7
Yesu naaki̱li̱ya mu̱heeleli̱ya wa muusilikale
(Matayo 8:5-13)
Obu Yesu aamali̱ye kughambila bantu aba bighambo ebi byona, aaghenda mu tau̱ni̱ ya Kapelenau̱mu̱. Hakaba aliyo musaasa omui oghu akaba atali Mu̱yu̱daaya, ali mukulu wa baasilikale ki̱ku̱mi̱ baa Looma, kandi akaba ali na mu̱heeleli̱ya wee amukundiiye kimui. Ti̱ mu̱koli̱ wee oghu aalwala haai ku̱ku̱wa. Obu mukulu wa baasilikale oghu aaghu̱u̱yʼo Yesu, aamutumila bengei̱ baa Bayu̱daaya naamusaba kwisa ewe ku̱mu̱ki̱li̱li̱ya mu̱heeleli̱ya wee oghu. Baaghenda baaki̱dha hambali Yesu ali, baamwesengeleli̱ya bati, “Musaasa oghu abhonganuuwe omukoonele, nanga atu̱ku̱ndi̱ye, kandi akatukwelela elami̱li̱yo lyatu.”
Niibuwo Yesu aaghendi̱ye nabo. Bhaatu obu aabaagha ali haai ku̱ki̱dha haa ka haala, mukulu wa baasilikale oghu aatuma baabhootu̱ siye kughambila Yesu bati, “Mukama wanje oteelu̱hi̱li̱ya busa kwisa ewanje, nanga tanibhonganuuwe uwe kwisa ewanje bbaa. Kandi tani̱hi̱ki̱ye kwisa hambali oli nanga oli na bu̱toki̱ busaalukaane. Nahabweki obu̱ghe kwonkaha, mu̱heeleli̱ya wanje akukila. Nanga nanje ndi na bantu abalemi̱ye si̱ye abakundaghilagha bya kukola. Nanje nʼaba na baasilikale aba si̱ye ndemi̱ye aba nkulaghilagha bya kukola. Oghu nkughilagha nti, ‘Ghenda,’ akughendagha; oghu nkaakughilagha nti, ‘Wiise,’ akwisagha. Nkaakulaghilagha mu̱heeleli̱ya wanje nti, ‘Kola kini,’ akikola.”
Obu Yesu aaghu̱u̱ye ebi, aasweka kandi eegaali̱ya aaghila kiigambi̱ kya bantu abaali bamukweme aba ati, “Mbaghambiiye, tankabonagha muntu oghu ali na ku̱hi̱ki̱li̱ja kutiyo nankabha mu Banai̱saaleeli̱!” 10 Ti̱ obu aba mukulu wa baasilikale oghu aali atu̱mi̱ye aba baaku̱u̱ki̱yeyo, baasanga mu̱heeleli̱ya oghu aki̱li̱ye.
Yesu naahu̱mbu̱u̱la mutabani̱ wa mu̱kwi̱si̱ya
11 Haanu̱ma ya bwile bukee Yesu aaghenda mu tau̱ni̱ baakughilaghamu Nai̱ni̱, beeghesebuwa be na kiigambi̱ kya bantu baaghenda naye. 12 Makaki̱dha ati haai-haai na tau̱ni̱ eghi, aasanga bantu baheeki̱ye mu̱ku̱, mbaghenda kujiika. Oghu akaba aku̱u̱ye akaba ali mutabani̱ wa mu̱kwi̱si̱ya kandi aaniiye ali naye enkaha. Kiigambi̱ kya bantu badongi̱ye na mu̱kwi̱si̱ya oghu. 13 Obu Mukama Yesu aaboone mu̱kwi̱si̱ya oghu, aamughilila kisa, aamughila ati, “Oleke kulila.”
14 Niibuwo aaghendi̱ye aaku̱ma haa sandu̱u̱ku̱ eghi baheekeeyemu mu̱ku̱ oghu, kwemi̱li̱li̱ya abaghu̱heeki̱ye; beemilila. Aaghila ati, “Mutabhana oomuke!” 15 Du̱mbi̱ oghu akaba aku̱u̱ye oghu aamuka kandi aatandika ku̱bu̱gha. Yesu aaghila ni̱na mutabhana oghu ati, “Mutabani̱ waawe ngughu!”
16 Ti̱ bantu boona abaabaaghʼo boobaha kandi baasinda Luhanga bati, “Mulangi̱ wamaani̱ aatubungiiye! Luhanga aasi̱ye kujuna etu̱we bantu be.” 17 Makulu agha ghaamalakaka di̱si̱tu̱li̱ki̱ti̱ ya Bu̱yu̱daaya yoona na maatau̱ni̱ ghanji aghaghyeli̱ghi̱li̱i̱ye.
