. Trakan ada orang yang bisa printa ko, kecuali sa yang duduk di kursi raja ini saja.”
41 Jadi, raja Mesir de bilang Yusup begini, “Skarang, sa tunjuk ko jadi sa pu wakil untuk pimpin Mesir ini smua.” 42 Habis itu, raja Mesir de lepas cincin dari de pu tangan, cincin yang biasa raja Mesir dong pake untuk cap-cap surat penting, baru pasang di Yusup pu jari. Habis itu, de kas pake Yusup pakean dari kain halus trus kas pake kalung emas di Yusup pu leher. 43 Baru, raja Mesir de kasi Yusup kreta prang yang paling nomor satu habis raja pu kreta prang. Jadi kalo de mo lewat situ, nanti ada orang yang triak, “Buka jalan! Buka jalan!” Jadi, begitu suda, Yusup dapa angkat jadi raja pu wakil di Mesir smua. 44 Trus raja bilang Yusup, “Memang sa ni raja Mesir. Tapi sa bilang orang-orang smua, kalo trada ko pu ijin, tra bole ada orang yang bikin apapa di Mesir sini.” 45 Baru raja Mesir kas nama Yusup deng nama Mesir satu. Itu jadi, Yusup pu nama ganti jadi Safnat-Paaneah. Baru raja kasi Asnat untuk jadi Yusup pu maitua. Asnat ni Potifera pu anak prempuan. Potifera tu imam di kuil On. Jadi mulai dari situ Yusup de muncul jadi wakil raja yang pu kuasa untuk Mesir smua.
46 Waktu raja Mesir angkat Yusup jadi de pu wakil tu, Yusup pu umur su tiga pulu taun. Habis itu, Yusup kluar dari istana baru jalan kliling tana Mesir smua. 47 Waktu tuju taun pertama yang makanan ada ful-ful di Mesir tu, orang Mesir dong pu hasil gandum tu sarat skali. 48 Jadi, Yusup pu orang kerja dong kumpul hasil gandum yang masi ada sisa banyak tu. Dong simpan itu di dekat dong pu tempat panen. Di masing-masing kota di Mesir tu, ada de pu tempat simpan sendiri untuk hasil panen yang dong dapat di kota itu. 49 Hasil panen yang Yusup dong kumpul tu banyak skali. Jadi, pertama tu dong hitung smua, tapi hasil panen tu macam tamba banyak skali, sampe dong su tra sanggup hitung skali. Habis, itu macam hitung pasir di pante satu-satu begitu.
50 Baru waktu itu tu, waktu dong blum masuk taun klaparan, Yusup pu anak laki-laki dua lahir. Yusup pu anana dari maitua Asnat, Potifera pu anak prempuan. Potifera tu imam di kuil On. 51 Jadi, Yusup de kas nama de pu anak, de bilang, “Sa kas nama anak yang tua ni Manasye,§ karna Allah su bikin sa lupa sa pu susa smua dulu, deng bikin sa lupa sa bapa pu satu ruma.” 52 Trus Yusup kas nama de pu anak yang kedua, de bilang begini, “Sa kas nama anak ini Efraim,* karna Allah su kasi sa berkat deng kasi sa anana di tana ini, tempat yang dulu sa dapat susa banyak.”
Taun-taun trada makan sama skali
41:53-57
53 Skarang begini, Mesir pu tuju taun waktu makanan ful-ful tu su slesai. 54 Trus tuju taun waktu klaparan para tu su mulai, sama sperti yang Yusup de su bilang dulu. Di smua tempat trada makanan sama skali, tapi di Mesir pu daera smua ada makanan. 55 Jadi, waktu orang-orang di Mesir ni su mulai kena klaparan juga, dong pigi ke raja Mesir minta makan. Trus raja suru dong pigi ke Yusup baru bilang dorang begini, “Apa saja yang Yusup de suru, kam bikin itu!”
56 Jadi, pas waktu klaparan su tamba para skali di Mesir pu tempat smua ni, Yusup de mulai buka tempat-tempat yang dulu de pake simpan gandum itu, baru de jual ke orang-orang Mesir dorang. 57 Orang-orang dari mana-mana juga tu, dong smua datang ke Mesir untuk bli gandum dari Yusup juga. Habis, klaparan yang para betul-betul tu, jadi di smua tempat lain juga.
* 41:5 41:5 bulir tuju yang tumbu di tangke gandum satu - Gandum de pu bulir biasa cuma satu saja. Bulir tu macam satu tangke yang biji-biji gandum tu tasusun di situ. 41:42 41:42 kalung emas - Dulu di Mesir tu kalo ada raja pu orang kerja yang raja snang deng de pu pekerjaan, raja kasi de kalung emas, untuk tanda supaya orang smua liat itu. 41:45 41:45 Kuil On ada di kota Heliopolis. § 41:51 41:51 Manasye - Nama ini mirip deng kata yang pu arti ‘bikin sampe sa lupa.’ * 41:52 41:52 Efraim - Nama ini pu arti ‘dapat anak’ ato ‘tamba banyak.’