GALA Daawoo Zɛʋɛi Filipe 1

Pɔle Ná-Sɛʋɛi
É Teʋeni

Filipe Nuiti Ma

Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti

Pɔle sɛʋɛi ɠɛɛni, é teʋe kidaaleʋe nuiti ma ti Filipe taazuʋɛ, kona ʋuulɔzita maazu ɠila (61) kɛɠala leʋegai ma, Kilista zɔlɔɔga ʋoluma. É kɛɛni siɛgi zu é ɠɛni la kasoi ɠa (1:13). Filipe nuiti ta-zɛʋɛi, ta Efɛze nuiti tɔnɔi, ta Kolɔse nuiti tɔnɔi, naa ʋɛɛ Filemɔn nɔnɔi ʋa, ti-laasei pɛɛʋɛ ga kasoɠa zɛʋɛiti, tɔɔzei é ti zɛʋɛni siɛgi zu é ɠɛni la kasoi ɠa. Sɛʋɛi ɠɛɛʋɛ é leʋe Egilisii ma, nii é ɠɛni Filipe taazuʋɛ. Ada zoo fai tanigaa ɠwɛɛsu é lo Filipe ʋa, Keelaiti Kɛɛwotii zɛʋɛi zu. Filipe ɠa é ɠɛni ga Masedoane ɠoʋii ma laa wolai. Tɔ ɠa ɓalaa é ɠɛni ga Egilisi mɔungi Masedoane ɠoʋii ma. Pɔle ta Silase ɠa ti ma Egilisii laaɠulani ʋɔɔma, ti kpidi ɠila kaso ɠɛ vɔlɔ, ti ɠɛai ma ná (KKw 16:11-40).

Kɛɛʋɛ eɠɛ faa mɔinmɔin ka Pɔle ɠisiɛni ti zu, é ɗa sɛʋɛi nii ɠɛ. É naama yeeɠɛɠalai zeɠeni ɓalaa, é mamagi ve Egilisii ʋɛ, vebɛanii vaa zu ti teʋeni ma, siɛgi zu ti ná-kasoɠa vai mɛnini da (4:10-19). É ti ɠitoo ɓalaa kɛʋelei zu, nii é ɠɛni su kasoi ɠa, é zɛba é Timɔteni ta Epafolodite ɠaliva Egilisii ma (2:19-30), nii a kɛ ti yeezei naati bu, ti unfe ti ma, ʋelei maanɛai é ɠɛɛ la totuɠɔiti bɛ.

Unsosuʋɛ

1. Pɔle sɛʋɛi lɔɔzeiʋɛ ga é ná-tuʋɔ gooiti daazeeli Egilisii ma, é Filipe taazuʋɛ (1:1-3).

2. Naa ʋoluma Pɔle ná-kɛʋeleiti suɠulani ti ma, naa ʋɛɛ ziizoolɛi tanigaa ʋa ti ɠɛni ma (1:30—2:30).

3. É zɛba, é kala mɔinmɔin fe, é lo keletiɛn ʋelei ziɛ ʋelei ʋa (3:1—4:9).

4. Pɔle gaaɓelagɛ ga é Filipe Egilisii mama, ta-vebɛanii vaa zu ti teʋeni ma, ta é ná-tuʋɔ gooiti daazeeli ti ma (4:10-23).

Tuʋɔ gooiti

1 Nɛ̀i gè ga Pɔle, gá Timɔte, gi ga Yesu Kilista ná-botiɠɛ nua, gá wo luʋɔsu, wɔi wo Filipe taazuʋɛ ga GALA ná-nuɓusɛiti wa-ɠilibalai zu wa Kilista, ta Egilisi ɠundiɠiiti ta ma wotiɠɛ nuiti. 2 Ade-Ɠɛɛ GALA ta de-Maliɠii Yesu Kilista ti zaalai la wo ma, ti ziilɛigi ve wo ʋɛ.

Pɔle ná-GALA falii

3 Nà nà-GALAGI mamasu wa-vaa zu, siɛnɔpɛ su nà ɠisiɛna wo zu. 4 Siɛnɔpɛ su nà ɠɛna GALA falii ɠɛa la wo ʋɛ, nà ɗa kɛ ga koozunɛɛi, 5 tɔɔzei é zo folo mɔungi ma yeei wo yeezeini la Woo Niinɛ Ʋagɔi wu, eyɛsu é zeeli za ma, wa losuʋɛ ɠɛɛzu faza fai zu. 6 Dàaʋɛ da ga zɔi é boti ʋagɔi lɔɔzeiɗa wo-yiimaʋɛ, toɠa yeeyɛ ba, eyɛsu é gaaɓela Yesu Kilista ná-foloi.

7 Soloogɛ ga naa ɠɛɠala ɠisiɛiti ti ɠɛ zìimaʋɛ wo pɛ wa-vaa zu. Wa-vai ɠa zìima gola, mazɔlɔɔ wo wɔnɔ zɔlɔɔga zaalai naa zu, nii feai zèa, nà-kasoɠa vai zu, ta Woo Niinɛ Ʋagɔi maalobo fai, ta ná-gaamai ɠula vai zu kɛlɛma. 8 Mazɔlɔɔ GALA ka ga nà-zeelei, ga gè wo pɛ nɛɛʋɛ ʋɛ, ga Yesu Kilista ná-wɔinla wolai.

9 Nii gè falizu GALA ma wa-vaa zu, naa ɠa ga, wa-nɛɛbɛi li ga wɔɔlɔa nɔ ɠɔ, é wɔɔlɔ ga faaɠwɛ kitei ta faaɠaaɠaa laazeeliai, 10 naa ɠa a kɛ, wo zoo yiimazeɠezu ga faa ʋagɔi. Naazu wa ɲade, peelalazu mina ɠɛ wo ʋa Kilista ná-foloi, 11 wo laave ga telebodai ná-kulanumai, nii é zɔlɔɔsu Yesu Kilista zaalai zu, GALA ná-lɛbiyai ta ná-maamusɛi ma vaa ma.