Yesu na Yohaana Mubati̱ji̱
(Matayo 11:2-19)
18 Obu Yohaana Mubati̱ji̱ aabaagha mu nkomo, beeghesebuwa be baamughambila ebi Yesu akwete kukola byona. 19 Aabilikila babili mu beeghesebuwa be aba, aabatuma ewaa Mukama Yesu ku̱mu̱bu̱u̱li̱ya bati, “Buuye nuuwe oghu baaghi̱li̱ye bati okwisa, kedha tulindilile onji?”
20 Obu baaki̱dhi̱ye hambali Yesu ali baamughila bati, “Yohaana Mubati̱ji̱ aatu̱tu̱mi̱ye ku̱ku̱bu̱u̱li̱ya tuti, ‘Buuye nuuwe oghu baaghi̱li̱ye bati okwisa, kedha tulindilile onji?’ ”
21 Bwile obu Yesu aaki̱li̱ya bantu bakani̱ye, aba bi̱li̱mu̱ bikwete nʼaba maaso ghaaghaaye. 22 Aaghila aba Yohaana aatu̱mi̱ye ati, “Mughende mughambile Yohaana ebi mwaghu̱u̱ye kandi ebi mwaboone, abaaghaaye maaso niibuwo baabona, abalema niibuwo baalubhatanga, abalwaye ntumbi niibuwo baakila kandi baasemela, abaaghaaye matui niibuwo baaghu̱wa, abaku̱u̱ye niibuwo baahu̱mbu̱u̱ka, kandi Makulu Ghasemeeye ghaa Luhanga niibuwo baaghalangilila banaku. 23 Ti̱ ali na mu̱gi̱sa oghu ataakuleka ku̱mpi̱ki̱li̱ja.”
24 Obu aba Yohaana aatu̱mi̱ye aba baaghendi̱ye, Yesu aatandika kughambila biigambi̱ bya bantu abaabaaghʼo, ebikwetʼo Yohaana oghu. Aaghila ati, “Obu mwaghendagha mu elungu kulola Yohaana, mukaba mumani̱ye muti mukusangayo muntu wa mulingo ki? Mweli̱li̱kanagha kusangayo muntu mwoba kandi oghu atagumiiye haa eki acuuyemu? 25 Mwaghendagha kulola muntu oghu alu̱wete kusemeeye? Bbaa, nanga abaku̱lu̱walagha ngoye sisemeleeye kimui bakuukalagha mbeeghonja mu bikaali bya bakama. 26 Ti̱ buuye mwaghendagha kulola ani̱? Mulangi̱? Ee, mbaghambiiye majima, oghu asaai̱ye mulangi̱. 27 Nanga Yohaana oghu niiye Ebyahandi̱i̱ku̱u̱we byabu̱ghi̱yʼo biti, ‘Ndituma mutumuwa wanje ahikile akuteekani̱li̱ye kihanda otakaasi̱ye.’* 28 Mbaghambiiye, taaliyo muntu nʼomui oghu abyahuwe mukali̱, oghu aabaayʼo oghu asaai̱ye Yohaana. Bhaatu nankabha mwana mu bu̱lemi̱ bwa Luhanga, aliba na ki̱ti̱i̱ni̱sa kusaali̱ya kya Yohaana.”
29 (Bantu bakaniiye kimui, nankabha bakumaani̱ya baa musolo, aba Yohaana aali naabati̱i̱je, obu baaghu̱u̱ye ebi, baaghila bati ntegheka ya Luhanga ehi̱ki̱ye. 30 Bhaatu Bafali̱saayo na beegheesi̱ya baa bilaghilo baabhenga ntegheka ya Luhanga eghi, kandi baabhenga Yohaana kubabati̱ja.)
31 “Bantu baa mujo ghuni ndabasusaani̱ya na ki? 32 Bali nga baana basitami̱ye mu katale, kandi bakubilikila baanakyabo bati,
“ ‘Twabalimbiiye bilimbo bya bu̱ghenu̱,
tamwabi̱ni̱ye!
Twabalimbila bya lu̱ku̱,
mutaalila.’
33 Nanga obu mwaboone Yohaana Mubati̱ji̱ naasi̱i̱ba kandi ataakunuwa vi̱i̱ni̱, mwaghila muti, ‘Ki̱li̱mu̱ kimuli haa mutuwe.’ 34 Mwana wa Muntu obu akuliyagha kandi anuwa mukughilagha muti, ‘Mulole ali na mululu, ni mutami̱i̱li̱, kandi bhootu̱ wa bakumaani̱ya baa musolo na basi̱i̱si̱!’ 35 Bhaatu magheji ghaa Luhanga ghakweyolekelagha mu bikoluwa byagho.”