Pɔle ta ná-botii maawooi

12 Kɛ̀ɛleaiti, nà pɔ ga wo ɠɛ suɠwɛɛ ga nii seeliai mà, naa ɠɛɛʋɛ ga Woo Niinɛ Ʋagɔi li zaɓu luɠɔma. 13 Masa pɛlɛi wu zalaʋusuiti pɛ, ta taɠiligaani pɛ ti kwɛɛ ga nà kasoi ɠa, tɔɔzei nà botii ɠɛɛzu Kilista ʋɛ. 14 Naa ʋolu, nà-kasoɠa vai kɛɛleaiti ma mɔinmɔin iɲɔdɔɔʋɛ, ti la Maliɠii la mɔnɔ, ti ɗa GALA daawooi laazeeli ga zɛbɛi, maaɠili la ti ma tago ɓalaa.

15 Gaama ʋe, tanigaani ta ná, ta Kilista ná-fai laazeelizu toloi ta maaɠaalii maaʋele ma, kɛlɛ tanigaani ta daazeelizu kɛʋele ʋagɔi zu. 16 Naati ta kɛɛzu nɛɛbɛi maaʋele ma, ti suɠwɛɛ ga nà ʋɛ Woo Niinɛ Ʋagɔi maalobo fai ma. 17 Kɛlɛ ma mɔungiti, ta Kilista ná-fai laazeelizu maaɠaalii maaʋele ma, ti ɠoozu ɠisiɛi la ʋani: Ta ɠigaiziɛzu ga ta kpɔlɔi ta laazu nà-kpɔlɔi ma, nii gè su kasoi ɠa.

18 Naa la gàazu ga faa nɔpɛ! Ʋele-o-ʋele, é ɠɛni ga kisiɛ ɲɔu, ɓaa ma ʋagɔ maazu, Kilista ná-fai laa ɠa zeelizu nɔ ɠɔ, nà ɠoozunɛɛzu. Nà ʋaazu ɠoozunɛɛzu mɔnɔ, 19 mazɔlɔɔ gè kwɛɛ, gè ɠɛ, naa ɠa latisu, é ɠɛ ga nà-kizo fai, wa-ƓALA falii zaɓui zu ta Yesu Kilista ná-Zɛnvui ná-kpɔbai maaʋele ma, é bosu, 20 eɠɛʋelei ma wɔin mà la, ta nà-kitogi, gè la unfega ga faa nɔpɛ. Tɔun ɠite, niizu ta eyɛsu ɠɔ, ladalai ɠa zìimaʋɛ ɠɔ, Kilista ɠa lɛbiyai zɔlɔɔ kpùsɛi zu, gè yɛni vulua, ɓaa gè zaani. 21 Mazɔlɔɔ ni nà yɛna vulua, Kilista ʋe, ni nà zaana, naa ɠa ga kulanumai bɛ̀. 22 Kɛlɛ ni nà yɛna vulua kpusɛi zu, nà zoo dɛ gè waa nà-botiiti su. Nii maanɛai gè yiimazeɠe la, gè la naa ɠwɛɛ. 23 Kòozuʋiligɛ ga faa felegɔ. Wɔin ɠa mà, gè ɠula kpusɛi nii zu, gè li, gè yɛ Kilista ʋa, naa ɠa fizɔgai gola, 24 kɛlɛ wa-vaa ma, fizɔgɛ ga gè yɛ dɛ kpusɛi zu. 25 Kìsuɠalagɛ naa ma, gè kwɛɛ ga nà yɛsu vulua, nà yɛsu wo zaama, gè ɓɔ wo ʋa, wo li luɠɔma, wo ɠoozunɛ kidaaleʋei zu. 26 Siɛgi zu gè ɠalesu ma la, gè ʋa wo ʋɔ bɛ, nɔ̀un maaʋele ma, wa ɠoozunɛ mɔnɔ ga gola wa-ɠilibalai zu wa Yesu Kilista.

Kidaaleʋei ma ɠɔɔi

27 Kɛlɛ kɛni wo-ziɛ ʋelei zoloo Woo Niinɛ Ʋagɔi ma, nii pilɛgai Kilista ʋa, naa ɠa a kɛ, gè ʋaani wo ʋɛtɛsu, ɓaa gè yɛni ada ɠili, gè ɗa wo-maawooi mɛni ga wa loni kpaan, wo ɠili ʋa kisiɛ ɠilagi zu, wo ɗa kɔɔi ɠɔ ɠi gilagi zu ʋɔɔma, Woo Niinɛ Ʋagɔi ma ɠidaaleʋei ʋɛ. 28 À mina va bu, wo zili nuiti ti ʋa wo maalua ga faa nɔpɛ. Naa ɠa ti ʋɛ ga poogi ga ti undaa ɠa ʋilisu, é ɠɛ wɔun wo ʋɛ ga poogi ga wa ɠizosu, naa ma, seɠeʋɛ GALA pɔ. 29 Mazɔlɔɔ GALA ge ná-faanɛɛi ɠɛɛʋɛ wo ʋɛ. É la nɔ ga tɛi wo ɠidaaleʋea nɔ Kilista ma, kɛlɛ wa ɠɛna ɓɔlɔa ɓalaa tɔun bɛ. 30 Kɔɔi ɠa wo kɔɔzu, naati ta ga faa ɠila ta nii wo kàani, gè ɗa kɔ, wa mɛnisu ɓalaa ga nà dɛ kɔɔzu niizu.