Ebyabaayʼo obu Yesu aaliilagha mwa Mufali̱saayo
36 Kilo kimui Mufali̱saayo omui li̱i̱na liye Si̱mooni̱, aabilikila Yesu ewe. Yesu aasi̱i̱ma aaghendayo, aasitama kuliya. 37 Mukali̱ omui mu̱si̱i̱si̱ akaba ali mu tau̱ni̱ eghi, obu aaghu̱u̱ye ngoku Yesu ali mu ka ya Mufali̱saayo oghu, aasa na cu̱pa esemeeye, elimu bigita bisasi̱ye. 38 Aasila enu̱ma sya Yesu aamu̱teeli̱ya mu maghulu, aatandika kulila. Mali̱gha ghe ghaagbondi̱ya Yesu mu maghulu. Mukali̱ oghu aakala kumulaghali̱yagho nʼesoke liye. Aakala anamukwete mu maghulu naanamusiighamu bigita ebi.
39 Obu Mufali̱saayo oghu akaba abilikiiye Yesu, aaboone atiyo, eeli̱li̱kana ati, “Nguli Yesu oni aabaagha mulangi̱ kwonini, angumani̱ye ngoku mukali̱ oghu ali mu̱si̱i̱si̱, kandi tangu̱mu̱si̱i̱mi̱lani̱i̱ye ku̱mu̱ku̱mʼo bbaa!”
40 Niibuwo Yesu aaghi̱li̱ye Mufali̱saayo oghu ati, “Si̱mooni̱, ndi nʼeki nkubbala ku̱bu̱gha naawe.” Si̱mooni̱ aamughila ati, “Mwegheesi̱ya, okingambile!”
41 Du̱mbi̱ Yesu aaghila ati, “Musaasa omui akeekopi̱ya basaasa babili sente. Aaha omui mi̱li̱yooni̱ eku̱mi̱, onji mu̱li̱yooni̱ ghumui.* 42 Obu bombi basaaghu̱u̱we kumusasula aabaghanila. Ni ani̱ haa babili aba oghu okweli̱li̱kana akamukunda kusaali̱ya muunakiye?”
43 Si̱mooni̱ aakuukamu ati, “Nku̱gu̱mi̱ya ni oghu aaghaniiye sikani̱ye.” Yesu aamughila ati, “Waahi̱ki̱i̱ye.”
44 Du̱mbi̱ Yesu eegaali̱ya aalola mukali̱ oghu. Aaghila Si̱mooni̱ ati, “Eki mukali̱ oni aakoli̱ye okyeli̱li̱kanʼo! Ku̱lu̱gha naatahi̱ye mwawe muni, tawantwalikani̱i̱ye kwonini ngoku batwalikani̱ya baghenu̱, bhaatu eye anakuntwalikani̱ya kusemeeye. 45 Uwe tawahi̱ki̱ye kunguwa mu ki̱ku̱bha, noo eye anankwete mu maghulu ku̱lu̱gha naataahi̱ye muni. 46 Tawampaaye bigita bya kwesiigha, bhaatu eye ansi̱i̱ghi̱ye bigita bisasi̱ye mu maghulu. 47 Nahabweki nkughambiiye, bibhi biye bikani̱ye bitiyo byamughaniiwe, niikiyo ki̱leki̱ye anjoleki̱ye kukunda kukani̱ye kutiyo. Bhaatu oghu aghaniiwe bikee akwolekagha kukunda kukee.”
48 Niibuwo Yesu aaghi̱li̱ye mukali̱ oghu ati, “Naakughaniiye bibhi byawe.”
49 Bantu abaaliyagha beebu̱u̱li̱ya bati, “Musaasa oni dhaani akwete kweli̱li̱kana ati niiye ani̱ kughanila bantu bibhi?”
50 Yesu aaghila mukali̱ oghu ati, “Ku̱hi̱ki̱li̱ja kwawe kwaku̱ju̱ni̱ye; oghende mpempa.”
* 7:27 7:27 Malaki̱ 3:1 * 7:41 7:41 Mu Lu̱gi̱li̱ki̱ baghambi̱ye bati dinaali bi̱ku̱mi̱ bitaano nʼonji dinaali maku̱mi̱ ataano. Dinaali emui ekaba yengaane na musaala oghu muntu akukolelagha kilo kimui. 7:46 7:44-46 Kunaaba mu maghulu, kughuwa mu ki̱ku̱bha, na kusiigha bigita mu mutuwe, ni milingo eghi Bayu̱daaya baatwalikani̱yaghamu baghenu̱ baabo.